Yājñavalkyasmṛti
Header
Data entry: Muneo Tokunaga
Contribution: Muneo Tokunaga
Date of this version: 2020-01-23
Source:
- Narayan Ram Acharya (ed.): Yajnavalkyasmrti of Yogisvara Yajnavalkya. With the commentary Mitaksara of Vijñanesvara, Notes, Variant readings, etc. Bombay 1949.
Publisher: Göttingen Register of Electronic Texts in Indian Languages (GRETIL), SUB Göttingen
Licence:
Distributed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
Interpretive markup:
- corrections
- supplied material
- remarks
- analysis
Notes:
Due to the heterogeneity of the sources the header markup might be suboptimal. For the sake of transparency the header of the legacy file is documented below.
Revisions:
- 2025-05-08: Added BK, GND and ISO code for language.
Text
ācārādhyāya
yogīśvaraṃ yājñavalkyaṃ saṃpūjya munayo 'bruvan /
varṇāśrametarāṇāṃ no brūhi dharmān aśeṣataḥ //
YajñS_1.1
yogi-īśvaraṃ yājñavalkyaṃ saṃpūjya munayo 'bruvan / varṇa-āśrama-itarāṇāṃ no brūhi dharmān aśeṣataḥ //
mithilāsthaḥ sa yogīndraḥ kṣaṇaṃ dhyātvābravīn munīn /
yasmin deśe mṛgaḥ kṛṣṇas tasmin dharmān nibodhata //
YajñS_1.2
mithilā-sthaḥ sa yogi-indraḥ kṣaṇaṃ dhyātva ābravīn munīn / yasmin deśe mṛgaḥ kṛṣṇas tasmin dharmān nibodhata //
purāṇanyāyamīmāṃsādharmaśāstrāṅgamiśritāḥ /
vedāḥ sthānāni vidyānāṃ dharmasya ca caturdaśa //
YajñS_1.3
purāṇa-nyāya-mīmāṃsādharma-śāstra-aṅga-miśritāḥ / vedāḥ sthānāni vidyānāṃ dharmasya ca caturdaśa //
manvatriviṣṇuhārītayājñavalkyośano 'ṅgirāḥ /
yamāpastambasaṃvartāḥ kātyāyanabṛhaspatī //
YajñS_1.4
manv-atri-viṣṇu-hārītayājñavalkya-uśano 'ṅgirāḥ / yama-āpastamba-saṃvartāḥ kātyāyana-bṛhaspatī //
parāśaravyāsaśaṅkhalikhitā dakṣagautamau /
śātātapo vasiṣṭhaś ca dharmaśāstraprayojakāḥ //
YajñS_1.5
parāśara-vyāsa-śaṅkhalikhitā dakṣa-gautamau / śātātapo vasiṣṭhaś ca dharma-śāstra-prayojakāḥ //
deśe kāla upāyena dravyaṃ śraddhāsamanvitam /
pātre pradīyate yat tat sakalaṃ dharmalakṣaṇam //
YajñS_1.6
deśe kāla upāyena dravyaṃ śraddhā-samanvitam / pātre pradīyate yat tat sakalaṃ dharma-lakṣaṇam //
śrutiḥ smṛtiḥ sadācāraḥ svasya ca priyam ātmanaḥ /
samyaksaṃkalpajaḥ kāmo dharmamūlam idaṃ smṛtam //
YajñS_1.7
śrutiḥ smṛtiḥ sad-ācāraḥ svasya ca priyam ātmanaḥ / samyak-saṃkalpajaḥ kāmo dharma-mūlam idaṃ smṛtam //
ijyācāradamāhiṃsādānasvādhyāyakarmaṇām /
ayaṃ tu paramo dharmo yad yogenātmadarśanam //
YajñS_1.8
ijyā-ācāra-dama-ahiṃsādāna-svādhyāya-karmaṇām / ayaṃ tu paramo dharmo yad yogenā atma-darśanam //
catvāro vedadharmajñāḥ parṣat traividyam eva vā /
sā brūte yaṃ sa dharmaḥ syād eko vādhyātmavittamaḥ //
YajñS_1.9
catvāro veda-dharmajñāḥ parṣat traividyam eva vā / sā brūte yaṃ sa dharmaḥ syād eko va ādhyātmavittamaḥ //
brahmakṣatriyaviṭśūdrā varṇās tv ādyās trayo dvijāḥ /
niṣekādyāḥ śmaśānāntās teṣāṃ vai mantrataḥ kriyāḥ //
YajñS_1.10
brahma-kṣatriya-viṭ-śūdrā varṇās tv ādyās trayo dvijāḥ / niṣeka-ādyāḥ śmaśāna-antās teṣāṃ vai mantrataḥ kriyāḥ //
garbhādhānam ṛtau puṃsaḥ savanaṃ spandanāt purā /
ṣaṣṭhe 'ṣṭame vā sīmanto māsy ete jātakarma ca //
YajñS_1.11
garbha-ādhānam ṛtau puṃsaḥ savanaṃ spandanāt purā / ṣaṣṭhe 'ṣṭame vā sīmanto māsy ete jāta-karma ca //
ahany ekādaśe nāma caturthe māsi niṣkramaḥ /
ṣaṣṭhe 'nnaprāśanaṃ māsi cūḍā kāryā yathākulam //
YajñS_1.12
ahany ekādaśe nāma caturthe māsi niṣkramaḥ / ṣaṣṭhe 'nna-prāśanaṃ māsi cūḍā kāryā yathā-kulam //
evam enaḥ śamaṃ yāti bījagarbhasamudbhavam /
tūṣṇīm etāḥ kriyāḥ strīṇāṃ vivāhas tu samantrakaḥ //
YajñS_1.13
evam enaḥ śamaṃ yāti bīja-garbha-samudbhavam / tūṣṇīm etāḥ kriyāḥ strīṇāṃ vivāhas tu sa-mantrakaḥ //
garbhāṣṭame 'ṣṭame vābde brāhmaṇasyopanāyanam /
rājñām ekādaśe saike viśām eke yathākulam //
YajñS_1.14
garbha-aṣṭame 'ṣṭame va ābde brāhmaṇasya upanāyanam / rājñām ekādaśe sa aike viśām eke yathā-kulam //
upanīya guruḥ śiṣyaṃ mahāvyāhṛtipūrvakam /
vedam adhyāpayed enaṃ śaucācārāṃś ca śikṣayet //
YajñS_1.15
upanīya guruḥ śiṣyaṃ mahā-vyāhṛti-pūrvakam / vedam adhyāpayed enaṃ śauca-ācārāṃś ca śikṣayet //
divāsaṃdhyāsu karṇasthabrahmasūtrodaṅmukhaḥ /
kuryān mūtrapurīṣe ca rātrau ced dakṣiṇāmukhaḥ //
YajñS_1.16
divā-saṃdhyāsu karṇasthabrahma-sūtra-udaṅ-mukhaḥ / kuryān mūtra-purīṣe ca rātrau ced dakṣiṇā-mukhaḥ //
gṛhītaśiśnaś cotthāya mṛdbhir abhyuddhṛtair jalaiḥ /
gandhalepakṣayakaraṃ śaucaṃ kuryād atandritaḥ //
YajñS_1.17
gṛhīta-śiśnaś ca utthāya mṛdbhir abhyuddhṛtair jalaiḥ / gandha-lepa-kṣaya-karaṃ śaucaṃ kuryād atandritaḥ //
antarjānu śucau deśa upaviṣṭa udaṅmukhaḥ /
prāg vā brāhmeṇa tīrthena dvijo nityam upaspṛśet //
YajñS_1.18
antar-jānu śucau deśa upaviṣṭa udaṅ-mukhaḥ / prāg vā brāhmeṇa tīrthena dvijo nityam upaspṛśet //
kaniṣṭhādeśinyaṅguṣṭhamūlāny agraṃ karasya ca /
prajāpatipitṛbrahmadevatīrthāny anukramāt //
YajñS_1.19
kaniṣṭhā-deśiny-aṅguṣṭhamūlāny agraṃ karasya ca / prajāpati-pitṛ-brahmadeva-tīrthāny anukramāt //
triḥ prāśyāpo dvir unmṛjya khāny adbhiḥ samupaspṛśet /
adbhis tu prakṛtisthābhir hīnābhiḥ phenabudbudaiḥ //
YajñS_1.20
triḥ prāśya apo dvir unmṛjya khāny adbhiḥ samupaspṛśet / adbhis tu prakṛtisthābhir hīnābhiḥ phena-budbudaiḥ //
hṛtkaṇṭhatālugābhis tu yathāsaṃkhyaṃ dvijātayaḥ /
śudhyeran strī ca śūdraś ca sakṛt spṛṣṭābhir antataḥ //
YajñS_1.21
hṛt-kaṇṭha-tālugābhis tu yathā-saṃkhyaṃ dvijātayaḥ / śudhyeran strī ca śūdraś ca sakṛt spṛṣṭābhir antataḥ //
snānam abdaivatair mantrair mārjanaṃ prāṇasaṃyamaḥ /
sūryasya cāpy upasthānaṃ gāyatryāḥ pratyahaṃ japaḥ //
YajñS_1.22
snānam ab-daivatair mantrair mārjanaṃ prāṇa-saṃyamaḥ / sūryasya ca apy upasthānaṃ gāyatryāḥ pratyahaṃ japaḥ //
gāyatrīṃ śirasā sārdhaṃ japed vyāhṛtipūrvikām /
pratipraṇavasaṃyuktāṃ trir ayaṃ prāṇasaṃyamaḥ //
YajñS_1.23
gāyatrīṃ śirasā sārdhaṃ japed vyāhṛti-pūrvikām / pratipraṇava-saṃyuktāṃ trir ayaṃ prāṇa-saṃyamaḥ //
prāṇān āyamya saṃprokṣya tṛcenābdaivatena tu /
japann āsīta sāvitrīṃ pratyag ātārakodayāt //
YajñS_1.24
prāṇān āyamya saṃprokṣya tṛcena ab-daivatena tu / japann āsīta sāvitrīṃ pratyag ā-tāraka-udayāt //
saṃdhyāṃ prāk prātar evaṃ hi tiṣṭhed āsūryadarśanāt /
agnikāryaṃ tataḥ kuryāt saṃdhyayor ubhayor api //
YajñS_1.25
saṃdhyāṃ prāk prātar evaṃ hi tiṣṭhed ā-sūrya-darśanāt / agni-kāryaṃ tataḥ kuryāt saṃdhyayor ubhayor api //
tato 'bhivādayed vṛddhān asāv aham iti bruvan /
guruṃ caivāpy upāsīta svādhyāyārthaṃ samāhitaḥ //
YajñS_1.26
tato 'bhivādayed vṛddhān asāv aham iti bruvan / guruṃ caiva apy upāsīta svādhyāya-arthaṃ samāhitaḥ //
āhūtaś cāpy adhīyīta labdhaṃ cāsmai nivedayet /
hitaṃ tasyācaren nityaṃ manovākkāyakarmabhiḥ //
YajñS_1.27
āhūtaś ca apy adhīyīta labdhaṃ ca asmai nivedayet / hitaṃ tasyā acaren nityaṃ mano-vāk-kāya-karmabhiḥ //
kṛtajñādrohimedhāviśucikalyānasūyakāḥ /
adhyāpyā dharmataḥ sādhu śaktāptajñānavittadāḥ //
YajñS_1.28
kṛtajña-adrohi-medhāviśuci-kalyāna-sūyakāḥ / adhyāpyā dharmataḥ sādhu śakta-āpta-jñāna-vittadāḥ //
daṇḍājinopavītāni mekhalāṃ caiva dhārayet /
brāhmaṇeṣu cared bhaikṣam anindyeṣv ātmavṛttaye //
YajñS_1.29
daṇḍa-ajina-upavītāni mekhalāṃ caiva dhārayet / brāhmaṇeṣu cared bhaikṣam anindyeṣv ātma-vṛttaye //
ādimadhyāvasāneṣu bhavacchabdopalakṣitā /
brāhmaṇakṣatriyaviśāṃ bhaikṣacaryā yathākramam //
YajñS_1.30
ādi-madhya-avasāneṣu bhavac-chabda-upalakṣitā / brāhmaṇa-kṣatriya-viśāṃ bhaikṣa-caryā yathā-kramam //
kṛtāgnikāryo bhuñjīta vāgyato gurvanujñayā /
āpośānakriyāpūrvaṃ satkṛtyānnam akutsayan //
YajñS_1.31
kṛta-agni-kāryo bhuñjīta vāg-yato gurv-anujñayā / āpośāna-kriyā-pūrvaṃ sat-kṛtya annam akutsayan //
brahmacarye sthito naikam annam adyād anāpadi /
brāhmaṇaḥ kāmam aśnīyāc chrāddhe vratam apīḍayan //
YajñS_1.32
brahma-carye sthito na ekam annam adyād anāpadi / brāhmaṇaḥ kāmam aśnīyāc chrāddhe vratam apīḍayan //
madhumāṃsāñjanocchiṣṭaśuktastrīprāṇihiṃsanam /
bhāskarālokanāślīlaparivādādi varjayet //
YajñS_1.33
madhu-māṃsa-añjana-ucchiṣṭaśukta-strī-prāṇi-hiṃsanam / bhāskara-ālokana-aślīlaparivāda-ādi varjayet //
sa gurur yaḥ kriyāḥ kṛtvā vedam asmai prayacchati /
upanīya dadad vedam ācāryaḥ sa udāhṛtaḥ //
YajñS_1.34
sa gurur yaḥ kriyāḥ kṛtvā vedam asmai prayacchati / upanīya dadad vedam ācāryaḥ sa udāhṛtaḥ //
ekadeśam upādhyāya ṛtvig yajñakṛd ucyate /
ete mānyā yathāpūrvam ebhyo mātā garīyasī //
YajñS_1.35
ekadeśam upādhyāya ṛtvig yajña-kṛd ucyate / ete mānyā yathā-pūrvam ebhyo mātā garīyasī //
prativedaṃ brahmacaryaṃ dvādaśābdāni pañca vā /
grahaṇāntikam ity eke keśāntaś caiva ṣoḍaśe //
YajñS_1.36
prativedaṃ brahma-caryaṃ dvādaśa-abdāni pañca vā / grahaṇa-antikam ity eke keśa-antaś caiva ṣoḍaśe //
āṣoḍaśād ādvāviṃśāc caturviṃśāc ca vatsarāt /
brahmakṣatraviśāṃ kālaupanāyanikaḥ paraḥ //
YajñS_1.37
ā-ṣoḍaśād ā-dvāviṃśāc catur-viṃśāc ca vatsarāt / brahma-kṣatra-viśāṃ kālā aupanāyanikaḥ paraḥ //
ata ūrdhvaṃ patanty ete sarvadharmabahiṣkṛtāḥ /
sāvitrīpatitā vrātyā vrātyastomād ṛte kratoḥ //
YajñS_1.38
ata ūrdhvaṃ patanty ete sarva-dharma-bahiṣ-kṛtāḥ / sāvitrī-patitā vrātyā vrātya-stomād ṛte kratoḥ //
mātur yad agre jāyante dvitīyaṃ mauñjibandhanāt /
brāhmaṇakṣatriyaviśas tasmād ete dvijāḥ smṛtāḥ //
YajñS_1.39
mātur yad agre jāyante dvitīyaṃ mauñji-bandhanāt / brāhmaṇa-kṣatriya-viśas tasmād ete dvijāḥ smṛtāḥ //
yajñānāṃ tapasāṃ caiva śubhānāṃ caiva karmaṇām /
veda eva dvijātīnāṃ niḥśreyasakaraḥ paraḥ //
YajñS_1.40
yajñānāṃ tapasāṃ caiva śubhānāṃ caiva karmaṇām / veda eva dvijātīnāṃ niḥśreyasa-karaḥ paraḥ //
madhunā payasā caiva sa devāṃs tarpayed dvijaḥ /
pitṝn madhughṛtābhyāṃ ca ṛco 'dhīte ca yo 'nvaham //
YajñS_1.41
madhunā payasā caiva sa devāṃs tarpayed dvijaḥ / pitṝn madhu-ghṛtābhyāṃ ca ṛco 'dhīte ca yo 'nvaham //
yajūṃṣi śaktito 'dhīte yo 'nvahaṃ sa ghṛtāmṛtaiḥ /
prīṇāti devān ājyena madhunā ca pitṝṃs tathā //
YajñS_1.42
yajūṃṣi śaktito 'dhīte yo 'nvahaṃ sa ghṛta-amṛtaiḥ / prīṇāti devān ājyena madhunā ca pitṝṃs tathā //
sa tu somaghṛtair devāṃs tarpayed yo 'nvahaṃ paṭhet /
sāmāni tṛptiṃ kuryāc ca pitṝṇāṃ madhusarpiṣā //
YajñS_1.43
sa tu soma-ghṛtair devāṃs tarpayed yo 'nvahaṃ paṭhet / sāmāni tṛptiṃ kuryāc ca pitṝṇāṃ madhu-sarpiṣā //
medasā tarpayed devān atharvāṅgirasaḥ paṭhan /
pitṝṃś ca madhusarpirbhyām anvahaṃ śaktito dvijaḥ //
YajñS_1.44
medasā tarpayed devān atharva-aṅgirasaḥ paṭhan / pitṝṃś ca madhu-sarpirbhyām anvahaṃ śaktito dvijaḥ //
vākovākyaṃ purāṇaṃ ca nārāśaṃsīś ca gāthikāḥ /
itihāsāṃs tathā vidyāḥ śaktyādhīte hi yo 'nvaham //
YajñS_1.45
vākovākyaṃ purāṇaṃ ca nārāśaṃsīś ca gāthikāḥ / itihāsāṃs tathā vidyāḥ śaktya ādhīte hi yo 'nvaham //
māṃsakṣīraudanamadhutarpaṇaṃ sa divaukasām /
karoti tṛptiṃ kuryāc ca pitṝṇāṃ madhusarpiṣā //
YajñS_1.46
māṃsa-kṣīra-odana-madhutarpaṇaṃ sa diva-okasām / karoti tṛptiṃ kuryāc ca pitṝṇāṃ madhu-sarpiṣā //
te tṛptās tarpayanty enaṃ sarvakāmaphalaiḥ śubhaiḥ /
yaṃ yaṃ kratum adhīte ca tasya tasyāpnuyāt phalam //
YajñS_1.47
te tṛptās tarpayanty enaṃ sarva-kāma-phalaiḥ śubhaiḥ / yaṃ yaṃ kratum adhīte ca tasya tasyā apnuyāt phalam //
trir vittapūrṇapṛthivīdānasya phalam aśnute /
tapasaś ca parasyeha nityaṃ svādhyāyavān dvijaḥ //
YajñS_1.48
trir vitta-pūrṇa-pṛthivīdānasya phalam aśnute / tapasaś ca parasya iha nityaṃ svādhyāyavān dvijaḥ //
naiṣṭhiko brahmacārī tu vased ācāryasaṃnidhau /
tadabhāve 'sya tanaye patnyāṃ vaiśvānare 'pi vā //
YajñS_1.49
naiṣṭhiko brahma-cārī tu vased ācārya-saṃnidhau / tad-abhāve 'sya tanaye patnyāṃ vaiśvānare 'pi vā //
anena vidhinā dehaṃ sādayan vijitendriyaḥ /
brahmalokam avāpnoti na cehājāyate punaḥ //
YajñS_1.50
anena vidhinā dehaṃ sādayan vijita-indriyaḥ / brahma-lokam avāpnoti na ca ihā ajāyate punaḥ //
gurave tu varaṃ dattvā snāyād vā tadanujñayā /
vedaṃ vratāni vā pāraṃ nītvā hy ubhayam eva vā //
YajñS_1.51
gurave tu varaṃ dattvā snāyād vā tad-anujñayā / vedaṃ vratāni vā pāraṃ nītvā hy ubhayam eva vā //
aviplutabrahmacaryo lakṣaṇyāṃ striyam udvahet /
ananyapūrvikāṃ kāntām asapiṇḍāṃ yavīyasīm //
YajñS_1.52
avipluta-brahma-caryo lakṣaṇyāṃ striyam udvahet / ananya-pūrvikāṃ kāntām asapiṇḍāṃ yavīyasīm //
arogiṇīṃ bhrātṛmatīm asamānārṣagotrajān /
Acharya949, p. 17
pañcamāt saptamād ūrdhvaṃ mātṛtaḥ pitṛtas tathā //
YajñS_1.53
arogiṇīṃ bhrātṛmatīm asamāna-ārṣa-gotrajān / pañcamāt saptamād ūrdhvaṃ mātṛtaḥ pitṛtas tathā //
daśapūruṣavikhyātāc chrotriyāṇāṃ mahākulāt /
Acharya949, p. 18
sphītād api na saṃcārirogadoṣasamanvitāt //
YajñS_1.54
daśa-pūruṣa-vikhyātāc chrotriyāṇāṃ mahā-kulāt / sphītād api na saṃcāriroga-doṣa-samanvitāt //
etair eva guṇair yuktaḥ savarṇaḥ śrotriyo varaḥ /
yatnāt parīkṣitaḥ puṃstve yuvā dhīmān janapriyaḥ //
YajñS_1.55
etair eva guṇair yuktaḥ savarṇaḥ śrotriyo varaḥ / yatnāt parīkṣitaḥ puṃstve yuvā dhīmān jana-priyaḥ //
yad ucyate dvijātīnāṃ śūdrād dāropasaṃgrahaḥ /
naitan mama mataṃ yasmāt tatrāyaṃ jāyate svayam //
YajñS_1.56
yad ucyate dvijātīnāṃ śūdrād dāra-upasaṃgrahaḥ / na etan mama mataṃ yasmāt tatra ayaṃ jāyate svayam //
tisro varṇānupūrvyeṇa dve tathaikā yathākramam /
brāhmaṇakṣatriyaviśāṃ bhāryā svā śūdrajanmanaḥ //
YajñS_1.57
tisro varṇa-ānupūrvyeṇa dve tatha aikā yathā-kramam / brāhmaṇa-kṣatriya-viśāṃ bhāryā svā śūdra-janmanaḥ //
brāhmo vivāha āhūya dīyate śaktyalaṃkṛtā /
tajjaḥ punāty ubhayataḥ puruṣān ekaviṃśatim //
YajñS_1.58
brāhmo vivāha āhūya dīyate śakty-alaṃkṛtā / tajjaḥ punāty ubhayataḥ puruṣān ekaviṃśatim //
yajñastha ṛtvije daiva ādāyārṣas tu godvayam /
caturdaśa prathamajaḥ punāty uttarajaś ca ṣaṭ //
YajñS_1.59
yajñastha ṛtvije daiva ādāyā arṣas tu go-dvayam / caturdaśa prathamajaḥ punāty uttarajaś ca ṣaṭ //
ity uktvā caratāṃ dharmaṃ saha yā dīyate 'rthine /
