Śvetāśvataropaniṣad
Header
Data entry: Jan Brzezinski
Contribution: Jan Brzezinski
Date of this version: 2020-07-31
Source:
- two editions: 1. Isadi nau upanisad. Ed. by Harikrsnadas Goendaka. (Gorakhpur : Gita Press, 2038 samvat), 2. Sri Sri Sruti-ratna-mala. Ed. by Bhakti Sudhakar. (Dhaka : 'Manjusa Printing Works) n.d.
Publisher: Göttingen Register of Electronic Texts in Indian Languages (GRETIL), SUB Göttingen
Licence:
Distributed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
Interpretive markup:
- remarks
Notes:
Due to the heterogeneity of the sources the header markup might be suboptimal. For the sake of transparency the header of the legacy file is documented below.
Svetasvatara-Upanisad (Svetasvataropanisad)
Based on two editions:
1. Isadi nau upanisad. Ed. by Harikrsnadas Goendaka. (Gorakhpur : Gita Press, 2038 samvat)
2. Sri Sri Sruti-ratna-mala. Ed. by Bhakti Sudhakar. (Dhaka : 'Manjusa Printing Works) n.d
Input by Jan Brzezinski
TEXT WITH PADA MARKERS
Revisions:
- 2020-07-31: TEI encoding by mass conversion of GRETIL's Sanskrit corpus
- 2025-05-20: Added BK, GND and ISO code for language.
Text
auṃ / saha nāv avatu / saha nau bhunaktu / saha vīryaṃ karavāvahai / tejasvi nāv adhītam astu / mā vidviṣāvahai /
auṃ śāntiḥ śāntiḥ śāntiḥ
prathamo 'dhyāyaḥ
hariḥ oṃ brahma-vādino vadanti
kiṃ kāraṇaṃ brahma kutaḥ sma jātā jīvāma kena kva ca saṃpratiṣṭhāḥ
adhiṣṭhitāḥ kena sukhetareṣu vartāmahe brahma-vido vyavasthām //
SvetUp_1.1
kālaḥ svabhāvo niyatir yadṛcchā bhūtāni yoniḥ puruṣa iti cintyā
saṃyoga eṣāṃ na tv ātma-bhāvād ātmāpy anīśaḥ sukha-duḥkha-hetoḥ //
SvetUp_1.2
te dhyāna-yogānugatā apaśyan devātma-śaktiṃ sva-guṇair nigūḍhām
yaḥ kāraṇāni nikhilāni tāni kālātma-yuktāny adhitiṣṭhaty ekaḥ //
SvetUp_1.3
tam eka-nemiṃ tri-vṛtaṃ ṣoḍaśāntaṃ śatārdhāraṃ viṃśati-pratyarābhiḥ
aṣṭakaiḥ ṣaḍbhir viśva-rūpaika-pāśaṃ tri-mārga-bhedaṃ dvi-nimittaika-moham //
SvetUp_1.4
pañca-sroto 'mbuṃ pañca-yony-ugra-vakrāṃ pañca-prāṇormiṃ pañca-buddhy-ādi-mūlām
pañcāvartāṃ pañca-duḥkhaugha-vegāṃ pañcāśad-bhedāṃ pañca-parvām adhīmaḥ //
SvetUp_1.5
sarvājīve sarva-saṃsthe bṛhante asmin haṃso bhrāmyate brahma-cakre
pṛthag ātmānaṃ preritāraṃ ca matvā juṣṭas tatas tenāmṛtatvam eti //
SvetUp_1.6
udgītam etat paramaṃ tu brahma tasmiṃs trayaṃ supratiṣṭhākṣaraṃ ca
atrāntaraṃ brahma-vido viditvā līnā brahmaṇi tat-parā yoni-muktāḥ //
SvetUp_1.7
saṃyuktam etat kṣaram akṣaraṃ ca vyaktāvyaktaṃ bharate viśvam īśaḥ