sa kāyaḥ pāvayet tajjaḥ ṣaṭ ṣaḍvaṃśyān sahātmanā //
YajñS_1.60
ity uktvā caratāṃ dharmaṃ saha yā dīyate 'rthine / sa kāyaḥ pāvayet tajjaḥ ṣaṭ ṣaḍ-vaṃśyān sahā atmanā //
āsuro draviṇādānād gāndharvaḥ samayān mithaḥ /
rākṣaso yuddhaharaṇāt paiśācaḥ kanyakāchalāt //
YajñS_1.61
āsuro draviṇa-ādānād gāndharvaḥ samayān mithaḥ / rākṣaso yuddha-haraṇāt paiśācaḥ kanyakā-chalāt //
pāṇir grāhyaḥ savarṇāsu gṛhṇīyāt kṣatriyā śaram /
vaiśyā pratodam ādadyād vedane tv agrajanmanaḥ //
YajñS_1.62
pāṇir grāhyaḥ savarṇāsu gṛhṇīyāt kṣatriyā śaram / vaiśyā pratodam ādadyād vedane tv agra-janmanaḥ //
pitā pitāmaho bhrātā sakulyo jananī tathā /
kanyāpradaḥ pūrvanāśe prakṛtisthaḥ paraḥ paraḥ //
YajñS_1.63
pitā pitāmaho bhrātā sakulyo jananī tathā / kanyā-pradaḥ pūrva-nāśe prakṛtisthaḥ paraḥ paraḥ //
aprayacchan samāpnoti bhrūṇahatyām ṛtāv ṛtau /
gamyaṃ tv abhāve dātṝṇāṃ kanyā kuryāt svayaṃvaram //
YajñS_1.64
aprayacchan samāpnoti bhrūṇa-hatyām ṛtāv ṛtau / gamyaṃ tv abhāve dātṝṇāṃ kanyā kuryāt svayaṃvaram //
sakṛt pradīyate kanyā haraṃs tāṃ coradaṇḍabhāk /
dattām api haret pūrvāc chreyāṃś ced vara āvrajet //
YajñS_1.65
sakṛt pradīyate kanyā haraṃs tāṃ cora-daṇḍa-bhāk / dattām api haret pūrvāc chreyāṃś ced vara āvrajet //
anākhyāya dadad doṣaṃ daṇḍya uttamasāhasam /
aduṣṭāṃ tu tyajan daṇḍyo dūṣayaṃs tu mṛṣā śatam //
YajñS_1.66
anākhyāya dadad doṣaṃ daṇḍya uttama-sāhasam / aduṣṭāṃ tu tyajan daṇḍyo dūṣayaṃs tu mṛṣā śatam //
akṣatā ca kṣatā caiva punarbhūḥ saṃskṛtā punaḥ /
svairiṇī yā patiṃ hitvā savarṇaṃ kāmataḥ śrayet //
YajñS_1.67
akṣatā ca kṣatā caiva punar-bhūḥ saṃskṛtā punaḥ / svairiṇī yā patiṃ hitvā savarṇaṃ kāmataḥ śrayet //
aputrāṃ gurvanujñāto devaraḥ putrakāmyayā /
sapiṇḍo vā sagotro vā ghṛtābhyakta ṛtāv iyāt //
YajñS_1.68
aputrāṃ gurv-anujñāto devaraḥ putra-kāmyayā / sapiṇḍo vā sagotro vā ghṛta-abhyakta ṛtāv iyāt //
āgarbhasaṃbhavād gacchet patitas tv anyathā bhavet /
anena vidhinā jātaḥ kṣetrajo 'sya bhavet sutaḥ //
YajñS_1.69
ā-garbha-saṃbhavād gacchet patitas tv anyathā bhavet / anena vidhinā jātaḥ kṣetrajo 'sya bhavet sutaḥ //
hṛtādhikārāṃ malināṃ piṇḍamātropajīvinām /
paribhūtām adhaḥśayyāṃ vāsayed vyabhicāriṇīm //
YajñS_1.70
hṛta-adhikārāṃ malināṃ piṇḍa-mātra-upajīvinām / paribhūtām adhaḥ-śayyāṃ vāsayed vyabhicāriṇīm //
somaḥ śaucaṃ dadāv āsāṃ gandharvaś ca śubhāṃ giram /
pāvakaḥ sarvamedhyatvaṃ medhyā vai yoṣito hy ataḥ //
YajñS_1.71
somaḥ śaucaṃ dadāv āsāṃ gandharvaś ca śubhāṃ giram / pāvakaḥ sarva-medhyatvaṃ medhyā vai yoṣito hy ataḥ //
vyabhicārād ṛtau śuddhir garbhe tyāgo vidhīyate /
garbhabhartṛvadhādau ca tathā mahati pātake //
YajñS_1.72
vyabhicārād ṛtau śuddhir garbhe tyāgo vidhīyate / garbha-bhartṛ-vadha-ādau ca tathā mahati pātake //
surāpī vyādhitā dhūrtā vandhyārthaghny apriyaṃvadā /
strīprasūś cādhivettavyā puruṣadveṣiṇī tathā //
YajñS_1.73
surāpī vyādhitā dhūrtā vandhya ārthaghny apriyaṃ-vadā / strī-prasūś ca adhivettavyā puruṣa-dveṣiṇī tathā //
adhivinnā tu bhartavyā mahad eno 'nyathā bhavet /
yatrānukūlyaṃ daṃpatyos trivargas tatra vardhate //
YajñS_1.74
adhivinnā tu bhartavyā mahad eno 'nyathā bhavet / yatrā anukūlyaṃ daṃpatyos trivargas tatra vardhate //
mṛte jīvati vā patyau yā nānyam upagacchati /
seha kīrtim avāpnoti modate comayā saha //
YajñS_1.75
mṛte jīvati vā patyau yā na anyam upagacchati / sa īha kīrtim avāpnoti modate ca umayā saha //
ājñāsaṃpādinīṃ dakṣāṃ vīrasūṃ priyavādinīm /
tyajan dāpyas tṛtīyāṃśam adravyo bharaṇaṃ striyāḥ //
YajñS_1.76
ājñā-saṃpādinīṃ dakṣāṃ vīrasūṃ priya-vādinīm / tyajan dāpyas tṛtīya-aṃśam adravyo bharaṇaṃ striyāḥ //
strībhir bhartṛvacaḥ kāryam eṣa dharmaḥ paraḥ striyāḥ /
āśuddheḥ saṃpratīkṣyo hi mahāpātakadūṣitaḥ //
YajñS_1.77
strībhir bhartṛ-vacaḥ kāryam eṣa dharmaḥ paraḥ striyāḥ / ā-śuddheḥ saṃpratīkṣyo hi mahā-pātaka-dūṣitaḥ //
lokānantyaṃ divaḥ prāptiḥ putrapautraprapautrakaiḥ /
yasmāt tasmāt striyaḥ sevyāḥ kartavyāś ca surakṣitāḥ //
YajñS_1.78
loka-ānantyaṃ divaḥ prāptiḥ putra-pautra-prapautrakaiḥ / yasmāt tasmāt striyaḥ sevyāḥ kartavyāś ca su-rakṣitāḥ //
ṣoḍaśartuniśāḥ strīṇāṃ tasmin yugmāsu saṃviśet /
brahmacāry eva parvāṇy ādyāś catasras tu varjayet //
YajñS_1.79
ṣoḍaśartu-niśāḥ strīṇāṃ tasmin yugmāsu saṃviśet / brahma-cāry eva parvāṇy ādyāś catasras tu varjayet //
evaṃ gacchan striyaṃ kṣāmāṃ maghāṃ mūlaṃ ca varjayet /
sustha indau sakṛt putraṃ lakṣaṇyaṃ janayet pumān //
YajñS_1.80
evaṃ gacchan striyaṃ kṣāmāṃ maghāṃ mūlaṃ ca varjayet / sustha indau sakṛt putraṃ lakṣaṇyaṃ janayet pumān //
yathākāmī bhaved vāpi strīṇāṃ varam anusmaran /
svadāranirataś caiva striyo rakṣyā yataḥ smṛtāḥ //
YajñS_1.81
yathā-kāmī bhaved va āpi strīṇāṃ varam anusmaran / sva-dāra-nirataś caiva striyo rakṣyā yataḥ smṛtāḥ //
bhartṛbhrātṛpitṛjñātiśvaśrūśvaśuradevaraiḥ /
bandhubhiś ca striyaḥ pūjyā bhūṣaṇācchādanāśanaiḥ //
YajñS_1.82
bhartṛ-bhrātṛ-pitṛ-jñātiśvaśrū-śvaśura-devaraiḥ / bandhubhiś ca striyaḥ pūjyā bhūṣaṇa-ācchādana-aśanaiḥ //
saṃyatopaskarā dakṣā hṛṣṭā vyayaparāṅmukhī /
kuryāc chvaśurayoḥ pādavandanaṃ bhartṛtatparā //
YajñS_1.83
saṃyata-upaskarā dakṣā hṛṣṭā vyaya-parāṅ-mukhī / kuryāc chvaśurayoḥ pādavandanaṃ bhartṛ-tat-parā //
krīḍāṃ śarīrasaṃskāraṃ samājotsavadarśanam /
hāsyaṃ paragṛhe yānaṃ tyajet proṣitabhartṛkā //
YajñS_1.84
krīḍāṃ śarīra-saṃskāraṃ samāja-utsava-darśanam / hāsyaṃ para-gṛhe yānaṃ tyajet proṣita-bhartṛkā //
rakṣet kanyāṃ pitā vinnāṃ patiḥ putrās tu vārdhake /
abhāve jñātayas teṣāṃ na svātantryaṃ kvacit striyāḥ //
YajñS_1.85
rakṣet kanyāṃ pitā vinnāṃ patiḥ putrās tu vārdhake / abhāve jñātayas teṣāṃ na svātantryaṃ kvacit striyāḥ //
pitṛmātṛsutabhrātṛśvaśrūśvaśuramātulaiḥ /
hīnā na syād vinā bhartrā garhaṇīyānyathā bhavet //
YajñS_1.86
pitṛ-mātṛ-suta-bhrātṛśvaśrū-śvaśura-mātulaiḥ / hīnā na syād vinā bhartrā garhaṇīya ānyathā bhavet //
patipriyahite yuktā svācārā vijitendriyā /
seha kīrtim avāpnoti pretya cānuttamāṃ gatim //
YajñS_1.87
pati-priya-hite yuktā sva-ācārā vijita-indriyā / sa īha kīrtim avāpnoti pretya ca anuttamāṃ gatim //
satyām anyāṃ savarṇāyāṃ dharmakāryaṃ na kārayet /
savarṇāsu vidhau dharmye jyeṣṭhayā na vinetarā //
YajñS_1.88
satyām anyāṃ savarṇāyāṃ dharma-kāryaṃ na kārayet / savarṇāsu vidhau dharmye jyeṣṭhayā na vina ītarā //
dāhayitvāgnihotreṇa striyaṃ vṛttavatīṃ patiḥ /
āhared vidhivad dārān agnīṃś caivāvilambayan //
YajñS_1.89
dāhayitva āgni-hotreṇa striyaṃ vṛttavatīṃ patiḥ / āhared vidhivad dārān agnīṃś caiva avilambayan //
savarṇebhyaḥ savarṇāsu jāyante hi sajātayaḥ /
anindyeṣu vivāheṣu putrāḥ saṃtānavardhanāḥ //
YajñS_1.90
savarṇebhyaḥ savarṇāsu jāyante hi sajātayaḥ / anindyeṣu vivāheṣu putrāḥ saṃtāna-vardhanāḥ //
viprān mūrdhāvasikto hi kṣatriyāyāṃ viśaḥ striyām /
ambaṣṭhaḥ śūdryāṃ niṣādo jātaḥ pāraśavo 'pi vā //
YajñS_1.91
viprān mūrdha-avasikto hi kṣatriyāyāṃ viśaḥ striyām / ambaṣṭhaḥ śūdryāṃ niṣādo jātaḥ pāraśavo 'pi vā //
vaiśyāśūdryos tu rājanyān māhiṣyograu sutau smṛtau /
vaiśyāt tu karaṇaḥ śūdryāṃ vinnāsv eṣa vidhiḥ smṛtaḥ //
YajñS_1.92
vaiśyā-śūdryos tu rājanyān māhiṣya-ugrau sutau smṛtau / vaiśyāt tu karaṇaḥ śūdryāṃ vinnāsv eṣa vidhiḥ smṛtaḥ //
brāhmaṇyāṃ kṣatriyāt sūto vaiśyād vaidehakas tathā /
śūdrāj jātas tu caṇḍālaḥ sarvadharmabahiṣkṛtaḥ //
YajñS_1.93
brāhmaṇyāṃ kṣatriyāt sūto vaiśyād vaidehakas tathā / śūdrāj jātas tu caṇḍālaḥ sarva-dharma-bahiṣ-kṛtaḥ //
kṣatriyā māgadhaṃ vaiśyāc chūdrāt kṣattāram eva ca /
śūdrād āyogavaṃ vaiśyā janayāmāsa vai sutam //
YajñS_1.94
kṣatriyā māgadhaṃ vaiśyāc chūdrāt kṣattāram eva ca / śūdrād āyogavaṃ vaiśyā janayām-āsa vai sutam //
māhiṣyeṇa karaṇyāṃ tu rathakāraḥ prajāyate /
asatsantas tu vijñeyāḥ pratilomānulomajāḥ //
YajñS_1.95
māhiṣyeṇa karaṇyāṃ tu ratha-kāraḥ prajāyate / asat-santas tu vijñeyāḥ pratiloma-anulomajāḥ //
jātyutkarṣo yuge jñeyaḥ saptame pañcame 'pi vā /
vyatyaye karmaṇāṃ sāmyaṃ pūrvavac cādharottaram //
YajñS_1.96
jāty-utkarṣo yuge jñeyaḥ saptame pañcame 'pi vā / vyatyaye karmaṇāṃ sāmyaṃ pūrvavac ca adhara-uttaram //
karma smārtaṃ vivāhāgnau kurvīta pratyahaṃ gṛhī /
dāyakālāhṛte vāpi śrautaṃ vaitānikāgniṣu //
YajñS_1.97
karma smārtaṃ vivāha-agnau kurvīta pratyahaṃ gṛhī / dāya-kāla-āhṛte va āpi śrautaṃ vaitānika-agniṣu //
śarīracintāṃ nirvartya kṛtaśaucavidhir dvijaḥ /
prātaḥsaṃdhyām upāsīta dantadhāvanapūrvakam //
YajñS_1.98
śarīra-cintāṃ nirvartya kṛta-śauca-vidhir dvijaḥ / prātaḥ-saṃdhyām upāsīta danta-dhāvana-pūrvakam //
hutvāgnīn sūryadaivatyān japen mantrān samāhitaḥ /
vedārthān adhigacchec ca śāstrāṇi vividhāni ca //
YajñS_1.99
hutva āgnīn sūrya-daivatyān japen mantrān samāhitaḥ / veda-arthān adhigacchec ca śāstrāṇi vividhāni ca //
upeyād īśvaraṃ caiva yogakṣemārthasiddhaye /
snātvā devān pitṝṃś caiva tarpayed arcayet tathā //
YajñS_1.100
upeyād īśvaraṃ caiva yoga-kṣema-artha-siddhaye / snātvā devān pitṝṃś caiva tarpayed arcayet tathā //
vedātharvapurāṇāni setihāsāni śaktitaḥ /
japayajñaprasiddhyarthaṃ vidyāṃ cādhyātmikīṃ japet //
YajñS_1.101
veda-atharva-purāṇāni sa-itihāsāni śaktitaḥ / japa-yajña-prasiddhy-arthaṃ vidyāṃ cā adhyātmikīṃ japet //
balikarmasvadhāhomasvādhyāyātithisatkriyāḥ /
bhūtapitramarabrahmamanuṣyāṇāṃ mahāmakhāḥ //
YajñS_1.102
bali-karma-svadhā-homasvādhyāya-atithi-satkriyāḥ / bhūta-pitr-amara-brahmamanuṣyāṇāṃ mahā-makhāḥ //
devebhyaś ca hutād annāc cheṣād bhūtabaliṃ haret /
annaṃ bhūmau śvacāṇḍālavāyasebhyaś ca nikṣipet //
YajñS_1.103
devebhyaś ca hutād annāc cheṣād bhūta-baliṃ haret / annaṃ bhūmau śva-cāṇḍālavāyasebhyaś ca nikṣipet //
annaṃ pitṛmanuṣyebhyo deyam apy anvahaṃ jalam /
svādhyāyaṃ satataṃ kuryān na paced annam ātmane //
YajñS_1.104
annaṃ pitṛ-manuṣyebhyo deyam apy anvahaṃ jalam / svādhyāyaṃ satataṃ kuryān na paced annam ātmane //
bālasvavāsinīvṛddhagarbhiṇyāturakanyakāḥ /
saṃbhojyātithibhṛtyāṃś ca daṃpatyoḥ śeṣabhojanam //
YajñS_1.105
bāla-sva-vāsinī-vṛddhagarbhiṇy-ātura-kanyakāḥ / saṃbhojya atithi-bhṛtyāṃś ca daṃpatyoḥ śeṣa-bhojanam //
āpośanenopariṣṭād adhastād aśnatā tathā /
anagnam amṛtaṃ caiva kāryam annaṃ dvijanmanā //
YajñS_1.106
āpośanena upariṣṭād adhastād aśnatā tathā / anagnam amṛtaṃ caiva kāryam annaṃ dvijanmanā //
atithitvena varṇānāṃ deyaṃ śaktyānupūrvaśaḥ /
apraṇodyo 'tithiḥ sāyam api vāgbhūtṛṇodakaiḥ //
YajñS_1.107
atithitvena varṇānāṃ deyaṃ śaktya ānupūrvaśaḥ / apraṇodyo 'tithiḥ sāyam api vāg-bhū-tṛṇa-udakaiḥ //
satkṛtya bhikṣave bhikṣā dātavyā savratāya ca /
bhojayec cāgatān kāle sakhisaṃbandhibāndhavān //
YajñS_1.108
sat-kṛtya bhikṣave bhikṣā dātavyā sa-vratāya ca / bhojayec cā agatān kāle sakhi-saṃbandhi-bāndhavān //
mahokṣaṃ vā mahājaṃ vā śrotriyāyopakalpayet /
satkriyānvāsanaṃ svādu bhojanaṃ sūnṛtaṃ vacaḥ //
YajñS_1.109
mahā-ukṣaṃ vā mahājaṃ vā śrotriyāya upakalpayet / satkriya ānvāsanaṃ svādu bhojanaṃ sūnṛtaṃ vacaḥ //
pratisaṃvatsaraṃ tv arghyāḥ snātakācāryapārthivāḥ /
priyo vivāhyaś ca tathā yajñaṃ praty ṛtvijaḥ punaḥ //
YajñS_1.110
pratisaṃvatsaraṃ tv arghyāḥ snātaka-ācārya-pārthivāḥ / priyo vivāhyaś ca tathā yajñaṃ praty ṛtvijaḥ punaḥ //
adhvanīno 'tithir jñeyaḥ śrotriyo vedapāragaḥ /
mānyāv etau gṛhasthasya brahmalokam abhīpsataḥ //
YajñS_1.111
adhvanīno 'tithir jñeyaḥ śrotriyo veda-pāragaḥ / mānyāv etau gṛhasthasya brahma-lokam abhīpsataḥ //
parapākarucir na syād anindyāmantraṇād ṛte /
vākpāṇipādacāpalyaṃ varjayec cātibhojanam //
YajñS_1.112
para-pāka-rucir na syād anindya-āmantraṇād ṛte / vāk-pāṇi-pāda-cāpalyaṃ varjayec ca ati-bhojanam //
atithiṃ śrotriyaṃ tṛptam āsīmantam anuvrajet /
ahaḥśeṣaṃ sahāsīta śiṣṭair iṣṭaiś ca bandhubhiḥ //
YajñS_1.113
atithiṃ śrotriyaṃ tṛptam ā-sīmantam anuvrajet / ahaḥ-śeṣaṃ sahā asīta śiṣṭair iṣṭaiś ca bandhubhiḥ //
upāsya paścimāṃ saṃdhyāṃ hutvāgnīṃs tān upāsya ca /
bhṛtyaiḥ parivṛto bhuktvā nātitṛptyātha saṃviśet //
YajñS_1.114
upāsya paścimāṃ saṃdhyāṃ hutva āgnīṃs tān upāsya ca / bhṛtyaiḥ parivṛto bhuktvā na atitṛptya ātha saṃviśet //
brāhme muhūrte cotthāya cintayed ātmano hitam /
dharmārthakāmān sve kāle yathāśakti na hāpayet //
YajñS_1.115
brāhme muhūrte ca utthāya cintayed ātmano hitam / dharma-artha-kāmān sve kāle yathā-śakti na hāpayet //
vidyākarmavayobandhuvittair mānyā yathākramam /
etaiḥ prabhūtaiḥ śūdro 'pi vārdhake mānam arhati //
YajñS_1.116
vidyā-karma-vayo-bandhuvittair mānyā yathā-kramam / etaiḥ prabhūtaiḥ śūdro 'pi vārdhake mānam arhati //
vṛddhabhārinṛpasnātastrīrogivaracakriṇām /
panthā deyo nṛpas teṣāṃ mānyaḥ snātaś ca bhūpateḥ //
YajñS_1.117
vṛddha-bhāri-nṛpa-snātastrī-rogi-vara-cakriṇām / panthā deyo nṛpas teṣāṃ mānyaḥ snātaś ca bhūpateḥ //
ijyādhyayanadānāni vaiśyasya kṣatriyasya ca /
pratigraho 'dhiko vipre yājanādhyāpane tathā //
YajñS_1.118
ijyā-adhyayana-dānāni vaiśyasya kṣatriyasya ca / pratigraho 'dhiko vipre yājana-adhyāpane tathā //
pradhānaṃ kṣatriye karma prajānāṃ paripālanam /
kusīdakṛṣivāṇijyapāśupālyaṃ viśaḥ smṛtam //
YajñS_1.119
pradhānaṃ kṣatriye karma prajānāṃ paripālanam / kusīda-kṛṣi-vāṇijyapāśupālyaṃ viśaḥ smṛtam //
śūdrasya dvijaśuśrūṣā tayājīvan vaṇig bhavet /
śilpair vā vividhair jīved dvijātihitam ācaran //
YajñS_1.120
śūdrasya dvija-śuśrūṣā taya ājīvan vaṇig bhavet / śilpair vā vividhair jīved dvijāti-hitam ācaran //
bhāryāratiḥ śucir bhṛtyabhartā śrāddhakriyārataḥ /
namaskāreṇa mantreṇa pañcayajñān na hāpayet //
YajñS_1.121
bhāryā-ratiḥ śucir bhṛtyabhartā śrāddha-kriyā-rataḥ / namas-kāreṇa mantreṇa pañca-yajñān na hāpayet //
ahiṃsā satyam asteyaṃ śaucam indriyanigrahaḥ /
dānaṃ damo dayā kṣāntiḥ sarveṣāṃ dharmasādhanam //