anīśaś cātmā badhyate bhoktṛ-bhāvāj jñātvā devaṃ mucyate sarva-pāśaiḥ //
SvetUp_1.8
jñājñau dvāv ajāv īśanīśāv ajā hy ekā bhoktṛ-bhogyārtha-yuktā
anantaś cātmā viśva-rūpo hy akartā trayaṃ yadā vindate brahmam etat //
SvetUp_1.9
kṣaraṃ pradhānam amṛtākṣaraṃ haraḥ kṣarātmānāv īśate deva ekaḥ
tasyābhidhyānād yojanāt tattva-bhāvād bhūyaś cānte viśva-māyā-nivṛttiḥ //
SvetUp_1.10
jñātvā devaṃ sarva-pāśāpahāniḥ kṣīṇaiḥ kleśair janma-mṛtyu-prahāṇiḥ
tasyābhidhyānāt tṛtīyaṃ deha-bhede viśvaiśvaryaṃ kevala āpta-kāmaḥ //
SvetUp_1.11
etaj jñeyaṃ nityam evātma-saṃsthaṃ nātaḥ paraṃ veditavyaṃ hi kiñcit
bhoktā bhogyaṃ preritāraṃ ca matvā sarvaṃ proktaṃ trividhaṃ brahmam etat //
SvetUp_1.12
vahner yathā yoni-gatasya mūrtir na dṛśyate naiva ca liṅga-nāśaḥ
sa bhūya evendhana-yoni-gṛhyas tad vobhayaṃ vai praṇavena dehe //
SvetUp_1.13
sva-deham araṇiṃ kṛtvā praṇavaṃ cottarāraṇim
dhyāna-nirmathanābhyāsād devaṃ paśyan nigūḍhavat //
SvetUp_1.14
tileṣu tailaṃ dadhanīva sarpir āpaḥ srotaḥsv araṇīṣu cāgniḥ
evam ātmātmani gṛhyate 'sau satyenainaṃ tapasā yo 'nupaśyati //
SvetUp_1.15
sarva-vyāpinam ātmānaṃ kṣīre sarpir ivārpitam
ātma-vidyā-tapo-mūlaṃ tad brahmopaniṣat param //
SvetUp_1.16
tad brahmopaniṣat param
iti prathamo 'dhyāyaḥ
dvitīyo 'dhyāyaḥ
yuñjānaḥ prathamaṃ manastattvāya savitā dhiyaḥ
agner jyotir nicāyya pṛthivyā adhyābharat [*1] //
SvetUp_2.1
yuktena manasā vayaṃ devasya savituḥ save
suvargeyāya śaktyā [*2] ... //
SvetUp_2.2
yuktvāya manasā devān suvaryato dhiyā divam
bṛhaj jyotiḥ kariṣyataḥ savitā prasuvāti tān [*3] //
SvetUp_2.3
yuñjate mana uta yuñjate dhiyo viprā viprasya bṛhato vipaścitaḥ
vi hotrā dadhe vayunāvid eka inmahī devasya savituḥ pariṣṭutiḥ [*4] //
SvetUp_2.4
yuje vāṃ brahma pūrvyaṃ namobhir viśloka etu pathy eva sūreḥ
śṛṇvantu viśve amṛtasya putrā ā ye dhāmāni divyāni tasthuḥ [*5] //
SvetUp_2.5
agnir yatrābhimathyate vāyur yatrādhirudhyate
somo yatrātiricyate tatra sañjāyate manaḥ //
SvetUp_2.6
savitrā prasavena juṣeta brahma pūrvyam
yatra yoniṃ kṛṇavase na hi te pūrvam akṣipat //
SvetUp_2.7
trir unnataṃ sthāpya samaṃ śarīraṃ hṛdīndriyāṇi manasā sanniveśya
brahmoḍupena pratareta vidvān srotāṃsi sarvāṇi bhayāvahāni //
SvetUp_2.8
prāṇān prapīḍyeha saṃyukta-ceṣṭaḥ kṣīṇe prāṇe nāsikayocchvasīta
duṣṭāśva-yuktam iva vāham enaṃ vidvān mano dhārayetāpramattaḥ //
SvetUp_2.9
same śucau śarkarā-vahni-bālukāvivarjite śabda-jalāśrayādibhiḥ
mano 'nukūle na tu cakṣu-pīḍane guhā-nivātāśrayaṇe prayojayet //
SvetUp_2.10