YajñS_1.122
ahiṃsā satyam asteyaṃ śaucam indriya-nigrahaḥ / dānaṃ damo dayā kṣāntiḥ sarveṣāṃ dharma-sādhanam //
vayobuddhyarthavāgveṣaśrutābhijanakarmaṇām /
ācaret sadṛśīṃ vṛttim ajihmām aśaṭhāṃ tathā //
YajñS_1.123
vayo-buddhy-artha-vāg-veṣaśruta-abhijana-karmaṇām / ācaret sadṛśīṃ vṛttim ajihmām aśaṭhāṃ tathā //
traivārṣikādhikānno yaḥ sa hi somaṃ pibed dvijaḥ /
prāksaumikīḥ kriyāḥ kuryād yasyānnaṃ vārṣikaṃ bhavet //
YajñS_1.124
traivārṣika-adhika-anno yaḥ sa hi somaṃ pibed dvijaḥ / prāk-saumikīḥ kriyāḥ kuryād yasya annaṃ vārṣikaṃ bhavet //
pratisaṃvatsaraṃ somaḥ paśuḥ pratyayanaṃ tathā /
kartavyāgrayaṇeṣṭiś ca cāturmāsyāni caiva hi //
YajñS_1.125
pratisaṃvatsaraṃ somaḥ paśuḥ pratyayanaṃ tathā / kartavyā āgrayaṇa-iṣṭiś ca cāturmāsyāni caiva hi //
eṣām asaṃbhave kuryād iṣṭiṃ vaiśvānarīṃ dvijaḥ /
hīnakalpaṃ na kurvīta sati dravye phalapradam //
YajñS_1.126
eṣām asaṃbhave kuryād iṣṭiṃ vaiśvānarīṃ dvijaḥ / hīna-kalpaṃ na kurvīta sati dravye phala-pradam //
cāṇḍālo jāyate yajñakaraṇāc chūdrabhikṣitāt /
yajñārthaṃ labdham adadad bhāsaḥ kāko 'pi vā bhavet //
YajñS_1.127
cāṇḍālo jāyate yajñakaraṇāc chūdra-bhikṣitāt / yajña-arthaṃ labdham adadad bhāsaḥ kāko 'pi vā bhavet //
kuśūlakumbhīdhānyo vā tryāhiko 'śvastano 'pi vā /
jīved vāpi śiloñchena śreyān eṣāṃ paraḥ paraḥ //
YajñS_1.128
kuśūla-kumbhī-dhānyo vā tryāhiko 'śvastano 'pi vā / jīved va āpi śila-uñchena śreyān eṣāṃ paraḥ paraḥ //
na svādhyāyavirodhyartham īheta na yatas tataḥ /
na viruddhaprasaṅgena saṃtoṣī ca bhavet sadā //
YajñS_1.129
na svādhyāya-virodhy-artham īheta na yatas tataḥ / na viruddha-prasaṅgena saṃtoṣī ca bhavet sadā //
rājāntevāsiyājyebhyaḥ sīdann icched dhanaṃ kṣudhā /
dambhihaitukapākhaṇḍibakavṛttīṃś ca varjayet //
YajñS_1.130
rāja-antevāsi-yājyebhyaḥ sīdann icched dhanaṃ kṣudhā / dambhi-haituka-pākhaṇḍibaka-vṛttīṃś ca varjayet //
śuklāmbaradharo nīcakeśaśmaśrunakhaḥ śuciḥ /
na bhāryādarśane 'śnīyān naikavāsā na saṃsthitaḥ //
YajñS_1.131
śukla-ambara-dharo nīcakeśa-śmaśru-nakhaḥ śuciḥ / na bhāryā-darśane 'śnīyān na eka-vāsā na saṃsthitaḥ //
na saṃśayaṃ prapadyeta nākasmād apriyaṃ vadet /
nāhitaṃ nānṛtaṃ caiva na stenaḥ syān na vārdhuṣī //
YajñS_1.132
na saṃśayaṃ prapadyeta na akasmād apriyaṃ vadet / na ahitaṃ na anṛtaṃ caiva na stenaḥ syān na vārdhuṣī //
dākṣāyaṇī brahmasūtrī veṇumān sakamaṇḍaluḥ /
kuryāt pradakṣiṇaṃ devamṛdgovipravanaspatīn //
YajñS_1.133
dākṣāyaṇī brahma-sūtrī veṇumān sa-kamaṇḍaluḥ / kuryāt pradakṣiṇaṃ devamṛd-go-vipra-vanaspatīn //
na tu mehen nadīchāyāvartmagoṣṭhāmbubhasmasu /
na pratyagnyarkagosomasaṃdhyāmbustrīdvijanmanaḥ //
YajñS_1.134
na tu mehen nadī-chāyāvartma-goṣṭha-ambu-bhasmasu / na pratyagny-arka-go-somasaṃdhyā-ambu-strī-dvijanmanaḥ //
nekṣetārkaṃ na nagnāṃ strīṃ na ca saṃsṛṣṭamaithunām /
na ca mūtraṃ purīṣaṃ vā nāśucī rāhutārakāḥ //
YajñS_1.135
nā ikṣeta arkaṃ na nagnāṃ strīṃ na ca saṃsṛṣṭa-maithunām / na ca mūtraṃ purīṣaṃ vā na aśucī rāhu-tārakāḥ //
ayaṃ me vajra ity evaṃ sarvaṃ mantram udīrayet /
varṣaty aprāvṛto gacchet svapet pratyakśirā na ca //
YajñS_1.136
ayaṃ me vajra ity evaṃ sarvaṃ mantram udīrayet / varṣaty aprāvṛto gacchet svapet pratyak-śirā na ca //
ṣṭhīvanāsṛkśakṛnmūtraretāṃsy apsu na nikṣipet /
pādau pratāpayen nāgnau na cainam abhilaṅghayet //
YajñS_1.137
ṣṭhīvana-asṛk-śakṛn-mūtraretāṃsy apsu na nikṣipet / pādau pratāpayen na agnau na ca enam abhilaṅghayet //
jalaṃ piben nāñjalinā na śayānaṃ prabodhayet /
nākṣaiḥ krīḍen na dharmaghnair vyādhitair vā na saṃviśet //
YajñS_1.138
jalaṃ piben na añjalinā na śayānaṃ prabodhayet / na akṣaiḥ krīḍen na dharmaghnair vyādhitair vā na saṃviśet //
viruddhaṃ varjayet karma pretadhūmaṃ nadītaram /
keśabhasmatuṣāṅgārakapāleṣu ca saṃsthitim //
YajñS_1.139
viruddhaṃ varjayet karma preta-dhūmaṃ nadī-taram / keśa-bhasma-tuṣa-aṅgārakapāleṣu ca saṃsthitim //
nācakṣīta dhayantīṃ gāṃ nādvāreṇa viśet kvacit /
na rājñaḥ pratigṛhṇīyāl lubdhasyocchāstravartinaḥ //
YajñS_1.140
nā acakṣīta dhayantīṃ gāṃ na advāreṇa viśet kvacit / na rājñaḥ pratigṛhṇīyāl lubdhasya ucchāstra-vartinaḥ //
pratigrahe sūnicakridhvajiveśyānarādhipāḥ /
duṣṭā daśaguṇaṃ pūrvāt pūrvād ete yathākramam //
YajñS_1.141
pratigrahe sūni-cakridhvaji-veśyā-nara-adhipāḥ / duṣṭā daśa-guṇaṃ pūrvāt pūrvād ete yathā-kramam //
adhyāyānām upākarma śrāvaṇyāṃ śravaṇena vā /
hastenauṣadhibhāve vā pañcamyāṃ śrāvaṇasya tu //
YajñS_1.142
adhyāyānām upākarma śrāvaṇyāṃ śravaṇena vā / hastena oṣadhi-bhāve vā pañcamyāṃ śrāvaṇasya tu //
pauṣamāsasya rohiṇyām aṣṭakāyām athāpi vā /
jalānte chandasāṃ kuryād utsargaṃ vidhivad bahiḥ //
YajñS_1.143
pauṣa-māsasya rohiṇyām aṣṭakāyām atha api vā / jala-ante chandasāṃ kuryād utsargaṃ vidhivad bahiḥ //
tryahaṃ preteṣv anadhyāyaḥ śiṣyartviggurubandhuṣu /
upākarmaṇi cotsarge svaśākhāśrotriye tathā //
YajñS_1.144
tryahaṃ preteṣv anadhyāyaḥ śiṣyartvig-guru-bandhuṣu / upākarmaṇi ca utsarge sva-śākhā-śrotriye tathā //
saṃdhyāgarjitanirghātabhūkaṃpolkānipātane /
samāpya vedaṃ dyuniśam āraṇyakam adhītya ca //
YajñS_1.145
saṃdhyā-garjita-nirghātabhū-kaṃpa-ulkā-nipātane / samāpya vedaṃ dyu-niśam āraṇyakam adhītya ca //
pañcadaśyāṃ caturdaśyām aṣṭamyāṃ rāhusūtake /
ṛtusaṃdhiṣu bhuktvā vā śrāddhikaṃ pratigṛhya ca //
YajñS_1.146
pañcadaśyāṃ caturdaśyām aṣṭamyāṃ rāhu-sūtake / ṛtu-saṃdhiṣu bhuktvā vā śrāddhikaṃ pratigṛhya ca //
paśumaṇḍūkanakulaśvāhimārjāramūṣakaiḥ /
kṛte 'nantare tv ahorātraṃ śakrapāte tathocchraye //
YajñS_1.147
paśu-maṇḍūka-nakulaśva-ahi-mārjāra-mūṣakaiḥ / kṛte 'nantare tv ahorātraṃ śakra-pāte tatha ūcchraye //
śvakroṣṭṛgardabholūkasāmabāṇārtaniḥsvane /
amedhyaśavaśūdrāntyaśmaśānapatitāntike //
YajñS_1.148
śva-kroṣṭṛ-gardabha-ulūkasāma-bāṇa-ārta-niḥsvane / amedhya-śava-śūdra-antyaśmaśāna-patita-antike //
deśe 'śucāv ātmani ca vidyutstanitasaṃplave /
bhuktvārdrapāṇir ambho 'ntar ardharātre 'timārute //
YajñS_1.149
deśe 'śucāv ātmani ca vidyut-stanita-saṃplave / bhuktvā ārdra-pāṇir ambho 'ntar ardha-rātre 'ti-mārute //
pāṃsupravarṣe digdāhe saṃdhyānīhārabhītiṣu /
dhāvataḥ pūtigandhe ca śiṣṭe ca gṛham āgate //
YajñS_1.150
pāṃsu-pravarṣe dig-dāhe saṃdhyā-nīhāra-bhītiṣu / dhāvataḥ pūti-gandhe ca śiṣṭe ca gṛham āgate //
kharoṣṭrayānahastyaśvanauvṛkṣeriṇarohaṇe /
saptatriṃśadanadhyāyān etāṃs tātkālikān viduḥ //
YajñS_1.151
khara-uṣṭra-yāna-hasty-aśvanau-vṛkṣa-iriṇa-rohaṇe / sapta-triṃśad-anadhyāyān etāṃs tātkālikān viduḥ //
devartviksnātakācāryarājñāṃ chāyāṃ parastriyāḥ /
nākrāmed raktaviṇmūtraṣṭhīvanodvartanādi ca //
YajñS_1.152
devartvik-snātaka-ācāryarājñāṃ chāyāṃ para-striyāḥ / nā akrāmed rakta-viṇ-mūtraṣṭhīvana-udvartana-ādi ca //
viprāhikṣatriyātmāno nāvajñeyāḥ kadācana /
āmṛtyoḥ śriyam ākāṅkṣen na kaṃcin marmaṇi spṛśet //
YajñS_1.153
vipra-ahi-kṣatriya-ātmāno na avajñeyāḥ kadācana / ā-mṛtyoḥ śriyam ākāṅkṣen na kaṃcin marmaṇi spṛśet //
dūrād ucchiṣṭaviṇmūtrapādāmbhāṃsi samutsṛjet /
śrutismṛtyuditaṃ samyaṅ nityam ācāram ācaret //
YajñS_1.154
dūrād ucchiṣṭa-viṇ-mūtrapāda-ambhāṃsi samutsṛjet / śruti-smṛty-uditaṃ samyaṅ nityam ācāram ācaret //
gobrāhmaṇānalānnāni noccchiṣṭo na padā spṛśet /
na nindātāḍane kuryāt putraṃ śiṣyaṃ ca tāḍayet //
YajñS_1.155
go-brāhmaṇa-anala-annāni na uccchiṣṭo na padā spṛśet / na nindā-tāḍane kuryāt putraṃ śiṣyaṃ ca tāḍayet //
karmaṇā manasā vācā yatnād dharmaṃ samācaret /
asvargyaṃ lokavidviṣṭaṃ dharmyam apy ācaren na tu //
YajñS_1.156
karmaṇā manasā vācā yatnād dharmaṃ samācaret / asvargyaṃ loka-vidviṣṭaṃ dharmyam apy ācaren na tu //
mātṛpitratithibhrātṛjāmisaṃbandhimātulaiḥ /
vṛddhabālāturācāryavaidyasaṃśritabāndhavaiḥ //
YajñS_1.157
mātṛ-pitr-atithi-bhrātṛjāmi-saṃbandhi-mātulaiḥ / vṛddha-bāla-ātura-ācāryavaidya-saṃśrita-bāndhavaiḥ //
ṛtvikpurohitāpatyabhāryādāsasanābhibhiḥ /
vivādaṃ varjayitvā tu sarvāṃl lokāñ jayed gṛhī //
YajñS_1.158
ṛtvik-purohita-apatyabhāryā-dāsa-sanābhibhiḥ / vivādaṃ varjayitvā tu sarvāṃl lokāñ jayed gṛhī //
pañca piṇḍān anuddhṛtya na snāyāt paravāriṣu /
snāyān nadīdevakhātahradaprasravaṇeṣu ca //
YajñS_1.159
pañca piṇḍān anuddhṛtya na snāyāt para-vāriṣu / snāyān nadī-deva-khātahrada-prasravaṇeṣu ca //
paraśayyāsanodyānagṛhayānāni varjayet /
adattāny agnihīnasya nānnam adyād anāpadi //
YajñS_1.160
para-śayyā-āsana-udyānagṛha-yānāni varjayet / adattāny agni-hīnasya na annam adyād anāpadi //
kadaryabaddhacaurāṇāṃ klībaraṅgāvatāriṇām /
vaiṇābhiśastavārdhuṣyagaṇikāgaṇadīkṣiṇām //
YajñS_1.161
kadarya-baddha-caurāṇāṃ klība-raṅga-avatāriṇām / vaiṇa-abhiśasta-vārdhuṣyagaṇikā-gaṇa-dīkṣiṇām //
cikitsakāturakruddhapuṃścalīmattavidviṣām /
krūrograpatitavrātyadāmbhikocchiṣṭabhojinām //
YajñS_1.162
cikitsaka-ātura-kruddhapuṃścalī-matta-vidviṣām / krūra-ugra-patita-vrātyadāmbhika-ucchiṣṭa-bhojinām //
avīrāstrīsvarṇakārastrījitagrāmayājinām /
śastravikrayikarmāratantuvāyaśvavṛttinām //
YajñS_1.163
avīrā-strī-svarṇa-kārastrī-jita-grāma-yājinām / śastra-vikrayi-karmāratantu-vāya-śva-vṛttinām //
nṛśaṃsarājarajakakṛtaghnavadhajīvinām /
cailadhāvasurājīvasahopapativeśmanām //
YajñS_1.164
nṛśaṃsa-rāja-rajakakṛtaghna-vadha-jīvinām / caila-dhāva-surā-jīvasaha-upapati-veśmanām //
piśunānṛtinoś caiva tathā cākrikabandinām /
eṣām annaṃ na bhoktavyaṃ somavikrayiṇas tathā //
YajñS_1.165
piśuna-anṛtinoś caiva tathā cākrika-bandinām / eṣām annaṃ na bhoktavyaṃ soma-vikrayiṇas tathā //
śūdreṣu dāsagopālakulamitrārdhasīriṇaḥ /
bhojyānnāḥ nāpitaś caiva yaś cātmānaṃ nivedayet //
YajñS_1.166
śūdreṣu dāsa-go-pālakula-mitra-ardha-sīriṇaḥ / bhojya-annāḥ nāpitaś caiva yaś cā atmānaṃ nivedayet //
anarcitaṃ vṛthāmāṃsaṃ keśakīṭasamanvitam /
śuktaṃ paryuṣitocchiṣṭaṃ śvaspṛṣṭaṃ patitekṣitam //
YajñS_1.167
anarcitaṃ vṛthā-māṃsaṃ keśa-kīṭa-samanvitam / śuktaṃ paryuṣita-ucchiṣṭaṃ śva-spṛṣṭaṃ patita-īkṣitam //
udakyāspṛṣṭasaṃghuṣṭaṃ paryāyānnaṃ ca varjayet /
goghrātaṃ śakunocchiṣṭaṃ padā spṛṣṭaṃ ca kāmataḥ //
YajñS_1.168
udakyā-spṛṣṭa-saṃghuṣṭaṃ paryāya-annaṃ ca varjayet / go-ghrātaṃ śakuna-ucchiṣṭaṃ padā spṛṣṭaṃ ca kāmataḥ //
annaṃ paryuṣitaṃ bhojyaṃ snehāktaṃ cirasaṃsthitam /
asnehā api godhūmayavagorasavikriyāḥ //
YajñS_1.169
annaṃ paryuṣitaṃ bhojyaṃ sneha-aktaṃ cira-saṃsthitam / asnehā api go-dhūmayava-go-rasa-vikriyāḥ //
saṃdhinyanirdaśāvatsāgopayaḥ parivarjayet /
auṣṭram aikaśaphaṃ straiṇam āraṇyakam athāvikam //
YajñS_1.170
saṃdhiny-anirdaśā-vatsāgo-payaḥ parivarjayet / auṣṭram aikaśaphaṃ straiṇam āraṇyakam atha avikam //
devatārthaṃ haviḥ śigruṃ lohitān vraścanāṃs tathā /
anupākṛtamāṃsāni viḍjāni kavakāni ca //
YajñS_1.171
devatā-arthaṃ haviḥ śigruṃ lohitān vraścanāṃs tathā / anupākṛta-māṃsāni viḍjāni kavakāni ca //
kravyādapakṣidātyūhaśukapratudaṭiṭṭibhān /
sārasaikaśaphān haṃsān sarvāṃś ca grāmavāsinaḥ //
YajñS_1.172
kravyāda-pakṣi-dātyūhaśuka-pratuda-ṭiṭṭibhān / sārasa-ekaśaphān haṃsān sarvāṃś ca grāma-vāsinaḥ //
koyaṣṭiplavacakrāhvabalākābakaviṣkirān /
vṛthākṛsarasamyāvapāyasāpūpaśaṣkulīḥ //
YajñS_1.173
koyaṣṭi-plava-cakrāhvabalākā-baka-viṣkirān / vṛthā-kṛsara-samyāvapāyasa-apūpa-śaṣkulīḥ //
kalaviṅkaṃ sakākolaṃ kuraraṃ rajjudālakam /
jālapādān khañjarīṭān ajñātāṃś ca mṛgadvijān //
YajñS_1.174
kalaviṅkaṃ sa-kākolaṃ kuraraṃ rajju-dālakam / jāla-pādān khañjarīṭān ajñātāṃś ca mṛga-dvijān //
cāṣāṃś ca raktapādāṃś ca saunaṃ vallūram eva ca /
matsyāṃś ca kāmato jagdhvā sopavāsas tryahaṃ vaset //
YajñS_1.175
cāṣāṃś ca rakta-pādāṃś ca saunaṃ vallūram eva ca / matsyāṃś ca kāmato jagdhvā sa-upavāsas tryahaṃ vaset //
palāṇḍuṃ viḍvarāhaṃ ca chatrākaṃ grāmakukkuṭam /
laśunaṃ gṛñjanaṃ caiva jagdhvā cāndrāyaṇaṃ caret //
YajñS_1.176
palāṇḍuṃ viḍ-varāhaṃ ca chatrākaṃ grāma-kukkuṭam / laśunaṃ gṛñjanaṃ caiva jagdhvā cāndrāyaṇaṃ caret //
bhakṣyāḥ pañcanakhāḥ sedhāgodhākacchapaśallakāḥ /
śaśaś ca matsyeṣv api hi siṃhatuṇḍakarohitāḥ //
YajñS_1.177
bhakṣyāḥ pañca-nakhāḥ sedhā-godhā-kacchapa-śallakāḥ / śaśaś ca matsyeṣv api hi siṃha-tuṇḍaka-rohitāḥ //
tathā pāṭhīnarājīvasaśalkāś ca dvijātibhiḥ /
ataḥ śṛṇudhvaṃ māṃsasya vidhiṃ bhakṣaṇavarjane //
YajñS_1.178
tathā pāṭhīna-rājīvasaśalkāś ca dvijātibhiḥ / ataḥ śṛṇudhvaṃ māṃsasya vidhiṃ bhakṣaṇa-varjane //
prāṇātyaye tathā śrāddhe prokṣite dvijakāmyayā /
devān pitṝn samabhyarcya khādan māṃsaṃ na doṣabhāk //
YajñS_1.179
prāṇa-atyaye tathā śrāddhe prokṣite dvija-kāmyayā / devān pitṝn samabhyarcya khādan māṃsaṃ na doṣa-bhāk //
vaset sa narake ghore dināni paśuromabhiḥ /
sammitāni durācāro yo hanty avidhinā paśūn //
YajñS_1.180
vaset sa narake ghore dināni paśu-romabhiḥ / sammitāni durācāro yo hanty avidhinā paśūn //
sarvān kāmān avāpnoti hayamedhaphalaṃ tathā /
gṛhe 'pi nivasan vipro munir māṃsavivarjanāt //
YajñS_1.181
sarvān kāmān avāpnoti haya-medha-phalaṃ tathā / gṛhe 'pi nivasan vipro munir māṃsa-vivarjanāt //
sauvarṇarājatābjānām ūrdhvapātragrahāśmanām /
śākarajjumūlaphalavāsovidalacarmaṇām //
YajñS_1.182
sauvarṇa-rājata-abjānām ūrdhvapātra-graha-aśmanām / śāka-rajju-mūla-phalavāso-vidala-carmaṇām //
pātrāṇāṃ camasānāṃ ca vāriṇā śuddhir iṣyate /
carusruksruvasasnehapātrāṇy uṣṇena vāriṇā //
YajñS_1.183
pātrāṇāṃ camasānāṃ ca vāriṇā śuddhir iṣyate / caru-sruk-sruva-sasnehapātrāṇy uṣṇena vāriṇā //
sphyaśūrpājinadhānyānāṃ musalolūkhalānasām /
prokṣaṇaṃ saṃhatānāṃ ca bahūnāṃ dhānyavāsasām //
YajñS_1.184
sphya-śūrpa-ajina-dhānyānāṃ musala-ulūkhala-anasām / prokṣaṇaṃ saṃhatānāṃ ca bahūnāṃ dhānya-vāsasām //
takṣaṇaṃ dāruśṛṅgāsthnāṃ govālaiḥ phalasaṃbhuvām /
mārjanaṃ yajñapātrāṇāṃ pāṇinā yajñakarmaṇi //
YajñS_1.185
takṣaṇaṃ dāru-śṛṅga-asthnāṃ go-vālaiḥ phala-saṃbhuvām / mārjanaṃ yajña-pātrāṇāṃ pāṇinā yajña-karmaṇi //
soṣarodakagomūtraiḥ śudhyaty āvikakauśikam /
saśrīphalair aṃśupaṭṭaṃ sāriṣṭaiḥ kutapaṃ tathā //
YajñS_1.186
sa-ūṣara-udaka-go-mūtraiḥ śudhyaty āvika-kauśikam / sa-śrī-phalair aṃśu-paṭṭaṃ sa-ariṣṭaiḥ kutapaṃ tathā //
sagaurasarṣapaiḥ kṣaumaṃ punaḥpākān mahīmayam /
kāruhastaḥ śuciḥ paṇyaṃ bhaikṣaṃ yoṣinmukhaṃ tathā //
YajñS_1.187
sa-gaura-sarṣapaiḥ kṣaumaṃ punaḥ-pākān mahī-mayam / kāru-hastaḥ śuciḥ paṇyaṃ bhaikṣaṃ yoṣin-mukhaṃ tathā //
bhūśuddhir mārjanād dāhāt kālād gokramaṇāt tathā /
sekād ullekhanāl lepād gṛhaṃ mārjanalepanāt //
YajñS_1.188
bhū-śuddhir mārjanād dāhāt kālād go-kramaṇāt tathā / sekād ullekhanāl lepād gṛhaṃ mārjana-lepanāt //
goghrāte 'nne tathā keśamakṣikākīṭadūṣite /
salilaṃ bhasma mṛd vāpi prakṣeptavyaṃ viśuddhaye //
YajñS_1.189
go-ghrāte 'nne tathā keśamakṣikā-kīṭa-dūṣite / salilaṃ bhasma mṛd va āpi prakṣeptavyaṃ viśuddhaye //
trapusīsakatāmrāṇāṃ kṣārāmlodakavāribhiḥ /
bhasmādbhiḥ kāṃsyalohānāṃ śuddhiḥ plāvo dravasya ca //
YajñS_1.190
trapu-sīsaka-tāmrāṇāṃ kṣāra-āmla-udaka-vāribhiḥ / bhasma-adbhiḥ kāṃsya-lohānāṃ śuddhiḥ plāvo dravasya ca //
amedhyāktasya mṛttoyaiḥ śuddhir gandhādikarṣaṇāt /
vākśastam ambunirṇiktam ajñātaṃ ca sadā śuci //
YajñS_1.191
amedhya-aktasya mṛt-toyaiḥ śuddhir gandha-ādi-karṣaṇāt / vāk-śastam ambu-nirṇiktam ajñātaṃ ca sadā śuci //
śuci gotṛptikṛt toyaṃ prakṛtisthaṃ mahīgatam /
tathā māṃsaṃ śvacaṇḍālakravyādādinipātitam //
YajñS_1.192
śuci go-tṛpti-kṛt toyaṃ prakṛtisthaṃ mahī-gatam / tathā māṃsaṃ śva-caṇḍālakravyāda-ādi-nipātitam //
raśmir agnī rajaśchāyā gaur aśvo vasudhānilaḥ /
vipruṣo makṣikāḥ sparśe vatsaḥ prasnavane śuciḥ //
YajñS_1.193
raśmir agnī rajaś-chāyā gaur aśvo vasudha ānilaḥ / vipruṣo makṣikāḥ sparśe vatsaḥ prasnavane śuciḥ //
ajāśvayor mukhaṃ medhyaṃ na gor na narajā malāḥ /
panthānaś ca viśudhyanti somasūryāṃśumārutaiḥ //
YajñS_1.194
aja-aśvayor mukhaṃ medhyaṃ na gor na narajā malāḥ / panthānaś ca viśudhyanti soma-sūrya-aṃśu-mārutaiḥ //
mukhajā vipruṣo medhyās tathācamanabindavaḥ /
śmaśru cāsyagataṃ dantasaktaṃ tyaktvā tataḥ śuciḥ //
YajñS_1.195
mukhajā vipruṣo medhyās tathā ācamana-bindavaḥ / śmaśru cā asya-gataṃ dantasaktaṃ tyaktvā tataḥ śuciḥ //
snātvā pītvā kṣute supte bhuktvā rathyopasarpaṇe /
ācāntaḥ punar ācāmed vāso viparidhāya ca //
YajñS_1.196
snātvā pītvā kṣute supte bhuktvā rathya-upasarpaṇe / ācāntaḥ punar ācāmed vāso viparidhāya ca //
rathyākardamatoyāni spṛṣṭāny antyaśvavāyasaiḥ /
mārutenaiva śudhyanti pakveṣṭakacitāni ca //
YajñS_1.197
rathyā-kardama-toyāni spṛṣṭāny antya-śva-vāyasaiḥ / mārutena eva śudhyanti pakva-iṣṭaka-citāni ca //
tapas taptvāsṛjad brahmā brāhmaṇān vedaguptaye /
tṛptyarthaṃ pitṛdevānāṃ dharmasaṃrakṣaṇāya ca //
YajñS_1.198
tapas taptva āsṛjad brahmā brāhmaṇān veda-guptaye / tṛpty-arthaṃ pitṛ-devānāṃ dharma-saṃrakṣaṇāya ca //
sarvasya prabhavo viprāḥ śrutādhyayanaśīlinaḥ /
tebhyaḥ kriyāparāḥ śreṣṭhās tebhyo 'py adhyātmavittamāḥ //
YajñS_1.199
sarvasya prabhavo viprāḥ śruta-adhyayana-śīlinaḥ / tebhyaḥ kriyā-parāḥ śreṣṭhās tebhyo 'py adhyātmavittamāḥ //
na vidyayā kevalayā tapasā vāpi pātratā /
yatra vṛttam ime cobhe tad dhi pātraṃ prakīrtitam //
YajñS_1.200
na vidyayā kevalayā tapasā va āpi pātratā / yatra vṛttam ime ca ubhe tad dhi pātraṃ prakīrtitam //
gobhūtilahiraṇyādi pātre dātavyam arcitam /
nāpātre viduṣā kiṃcid ātmanaḥ śreya icchatā //
YajñS_1.201
go-bhū-tila-hiraṇya-ādi pātre dātavyam arcitam / na apātre viduṣā kiṃcid ātmanaḥ śreya icchatā //
vidyātapobhyāṃ hīnena na tu grāhyaḥ pratigrahaḥ /
gṛhṇan pradātāram adho nayaty ātmānam eva ca //
YajñS_1.202
vidyā-tapobhyāṃ hīnena na tu grāhyaḥ pratigrahaḥ / gṛhṇan pradātāram adho nayaty ātmānam eva ca //
dātavyaṃ pratyahaṃ pātre nimitteṣu viśeṣataḥ /
yācitenāpi dātavyaṃ śraddhāpūtaṃ svaśaktitaḥ //
YajñS_1.203
dātavyaṃ pratyahaṃ pātre nimitteṣu viśeṣataḥ / yācitena api dātavyaṃ śraddhā-pūtaṃ sva-śaktitaḥ //
hemaśṛṅgī śaphai raupyaiḥ suśīlā vastrasaṃyutā /
sakāṃsyapātrā dātavyā kṣīriṇī gauḥ sadakṣiṇā //
YajñS_1.204
hema-śṛṅgī śaphai raupyaiḥ su-śīlā vastra-saṃyutā / sa-kāṃsya-pātrā dātavyā kṣīriṇī gauḥ sa-dakṣiṇā //
dātāsyāḥ svargam āpnoti vatsarān romasammitān /
kapilā cet tārayati bhūyaś cāsaptamaṃ kulam //
YajñS_1.205
dāta āsyāḥ svargam āpnoti vatsarān roma-sammitān / kapilā cet tārayati bhūyaś cā a-saptamaṃ kulam //
savatsāromatulyāni yugāny ubhayatomukhīm /
dātāsyāḥ svargam āpnoti pūrveṇa vidhinā dadat //
YajñS_1.206
savatsā-roma-tulyāni yugāny ubhayato-mukhīm / dāta āsyāḥ svargam āpnoti pūrveṇa vidhinā dadat //
yāvad vatsasya pādau dvau mukhaṃ yonyāṃ ca dṛśyate /
tāvad gauḥ pṛthivī jñeyā yāvad garbhaṃ na muñcati //
YajñS_1.207
yāvad vatsasya pādau dvau mukhaṃ yonyāṃ ca dṛśyate / tāvad gauḥ pṛthivī jñeyā yāvad garbhaṃ na muñcati //
yathākathaṃcid dattvā gāṃ dhenuṃ vādhenum eva vā /
arogām aparikliṣṭāṃ dātā svarge mahīyate //
YajñS_1.208
yathā-kathaṃcid dattvā gāṃ dhenuṃ va ādhenum eva vā / arogām aparikliṣṭāṃ dātā svarge mahīyate //
śrāntasaṃvāhanaṃ rogiparicaryā surārcanam /
pādaśaucaṃ dvijocchiṣṭamārjanaṃ gopradānavat //
YajñS_1.209
śrānta-saṃvāhanaṃ rogiparicaryā sura-arcanam / pāda-śaucaṃ dvija-ucchiṣṭamārjanaṃ go-pradānavat //
bhūdīpāṃś cānnavastrāmbhastilasarpiḥpratiśrayān /
naiveśikaṃ svarṇadhuryaṃ dattvā svarge mahīyate //
YajñS_1.210
bhū-dīpāṃś ca anna-vastra-ambhastila-sarpiḥ-pratiśrayān / naiveśikaṃ svarṇa-dhuryaṃ dattvā svarge mahīyate //
gṛhadhānyābhayopānacchatramālyānulepanam /
yānaṃ vṛkṣaṃ priyaṃ śayyāṃ dattvātyantaṃ sukhī bhavet //
YajñS_1.211
gṛha-dhānya-abhaya-upānacchatra-mālya-anulepanam / yānaṃ vṛkṣaṃ priyaṃ śayyāṃ dattva ātyantaṃ sukhī bhavet //
sarvadharmamayaṃ brahma pradānebhyo 'dhikaṃ yataḥ /
tad dadat samavāpnoti brahmalokam avicyutam //
YajñS_1.212
sarva-dharma-mayaṃ brahma pradānebhyo 'dhikaṃ yataḥ / tad dadat samavāpnoti brahma-lokam avicyutam //
pratigrahasamartho 'pi nādatte yaḥ pratigraham /
ye lokā dānaśīlānāṃ sa tān āpnoti puṣkalān //
YajñS_1.213
pratigraha-samartho 'pi nā adatte yaḥ pratigraham / ye lokā dāna-śīlānāṃ sa tān āpnoti puṣkalān //
kuśāḥ śākaṃ payo matsyā gandhāḥ puṣpaṃ dadhi kṣitiḥ /
māṃsaṃ śayyāsanaṃ dhānāḥ pratyākheyaṃ na vāri ca //
YajñS_1.214
kuśāḥ śākaṃ payo matsyā gandhāḥ puṣpaṃ dadhi kṣitiḥ / māṃsaṃ śayyā āsanaṃ dhānāḥ pratyākheyaṃ na vāri ca //
ayācitāhṛtaṃ grāhyam api duṣkṛtakarmaṇaḥ /
anyatra kulaṭāṣaṇḍhapatitebhyas tathā dviṣaḥ //
YajñS_1.215
ayācita-āhṛtaṃ grāhyam api duṣkṛta-karmaṇaḥ / anyatra kulaṭā-ṣaṇḍhapatitebhyas tathā dviṣaḥ //
devātithiarcanakṛte gurubhṛtyārtham eva vā /
sarvataḥ pratigṛhṇīyād ātmavṛttyartham eva ca //
YajñS_1.216
deva-atithi-arcana-kṛte guru-bhṛtya-artham eva vā / sarvataḥ pratigṛhṇīyād ātma-vṛtty-artham eva ca //
amāvāsyāṣṭakā vṛddhiḥ kṛṣṇapakṣo 'yanadvayam /
dravyaṃ brāhmaṇasaṃpattir viṣuvat sūryasaṃkramaḥ //
YajñS_1.217
amāvāsya āṣṭakā vṛddhiḥ kṛṣṇa-pakṣo 'yana-dvayam / dravyaṃ brāhmaṇa-saṃpattir viṣuvat sūrya-saṃkramaḥ //
vyatīpāto gajacchāyā grahaṇaṃ candrasūryayoḥ /
śrāddhaṃ prati ruciś caite śrāddhakālāḥ prakīrtitāḥ //
YajñS_1.218
vyatīpāto gaja-cchāyā grahaṇaṃ candra-sūryayoḥ / śrāddhaṃ prati ruciś ca ete śrāddha-kālāḥ prakīrtitāḥ //
agryaḥ sarveṣu vedeṣu śrotriyo brahmavid yuvā /
vedārthavij jyeṣṭhasāmā trimadhus trisuparṇakaḥ //
YajñS_1.219
agryaḥ sarveṣu vedeṣu śrotriyo brahmavid yuvā / veda-arthavij jyeṣṭha-sāmā tri-madhus tri-suparṇakaḥ //
svasrīyartvijjāmātṛyājyaśvaśuramātulāḥ /
triṇāciketadauhitraśiṣyasaṃbandhibāndhavāḥ //
YajñS_1.220
svasrīyartvij-jāmātṛyājya-śvaśura-mātulāḥ / triṇāciketa-dauhitraśiṣya-saṃbandhi-bāndhavāḥ //
karmaniṣṭhās taponiṣṭhāḥ pañcāgnir brahmacāriṇaḥ /
pitṛmātṛparāś caiva brāhmaṇāḥ śrāddhasaṃpadaḥ //
YajñS_1.221
karma-niṣṭhās tapo-niṣṭhāḥ pañca-agnir brahma-cāriṇaḥ / pitṛ-mātṛ-parāś caiva brāhmaṇāḥ śrāddha-saṃpadaḥ //
rogī hīnātiriktāṅgaḥ kāṇaḥ paunarbhavas tathā /
avakīrṇī kuṇḍagolau kunakhī śyāvadantakaḥ //
YajñS_1.222
rogī hīna-atirikta-aṅgaḥ kāṇaḥ paunarbhavas tathā / avakīrṇī kuṇḍa-golau kunakhī śyāva-dantakaḥ //
bhṛtakādhyāpakaḥ klībaḥ kanyādūṣy abhiśastakaḥ /
mitradhruk piśunaḥ somavikrayī parivindakaḥ //
YajñS_1.223
bhṛtaka-adhyāpakaḥ klībaḥ kanyā-dūṣy abhiśastakaḥ / mitra-dhruk piśunaḥ somavikrayī parivindakaḥ //
mātāpitṛgurutyāgī kuṇḍāśī vṛṣalātmajaḥ /
parapūrvāpatiḥ stenaḥ karmaduṣṭāś ca ninditāḥ //
YajñS_1.224
mātā-pitṛ-guru-tyāgī kuṇḍa-āśī vṛṣala-ātmajaḥ / para-pūrvā-patiḥ stenaḥ karma-duṣṭāś ca ninditāḥ //
nimantrayeta pūrvedyur brāhmaṇān ātmavān śuciḥ /
taiś cāpi saṃyatair bhāvyaṃ manovākkāyakarmabhiḥ //
YajñS_1.225
nimantrayeta pūrve-dyur brāhmaṇān ātmavān śuciḥ / taiś ca api saṃyatair bhāvyaṃ mano-vāk-kāya-karmabhiḥ //
aparāhṇe samabhyarcya svāgatenāgatāṃs tu tān /
pavitrapāṇir ācāntān āsaneṣūpaveśayet //
YajñS_1.226
apara-ahṇe samabhyarcya svāgatenā agatāṃs tu tān / pavitra-pāṇir ācāntān āsaneṣu upaveśayet //
yugmān daive yathāśakti pitrye 'yugmāṃs tathaiva ca /
paristṛte śucau deśe dakṣiṇāpravaṇe tathā //
YajñS_1.227
yugmān daive yathā-śakti pitrye 'yugmāṃs tathaiva ca / paristṛte śucau deśe dakṣiṇā-pravaṇe tathā //
dvau daive prāk trayaḥ pitrya udag ekaikam eva vā /
mātāmahānām apy evaṃ tantraṃ vā vaiśvadevikam //
YajñS_1.228
dvau daive prāk trayaḥ pitrya udag ekaikam eva vā / mātāmahānām apy evaṃ tantraṃ vā vaiśvadevikam //
pāṇiprakṣālanaṃ dattvā viṣṭarārthaṃ kuśān api /
āvāhayed anujñāto viśve devāsa ity ṛcā //
YajñS_1.229
pāṇi-prakṣālanaṃ dattvā viṣṭara-arthaṃ kuśān api / āvāhayed anujñāto viśve devāsa ity ṛcā //
yavair anvavakīryātha bhājane sapavitrake /
śaṃ no devyā payaḥ kṣiptvā yavo 'sīti yavāṃs tathā //
YajñS_1.230
yavair anvavakīrya atha bhājane sa-pavitrake / śaṃ no devyā payaḥ kṣiptvā yavo 'si iti yavāṃs tathā //
yā divyā iti mantreṇa hasteṣv arghyaṃ vinikṣipet /
Acharya949, p. 79
dattvā udakaṃ gandhamālyaṃ dhūpadānaṃ sadīpakam //
YajñS_1.231
yā divyā iti mantreṇa hasteṣv arghyaṃ vinikṣipet / dattvā udakaṃ gandha-mālyaṃ dhūpa-dānaṃ sa-dīpakam //
tathācchādanadānaṃ ca karaśaucārtham ambu ca /
apasavyaṃ tataḥ kṛtvā pitṝṇām apradakṣiṇam //
YajñS_1.232
tathā ācchādana-dānaṃ ca kara-śauca-artham ambu ca / apasavyaṃ tataḥ kṛtvā pitṝṇām apradakṣiṇam //
dviguṇāṃs tu kuśān dattvā hy uṣantas tvety ṛcā pitṝn /
āvāhya tadanujñāto japed āyantu nas tataḥ //
YajñS_1.233
dvi-guṇāṃs tu kuśān dattvā hy uṣantas tva īty ṛcā pitṝn / āvāhya tad-anujñāto japed āyantu nas tataḥ //
apahatā iti tilān vikīrya ca samantataḥ /
yavārthās tu tilaiḥ kāryāḥ kuryād arghyādi pūrvavat //
YajñS_1.234
apahatā iti tilān vikīrya ca samantataḥ / yava-arthās tu tilaiḥ kāryāḥ kuryād arghya-ādi pūrvavat //
dattvā arghyaṃ saṃsravāṃs teṣāṃ pātre kṛtvā vidhānataḥ /
pitṛbhyaḥ sthānam asīti nyubjaṃ pātraṃ karoty adhaḥ //
YajñS_1.235
dattvā arghyaṃ saṃsravāṃs teṣāṃ pātre kṛtvā vidhānataḥ / pitṛbhyaḥ sthānam asi iti nyubjaṃ pātraṃ karoty adhaḥ //
agnau kariṣyann ādāya pṛcchaty annaṃ ghṛtaplutam /
kuruṣvety abhyanujñāto hutvāgnau pitṛyajñavat //
YajñS_1.236
agnau kariṣyann ādāya pṛcchaty annaṃ ghṛta-plutam / kuruṣva ity abhyanujñāto hutva āgnau pitṛ-yajñavat //
hutaśeṣaṃ pradadyāt tu bhājaneṣu samāhitaḥ /
yathālābhopapanneṣu raupyeṣu ca viśeṣataḥ //
YajñS_1.237
huta-śeṣaṃ pradadyāt tu bhājaneṣu samāhitaḥ / yathā-lābha-upapanneṣu raupyeṣu ca viśeṣataḥ //
dattvānnaṃ pṛthivīpātram iti pātrābhimantraṇam /
kṛtvedaṃ viṣṇur ity anne dvijāṅguṣṭhaṃ niveśayet //
YajñS_1.238
dattva ānnaṃ pṛthivī-pātram iti pātra-abhimantraṇam / kṛtva īdaṃ viṣṇur ity anne dvija-aṅguṣṭhaṃ niveśayet //
savyāhṛtikāṃ gāyatrīṃ madhu vātā iti tryṛcam /
japtvā yathāsukhaṃ vācyaṃ bhuñjīraṃs te 'pi vāgyatāḥ //
YajñS_1.239
sa-vyāhṛtikāṃ gāyatrīṃ madhu vātā iti tryṛcam / japtvā yathā-sukhaṃ vācyaṃ bhuñjīraṃs te 'pi vāg-yatāḥ //
annam iṣtaṃ haviṣyaṃ ca dadyād akrodhano 'tvaraḥ /
ātṛptes tu pavitrāṇi japtvā pūrvajapaṃ tathā //
YajñS_1.240
annam iṣtaṃ haviṣyaṃ ca dadyād akrodhano 'tvaraḥ / ā-tṛptes tu pavitrāṇi japtvā pūrva-japaṃ tathā //
annam ādāya tṛptāḥ stha śeṣaṃ caivānumānya ca /
tad annaṃ vikired bhūmau dadyāc cāpaḥ sakṛt sakṛt //
YajñS_1.241
annam ādāya tṛptāḥ stha śeṣaṃ ca eva anumānya ca / tad annaṃ vikired bhūmau dadyāc ca apaḥ sakṛt sakṛt //
sarvam annam upādāya satilaṃ dakṣiṇāmukhaḥ /
ucchiṣṭasaṃnidhau piṇḍān dadyād vai pitṛyajñavat //
YajñS_1.242
sarvam annam upādāya sa-tilaṃ dakṣiṇā-mukhaḥ / ucchiṣṭa-saṃnidhau piṇḍān dadyād vai pitṛ-yajñavat //
mātāmahānām apy evaṃ dadyād ācamanaṃ tataḥ /
svastivācyaṃ tataḥ kuryād akṣayyodakam eva ca //
YajñS_1.243
mātāmahānām apy evaṃ dadyād ācamanaṃ tataḥ / svasti-vācyaṃ tataḥ kuryād akṣayya-udakam eva ca //
dattvā tu dakṣiṇāṃ śaktyā svadhākāram udāharet /
vācyatām ity anujñātaḥ prakṛtebhyaḥ svadhocyatām //
YajñS_1.244
dattvā tu dakṣiṇāṃ śaktyā svadhā-kāram udāharet / vācyatām ity anujñātaḥ prakṛtebhyaḥ svadha ūcyatām //
brūyur astu svadhety ukte bhūmau siñcet tato jalam /
viśve devāś ca prīyantāṃ vipraiś cokta idaṃ japet //
YajñS_1.245
brūyur astu svadha īty ukte bhūmau siñcet tato jalam / viśve devāś ca prīyantāṃ vipraiś ca ukta idaṃ japet //
dātāro no 'bhivardhantāṃ vedāḥ saṃtatir eva ca /
śraddhā ca no mā vyagamad bahu deyaṃ ca no 'stv iti //
YajñS_1.246
dātāro no 'bhivardhantāṃ vedāḥ saṃtatir eva ca / śraddhā ca no mā vyagamad bahu deyaṃ ca no 'stv iti //
ity uktvoktvā priyā vācaḥ praṇipatya visarjayet /
vāje vāja iti prītaḥ pitṛpūrvaṃ visarjanam //
YajñS_1.247