nīhāra-dhūmārkānilānalānāṃ khadyota-vidyut-sphaṭika-śaśīnām
etāni rūpāṇi puraḥ-sarāṇi brahmaṇy abhivyakti-karāṇi yoge //
SvetUp_2.11
pṛthivy-ap-tejo 'nila-khe samutthite pañcātmake yoga-guṇe pravṛtte
na tasya rogo na jarā na mṛtyuḥ prāptasya yogāgni-mayaṃ śarīram //
SvetUp_2.12
laghutvam ārogyam alolupatvaṃ varṇa-prasādaṃ svara-sauṣṭhavaṃ ca
gandhaḥ śubho mūtra-purīṣam alpaṃ yoga-pravṛttiṃ prathamāṃ vadanti //
SvetUp_2.13
yathaiva bimbaṃ mṛdayopaliptaṃ tejo-mayaṃ bhrājate tat sudhāntam
tad vātma-tattvaṃ prasamīkṣya dehī ekaḥ kṛtārtho bhavate vīta-śokaḥ //
SvetUp_2.14
yad ātma-tattvena tu brahma-tattvaṃ dīpopameneha yuktaḥ prapaśyet
ajaṃ dhruvaṃ sarva-tattvair viśuddhaṃ jñātvā devaṃ mucyate sarva-pāśaiḥ //
SvetUp_2.15
eṣa ha devaḥ pradiśo 'nu sarvāḥ pūrvo ha jātaḥ sa u garbhe antaḥ
sa eva jātaḥ sa janiṣyamāṇaḥ pratyaṅ janāṃs tiṣṭhati sarvato-mukhaḥ //
SvetUp_2.16
yo devo agnau yo 'psu yo viśvaṃ bhuvanam āviveśa
ya oṣadhīṣu yo vanaspatiṣu tasmai devāya namo namaḥ //
SvetUp_2.17
iti dvitīyo 'dhyāyaḥ
tṛtīyo 'dhyāyaḥ
ya eko jālavān īśata īśanībhiḥ sarvāṃl lokān īśata īśanībhiḥ
ya evaika udbhave sambhave ca ya etad vidur amṛtās te bhavanti //
SvetUp_3.1
eko hi rudro na dvitīyāya tasthur ya imāṃl lokān īśata īśanībhiḥ
pratyaṅ janāṃs tiṣṭhati sañcukocānta-kāle saṃsṛjya viśvā bhuvanāni gopāḥ //
SvetUp_3.2
viśvataś cakṣur uta viśvato-mukho viśvato-bāhur uta viśvatas-pāt
saṃ[*6] bāhubhyāṃ dhamati sampatatrair dyāv-ābhūmī janayan deva ekaḥ [*7] //
SvetUp_3.3
yo devānāṃ prabhavaś codbhavaś ca viśvādhipo rudro maharṣiḥ
hiraṇyagarbhaṃ janayāmāsa pūrvaṃ sa no buddhyā śubhayā saṃyunaktu //
SvetUp_3.4
yā te rudra śivā tanūr aghorāpāpa-kāśinī
tayā nas tanuvā śantamayā giriśantābhicākaśīhi [*8] //
SvetUp_3.5
yābhiṣuṃ giriśanta haste bibharṣy astave
śivāṃ giritra tāṃ kuru mā hiṃsīḥ puruṣaṃ jagat [*9] //
SvetUp_3.6
tataḥ paraṃ brahma paraṃ bṛhantaṃ yathānikāyaṃ sarva-bhūteṣu gūḍham
viśvasyaikaṃ pariveṣṭitāram īśaṃ taṃ jñātvāmṛtā bhavanti //
SvetUp_3.7
vedāham etaṃ puruṣaṃ mahāntam āditya-varṇaṃ tamasaḥ parastāt
tam eva viditvātimṛtyum eti nānyaḥ panthā vidyate 'yanāya [*10] //
SvetUp_3.8
yasmāt paraṃ nāparam asti kiṃcid yasmān nāṇīyo na jyāyo 'sti kaścit
vṛkṣa iva stabdho divi tiṣṭhaty ekas tenedaṃ pūrṇaṃ puruṣeṇa sarvam //
SvetUp_3.9
tato yad uttarataraṃ tad arūpam anāmayam
ya etad vidur amṛtāste bhavanti athetare duḥkham evāpi yanti //
SvetUp_3.10
sarvānana-śiro-grīvaḥ sarva-bhūta-guhāśayaḥ
sarva-vyāpī sa bhagavāṃs tasmāt sarva-gataḥ śivaḥ //