ity uktva ūktvā priyā vācaḥ praṇipatya visarjayet / vāje vāja iti prītaḥ pitṛ-pūrvaṃ visarjanam //
yasmiṃs tu saṃsravāḥ pūrvam arghyapātre niveśitāḥ /
pitṛpātraṃ taduttānaṃ kṛtvā viprān visarjayet //
YajñS_1.248
yasmiṃs tu saṃsravāḥ pūrvam arghya-pātre niveśitāḥ / pitṛ-pātraṃ tad-uttānaṃ kṛtvā viprān visarjayet //
pradakṣiṇam anuvrajya bhuñjīta pitṛsevitam /
brahmacārī bhavet tāṃ tu rajanīṃ brāhmaṇaiḥ saha //
YajñS_1.249
pradakṣiṇam anuvrajya bhuñjīta pitṛ-sevitam / brahma-cārī bhavet tāṃ tu rajanīṃ brāhmaṇaiḥ saha //
evaṃ pradakṣiṇāvṛtko vṛddhau nāndīmukhān pitṝn /
yajeta dadhi karkandhumiśrān piṇḍān yavaiḥ kriyāḥ //
YajñS_1.250
evaṃ pradakṣiṇā-āvṛtko vṛddhau nāndī-mukhān pitṝn / yajeta dadhi karkandhumiśrān piṇḍān yavaiḥ kriyāḥ //
ekoddiṣṭaṃ devahīnam ekārghyaikapavitrakam /
āvāhanāgnaukaraṇarahitaṃ hy apasavyavat //
YajñS_1.251
eka-uddiṣṭaṃ deva-hīnam eka-arghya-eka-pavitrakam / āvāhana-agnau-karaṇarahitaṃ hy apasavyavat //
upatiṣṭhatām akṣayyasthāne vipravisarjane /
abhiramyatām iti vaded brūyus te 'bhiratāḥ sma ha //
YajñS_1.252
upatiṣṭhatām akṣayyasthāne vipra-visarjane / abhiramyatām iti vaded brūyus te 'bhiratāḥ sma ha //
gandhodakatilair yuktaṃ kuryāt pātracatuṣṭayam /
arghyārthaṃ pitṛpātreṣu pretapātraṃ prasecayet //
YajñS_1.253
gandha-udaka-tilair yuktaṃ kuryāt pātra-catuṣṭayam / arghya-arthaṃ pitṛ-pātreṣu preta-pātraṃ prasecayet //
ye samānā iti dvābhyāṃ śeṣaṃ pūrvavad ācaret /
etat sapiṇḍīkaraṇam ekoddiṣṭaṃ striyā api //
YajñS_1.254
ye samānā iti dvābhyāṃ śeṣaṃ pūrvavad ācaret / etat sapiṇḍī-karaṇam eka-uddiṣṭaṃ striyā api //
arvāksapiṇḍīkaraṇaṃ yasya saṃvatsarād bhavet /
tasyāpy annaṃ sodakumbhaṃ dadyāt saṃvatsaraṃ dvije //
YajñS_1.255
arvāk-sapiṇḍī-karaṇaṃ yasya saṃvatsarād bhavet / tasya apy annaṃ sa-uda-kumbhaṃ dadyāt saṃvatsaraṃ dvije //
mṛte 'hani prakartavyaṃ pratimāsaṃ tu vatsaram /
pratisaṃvatsaraṃ caivam ādyam ekādaśe 'hani //
YajñS_1.256
mṛte 'hani prakartavyaṃ pratimāsaṃ tu vatsaram / pratisaṃvatsaraṃ ca evam ādyam ekādaśe 'hani //
piṇḍāṃs tu go'javiprebhyo dadyād agnau jale 'pi vā /
prakṣipet satsu vipreṣu dvijocchiṣṭaṃ na mārjayet //
YajñS_1.257
piṇḍāṃs tu go-'ja-viprebhyo dadyād agnau jale 'pi vā / prakṣipet satsu vipreṣu dvija-ucchiṣṭaṃ na mārjayet //
haviṣyānnena vai māsaṃ pāyasena tu vatsaram /
mātsyahāriṇakaurabhaśākunacchāgapārṣataiḥ //
YajñS_1.258
haviṣya-annena vai māsaṃ pāyasena tu vatsaram / mātsya-hāriṇa-kaurabhaśākuna-cchāga-pārṣataiḥ //
aiṇarauravavārāhaśāśair māṃsair yathākramam /
māsavṛddhyābhitṛpyanti dattair iha pitāmahāḥ //
YajñS_1.259
aiṇa-raurava-vārāhaśāśair māṃsair yathā-kramam / māsa-vṛddhya ābhitṛpyanti dattair iha pitāmahāḥ //
khaḍdāmiṣaṃ mahāśalkaṃ madhu munyannam eva vā /
lauhāmiṣaṃ mahāśākaṃ māṃsaṃ vārdhrīṇasasya ca //
YajñS_1.260
khaḍda-āmiṣaṃ mahā-śalkaṃ madhu muny-annam eva vā / lauha-āmiṣaṃ mahā-śākaṃ māṃsaṃ vārdhrīṇasasya ca //
yad dadāti gayāsthaś ca sarvam ānantyam aśnute /
tathā varṣātrayodaśyāṃ maghāsu ca viśeṣataḥ //
YajñS_1.261
yad dadāti gayāsthaś ca sarvam ānantyam aśnute / tathā varṣā-trayodaśyāṃ maghāsu ca viśeṣataḥ //
kanyāṃ kanyāvedinaś ca paśūn vai satsutān api /
dyūtaṃ kṛṣiṃ vāṇijyāṃ ca dviśaphaikaśaphāṃs tathā //
YajñS_1.262
kanyāṃ kanyā-vedinaś ca paśūn vai sat-sutān api / dyūtaṃ kṛṣiṃ vāṇijyāṃ ca dviśapha-ekaśaphāṃs tathā //
brahmavarcasvinaḥ putrān svarṇarūpye sakupyake /
jñātiśraiṣṭhyaṃ sarvakāmān āpnoti śrāddhadaḥ sadā //
YajñS_1.263
brahma-varcasvinaḥ putrān svarṇa-rūpye sa-kupyake / jñāti-śraiṣṭhyaṃ sarva-kāmān āpnoti śrāddhadaḥ sadā //
pratipatprabhṛtiṣv ekāṃ varjayitvā caturdaśīm /
śastreṇa tu hatā ye vai tebhyas tatra pradīyate //
YajñS_1.264
pratipat-prabhṛtiṣv ekāṃ varjayitvā caturdaśīm / śastreṇa tu hatā ye vai tebhyas tatra pradīyate //
svargaṃ hy apatyam ojaś ca śauryaṃ kṣetraṃ balaṃ tathā /
putraṃ śraiṣṭhyaṃ ca saubhāgyaṃ samṛddhiṃ mukhyatāṃ śubham //
YajñS_1.265
svargaṃ hy apatyam ojaś ca śauryaṃ kṣetraṃ balaṃ tathā / putraṃ śraiṣṭhyaṃ ca saubhāgyaṃ samṛddhiṃ mukhyatāṃ śubham //
pravṛttacakratāṃ caiva vāṇijyaprabhṛtīn api /
arogitvaṃ yaśo vītaśokatāṃ paramāṃ gatim //
YajñS_1.266
pravṛtta-cakratāṃ caiva vāṇijya-prabhṛtīn api / arogitvaṃ yaśo vītaśokatāṃ paramāṃ gatim //
dhanaṃ vedān bhiṣaksiddhiṃ kupyaṃ gā apy ajāvikam /
aśvān āyuś ca vidhivad yaḥ śrāddhaṃ saṃprayacchati //
YajñS_1.267
dhanaṃ vedān bhiṣak-siddhiṃ kupyaṃ gā apy aja-avikam / aśvān āyuś ca vidhivad yaḥ śrāddhaṃ saṃprayacchati //
kṛttikādibharaṇyantaṃ sa kāmān āpnuyād imān /
āstikaḥ śraddadhānaś ca vyapetamadamatsaraḥ //
YajñS_1.268
kṛttikā-ādi-bharaṇy-antaṃ sa kāmān āpnuyād imān / āstikaḥ śraddadhānaś ca vyapeta-mada-matsaraḥ //
vasurudrāditisutāḥ pitaraḥ śrāddhadevatāḥ /
prīṇayanti manuṣyāṇāṃ pitṝn śrāddhena tarpitāḥ //
YajñS_1.269
vasu-rudra-aditi-sutāḥ pitaraḥ śrāddha-devatāḥ / prīṇayanti manuṣyāṇāṃ pitṝn śrāddhena tarpitāḥ //
āyuḥ prajāṃ dhanaṃ vidyāṃ svargaṃ mokṣaṃ sukhāni ca /
prayacchanti tathā rājyaṃ prītā nṝṇāṃ pitāmahāḥ //
YajñS_1.270
āyuḥ prajāṃ dhanaṃ vidyāṃ svargaṃ mokṣaṃ sukhāni ca / prayacchanti tathā rājyaṃ prītā nṝṇāṃ pitāmahāḥ //
vināyakaḥ karmavighnasiddhyarthaṃ viniyojitaḥ /
gaṇānām ādhipatye ca rudreṇa brahmaṇā tathā //
YajñS_1.271
vināyakaḥ karma-vighnasiddhy-arthaṃ viniyojitaḥ / gaṇānām ādhipatye ca rudreṇa brahmaṇā tathā //
tenopasṛṣṭo yas tasya lakṣaṇāni nibodhata /
svapne 'vagāhate 'tyarthaṃ jalaṃ muṇḍāṃś ca paśyati //
YajñS_1.272
tena upasṛṣṭo yas tasya lakṣaṇāni nibodhata / svapne 'vagāhate 'tyarthaṃ jalaṃ muṇḍāṃś ca paśyati //
kāṣāyavāsasaś caiva kravyādāṃś cādhirohati /
antyajair gardabhair uṣṭraiḥ sahaikatrāvatiṣṭhate //
YajñS_1.273
kāṣāya-vāsasaś caiva kravyādāṃś ca adhirohati / antyajair gardabhair uṣṭraiḥ saha ekatra avatiṣṭhate //
vrajann api tathātmānaṃ manyate 'nugataṃ paraiḥ /
vimanā viphalārambhaḥ saṃsīdaty animittataḥ //
YajñS_1.274
vrajann api tathā ātmānaṃ manyate 'nugataṃ paraiḥ / vimanā viphala-ārambhaḥ saṃsīdaty animittataḥ //
tenopasṛṣṭo labhate na rājyaṃ rājanandanaḥ /
kumārī ca na bhartāram apatyaṃ garbham aṅganā //
YajñS_1.275
tena upasṛṣṭo labhate na rājyaṃ rāja-nandanaḥ / kumārī ca na bhartāram apatyaṃ garbham aṅganā //
ācāryatvaṃ śrotriyaś ca na śiṣyo 'dhyayanaṃ tathā /
vaṇiglābhaṃ na cāpnoti kṛṣiṃ cāpi kṛṣīvalaḥ //
YajñS_1.276
ācāryatvaṃ śrotriyaś ca na śiṣyo 'dhyayanaṃ tathā / vaṇig-lābhaṃ na cā apnoti kṛṣiṃ ca api kṛṣī-valaḥ //
snapanaṃ tasya kartavyaṃ puṇye 'hni vidhipūrvakam /
gaurasarṣapakalkena sājyenotsāditasya ca //
YajñS_1.277
snapanaṃ tasya kartavyaṃ puṇye 'hni vidhi-pūrvakam / gaura-sarṣapa-kalkena sa-ājyena utsāditasya ca //
sarvāuṣadhaiḥ sarvagandhair viliptaśirasas tathā /
bhadrāsanopaviṣṭasya svastivācyā dvijāḥ śubhāḥ //
YajñS_1.278
sarva-auṣadhaiḥ sarva-gandhair vilipta-śirasas tathā / bhadra-āsana-upaviṣṭasya svasti-vācyā dvijāḥ śubhāḥ //
aśvasthānād gajasthānād valmīkāt saṃgamād hradāt /
mṛttikāṃ rocanāṃ gandhān gugguluṃ cāpsu nikṣipet //
YajñS_1.279
aśva-sthānād gaja-sthānād valmīkāt saṃgamād hradāt / mṛttikāṃ rocanāṃ gandhān gugguluṃ ca apsu nikṣipet //
yā āhṛtā hy ekavarṇaiś caturbhiḥ kalaśair hradāt /
carmaṇy ānaḍuhe rakte sthāpyaṃ bhadrāsanaṃ tataḥ //
YajñS_1.280
yā āhṛtā hy eka-varṇaiś caturbhiḥ kalaśair hradāt / carmaṇy ānaḍuhe rakte sthāpyaṃ bhadra-āsanaṃ tataḥ //
sahasrākṣaṃ śatadhāram ṛṣibhiḥ pāvanaṃ kṛtam /
tena tvām abhiṣiñcāmi pāvamānyaḥ punantu te //
YajñS_1.281
sahasra-akṣaṃ śata-dhāram ṛṣibhiḥ pāvanaṃ kṛtam / tena tvām abhiṣiñcāmi pāvamānyaḥ punantu te //
bhagaṃ te varuṇo rājā bhagaṃ sūryo bṛhaspatiḥ /
bhagam indraś ca vāyuś ca bhagaṃ saptarṣayo daduḥ //
YajñS_1.282
bhagaṃ te varuṇo rājā bhagaṃ sūryo bṛhaspatiḥ / bhagam indraś ca vāyuś ca bhagaṃ saptarṣayo daduḥ //
yat te keśeṣu daurbhāgyaṃ sīmante yac ca mūrdhani /
lalāṭe karṇayor akṣṇor āpas tad ghnantu sarvadā //
YajñS_1.283
yat te keśeṣu daurbhāgyaṃ sīmante yac ca mūrdhani / lalāṭe karṇayor akṣṇor āpas tad ghnantu sarvadā //
snātasya sārṣapaṃ tailaṃ sruveṇaudumbareṇa tu /
juhuyān mūrdhani kuśān savyena parigṛhya ca //
YajñS_1.284
snātasya sārṣapaṃ tailaṃ sruveṇā audumbareṇa tu / juhuyān mūrdhani kuśān savyena parigṛhya ca //
mitaś ca sammitaś caiva tathā śālakaṭaṅkaṭau /
kūśmāṇḍo rājaputraś cety ante svāhāsamanvitaiḥ //
YajñS_1.285
mitaś ca sammitaś caiva tathā śāla-kaṭaṅkaṭau / kūśmāṇḍo rāja-putraś ca ity ante svāhā-samanvitaiḥ //
nāmabhir balimantraiś ca namaskārasamanvitaiḥ /
Acharya949, p. 101
dadyāc catuṣpathe śūrpe kuśān āstīrya sarvataḥ //
YajñS_1.286
nāmabhir bali-mantraiś ca namas-kāra-samanvitaiḥ / dadyāc catuṣ-pathe śūrpe kuśān āstīrya sarvataḥ //
kṛtākṛtāṃs taṇḍulāṃś ca palalaudanam eva ca /
matsyān pakvāṃs tathaivāmān māṃsam etāvad eva tu //
YajñS_1.287
kṛta-akṛtāṃs taṇḍulāṃś ca palala-odanam eva ca / matsyān pakvāṃs tathaiva amān māṃsam etāvad eva tu //
puṣpaṃ citraṃ sugandhaṃ ca surāṃ ca trividhām api /
mūlakaṃ pūrikāpūpāṃs tathaivoṇḍerakasrajaḥ //
YajñS_1.288
puṣpaṃ citraṃ su-gandhaṃ ca surāṃ ca trividhām api / mūlakaṃ pūrika-apūpāṃs tathaiva uṇḍeraka-srajaḥ //
dadhy annaṃ pāyasaṃ caiva guḍapiṣṭaṃ samodakam /
etān sarvān samāhṛtya bhūmau kṛtvā tataḥ śiraḥ //
YajñS_1.289
dadhy annaṃ pāyasaṃ caiva guḍa-piṣṭaṃ sa-modakam / etān sarvān samāhṛtya bhūmau kṛtvā tataḥ śiraḥ //
vināyakasya jananīm upatiṣṭhet tato 'mbikām /
Acharya949, p. 102
dūrvāsarṣapapuṣpāṇāṃ dattvārghyaṃ pūrṇam añjalim //
YajñS_1.290
vināyakasya jananīm upatiṣṭhet tato 'mbikām / dūrvā-sarṣapa-puṣpāṇāṃ dattva ārghyaṃ pūrṇam añjalim //
rūpaṃ dehi yaśo dehi bhagaṃ bhavati dehi me /
putrān dehi dhanaṃ dehi sarvakāmāṃś ca dehi me //
YajñS_1.291
rūpaṃ dehi yaśo dehi bhagaṃ bhavati dehi me / putrān dehi dhanaṃ dehi sarva-kāmāṃś ca dehi me //
tataḥ śuklāmbaradharaḥ śuklamālyānulepanaḥ /
brāhmaṇān bhojayed dadyād vastrayugmaṃ guror api //
YajñS_1.292
tataḥ śukla-ambara-dharaḥ śukla-mālya-anulepanaḥ / brāhmaṇān bhojayed dadyād vastra-yugmaṃ guror api //
evaṃ vināyakaṃ pūjya grahāṃś caiva vidhānataḥ /
karmaṇāṃ phalam āpnoti śriyaṃ cāpnoty anuttamām //
YajñS_1.293
evaṃ vināyakaṃ pūjya grahāṃś caiva vidhānataḥ / karmaṇāṃ phalam āpnoti śriyaṃ cā apnoty anuttamām //
ādityasya sadā pūjāṃ tilakaṃ svāminas tathā /
mahāgaṇapateś caiva kurvan siddhim avāpnuyāt //
YajñS_1.294
ādityasya sadā pūjāṃ tilakaṃ svāminas tathā / mahā-gaṇapateś caiva kurvan siddhim avāpnuyāt //
śrīkāmaḥ śāntikāmo vā grahayajñaṃ samācaret /
vṛṣṭyāyuḥpuṣṭikāmo vā tathaivābhicarann api //
YajñS_1.295
śrī-kāmaḥ śānti-kāmo vā graha-yajñaṃ samācaret / vṛṣṭy-āyuḥ-puṣṭi-kāmo vā tathaiva abhicarann api //
sūryaḥ somo mahīputraḥ somaputro bṛhaspatiḥ /
śukraḥ śanaiścaro rāhuḥ ketuś ceti grahāḥ smṛtāḥ //
YajñS_1.296
sūryaḥ somo mahī-putraḥ soma-putro bṛhaspatiḥ / śukraḥ śanaiścaro rāhuḥ ketuś ca iti grahāḥ smṛtāḥ //
tāmrakāt sphaṭikād raktacandanāt svarṇakād ubhau /
rājatād ayasaḥ sīsāt kāṃsyāt kāryā grahāḥ kramāt //
YajñS_1.297
tāmrakāt sphaṭikād raktacandanāt svarṇakād ubhau / rājatād ayasaḥ sīsāt kāṃsyāt kāryā grahāḥ kramāt //
svavarṇair vā paṭe lekhyā gandhair maṇḍalakeṣu vā /
yathāvarṇaṃ pradeyāni vāsāṃsi kusumāni ca //
YajñS_1.298
sva-varṇair vā paṭe lekhyā gandhair maṇḍalakeṣu vā / yathā-varṇaṃ pradeyāni vāsāṃsi kusumāni ca //
gandhāś ca balayaś caiva dhūpo deyaś ca gugguluḥ /
kartavyā mantravantaś ca caravaḥ pratidaivatam //
YajñS_1.299
gandhāś ca balayaś caiva dhūpo deyaś ca gugguluḥ / kartavyā mantravantaś ca caravaḥ pratidaivatam //
ākṛṣṇena imaṃ devā agnir mūrdhā divaḥ kakut /
udbudhyasveti ca ṛco yathāsaṃkhyaṃ prakīrtitāḥ //
YajñS_1.300
ākṛṣṇena imaṃ devā agnir mūrdhā divaḥ kakut / udbudhyasva iti ca ṛco yathā-saṃkhyaṃ prakīrtitāḥ //
bṛhaspate 'ti yad aryas tathaivānnāt parisrutaḥ /
śaṃ no devīs tathā kāṇḍāt ketuṃ kṛṇvann imāṃs tathā //
YajñS_1.301
bṛhaspate 'ti yad aryas tathaiva annāt parisrutaḥ / śaṃ no devīs tathā kāṇḍāt ketuṃ kṛṇvann imāṃs tathā //
arkaḥ palāśaḥ khadira apāmārgo 'tha pippalaḥ /
udumbaraḥ śamī dūrvā kuśāś ca samidhaḥ kramāt //
YajñS_1.302
arkaḥ palāśaḥ khadira apāmārgo 'tha pippalaḥ / udumbaraḥ śamī dūrvā kuśāś ca samidhaḥ kramāt //
ekaikasya tv aṣṭaśatam aṣṭāviṃśatir eva vā /
hotavyā madhusarpirbhyāṃ dadhnā kṣīreṇa vā yutāḥ //
YajñS_1.303
ekaikasya tv aṣṭa-śatam aṣṭāviṃśatir eva vā / hotavyā madhu-sarpirbhyāṃ dadhnā kṣīreṇa vā yutāḥ //
guḍaudanaṃ pāyasaṃ ca haviṣyaṃ kṣīraṣāṣṭikam /
dadhyodanaṃ haviś cūrṇaṃ māṃsaṃ citrānnam eva ca //
YajñS_1.304
guḍa-odanaṃ pāyasaṃ ca haviṣyaṃ kṣīra-ṣāṣṭikam / dadhy-odanaṃ haviś cūrṇaṃ māṃsaṃ citra-annam eva ca //
dadyād grahakramād evaṃ dvijebhyo bhojanaṃ budhaḥ /
śaktito vā yathālābhaṃ satkṛtya vidhipūrvakam //
YajñS_1.305
dadyād graha-kramād evaṃ dvijebhyo bhojanaṃ budhaḥ / śaktito vā yathā-lābhaṃ sat-kṛtya vidhi-pūrvakam //
dhenuḥ śaṅkhas tathānaḍvān hema vāso hayaḥ kramāt /
kṛṣṇā gaur āyasaṃ chāga etā vai dakṣiṇāḥ smṛtāḥ //
YajñS_1.306
dhenuḥ śaṅkhas tatha ānaḍvān hema vāso hayaḥ kramāt / kṛṣṇā gaur āyasaṃ chāga etā vai dakṣiṇāḥ smṛtāḥ //
yaś ca yasya yadā duḥsthaḥ sa taṃ yatnena pūjayet /
brahmaṇaiṣāṃ varo dattaḥ pūjitāḥ pūjayiṣyatha //
YajñS_1.307
yaś ca yasya yadā duḥsthaḥ sa taṃ yatnena pūjayet / brahmaṇa aiṣāṃ varo dattaḥ pūjitāḥ pūjayiṣyatha //
grahādhīnā narendrāṇām ucchrāyāḥ patanāni ca /
bhāvābhāvau ca jagatas tasmāt pūjyatamā grahāḥ //
YajñS_1.308
graha-adhīnā nara-indrāṇām ucchrāyāḥ patanāni ca / bhāva-abhāvau ca jagatas tasmāt pūjyatamā grahāḥ //
grahāṇām idam ātithyaṃ kuryāt saṃvatsarād api /
ārogyabalasaṃpanno jīvet sa śaradaḥ śatam //
YajñS_1.308A