SvetUp_3.11
mahān prabhur vai puruṣaḥ sattvasyaiṣa pravartakaḥ
sunirmalām imāṃ prāptim īśāno jyotir avyayaḥ //
SvetUp_3.12
aṅguṣṭha-mātraḥ puruṣo 'ntarātmā sadā janānāṃ hṛdaye sanniviṣṭaḥ
hṛdā manīṣo[*11] manasābhikḷpto ya etad vidur amṛtās te bhavanti //
SvetUp_3.13
sahasra-śīrṣā puruṣaḥ sahasrākṣaḥ sahasra-pāt
sa bhūmiṃ viśvato vṛtvā[a]tyatiṣṭhad daśāṅgulam //
SvetUp_3.14
puruṣa evedaṃ sarvaṃ yad bhūtaṃ yac ca bhavyam
utāmṛtatvasyeśāno yad annenātirohati [*12] //
SvetUp_3.15
sarvataḥ pāṇi-pādaṃ tat sarvato 'kṣi-śiro-mukham
sarvataḥ śrutimal loke sarvam āvṛtya tiṣṭhati //
SvetUp_3.16
sarvendriya-guṇābhāsaṃ sarvendriya-vivarjitam
sarvasya prabhum īśānaṃ sarvasya śaraṇaṃ bṛhat[*13] //
SvetUp_3.17
nava-dvāre pure dehī haṃso lelāyate bahiḥ
vaśī sarvasya lokasya sthāvarasya carasya ca //
SvetUp_3.18
apāṇi-pādo javano grahītā paśyaty acakṣuḥ sa śṛṇoty akarṇaḥ
sa vetti vedyaṃ na ca tasyāsti vettā tam āhur agryaṃ puruṣaṃ mahāntam //
SvetUp_3.19
aṇor aṇīyān mahato mahīyān ātmā guhāyāṃ nihito 'sya jantoḥ
tam akratuḥ paśyati vīta-śoko dhātuḥ prasādān mahimānam īśam [*14] //
SvetUp_3.20
vedāham etam ajaraṃ purāṇaṃ sarvātmānaṃ sarva-gataṃ vibhutvāt
janma-nirodhaṃ pravadanti yasya brahma-vādino hi pravadanti nityam //
SvetUp_3.21
iti tṛtīyo 'dhyāyaḥ
caturtho 'dhyāyaḥ
ya eko 'varṇo bahudhā śakti-yogād varaṇān anekān nihitārtho dadhāti
vi caiti cānte viśvam ādau sa devaḥ sa no buddhyā śubhayā saṃyunaktu //
SvetUp_4.1
tad evāgnis tad ādityas tad vāyus tad u candramāḥ
tad eva śukraṃ tad brahma tad āpas tat prajāpatiḥ [*15] //
SvetUp_4.2
tvaṃ strī pumān asi tvaṃ kumāra uta vā kumārī
tvaṃ jīrṇo daṇḍena vañcasi tvaṃ jāto bhavasi viśvato-mukhaḥ [*16] //
SvetUp_4.3
nīlaḥ pataṅgo harito lohitākṣas taḍid-garbha ṛtavaḥ samudrāḥ
anādimat tvaṃ vibhutvena vartase yato jātāni bhuvanāni viśvā //
SvetUp_4.4
ajām ekāṃ lohita-śukla-kṛṣṇāṃ bahvīḥ prajāḥ sṛjamānāṃ sa-rūpāḥ
ajo hy eko juṣamāṇo 'nuśete jahāty enāṃ bhukta-bhogām ajo 'nyaḥ //
SvetUp_4.5
dvā suparṇā sayujā sakhāyā samānaṃ vṛkṣaṃ pariṣasvajāte
tayor anyaḥ pippalaṃ svādv atty anaśnann anyo abhicākaśīti [*17] //
SvetUp_4.6
samāne vṛkṣe puruṣo nimagno 'nīśayā śocati muhyamānaḥ
juṣṭaṃ yadā paśyaty anyam īśam asya mahimānam iti vīta-śokaḥ //
SvetUp_4.7
ṛco akṣare parame vyoman yasmin devā adhi viśve niṣeduḥ
yas taṃ na veda kim ṛcā kariṣyati ya it tad vidus ta ime samāsate [*18] //
SvetUp_4.8
chandāṃsi yajñāḥ kratavo vratāni bhūtaṃ bhavyaṃ yac ca vedā vadanti