grahāṇām idam ātithyaṃ kuryāt saṃvatsarād api / ārogya-bala-saṃpanno jīvet sa śaradaḥ śatam //
mahotsāhaḥ sthūlalakṣaḥ kṛtajño vṛddhasevakaḥ /
vinītaḥ sattvasaṃpannaḥ kulīnaḥ satyavāk śuciḥ //
YajñS_1.309
mahā-utsāhaḥ sthūla-lakṣaḥ kṛtajño vṛddha-sevakaḥ / vinītaḥ sattva-saṃpannaḥ kulīnaḥ satya-vāk śuciḥ //
adīrghasūtraḥ smṛtimān akṣudro 'paruṣas tathā /
dhārmiko 'vyasanaś caiva prājñaḥ śūro rahasyavit //
YajñS_1.310
adīrgha-sūtraḥ smṛtimān akṣudro 'paruṣas tathā / dhārmiko 'vyasanaś caiva prājñaḥ śūro rahasyavit //
svarandhragoptānvīkṣikyāṃ daṇḍanītyāṃ tathaiva ca /
vinītas tv atha vārtāyāṃ trayyāṃ caiva narādhipaḥ //
YajñS_1.311
sva-randhra-gopta ānvīkṣikyāṃ daṇḍa-nītyāṃ tathaiva ca / vinītas tv atha vārtāyāṃ trayyāṃ caiva nara-adhipaḥ //
sa mantriṇaḥ prakurvīta prājñān maulān sthirān śucīn /
taiḥ sārdhaṃ cintayed rājyaṃ vipreṇātha tataḥ svayam //
YajñS_1.312
sa mantriṇaḥ prakurvīta prājñān maulān sthirān śucīn / taiḥ sārdhaṃ cintayed rājyaṃ vipreṇa atha tataḥ svayam //
purohitaṃ prakurvīta daivajñam uditoditam /
daṇḍanītyāṃ ca kuśalam atharvāṅgirase tathā //
YajñS_1.313
purohitaṃ prakurvīta daivajñam udita-uditam / daṇḍa-nītyāṃ ca kuśalam atharva-aṅgirase tathā //
śrautasmārtakriyāhetor vṛṇuyād eva ca rtvijaḥ /
yajñāṃś caiva prakurvīta vidhivad bhūridakṣiṇān //
YajñS_1.314
śrauta-smārta-kriyā-hetor vṛṇuyād eva ca rtvijaḥ / yajñāṃś caiva prakurvīta vidhivad bhūri-dakṣiṇān //
bhogāṃś ca dadyād viprebhyo vasūni vividhāni ca /
akṣayo 'yaṃ nidhī rājñāṃ yad vipreṣūpapāditam //
YajñS_1.315
bhogāṃś ca dadyād viprebhyo vasūni vividhāni ca / akṣayo 'yaṃ nidhī rājñāṃ yad vipreṣu upapāditam //
askannam avyathaṃ caiva prāyaścittair adūṣitam /
agneḥ sakāśād viprāgnau hutaṃ śreṣṭham ihocyate //
YajñS_1.316
askannam avyathaṃ caiva prāyaścittair adūṣitam / agneḥ sakāśād vipra-agnau hutaṃ śreṣṭham iha ucyate //
alabdham īhed dharmeṇa labdhaṃ yatnena pālayet /
pālitaṃ vardhayen nītyā vṛddhaṃ pātreṣu nikṣipet //
YajñS_1.317
alabdham īhed dharmeṇa labdhaṃ yatnena pālayet / pālitaṃ vardhayen nītyā vṛddhaṃ pātreṣu nikṣipet //
dattvā bhūmiṃ nibandhaṃ vā kṛtvā lekhyaṃ tu kārayet /
āgāmibhadranṛpatiparijñānāya pārthivaḥ //
YajñS_1.318
dattvā bhūmiṃ nibandhaṃ vā kṛtvā lekhyaṃ tu kārayet / āgāmi-bhadra-nṛpatiparijñānāya pārthivaḥ //
paṭe vā tāmrapaṭṭe vā svamudroparicihnitam /
abhilekhyātmano vaṃśyān ātmānaṃ ca mahīpatiḥ //
YajñS_1.319
paṭe vā tāmra-paṭṭe vā sva-mudrā-upari-cihnitam / abhilekhyā atmano vaṃśyān ātmānaṃ ca mahī-patiḥ //
pratigrahaparīmāṇaṃ dānacchedopavarṇanam /
svahastakālasaṃpannaṃ śāsanaṃ kārayet sthiram //
YajñS_1.320
pratigraha-parīmāṇaṃ dāna-ccheda-upavarṇanam / sva-hasta-kāla-saṃpannaṃ śāsanaṃ kārayet sthiram //
ramyaṃ paśavyam ājīvyaṃ jāṅgalaṃ deśam āvaset /
tatra durgāṇi kurvīta janakośātmaguptaye //
YajñS_1.321
ramyaṃ paśavyam ājīvyaṃ jāṅgalaṃ deśam āvaset / tatra durgāṇi kurvīta jana-kośa-ātma-guptaye //
tatra tatra ca niṣṇātān adhyakṣān kuśalān śucīn /
prakuryād āyakarmāntavyayakarmasu codyatān //
YajñS_1.322
tatra tatra ca niṣṇātān adhyakṣān kuśalān śucīn / prakuryād āya-karma-antavyaya-karmasu ca udyatān //
nātaḥ parataro dharmo nṛpāṇāṃ yad raṇārjitam /
viprebhyo dīyate dravyaṃ prajābhyaś cābhayaṃ sadā //
YajñS_1.323
na ataḥ parataro dharmo nṛpāṇāṃ yad raṇa-arjitam / viprebhyo dīyate dravyaṃ prajābhyaś ca abhayaṃ sadā //
ya āhaveṣu vadhyante bhūmyartham aparāṅmukhāḥ /
akūṭair āyudhair yānti te svargaṃ yogino yathā //
YajñS_1.324
ya āhaveṣu vadhyante bhūmy-artham aparāṅ-mukhāḥ / akūṭair āyudhair yānti te svargaṃ yogino yathā //
padāni kratutulyāni bhagneṣv avinivartinām /
rājā sukṛtam ādatte hatānāṃ vipalāyinām //
YajñS_1.325
padāni kratu-tulyāni bhagneṣv avinivartinām / rājā sukṛtam ādatte hatānāṃ vipalāyinām //
tavāhaṃvādinaṃ klībaṃ nirhetiṃ parasaṃgatam /
na hanyād vinivṛttaṃ ca yuddhaprekṣaṇakādikam //
YajñS_1.326
tava ahaṃ-vādinaṃ klībaṃ nirhetiṃ para-saṃgatam / na hanyād vinivṛttaṃ ca yuddha-prekṣaṇaka-ādikam //
kṛtarakṣaḥ samutthāya paśyed āyavyayau svayam /
vyavahārāṃs tato dṛṣṭvā snātvā bhuñjīta kāmataḥ //
YajñS_1.327
kṛta-rakṣaḥ samutthāya paśyed āya-vyayau svayam / vyavahārāṃs tato dṛṣṭvā snātvā bhuñjīta kāmataḥ //
hiraṇyaṃ vyāpṛtānītaṃ bhāṇḍāgāreṣu nikṣipet /
paśyec cārāṃs tato dūtān preṣayen mantrisaṃgataḥ //
YajñS_1.328
hiraṇyaṃ vyāpṛta-ānītaṃ bhāṇḍa-āgāreṣu nikṣipet / paśyec cārāṃs tato dūtān preṣayen mantri-saṃgataḥ //
tataḥ svairavihārī syān mantribhir vā samāgataḥ /
balānāṃ darśanaṃ kṛtvā senānyā saha cintayet //
YajñS_1.329
tataḥ svaira-vihārī syān mantribhir vā samāgataḥ / balānāṃ darśanaṃ kṛtvā senānyā saha cintayet //
saṃdhyām upāsya śṛṇuyāc cārāṇāṃ gūḍhabhāṣitam /
gītanṛtyaiś ca bhuñjīta paṭhet svādhyāyam eva ca //
YajñS_1.330
saṃdhyām upāsya śṛṇuyāc cārāṇāṃ gūḍha-bhāṣitam / gīta-nṛtyaiś ca bhuñjīta paṭhet svādhyāyam eva ca //
saṃviśet tūryaghoṣeṇa pratibudhyet tathaiva ca /
śāstrāṇi cintayed buddhyā sarvakartavyatās tathā //
YajñS_1.331
saṃviśet tūrya-ghoṣeṇa pratibudhyetpratibuddhyat tathaiva ca / śāstrāṇi cintayed buddhyā sarva-kartavyatās tathā //
preṣayec ca tataś cārān sveṣv anyeṣu ca sādarān /
ṛtvikpurohitācāryair āśīrbhir abhinanditaḥ //
YajñS_1.332
preṣayec ca tataś cārān sveṣv anyeṣu ca sa-ādarān / ṛtvik-purohita-ācāryair āśīrbhir abhinanditaḥ //
dṛṣṭvā jyotirvido vaidyān dadyād gāṃ kāñcanaṃ mahīm /
naiveśikāni ca tataḥ śrotriyebhyo gṛhāṇi ca //
YajñS_1.333
dṛṣṭvā jyotirvido vaidyān dadyād gāṃ kāñcanaṃ mahīm / naiveśikāni ca tataḥ śrotriyebhyo gṛhāṇi ca //
brāhmaṇeṣu kṣamī snigdheṣv ajihmaḥ krodhano 'riṣu /
syād rājā bhṛtyavargeṣu prajāsu ca yathā pitā //
YajñS_1.334
brāhmaṇeṣu kṣamī snigdheṣv ajihmaḥ krodhano 'riṣu / syād rājā bhṛtya-vargeṣu prajāsu ca yathā pitā //
puṇyāt ṣaḍbhāgam ādatte nyāyena paripālayan /
sarvadānādhikaṃ yasmāt prajānāṃ paripālanam //
YajñS_1.335
puṇyāt ṣaḍ-bhāgam ādatte nyāyena paripālayan / sarva-dāna-adhikaṃ yasmāt prajānāṃ paripālanam //
cāṭataskaradurvṛttamahāsāhasikādibhiḥ /
pīḍyamānāḥ prajā rakṣet kāyasthaiś ca viśeṣataḥ //
YajñS_1.336
cāṭa-taskara-durvṛttamahā-sāhasika-ādibhiḥ / pīḍyamānāḥ prajā rakṣet kāyasthaiś ca viśeṣataḥ //
arakṣyamāṇāḥ kurvanti yatkiṃcit kilbiṣaṃ prajāḥ /
tasmāt tu nṛpater ardhaṃ yasmād gṛhṇāty asau karān //
YajñS_1.337
arakṣyamāṇāḥ kurvanti yat-kiṃcit kilbiṣaṃ prajāḥ / tasmāt tu nṛpater ardhaṃ yasmād gṛhṇāty asau karān //
ye rāṣṭrādhikṛtās teṣāṃ cārair jñātvā viceṣṭitam /
sādhūn sammānayed rājā viparītāṃś ca ghātayet //
YajñS_1.338
ye rāṣṭra-adhikṛtās teṣāṃ cārair jñātvā viceṣṭitam / sādhūn sammānayed rājā viparītāṃś ca ghātayet //
utkocajīvino dravyahīnān kṛtvā vivāsayet /
saddānamānasatkārān śrotriyān vāsayet sadā //
YajñS_1.339
utkoca-jīvino dravyahīnān kṛtvā vivāsayet / sad-dāna-māna-satkārān śrotriyān vāsayet sadā //
anyāyena nṛpo rāṣṭrāt svakośaṃ yo 'bhivardhayet /
so 'cirād vigataśrīko nāśam eti sabāndhavaḥ //
YajñS_1.340
anyāyena nṛpo rāṣṭrāt sva-kośaṃ yo 'bhivardhayet / so 'cirād vigata-śrīko nāśam eti sa-bāndhavaḥ //
prajāpīḍanasaṃtāpāt samudbhūto hutāśanaḥ /
rājñaḥ kulaṃ śriyaṃ prāṇāṃś cādagdhvā na nivartate //
YajñS_1.341
prajā-pīḍana-saṃtāpāt samudbhūto hutāśanaḥ / rājñaḥ kulaṃ śriyaṃ prāṇāṃś ca adagdhvā na nivartate //
ya eva nṛpater dharmaḥ svarāṣṭraparipālane /
tam eva kṛtsnam āpnoti pararāṣṭraṃ vaśaṃ nayan //
YajñS_1.342
ya eva nṛpater dharmaḥ sva-rāṣṭra-paripālane / tam eva kṛtsnam āpnoti para-rāṣṭraṃ vaśaṃ nayan //
yasmin deśe ya ācāro vyavahāraḥ kulasthitiḥ /
tathaiva paripālyo 'sau yadā vaśam upāgataḥ //
YajñS_1.343
yasmin deśe ya ācāro vyavahāraḥ kula-sthitiḥ / tathaiva paripālyo 'sau yadā vaśam upāgataḥ //
mantramūlaṃ yato rājyaṃ tasmān mantraṃ surakṣitam /
kuryād yathāsya na viduḥ karmaṇām āphalodayāt //
YajñS_1.344
mantra-mūlaṃ yato rājyaṃ tasmān mantraṃ su-rakṣitam / kuryād yatha āsya na viduḥ karmaṇām ā-phala-udayāt //
arir mitram udāsīno 'nantaras tatparaḥ paraḥ /
kramaśo maṇḍalaṃ cintyaṃ sāmādibhir upakramaiḥ //
YajñS_1.345
arir mitram udāsīno 'nantaras tat-paraḥ paraḥ / kramaśo maṇḍalaṃ cintyaṃ sāma-ādibhir upakramaiḥ //
upāyāḥ sāma dānaṃ ca bhedo daṇḍas tathaiva ca /
samyakprayuktāḥ sidhyeyur daṇḍas tv agatikā gatiḥ //
YajñS_1.346
upāyāḥ sāma dānaṃ ca bhedo daṇḍas tathaiva ca / samyak-prayuktāḥ sidhyeyur daṇḍas tv agatikā gatiḥ //
saṃdhiṃ ca vigrahaṃ yānam āsanaṃ saṃśrayaṃ tathā /
dvaidhībhāvaṃ guṇān etān yathāvat parikalpayet //
YajñS_1.347
saṃdhiṃ ca vigrahaṃ yānam āsanaṃ saṃśrayaṃ tathā / dvaidhī-bhāvaṃ guṇān etān yathāvat parikalpayet //
yadā sasyaguṇopetaṃ pararāṣṭraṃ tadā vrajet /
paraś ca hīna ātmā ca hṛṣṭavāhanapūruṣaḥ //
YajñS_1.348
yadā sasya-guṇa-upetaṃ para-rāṣṭraṃ tadā vrajet / paraś ca hīna ātmā ca hṛṣṭa-vāhana-pūruṣaḥ //
daive puruṣakāre ca karmasiddhir vyavasthitā /
tatra daivam abhivyaktaṃ pauruṣaṃ paurvadehikam //
YajñS_1.349
daive puruṣa-kāre ca karma-siddhir vyavasthitā / tatra daivam abhivyaktaṃ pauruṣaṃ paurvadehikam //
kecid daivāt svabhāvād vā kālāt puruṣakārataḥ /
saṃyoge kecid icchanti phalaṃ kuśalabuddhayaḥ //
YajñS_1.350
kecid daivāt svabhāvād vā kālāt puruṣa-kārataḥ / saṃyoge kecid icchanti phalaṃ kuśala-buddhayaḥ //
yathā hy ekena cakreṇa rathasya na gatir bhavet /
evaṃ puruṣakāreṇa vinā daivaṃ na sidhyati //
YajñS_1.351
yathā hy ekena cakreṇa rathasya na gatir bhavet / evaṃ puruṣa-kāreṇa vinā daivaṃ na sidhyati //
hiraṇyabhūmilābhebhyo mitralabdhir varā yataḥ /
ato yateta tatprāptyai rakṣet satyaṃ samāhitaḥ //
YajñS_1.352
hiraṇya-bhūmi-lābhebhyo mitra-labdhir varā yataḥ / ato yateta tat-prāptyai rakṣet satyaṃ samāhitaḥ //
svāmy amātyā jano durgaṃ kośo daṇḍas tathaiva ca /
mitrāṇy etāḥ prakṛtayo rājyaṃ saptāṅgam ucyate //
YajñS_1.353
svāmy amātyā jano durgaṃ kośo daṇḍas tathaiva ca / mitrāṇy etāḥ prakṛtayo rājyaṃ sapta-aṅgam ucyate //
tad avāpya nṛpo daṇḍaṃ durvṛtteṣu nipātayet /
dharmo hi daṇḍarūpeṇa brahmaṇā nirmitaḥ purā //
YajñS_1.354
tad avāpya nṛpo daṇḍaṃ durvṛtteṣu nipātayet / dharmo hi daṇḍa-rūpeṇa brahmaṇā nirmitaḥ purā //
sa netuṃ nyāyato 'śakyo lubdhenākṛtabuddhinā /
satyasaṃdhena śucinā susahāyena dhīmatā //
YajñS_1.355
sa netuṃ nyāyato 'śakyo lubdhena akṛta-buddhinā / satya-saṃdhena śucinā su-sahāyena dhīmatā //
yathāśāstraṃ prayuktaḥ san sadevāsuramānavam /
jagad ānandayet sarvam anyathā tat prakopayet //
YajñS_1.356
yathā-śāstraṃ prayuktaḥ san sa-deva-asura-mānavam / jagad ānandayet sarvam anyathā tat prakopayet //
adharmadaṇḍanaṃ svargakīrtilokavināśanam /
samyak tu daṇḍanaṃ rājñaḥ svargakīrtijayāvaham //
YajñS_1.357
adharma-daṇḍanaṃ svargakīrti-loka-vināśanam / samyak tu daṇḍanaṃ rājñaḥ svarga-kīrti-jaya-āvaham //
api bhrātā suto 'rghyo vā śvaśuro mātulo 'pi vā /
nādaṇḍyo nāma rājño 'sti dharmād vicalitaḥ svakāt //
YajñS_1.358
api bhrātā suto 'rghyo vā śvaśuro mātulo 'pi vā / na adaṇḍyo nāma rājño 'sti dharmād vicalitaḥ svakāt //
yo daṇḍyān daṇḍayed rājā samyag vadhyāṃś ca ghātayet /
iṣṭaṃ syāt kratubhis tena samāptavaradakṣiṇaiḥ //
YajñS_1.359
yo daṇḍyān daṇḍayed rājā samyag vadhyāṃś ca ghātayet / iṣṭaṃ syāt kratubhis tena samāpta-vara-dakṣiṇaiḥ //
iti saṃcintya nṛpatiḥ kratutulyaphalaṃ pṛthak /
vyavahārān svayaṃ paśyet sabhyaiḥ parivṛto 'nvaham //
YajñS_1.360
iti saṃcintya nṛpatiḥ kratu-tulya-phalaṃ pṛthak / vyavahārān svayaṃ paśyet sabhyaiḥ parivṛto 'nvaham //
kulāni jātīḥ śreṇīś ca gaṇān jānapadān api /
svadharmāc calitān rājā vinīya sthāpayet pathi //
YajñS_1.361
kulāni jātīḥ śreṇīś ca gaṇān jānapadān api / sva-dharmāc calitān rājā vinīya sthāpayet pathi //
jālasūryamarīcisthaṃ trasareṇū rajaḥ smṛtam /
te 'ṣṭau likṣā tu tās tisro rājasarṣapa ucyate //
YajñS_1.362
jāla-sūrya-marīcisthaṃ trasa-reṇū rajaḥ smṛtam / te 'ṣṭau likṣā tu tās tisro rāja-sarṣapa ucyate //
gauras tu te trayaḥ ṣaṭ te yavo madhyas tu te trayaḥ /
kṛṣṇalaḥ pañca te māṣas te suvarṇas tu ṣoḍaśa //
YajñS_1.363
gauras tu te trayaḥ ṣaṭ te yavo madhyas tu te trayaḥ / kṛṣṇalaḥ pañca te māṣas te suvarṇas tu ṣoḍaśa //
palaṃ suvarṇāś catvāraḥ pañca vāpi prakīrtitam /
dve kṛṣṇale rūpyamāṣo dharaṇaṃ ṣoḍaśaiva te //
YajñS_1.364
palaṃ suvarṇāś catvāraḥ pañca va āpi prakīrtitam / dve kṛṣṇale rūpya-māṣo dharaṇaṃ ṣoḍaśa eva te //
śatamānaṃ tu daśabhir dharaṇaiḥ palam eva tu /
niṣkaṃ suvarṇāś catvāraḥ kārṣikas tāmrikaḥ paṇaḥ //
YajñS_1.365
śata-mānaṃ tu daśabhir dharaṇaiḥ palam eva tu / niṣkaṃ suvarṇāś catvāraḥ kārṣikas tāmrikaḥ paṇaḥ //
sāśītipaṇasāhasro daṇḍa uttamasāhasaḥ /
tadardhaṃ madhyamaḥ proktas tadardham adhamaḥ smṛtaḥ //
YajñS_1.366
sa-aśīti-paṇa-sāhasro daṇḍa uttama-sāhasaḥ / tad-ardhaṃ madhyamaḥ proktas tad-ardham adhamaḥ smṛtaḥ //
dhigdaṇḍas tv atha vāgdaṇḍo dhanadaṇḍo vadhas tathā /
yojyā vyastāḥ samastā vā hy aparādhavaśād ime //
YajñS_1.367
dhig-daṇḍas tv atha vāg-daṇḍo dhana-daṇḍo vadhas tathā / yojyā vyastāḥ samastā vā hy aparādha-vaśād ime //
jñātvāparādhaṃ deśaṃ ca kālaṃ balam athāpi vā /
vayaḥ karma ca vittaṃ ca daṇḍaṃ daṇḍyeṣu pātayet //
YajñS_1.368
jñātva āparādhaṃ deśaṃ ca kālaṃ balam atha api vā / vayaḥ karma ca vittaṃ ca daṇḍaṃ daṇḍyeṣu pātayet //
II. vyavahārādhyāya
vyavahārān nṛpaḥ paśyed vidvadbhir brāhmaṇaiḥ saha /
dharmaśāstrānusāreṇa krodhalobhavivarjitaḥ //
YajñS_2.1
vyavahārān nṛpaḥ paśyed vidvadbhir brāhmaṇaiḥ saha / dharmaśāstrānusāreṇa krodhalobhavivarjitaḥ //
śrutādhyayanasaṃpannā dharmajñāḥ satyavādinaḥ /
rājñā sabhāsadaḥ kāryā ripau mitre ca ye samāḥ //
YajñS_2.2
śrutādhyayanasaṃpannā dharmajñāḥ satyavādinaḥ / rājñā sabhāsadaḥ kāryā ripau mitre ca ye samāḥ //
apaśyatā kāryavaśād vyavahārān nṛpeṇa tu /
sabhyaiḥ saha niyoktavyo brāhmaṇaḥ sarvadharmavit //
YajñS_2.3
apaśyatā kāryavaśād vyavahārān nṛpeṇa tu / sabhyaiḥ saha niyoktavyo brāhmaṇaḥ sarvadharmavit //
rāgāl lobhād bhayād vāpi smṛtyapetādikāriṇaḥ /
sabhyāḥ pṛthak pṛthag daṇḍyā vivādād dviguṇaṃ damam //
YajñS_2.4
rāgāl lobhād bhayād vāpi smṛtyapetādikāriṇaḥ / sabhyāḥ pṛthak pṛthag daṇḍyā vivādād dviguṇaṃ damam //
smṛtyācāravyapetena mārgeṇādharṣitaḥ paraiḥ /
āvedayati ced rājñe vyavahārapadaṃ hi tat //
YajñS_2.5
smṛtyācāravyapetena mārgeṇādharṣitaḥ paraiḥ / āvedayati ced rājñe vyavahārapadaṃ hi tat //
pratyarthino 'grato lekhyaṃ yathāveditam arthinā /
samāmāsatadardhāharnāmajātyādicihnitam //
YajñS_2.6
pratyarthino 'grato lekhyaṃ yathāveditam arthinā / samāmāsatadardhāharnāmajātyādicihnitam //
śrutārthasyottaraṃ lekhyaṃ pūrvāvedakasaṃnidhau /
tato 'rthī lekhayet sadyaḥ pratijñātārthasādhanam //
YajñS_2.7
śrutārthasyottaraṃ lekhyaṃ pūrvāvedakasaṃnidhau / tato 'rthī lekhayet sadyaḥ pratijñātārthasādhanam //
tatsiddhau siddhim āpnoti viparītam ato 'nyathā /
catuṣpād vyavahāro 'yaṃ vivādeṣūpadarśitaḥ //
YajñS_2.8
tat-siddhau siddhim āpnoti viparītam ato 'nyathā / catuṣpād vyavahāro 'yaṃ vivādeṣūpadarśitaḥ //
abhiyogam anistīrya nainaṃ pratyabhiyojayet /
abhiyuktaṃ ca nānyena noktaṃ viprakṛtiṃ nayet //
YajñS_2.9
abhiyogam anistīrya nainaṃ pratyabhiyojayet / abhiyuktaṃ ca nānyena na uktaṃ viprakṛtiṃ nayet //
kuryāt pratyabhiyogaṃ ca kalahe sāhaseṣu ca /
ubhayoḥ pratibhūr grāhyaḥ samarthaḥ kāryanirṇaye //
YajñS_2.10
kuryāt pratyabhiyogaṃ ca kalahe sāhaseṣu ca / ubhayoḥ pratibhūr grāhyaḥ samarthaḥ kāryanirṇaye //
nihnave bhāvito dadyād dhanaṃ rājñe ca tatsamam /
mithyābhiyogī dviguṇam abhiyogād dhanaṃ vahet //
YajñS_2.11
nihnave bhāvito dadyād dhanaṃ rājñe ca tatsamam / mithyābhiyogī dviguṇam abhiyogād dhanaṃ vahet //
sāhasasteyapāruṣyago'bhiśāpātyaye striyām /
vivādayet sadya eva kālo 'nyatrecchayā smṛtaḥ //
YajñS_2.12
sāhasasteyapāruṣyago'bhiśāpātyaye striyām / vivādayet sadya eva kālo 'nyatra icchayā smṛtaḥ //
deśād deśāntaraṃ yāti sṛkkiṇī parileḍhi ca /
lalāṭaṃ svidyate cāsya mukhaṃ vaivarṇyam eti ca //
YajñS_2.13
deśād deśāntaraṃ yāti sṛkkiṇī parileḍhi ca / lalāṭaṃ svidyate cāsya mukhaṃ vaivarṇyam eti ca //
pariśuṣyatskhaladvākyo viruddhaṃ bahu bhāṣite /
vākcakṣuḥ pūjayati no tathauṣṭhau nirbhujaty api //
YajñS_2.14
pariśuṣyatskhaladvākyo viruddhaṃ bahu bhāṣite / vāk-cakṣuḥ pūjayati no tathauṣṭhau nirbhujaty api //
svabhāvād vikṛtiṃ gacchen manovākkāyakarmabhiḥ /
abhiyoge 'tha sākṣye vā duṣṭaḥ sa parikīrtitaḥ //
YajñS_2.15
svabhāvād vikṛtiṃ gacchen mano-vāk-kāya-karmabhiḥ / abhiyoge 'tha sākṣye vā duṣṭaḥ sa parikīrtitaḥ //
saṃdigdhārthaṃ svatantro yaḥ sādhayed yaś ca niṣpatet /
na cāhūto vadet kiṃcid dhīno daṇḍyaś ca sa smṛtaḥ //
YajñS_2.16
saṃdigdhārthaṃ svatantro yaḥ sādhayed yaś ca niṣpatet / na cāhūto vadet kiṃcid dhīno daṇḍyaś ca sa smṛtaḥ //
sākṣiṣūbhayataḥ satsu sākṣiṇaḥ pūrvavādinaḥ /
pūrvapakṣe 'dharībhūte bhavanty uttaravādinaḥ //
YajñS_2.17
sākṣiṣūbhayataḥ satsu sākṣiṇaḥ pūrvavādinaḥ / pūrvapakṣe 'dharībhūte bhavanty uttaravādinaḥ //
sapaṇaś ced vivādaḥ syāt tatra hīnaṃ tu dāpayet /
daṇḍaṃ ca svapaṇaṃ caiva dhanine dhanam eva ca //
YajñS_2.18
sapaṇaś ced vivādaḥ syāt tatra hīnaṃ tu dāpayet / daṇḍaṃ ca svapaṇaṃ caiva dhanine dhanam eva ca //
chalaṃ nirasya bhūtena vyavahārān nayen nṛpaḥ /
bhūtam apy anupanyastaṃ hīyate vyavahārataḥ //
YajñS_2.19
chalaṃ nirasya bhūtena vyavahārān nayen nṛpaḥ / bhūtam apy anupanyastaṃ hīyate vyavahārataḥ //
nihnute likhitaṃ naikam ekadeśe vibhāvitaḥ /
dāpyaḥ sarvaṃ nṛpeṇārthaṃ na grāhyas tv aniveditaḥ //
YajñS_2.20
nihnute likhitaṃ na ekam ekadeśe vibhāvitaḥ / dāpyaḥ sarvaṃ nṛpeṇārthaṃ na grāhyas tv aniveditaḥ //
smṛtyor virodhe nyāyas tu balavān vyavahārataḥ /
arthaśāstrāt tu balavad dharmaśāstram iti sthitiḥ //
YajñS_2.21
smṛtyor virodhe nyāyas tu balavān vyavahārataḥ / arthaśāstrāt tu balavad dharmaśāstram iti sthitiḥ //
pramāṇaṃ likhitaṃ bhuktiḥ sākṣiṇaś ceti kīrtitam /
eṣām anyatamābhāve divyānyatamam ucyate //
YajñS_2.22
pramāṇaṃ likhitaṃ bhuktiḥ sākṣiṇaś ca-iti kīrtitam / eṣām anyatamābhāve divyānyatamam ucyate //
sarveṣv arthavivādeṣu balavaty uttarākriyā /
ādhau pratigrahe krīte pūrvā tu balavattarā //
YajñS_2.23
sarveṣv arthavivādeṣu balavaty uttarākriyā / ādhau pratigrahe krīte pūrvā tu balavattarā //
paśyato 'bruvato bhūmer hānir viṃśativārṣikī /
pareṇa bhujyamānāyā dhanasya daśavārṣikī //
YajñS_2.24
paśyato 'bruvato bhūmer hānir viṃśati-vārṣikī / pareṇa bhujyamānāyā dhanasya daśavārṣikī //
ādhisīmopanikṣepajaḍabāladhanair vinā /
tathopanidhirājastrīśrotriyāṇāṃ dhanair api //
YajñS_2.25
ādhisīma-upanikṣepajaḍabāladhanair vinā / tathā-upanidhirājastrīśrotriyāṇāṃ dhanair api //
ādhyādīnāṃ vihartāraṃ dhanine dāpayed dhanam /
daṇḍaṃ ca tatsamaṃ rājñe śaktyapekṣam athāpi vā //
YajñS_2.26
ādhyādīnāṃ vihartāraṃ dhanine dāpayed dhanam / daṇḍaṃ ca tatsamaṃ rājñe śaktyapekṣam athāpi vā //
āgamo 'bhyadhiko bhogād vinā pūrvakramāgatāt /
āgame 'pi balaṃ naiva bhuktiḥ stokāpi yatra no //
YajñS_2.27
āgamo 'bhyadhiko bhogād vinā pūrvakramāgatāt / āgame 'pi balaṃ na-eva bhuktiḥ stokāpi yatra no //
āgamas tu kṛto yena so 'bhiyuktas tam uddharet /
na tatsutas tatsuto vā bhuktis tatra garīyasī //
YajñS_2.28
āgamas tu kṛto yena so 'bhiyuktas tam uddharet / na tatsutas tatsuto vā bhuktis tatra garīyasī //
yo 'bhiyuktaḥ paretaḥ syāt tasya rikthī tam uddharet /
na tatra kāraṇaṃ bhuktir āgamena vinākṛtā //
YajñS_2.29
yo 'bhiyuktaḥ para-itaḥ syāt tasya rikthī tam uddharet / na tatra kāraṇaṃ bhuktir āgamena vinākṛtā //
nṛpeṇādhikṛtāḥ pūgāḥ śreṇayo 'tha kulāni ca /
pūrvaṃ pūrvaṃ guru jñeyaṃ vyavahāravidhau nṛṇām //
YajñS_2.30
nṛpeṇādhikṛtāḥ pūgāḥ śreṇayo 'tha kulāni ca / pūrvaṃ pūrvaṃ guru jñeyaṃ vyavahāravidhau nṛṇām //
balopādhivinirvṛttān vyavahārān nivartayet /
strīnaktamantarāgārabahiḥśatrukṛtāṃs tathā //
YajñS_2.31
bala-upādhivinirvṛttān vyavahārān nivartayet / strī-naktam-antarāgārabahiḥ-śatrukṛtāṃs tathā //
mattonmattārtavyasanibālabhītādiyojitaḥ /
asaṃbaddhakṛtaś caiva vyavahāro na sidhyati //
YajñS_2.32
matta-unmattārtavyasanibālabhītādiyojitaḥ / asaṃbaddhakṛtaś caiva vyavahāro na sidhyati //
pranaṣṭādhigataṃ deyaṃ nṛpeṇa dhanine dhanam /
vibhāvayen na cel liṅgais tatsamaṃ daṇḍam arhati //
YajñS_2.33
pranaṣṭādhigataṃ deyaṃ nṛpeṇa dhanine dhanam / vibhāvayen na cel liṅgais tatsamaṃ daṇḍam arhati //
rājā labdhvā nidhiṃ dadyād dvijebhyo 'rdhaṃ dvijaḥ punaḥ /
vidvān aśeṣam ādadyāt sa sarvasya prabhur yataḥ //
YajñS_2.34
rājā labdhvā nidhiṃ dadyād dvijebhyo 'rdhaṃ dvijaḥ punaḥ / vidvān aśeṣam ādadyāt sa sarvasya prabhur yataḥ //
itareṇa nidhau labdhe rājā ṣaṣṭhāṃśam āharet /
aniveditavijñāto dāpyas taṃ daṇḍam eva ca //
YajñS_2.35
itareṇa nidhau labdhe rājā ṣaṣṭhāṃśam āharet / aniveditavijñāto dāpyas taṃ daṇḍam eva ca //
deyaṃ caurahṛtaṃ dravyaṃ rājñā jānapadāya tu /
adadad dhi samāpnoti kilbiṣaṃ yasya tasya tat //
YajñS_2.36
deyaṃ caurahṛtaṃ dravyaṃ rājñā jānapadāya tu / adadad dhi samāpnoti kilbiṣaṃ yasya tasya tat //
aśītibhāgo vṛddhiḥ syān māsi māsi sabandhake /
varṇakramāc chataṃ dvitricatuṣpañcakam anyathā //
YajñS_2.37
aśīti-bhāgo vṛddhiḥ syān māsi māsi sabandhake / varṇa-kramāc chataṃ dvi-tricatuṣ-pañcakam anyathā //
kāntāragās tu daśakaṃ sāmudrā viṃśakaṃ śatam /
dadyur vā svakṛtāṃ vṛddhiṃ sarve sarvāsu jātiṣu //
YajñS_2.38
kāntāragās tu daśakaṃ sāmudrā viṃśakaṃ śatam / dadyur vā sva-kṛtāṃ vṛddhiṃ sarve sarvāsu jātiṣu //
saṃtatis tu paśustrīṇāṃ rasasyāṣṭaguṇā parā /
vastradhānyahiraṇyānāṃ catustridviguṇā parā //
YajñS_2.39
saṃtatis tu paśu-strīṇāṃ rasasya aṣṭa-guṇā parā / vastra-dhānya-hiraṇyānāṃ catus-tri-dvi-guṇā parā //
prapannaṃ sādhayann arthaṃ na vācyo nṛpater bhavet /
sādhyamāno nṛpaṃ gacchan daṇḍyo dāpyaś ca taddhanam //
YajñS_2.40
prapannaṃ sādhayann arthaṃ na vācyo nṛpater bhavet / sādhyamāno nṛpaṃ gacchan daṇḍyo dāpyaś ca tad-dhanam //
gṛhītānukramād dāpyo dhaninām adhamarṇikaḥ /
dattvā tu brāhmaṇāyaiva nṛpates tadanantaram //
YajñS_2.41
gṛhīta-anukramād dāpyo dhaninām adhamarṇikaḥ / dattvā tu brāhmaṇāya eva nṛpates tad-anantaram //
rājñādhamarṇiko dāpyaḥ sādhitād daśakaṃ śatam /
pañcakaṃ ca śataṃ dāpyaḥ prāptārtho hy uttamarṇikaḥ //
YajñS_2.42
rājña ādhamarṇiko dāpyaḥ sādhitād daśakaṃ śatam / pañcakaṃ ca śataṃ dāpyaḥ prāpta-artho hy uttamarṇikaḥ //
hīnajātiṃ parikṣīṇam ṛṇārthaṃ karma kārayet /
brāhmaṇas tu parikṣīṇaḥ śanair dāpyo yathodayam //
YajñS_2.43
hīna-jātiṃ parikṣīṇam ṛṇa-arthaṃ karma kārayet / brāhmaṇas tu parikṣīṇaḥ śanair dāpyo yathā-udayam //
dīyamānaṃ na gṛhṇāti prayuktaṃ yaḥ svakaṃ dhanam /
madhyasthasthāpitaṃ cet syād vardhate na tataḥ param //
YajñS_2.44
dīyamānaṃ na gṛhṇāti prayuktaṃ yaḥ svakaṃ dhanam / madhyastha-sthāpitaṃ cet syād vardhate na tataḥ param //
avibhaktaiḥ kuṭumbārthe yad ṛṇaṃ tu kṛtaṃ bhavet /
dadyus tad rikthinaḥ prete proṣite vā kuṭumbini //
YajñS_2.45
avibhaktaiḥ kuṭumba-arthe yad ṛṇaṃ tu kṛtaṃ bhavet / dadyus tad rikthinaḥ prete proṣite vā kuṭumbini //
na yoṣitpatiputrābhyāṃ na putreṇa kṛtaṃ pitā /
dadyād ṛte kuṭumbārthān na patiḥ strīkṛtaṃ tathā //
YajñS_2.46
na yoṣit-pati-putrābhyāṃ na putreṇa kṛtaṃ pitā / dadyād ṛte kuṭumba-arthān na patiḥ strī-kṛtaṃ tathā //
surākāmadyūtakṛtaṃ daṇḍaśulkāvaśiṣṭakam /
vṛthādānaṃ tathaiveha putro dadyān na paitṛkam //
YajñS_2.47
surā-kāma-dyūta-kṛtaṃ daṇḍa-śulka-avaśiṣṭakam / vṛthā-dānaṃ tathaiva iha putro dadyān na paitṛkam //
gopaśauṇḍikaśailūṣarajakavyādhayoṣitām /
ṛṇaṃ dadyāt patis teṣāṃ yasmād vṛttis tadāśrayā //
YajñS_2.48
gopa-śauṇḍika-śailūṣarajaka-vyādha-yoṣitām / ṛṇaṃ dadyāt patis teṣāṃ yasmād vṛttis tad-āśrayā //
pratipannaṃ striyā deyaṃ patyā vā saha yat kṛtam /
svayaṃkṛtaṃ vā yad ṛṇaṃ nānyat strī dātum arhati //
YajñS_2.49
pratipannaṃ striyā deyaṃ patyā vā saha yat kṛtam / svayaṃ-kṛtaṃ vā yad ṛṇaṃ na anyat strī dātum arhati //
pitari proṣite prete vyasanābhiplute 'pi vā /
putrapautrair ṛṇaṃ deyaṃ nihnave sākṣibhāvitam //
YajñS_2.50
pitari proṣite prete vyasana-abhiplute 'pi vā / putra-pautrair ṛṇaṃ deyaṃ nihnave sākṣi-bhāvitam //
rikthagrāha ṛṇaṃ dāpyo yoṣidgrāhas tathaiva ca /
putro 'nanyāśritadravyaḥ putrahīnasya rikthinaḥ //
YajñS_2.51
riktha-grāha ṛṇaṃ dāpyo yoṣid-grāhas tathaiva ca / putro 'nanya-āśrita-dravyaḥ putra-hīnasya rikthinaḥ //
bhrātṝṇām atha daṃpatyoḥ pituḥ putrasya caiva hi /
prātibhāvyam ṛṇaṃ sākṣyam avibhakte na tu smṛtam //
YajñS_2.52
bhrātṝṇām atha daṃpatyoḥ pituḥ putrasya caiva hi / prātibhāvyam ṛṇaṃ sākṣyam avibhakte na tu smṛtam //
darśane pratyaye dāne prātibhāvyaṃ vidhīyate /
ādyau tu vitathe dāpyāv itarasya sutā api //
YajñS_2.53
darśane pratyaye dāne prātibhāvyaṃ vidhīyate / ādyau tu vitathe dāpyāv itarasya sutā api //
darśanapratibhūr yatra mṛtaḥ prātyayiko 'pi vā /
na tatputrā ṛṇaṃ dadyur dadyur dānāya yaḥ sthitaḥ //
YajñS_2.54
darśana-pratibhūr yatra mṛtaḥ prātyayiko 'pi vā / na tat-putrā ṛṇaṃ dadyur dadyur dānāya yaḥ sthitaḥ //
bahavaḥ syur yadi svāṃśair dadyuḥ pratibhuvo dhanam /
ekacchāyāśriteṣv eṣu dhanikasya yathāruci //
YajñS_2.55
bahavaḥ syur yadi sva-aṃśair dadyuḥ pratibhuvo dhanam / eka-cchāyā-āśriteṣv eṣu dhanikasya yathā-ruci //
pratibhūr dāpito yat tu prakāśaṃ dhanino dhanam /
dviguṇaṃ pratidātavyam ṛṇikais tasya tad bhavet //
YajñS_2.56
pratibhūr dāpito yat tu prakāśaṃ dhanino dhanam / dvi-guṇaṃ pratidātavyam ṛṇikais tasya tad bhavet //
saṃtatiḥ strīpaśuṣv eva dhānyaṃ triguṇam eva ca /
vastraṃ caturguṇaṃ proktaṃ rasaś cāṣṭaguṇas tathā //
YajñS_2.57
saṃtatiḥ strī-paśuṣv eva dhānyaṃ tri-guṇam eva ca / vastraṃ catur-guṇaṃ proktaṃ rasaś ca aṣṭa-guṇas tathā //
ādhiḥ praṇaśyed dviguṇe dhane yadi na mokṣyate /
kāle kālakṛto naśyet phalabhogyo na naśyati //
YajñS_2.58
ādhiḥ praṇaśyed dvi-guṇe dhane yadi na mokṣyate / kāle kāla-kṛto naśyet phala-bhogyo na naśyati //
gopyādhibhoge no vṛddhiḥ sopakāre ca hāpite /
naṣṭo deyo vinaṣṭaś ca daivarājakṛtād ṛte //
YajñS_2.59
gopya-adhibhoge no vṛddhiḥ sa-upakāre ca hāpite / naṣṭo deyo vinaṣṭaś ca daiva-rāja-kṛtād ṛte //
ādheḥ svīkaraṇāt siddhī rakṣyamāṇo 'py asāratām /
yātaś ced anya ādheyo dhanabhāg vā dhanī bhavet //
YajñS_2.60
ādheḥ svīkaraṇāt siddhī rakṣyamāṇo 'py asāratām / yātaś ced anya ādheyo dhana-bhāg vā dhanī bhavet //
caritrabandhakakṛtaṃ sa vṛddhyā dāpayed dhanam /
satyaṃkārakṛtaṃ dravyaṃ dviguṇaṃ pratidāpayet //
YajñS_2.61
caritra-bandhaka-kṛtaṃ sa vṛddhyā dāpayed dhanam / satyaṃ-kāra-kṛtaṃ dravyaṃ dvi-guṇaṃ pratidāpayet //
upasthitasya moktavya ādhiḥ steno 'nyathā bhavet /
prayojake 'sati dhanaṃ kule nyasyādhim āpnuyāt //
YajñS_2.62
upasthitasya moktavya ādhiḥ steno 'nyathā bhavet / prayojake 'sati dhanaṃ kule nyasyā adhim āpnuyāt //
tatkālakṛtamūlyo vā tatra tiṣṭhed avṛddhikaḥ /
vinā dhāraṇakād vāpi vikrīṇīta sasākṣikam //
YajñS_2.63
tat-kāla-kṛta-mūlyo vā tatra tiṣṭhed avṛddhikaḥ / vinā dhāraṇakād va āpi vikrīṇīta sa-sākṣikam //
yadā tu dviguṇībhūtam ṛṇam ādhau tadā khalu /
mocya ādhis tadutpanne praviṣṭe dviguṇe dhane //
YajñS_2.64
yadā tu dvi-guṇī-bhūtam ṛṇam ādhau tadā khalu / mocya ādhis tad-utpanne praviṣṭe dvi-guṇe dhane //
vāsanastham anākhyāya haste 'nyasya yad arpyate /
dravyaṃ tad aupanidhikaṃ pratideyaṃ tathaiva tat //
YajñS_2.65
vāsanastham anākhyāya haste 'nyasya yad arpyate / dravyaṃ tad aupanidhikaṃ pratideyaṃ tatha aiva tat //
na dāpyo 'pahṛtaṃ taṃ tu rājadaivikataskaraiḥ /