asmān māyī sṛjate viśvam etat tasmiṃś cānyo māyayā sanniruddhaḥ //
SvetUp_4.9
māyāṃ tu prakṛtiṃ vidyān māyinaṃ ca maheśvaram
tasyāvayava-bhūtais tu vyāptaṃ sarvam idaṃ jagat //
SvetUp_4.10
yo yoniṃ yonim adhitiṣṭhaty eko yasminn idam saṃ ca vicaiti sarvam
tam īśānaṃ varadaṃ devam īḍyaṃ nicāyyemāṃ śāntim atyantam eti //
SvetUp_4.11
yo devānāṃ prabhavaś codbhavaś ca viśvādhipo rudro maharṣiḥ
hiraṇyagarbhaṃ paśyata jāyamānaṃ sa no buddhyā śubhayā saṃyunaktu //
SvetUp_4.12
yo devānām adhipo yasmin lokā adhiśritāḥ
ya īśe asya dvipadaś catuṣpadaḥ kasmai devāya haviṣā vidhema //
SvetUp_4.13
sūkṣmātisūkṣmaṃ kalilasya madhye viśvasya sraṣṭāram aneka-rūpam
viśvasyaikaṃ pariveṣṭitāraṃ jñātvā śivaṃ śāntim atyantam eti [*19] //
SvetUp_4.14
sa eva kāle bhuvanasya goptā viśvādhipaḥ sarva-bhūteṣu gūḍhaḥ
yasmin yuktā brahmarṣayo devatāś ca tam evaṃ jñātvā mṛtyu-pāśāṃś chinatti //
SvetUp_4.15
ghṛtāt paraṃ maṇḍam ivātisūkṣmaṃ jñātvā śivaṃ sarva-bhūteṣu gūḍham
viśvasyaikaṃ pariveṣṭitāraṃ jñātvā devaṃ mucyate sarva-pāśaiḥ //
SvetUp_4.16
eṣa devo viśva-karmā mahātmā sadā janānāṃ hṛdaye saṃniviṣṭaḥ
hṛdā manīṣā manasābhikḷpto ya etad vidur amṛtās te bhavanti //
SvetUp_4.17
yadātamas tan na divā na rātrir na san na cāsac chiva eva kevalaḥ
tad akṣaraṃ tat savitur vareṇyaṃ prajñā ca tasmāt prasṛtā purāṇī //
SvetUp_4.18
nainam ūrdhvaṃ na tiryañcaṃ na madhye na parijagrabhat
na tasya pratimā asti yasya nāma mahad yaśaḥ //
SvetUp_4.19
na saṃdṛśe tiṣṭhati rūpam asya na cakṣuṣā paśyati kaścanainam
hṛdā hṛdi-sthaṃ manasā ya enam evaṃ vidur amṛtāste bhavanti //
SvetUp_4.20
ajāta ity evaṃ kaścid bhīruḥ prapadyate
rudra yat te dakṣiṇaṃ mukhaṃ tena māṃ pāhi nityam //
SvetUp_4.21
mā nas toke tanaye mā na āyuṣi mā no goṣu mā na aśveṣu rīriṣaḥ
vīrān mā no rudra bhāmito vadhīr haviṣmantaḥ sadāmit tvā havāmahe [*20] //
SvetUp_4.22
iti caturtho 'dhyāyaḥ
pañcamo 'dhyāyaḥ
dve akṣare brahma-pare tv anante vidyāvidye nihite yatra gūḍhe
kṣaraṃ tv avidyā hy amṛtaṃ tu vidyā vidyāvidye īśate yas tu so 'nyaḥ //
SvetUp_5.1
yo yoniṃ yonim adhitiṣṭhaty eko viśvāni rūpāṇi yonīś ca sarvāḥ
ṛṣiṃ prasūtaṃ kapilaṃ yas tam agre jñānair bibharti jāyamānaṃ ca paśyet //
SvetUp_5.2
ekaika-jālaṃ bahudhā vikurvann asmin kṣetre saṃharaty eṣa devaḥ
bhūyaḥ sṛṣṭvā patayas tatheśaḥ sarvādhipatyaṃ kurute mahātmā //
SvetUp_5.3
sarvā diśa ūrdhvam adhaś ca tiryak prakāśayan bhrājate yad v anaḍvān
evaṃ sa devo bhagavān vareṇyo yoni-svabhāvān adhitiṣṭhaty ekaḥ //
SvetUp_5.4
yac ca svabhāvaṃ pacati viśva-yoniḥ pācyāṃś ca sarvān pariṇāmayed yaḥ
sarvam etad viśvam adhitiṣṭhaty eko guṇāṃś ca sarvān viniyojayed yaḥ //
SvetUp_5.5
tad veda-guhyopaniṣatsu gūḍhaṃ tad brahmā vedate brahma-yonim
ye pūrvaṃ devā ṛṣayaś ca tad vidus te tan-mayā amṛtā vai babhūvuḥ //
SvetUp_5.6
guṇānvayo yaḥ phala-karma-kartā kṛtasya tasyaiva sa copabhoktā
sa viśva-rūpas triguṇas trivartmā prāṇādhipaḥ sañcarati sva-karmabhiḥ //
SvetUp_5.7
aṅguṣṭha-mātro ravi-tulya-rūpaḥ saṅkalpāhaṅkāra-samanvito yaḥ
buddher guṇenātma-guṇena caiva ārāgra-mātro 'py aparo 'pi dṛṣṭaḥ //
SvetUp_5.8
bālāgra-śata-bhāgasya śatadhā kalpitasya ca
bhāgo jīvaḥ sa vijñeyaḥ sa cānantyāya kalpate //
SvetUp_5.9
naiva strī na pumān eṣa na caivāyaṃ napuṃsakaḥ
yad yac charīram ādatte tena tena sa yujyate //
SvetUp_5.10
saṅkalpana-sparśana-dṛṣṭi-mohair grāsāmbu-vṛṣṭyātma-vivṛddhi-janma
karmānugāny anukrameṇa dehī sthāneṣu rūpāṇy abhisamprapadyate //
SvetUp_5.11
sthūlāni sūkṣmāṇi bahūni caiva rūpāṇi dehī sva-guṇair vṛṇoti
kriyā-guṇair ātma-guṇaiś ca teṣāṃ saṃyoga-hetur aparo 'pi dṛṣṭaḥ //
SvetUp_5.12
anādy-anantaṃ kalilasya madhye viśvasya sraṣṭāram aneka-rūpam
viśvasyaikaṃ pariveṣṭitāraṃ jñātvā devaṃ mucyate sarva-pāśaiḥ //
SvetUp_5.13
bhāva-grāhyam anīḍākhyaṃ bhāvābhāva-karaṃ śivam
kalā-sarga-karaṃ devaṃ ye vidus te jahus tanum //
SvetUp_5.14
iti pañcamo 'dhyāyaḥ
ṣaṣṭho 'dhyāyaḥ
svabhāvam eke kavayo vadanti kālaṃ tathānye parimuhyamānāḥ
devasyaiṣa mahimā tu loke yenedaṃ bhrāmyate brahma-cakram //
SvetUp_6.1
yenāvṛtaṃ nityam idaṃ hi sarvaṃ jñaḥ kāla-kālo guṇī sarva-vid yaḥ
teneśitaṃ karma vivartate ha pṛthivy-ap-tejo 'nila-khāni cintyam //
SvetUp_6.2
tat karma kṛtvā vinivartya bhūyas tattvasya tattvena sametya yogam
ekena dvābhyāṃ tribhir aṣṭabhir vā kālena caivātma-guṇaiś ca sūkṣmaiḥ //
SvetUp_6.3
ārabhya karmāṇi guṇānvitāni bhāvāṃś ca sarvān viniyojayed yaḥ
teṣām abhāve kṛta-karma-nāśaḥ karma-kṣaye yāti sa tattvato 'nyaḥ //
SvetUp_6.4
ādiḥ sa saṃyoga-nimitta-hetuḥ paras trikālād akalo 'pi dṛṣṭaḥ
taṃ viśva-rūpaṃ bhava-bhūtam īḍyaṃ devaṃ sva-citta-stham upāsya pūrvam //
SvetUp_6.5
sa vṛkṣa-kālākṛtibhiḥ paro 'nyo yasmāt prapañcaḥ parivartate 'yam
dharmāvahaṃ pāpa-nudaṃ bhageśaṃ jñātvātma-stham amṛtaṃ viśva-dhāma //
SvetUp_6.6
tam īśvarāṇāṃ paramaṃ maheśvaraṃ taṃ devatānāṃ paramaṃ ca daivatam
patiṃ patīnāṃ paramaṃ parastād vidāma devaṃ bhuvaneśam īḍyam //
SvetUp_6.7
na tasya kāryaṃ karaṇaṃ ca vidyate na tat-samaś cābhyadhikaś ca dṛśyate
parāsya śaktir vividhaiva śrūyate svābhāvikī jñāna-bala-kriyā ca //
SvetUp_6.8
na tasya kaścit patir asti loke na ceśitā naiva ca tasya liṅgam
sa kāraṇaṃ karaṇādhipādhipo na cāsya kaścij janitā na cādhipaḥ //
SvetUp_6.9
yas tantu-nābha iva tantubhiḥ pradhānajaiḥ svabhāvataḥ
deva ekaḥ svam āvṛṇoti sa no dadhātu brahmāpyayam //
SvetUp_6.10
eko devaḥ sarva-bhūteṣu gūḍhaḥ sarva-vyāpī sarva-bhūtāntarātmā
karmādhyakṣaḥ sarva-bhūtādhivāsaḥ sākṣī cetā kevalo nirguṇaś ca //
SvetUp_6.11
eko vaśī niṣkriyāṇāṃ bahūnām ekaṃ bījaṃ bahudhā yaḥ karoti
tam ātma-sthaṃ ye 'nupaśyanti dhīrās teṣāṃ sukhaṃ śāśvataṃ netareṣām //
SvetUp_6.12
nityo nityānāṃ cetanaś cetanānām eko bahūnāṃ yo vidadhāti kāmān
tat kāraṇaṃ sāṅkhya-yogādhigamyaṃ jñātvā devaṃ mucyate sarva-pāśaiḥ //
SvetUp_6.13
na tatra sūryo bhāti na candra-tārakaṃ nemā vidyuto bhānti kuto 'yam agniḥ
tam eva bhāntam anubhāti sarvaṃ tasya bhāsā sarvam idaṃ vibhāti //
SvetUp_6.14
eko haṃso bhuvanasyāsya madhye sa evāgniḥ salile saṃniviṣṭaḥ
tam eva viditvātimṛtyum eti nānyaḥ panthā vidyate 'yanāya //
SvetUp_6.15
sa viśva-kṛd viśva-vid ātma-yonir jñaḥ kāla-kālo guṇī sarva-vid yaḥ
pradhāna-kṣetra-jña-patir guṇeśaḥ saṃsāra-mokṣa-sthiti-bandha-hetuḥ //
SvetUp_6.16
sa tan-mayo hy amṛta īśa-saṃstho jñaḥ sarvago bhuvanasyāsya goptā
ya īśe 'sya jagato nityam eva nānyo hetur vidyata īśanāya //
SvetUp_6.17
yo brahmāṇaṃ vidadhāti pūrvaṃ yo vai vedāṃś ca prahiṇoti tasmai
taṃ ha devaṃ ātma-buddhi-prakāśaṃ mumukṣur vai śaraṇam ahaṃ prapadye //
SvetUp_6.18
niṣkalaṃ niṣkriyaṃ śāntaṃ niravadyaṃ nirañjanam
amṛtasya paraṃ setuṃ dagdhendanam ivānalam //
SvetUp_6.19
yadā carmavad ākāśaṃ veṣṭayiṣyanti mānavāḥ
tadā devam avijñāya duḥkhasyānto bhaviṣyati //
SvetUp_6.20
tapaḥ-prabhāvād deva-prasādāc ca brahma ha śvetāśvataro 'tha vidvān
atyāśramibhyaḥ paramaṃ pavitraṃ provāca samyag-ṛṣi-saṅgha-juṣṭam //
SvetUp_6.21
vedānte paramaṃ guhyaṃ purā-kalpe pracoditam
nāpraśāntāya dātavyaṃ nāputrāyāśiṣyāya vā punaḥ //
SvetUp_6.22
yasya deve parā bhaktiḥ yathā deve tathā gurau
tasyaite kathitā hy arthāḥ prakāśante mahātmanaḥ //
SvetUp_6.23
oṃ saha nāv avatu saha nau bhunaktu saha vīryaṃ karavāvahai tejasvi nāvadhītam astu mā vidviṣāvahai
oṃ śāntiḥ śāntiḥ śāntiḥ
iti ṣaṣṭho 'dhyāyaḥ
|| iti śvetāśvataropaniṣat sampūrṇā ||
- Holder of rights
- GRETIL project
- Citation Suggestion for this Object
- TextGrid Repository (2025). Veda Collection. Śvetāśvataropaniṣad. Śvetāśvataropaniṣad. GRETIL. GRETIL project. https://hdl.handle.net/21.11113/0000-0016-C991-1