bhreṣaś cen mārgite 'adatte dāpyo daṇḍaṃ ca tatsamam //
YajñS_2.66
na dāpyo 'pahṛtaṃ taṃ tu rāja-daivika-taskaraiḥ / bhreṣaś cen mārgite 'adatte dāpyo daṇḍaṃ ca tat-samam //
ājīvan svecchayā daṇḍyo dāpyas taṃ cāpi sodayam /
Acharya949, p. 179
yācitānvāhitanyāsanikṣepādiṣv ayaṃ vidhiḥ //
YajñS_2.67
ājīvan sva-icchayā daṇḍyo dāpyas taṃ ca api sa-udayam / yācita-anvāhita-nyāsanikṣepa-ādiṣv ayaṃ vidhiḥ //
tapasvino dānaśīlāḥ kulīnāḥ satyavādinaḥ /
dharmapradhānā ṛjavaḥ putravanto dhanānvitāḥ //
YajñS_2.68
tapasvino dāna-śīlāḥ kulīnāḥ satya-vādinaḥ / dharma-pradhānā ṛjavaḥ putravanto dhana-anvitāḥ //
tryavarāḥ sākṣiṇo jñeyāḥ śrautasmārtakriyāparāḥ /
yathājāti yathāvarṇaṃ sarve sarveṣu vā smṛtāḥ //
YajñS_2.69
try-avarāḥ sākṣiṇo jñeyāḥ śrauta-smārta-kriyā-parāḥ / yathā-jāti yathā-varṇaṃ sarve sarveṣu vā smṛtāḥ //
strībālavṛddhakitavamattonmattābhiśastakāḥ /
raṅgāvatāripākhaṇḍikūṭakṛdvikalendriyāḥ //
YajñS_2.70
strī-bāla-vṛddha-kitavamatta-unmatta-abhiśastakāḥ / raṅga-avatāri-pākhaṇḍikūṭa-kṛd-vikala-indriyāḥ //
patitāptārthasaṃbandhisahāyariputaskarāḥ /
sāhasī dṛṣṭadoṣaś ca nirdhūtādyās tv asākṣiṇaḥ //
YajñS_2.71
patita-āpta-artha-saṃbandhisahāya-ripu-taskarāḥ / sāhasī dṛṣṭa-doṣaś ca nirdhūta-ādyās tv asākṣiṇaḥ //
ubhayānumataḥ sākṣī bhavaty eko 'pi dharmavit /
sarvaḥ sākṣī saṃgrahaṇe cauryapāruṣyasāhase //
YajñS_2.72
ubhaya-anumataḥ sākṣī bhavaty eko 'pi dharmavit / sarvaḥ sākṣī saṃgrahaṇe caurya-pāruṣya-sāhase //
sākṣiṇaḥ śrāvayed vādiprativādisamīpagān /
Acharya949, p. 183
ye pātakakṛtāṃ lokā mahāpātakināṃ tathā //
YajñS_2.73
sākṣiṇaḥ śrāvayed vādiprativādi-samīpagān / ye pātaka-kṛtāṃ lokā mahā-pātakināṃ tathā //
agnidānāṃ ca ye lokā ye ca strībālaghātinām /
sa tān sarvān avāpnoti yaḥ sākṣyam anṛtaṃ vadet //
YajñS_2.74
agni-dānāṃ ca ye lokā ye ca strī-bāla-ghātinām / sa tān sarvān avāpnoti yaḥ sākṣyam anṛtaṃ vadet //
sukṛtaṃ yat tvayā kiṃcij janmāntaraśataiḥ kṛtam /
tat sarvaṃ tasya jānīhi yaṃ parājayase mṛṣā //
YajñS_2.75
sukṛtaṃ yat tvayā kiṃcij janma-antara-śataiḥ kṛtam / tat sarvaṃ tasya jānīhi yaṃ parājayase mṛṣā //
abruvan hi naraḥ sākṣyam ṛṇaṃ sadaśabandhakam /
rājñā sarvaṃ pradāpyaḥ syāt ṣaṭcatvāriṃśake 'hani //
YajñS_2.76
abruvan hi naraḥ sākṣyam ṛṇaṃ sa-daśa-bandhakam / rājñā sarvaṃ pradāpyaḥ syāt ṣaṭ-catvāriṃśake 'hani //
na dadāti hi yaḥ sākṣyaṃ jānann api narādhamaḥ /
sa kūṭasākṣiṇāṃ pāpais tulyo daṇḍena caiva hi //
YajñS_2.77
na dadāti hi yaḥ sākṣyaṃ jānann api nara-adhamaḥ / sa kūṭa-sākṣiṇāṃ pāpais tulyo daṇḍena caiva hi //
dvaidhe bahūnāṃ vacanaṃ sameṣu guṇināṃ tathā /
guṇidvaidhe tu vacanaṃ grāhyaṃ ye guṇavattamāḥ //
YajñS_2.78
dvaidhe bahūnāṃ vacanaṃ sameṣu guṇināṃ tathā / guṇi-dvaidhe tu vacanaṃ grāhyaṃ ye guṇavattamāḥ //
yasyocuḥ sākṣiṇaḥ satyāṃ pratijñāṃ sa jayī bhavet /
anyathā vādino yasya dhruvas tasya parājayaḥ //
YajñS_2.79
yasyā ucuḥ sākṣiṇaḥ satyāṃ pratijñāṃ sa jayī bhavet / anyathā vādino yasya dhruvas tasya parājayaḥ //
ukte 'pi sākṣibhiḥ sākṣye yady anye guṇavattamāḥ /
dviguṇā vānyathā brūyuḥ kūṭāḥ syuḥ pūrvasākṣiṇaḥ //
YajñS_2.80
ukte 'pi sākṣibhiḥ sākṣye yady anye guṇavattamāḥ / dvi-guṇā va ānyathā brūyuḥ kūṭāḥ syuḥ pūrva-sākṣiṇaḥ //
pṛthak pṛthag daṇḍanīyāḥ kūṭakṛt sākṣiṇas tathā /
vivādād dviguṇaṃ daṇḍaṃ vivāsyo brāhmaṇaḥ smṛtaḥ //
YajñS_2.81
pṛthak pṛthag daṇḍanīyāḥ kūṭakṛt sākṣiṇas tathā / vivādād dvi-guṇaṃ daṇḍaṃ vivāsyo brāhmaṇaḥ smṛtaḥ //
yaḥ sākṣyaṃ śrāvito 'nyebhyo nihnute tat tamovṛtaḥ /
sa dāpyo 'ṣṭaguṇaṃ daṇḍaṃ brāhmaṇaṃ tu vivāsayet //
YajñS_2.82
yaḥ sākṣyaṃ śrāvito 'nyebhyo nihnute tat tamo-vṛtaḥ / sa dāpyo 'ṣṭa-guṇaṃ daṇḍaṃ brāhmaṇaṃ tu vivāsayet //
varṇināṃ hi vadho yatra tatra sākṣy anṛtaṃ vadet /
Acharya949, p. 190
tatpāvanāya nirvāpyaś caruḥ sārasvato dvijaiḥ //
YajñS_2.83
varṇināṃ hi vadho yatra tatra sākṣy anṛtaṃ vadet / tat-pāvanāya nirvāpyaś caruḥ sārasvato dvijaiḥ //
yaḥ kaścid artho niṣṇātaḥ svarucyā tu parasparam /
lekhyaṃ tu sākṣimat kāryaṃ tasmin dhanikapūrvakam //
YajñS_2.84
yaḥ kaścid artho niṣṇātaḥ sva-rucyā tu parasparam / lekhyaṃ tu sākṣimat kāryaṃ tasmin dhanika-pūrvakam //
samāmāsatadardhāharnāmajātisvagotrakaiḥ /
sabrahmacārikātmīyapitṛnāmādicihnitam //
YajñS_2.85
samā-māsa-tad-ardha-aharnāma-jāti-sva-gotrakaiḥ / sa-brahmacārika-ātmīyapitṛ-nāma-ādi-cihnitam //
samāpte 'rthe ṛṇī nāma svahastena niveśayet /
mataṃ me 'mukaputrasya yad atropari lekhitam //
YajñS_2.86
samāpte 'rthe ṛṇī nāma sva-hastena niveśayet / mataṃ me 'muka-putrasya yad atra upari lekhitam //
sākṣiṇaś ca svahastena pitṛnāmakapūrvakam /
atrāham amukaḥ sākṣī likheyur iti te samāḥ //
YajñS_2.87
sākṣiṇaś ca sva-hastena pitṛ-nāmaka-pūrvakam / atra aham amukaḥ sākṣī likheyur iti te samāḥ //
ubhayābhyarthitenaitan mayā hy amukasūnunā /
likhitaṃ hy amukeneti lekhako 'nte tato likhet //
YajñS_2.88
ubhaya-abhyarthitena etan mayā hy amuka-sūnunā / likhitaṃ hy amukena iti lekhako 'nte tato likhet //
vināpi sākṣibhir lekhyaṃ svahastalikhitaṃ tu yat /
tat pramāṇaṃ smṛtaṃ lekhyaṃ balopadhikṛtād ṛte //
YajñS_2.89
vina āpi sākṣibhir lekhyaṃ sva-hasta-likhitaṃ tu yat / tat pramāṇaṃ smṛtaṃ lekhyaṃ bala-upadhi-kṛtād ṛte //
ṛṇaṃ lekhyakṛtaṃ deyaṃ puruṣais tribhir eva tu /
ādhis tu bhujyate tāvad yāvat tan na pradīyate //
YajñS_2.90
ṛṇaṃ lekhya-kṛtaṃ deyaṃ puruṣais tribhir eva tu / ādhis tu bhujyate tāvad yāvat tan na pradīyate //
deśāntarasthe durlekhye naṣṭonmṛṣṭe hṛte tathā /
bhinne dagdhe 'thavā chinne lekhyam anyat tu kārayet //
YajñS_2.91
deśa-antarasthe durlekhye naṣṭa-unmṛṣṭe hṛte tathā / bhinne dagdhe 'thavā chinne lekhyam anyat tu kārayet //
saṃdigdhalekhyaśuddhiḥ syāt svahastalikhitādibhiḥ /
yuktiprāptikriyācihnasaṃbandhāgamahetubhiḥ //
YajñS_2.92
saṃdigdha-lekhya-śuddhiḥ syāt sva-hasta-likhita-ādibhiḥ / yukti-prāpti-kriyā-cihnasaṃbandha-āgama-hetubhiḥ //
lekhyasya pṛṣṭhe 'bhilikhed dattvā dattvā rṇiko dhanam /
dhanī vopagataṃ dadyāt svahastaparicihnitam //
YajñS_2.93
lekhyasya pṛṣṭhe 'bhilikhed dattvā dattvā rṇiko dhanam / dhanī va ūpagataṃ dadyāt sva-hasta-paricihnitam //
dattvā rṇaṃ pāṭayel lekhyaṃ śuddhyai vānyat tu kārayet /
Acharya949, p. 196
sākṣimac ca bhaved yad vā tad dātavyaṃ sasākṣikam //
YajñS_2.94
dattvā rṇaṃ pāṭayel lekhyaṃ śuddhyai va ānyat tu kārayet / sākṣimac ca bhaved yad vā tad dātavyaṃ sa-sākṣikam //
tulāgnyāpo viṣaṃ kośo divyānīha viśuddhaye /
mahābhiyogeṣv etāni śīrṣakasthe 'bhiyoktari //
YajñS_2.95
tulā-agny-āpo viṣaṃ kośo divyāni iha viśuddhaye / mahā-abhiyogeṣv etāni śīrṣakasthe 'bhiyoktari //
rucyā vānyataraḥ kuryād itaro vartayec chiraḥ /
vināpi śīrṣakāt kuryān nṛpadrohe 'tha pātake //
YajñS_2.96
rucyā va ānyataraḥ kuryād itaro vartayec chiraḥ / vina āpi śīrṣakāt kuryān nṛpa-drohe 'tha pātake //
sacailaṃ snātam āhūya sūryodaya upoṣitam /
kārayet sarvadivyāni nṛpabrāhmaṇasaṃnidhau //
YajñS_2.97
sa-cailaṃ snātam āhūya sūrya-udaya upoṣitam / kārayet sarva-divyāni nṛpa-brāhmaṇa-saṃnidhau //
tulā strībālavṛddhāndhapaṅgubrāhmaṇarogiṇām /
agnir jalaṃ vā śūdrasya yavāḥ sapta viṣasya vā //
YajñS_2.98
tulā strī-bāla-vṛddha-andhapaṅgu-brāhmaṇa-rogiṇām / agnir jalaṃ vā śūdrasya yavāḥ sapta viṣasya vā //
nāsahasrād dharet phālaṃ na viṣaṃ na tulāṃ tathā /
Acharya949, p. 201
nṛpārtheṣv abhiśāpe ca vaheyuḥ śucayaḥ sadā //
YajñS_2.99
na asahasrād dharet phālaṃ na viṣaṃ na tulāṃ tathā / nṛpa-artheṣv abhiśāpe ca vaheyuḥ śucayaḥ sadā //
tulādhāraṇavidvadbhir abhiyuktas tulāśritaḥ /
pratimānasamībhūto rekhāṃ kṛtvāvatāritaḥ //
YajñS_2.100
tulā-dhāraṇa-vidvadbhir abhiyuktas tulā-āśritaḥ / pratimāna-samī-bhūto rekhāṃ kṛtva āvatāritaḥ //
tvaṃ tule satyadhāmāsi purā devair vinirmitā /
tat satyaṃ vada kalyāṇi saṃśayān māṃ vimocaya //
YajñS_2.101
tvaṃ tule satya-dhāma āsi purā devair vinirmitā / tat satyaṃ vada kalyāṇi saṃśayān māṃ vimocaya //
yady asmi pāpakṛn mātas tato māṃ tvam adho naya /
śuddhaś ced gamayordhvaṃ māṃ tulām ity abhimantrayet //
YajñS_2.102
yady asmi pāpa-kṛn mātas tato māṃ tvam adho naya / śuddhaś ced gamayā urdhvaṃ māṃ tulām ity abhimantrayet //
karau vimṛditavrīher lakṣayitvā tato nyaset /
saptāśvatthasya patrāṇi tāvat sūtreṇa veṣṭayet //
YajñS_2.103
karau vimṛdita-vrīher lakṣayitvā tato nyaset / sapta-aśvatthasya patrāṇi tāvat sūtreṇa veṣṭayet //
tvam agne sarvabhūtānām antaś carasi pāvaka /
sākṣivat puṇyapāpebhyo brūhi satyaṃ kave mama //
YajñS_2.104
tvam agne sarva-bhūtānām antaś carasi pāvaka / sākṣivat puṇya-pāpebhyo brūhi satyaṃ kave mama //
tasyety uktavato lauhaṃ pañcāśat palikaṃ samam /
agnivarṇaṃ nyaset piṇḍaṃ hastayor ubhayor api //
YajñS_2.105
tasya ity uktavato lauhaṃ pañcāśat palikaṃ samam / agni-varṇaṃ nyaset piṇḍaṃ hastayor ubhayor api //
sa tam ādāya saptaiva maṇḍalāni śanair vrajet /
ṣoḍaśāṅgulakaṃ jñeyaṃ maṇḍalaṃ tāvad antaram //
YajñS_2.106
sa tam ādāya sapta eva maṇḍalāni śanair vrajet / ṣoḍaśa-aṅgulakaṃ jñeyaṃ maṇḍalaṃ tāvad antaram //
muktvāgniṃ mṛditavrīhir adagdhaḥ śuddhim āpnuyāt /
Acharya949, p. 208
antarā patite piṇḍe saṃdehe vā punar haret //
YajñS_2.107
muktva āgniṃ mṛdita-vrīhir adagdhaḥ śuddhim āpnuyāt / antarā patite piṇḍe saṃdehe vā punar haret //
satyena mābhirakṣa tvaṃ varuṇety abhiśāpya kam /
nābhidaghnodakasthasya gṛhītvorū jalaṃ vaśet //
YajñS_2.108
satyena ma ābhirakṣa tvaṃ varuṇa ity abhiśāpya kam / nābhi-daghna-udakasthasya gṛhītvā ūrū jalaṃ vaśet //
samakālam iṣuṃ muktam ānīyānyo javī naraḥ /
Acharya949, p. 209
gate tasmin nimagnāṅgaṃ paśyec cec chuddhim āpnuyāt //
YajñS_2.109
sama-kālam iṣuṃ muktam ānīya anyo javī naraḥ / gate tasmin nimagna-aṅgaṃ paśyec cec chuddhim āpnuyāt //
tvaṃ viṣa brahmaṇaḥ putraḥ satyadharme vyavasthitaḥ /
trāyasvāsmād abhīśāpāt satyena bhava me 'mṛtam //
YajñS_2.110
tvaṃ viṣa brahmaṇaḥ putraḥ satya-dharme vyavasthitaḥ / trāyasva asmād abhīśāpāt satyena bhava me 'mṛtam //
evam uktvā viṣaṃ śārṅgaṃ bhakṣayed dhimaśailajam /
yasya vegair vinā jīryec chuddhiṃ tasya vinirdiśet //
YajñS_2.111
evam uktvā viṣaṃ śārṅgaṃ bhakṣayed dhima-śailajam / yasya vegair vinā jīryec chuddhiṃ tasya vinirdiśet //
devān ugrān samabhyarcya tatsnānodakam āharet /
saṃsrāvya pāyayet tasmāj jalaṃ tu prasṛtitrayam //
YajñS_2.112
devān ugrān samabhyarcya tat-snāna-udakam āharet / saṃsrāvya pāyayet tasmāj jalaṃ tu prasṛti-trayam //
arvāk caturdaśād ahno yasya no rājadaivikam /
vyasanaṃ jāyate ghoraṃ sa śuddhaḥ syān na saṃśayaḥ //
YajñS_2.113
arvāk caturdaśād ahno yasya no rāja-daivikam / vyasanaṃ jāyate ghoraṃ sa śuddhaḥ syān na saṃśayaḥ //
vibhāgaṃ cet pitā kuryād icchayā vibhajet sutān /
jyeṣṭhaṃ vā śreṣṭhabhāgena sarve vā syuḥ samāṃśinaḥ //
YajñS_2.114
vibhāgaṃ cet pitā kuryād icchayā vibhajet sutān / jyeṣṭhaṃ vā śreṣṭha-bhāgena sarve vā syuḥ sama-aṃśinaḥ //
yadi kuryāt samān aṃśān patnyaḥ kāryāḥ samāṃśikāḥ /
na dattaṃ strīdhanaṃ yāsāṃ bhartrā vā śvaśureṇa vā //
YajñS_2.115
yadi kuryāt samān aṃśān patnyaḥ kāryāḥ sama-aṃśikāḥ / na dattaṃ strī-dhanaṃ yāsāṃ bhartrā vā śvaśureṇa vā //
śaktasyānīhamānasya kiṃcid dattvā pṛthak kriyā /
nyūnādhikavibhaktānāṃ dharmyaḥ pitṛkṛtaḥ smṛtaḥ //
YajñS_2.116
śaktasya anīhamānasya kiṃcid dattvā pṛthak kriyā / nyūna-adhika-vibhaktānāṃ dharmyaḥ pitṛ-kṛtaḥ smṛtaḥ //
vibhajeran sutāḥ pitror ūrdhvaṃ riktham ṛṇaṃ samam /
Acharya949, p. 223
mātur duhitaraḥ śeṣam ṛṇāt tābhya ṛte 'nvayaḥ //
YajñS_2.117
vibhajeran sutāḥ pitror ūrdhvaṃ riktham ṛṇaṃ samam / mātur duhitaraḥ śeṣam ṛṇāt tābhya ṛte 'nvayaḥ //
pitṛdravyāvirodhena yad anyat svayam arjitam /
maitramaudvāhikaṃ caiva dāyādānāṃ na tad bhavet //
YajñS_2.118
pitṛ-dravya-avirodhena yad anyat svayam arjitam / maitra-maudvāhikaṃ caiva dāyādānāṃ na tad bhavet //
kramād abhyāgataṃ dravyaṃ hṛtam apy uddharet tu yaḥ /
dāyādebhyo na tad dadyād vidyayā labdham eva ca //
YajñS_2.119
kramād abhyāgataṃ dravyaṃ hṛtam apy uddharet tu yaḥ / dāyādebhyo na tad dadyād vidyayā labdham eva ca //
sāmānyārthasamutthāne vibhāgas tu samaḥ smṛtaḥ /
anekapitṛkāṇāṃ tu pitṛto bhāgakalpanā //
YajñS_2.120
sāmānya-artha-samutthāne vibhāgas tu samaḥ smṛtaḥ / aneka-pitṛkāṇāṃ tu pitṛto bhāga-kalpanā //
bhūr yā pitāmahopāttā nibandho dravyam eva vā /
tatra syāt sadṛśaṃ svāmyaṃ pituḥ putrasya caiva hi //
YajñS_2.121
bhūr yā pitāmaha-upāttā nibandho dravyam eva vā / tatra syāt sadṛśaṃ svāmyaṃ pituḥ putrasya caiva hi //
vibhakteṣu suto jātaḥ savarṇāyāṃ vibhāgabhāk /
dṛśyād vā tad vibhāgaḥ syād āyavyayaviśodhitāt //
YajñS_2.122
vibhakteṣu suto jātaḥ savarṇāyāṃ vibhāga-bhāk / dṛśyād vā tad vibhāgaḥ syād āya-vyaya-viśodhitāt //
pitṛbhyāṃ yasya tad dattaṃ tat tasyaiva dhanaṃ bhavet /
pitur ūrdhvaṃ vibhajatāṃ mātāpy aṃśaṃ samaṃ haret //
YajñS_2.123
pitṛbhyāṃ yasya tad dattaṃ tat tasya eva dhanaṃ bhavet / pitur ūrdhvaṃ vibhajatāṃ māta āpy aṃśaṃ samaṃ haret //
asaṃskṛtās tu saṃskāryā bhrātṛbhiḥ pūrvasaṃskṛtaiḥ /
bhaginyaś ca nijād aṃśād dattvāṃśaṃ tu turīyakam //
YajñS_2.124
asaṃskṛtās tu saṃskāryā bhrātṛbhiḥ pūrva-saṃskṛtaiḥ / bhaginyaś ca nijād aṃśād dattva āṃśaṃ tu turīyakam //
catustridvyekabhāgāḥ syur varṇaśo brāhmaṇātmajāḥ /
kṣatrajās tridvyekabhāgā viḍjās tu dvyekabhāginaḥ //
YajñS_2.125
catus-tri-dvy-eka-bhāgāḥ syur varṇaśo brāhmaṇa-ātmajāḥ / kṣatrajās tri-dvy-eka-bhāgā viḍjās tu dvy-eka-bhāginaḥ //
anyonyāpahṛtaṃ dravyaṃ vibhakte yat tu dṛśyate /
tat punas te samair aṃśair vibhajerann iti sthitiḥ //
YajñS_2.126
anyonya-apahṛtaṃ dravyaṃ vibhakte yat tu dṛśyate / tat punas te samair aṃśair vibhajerann iti sthitiḥ //
aputreṇa parakṣetre niyogotpāditaḥ sutaḥ /
ubhayor apy asau rikthī piṇḍadātā ca dharmataḥ //
YajñS_2.127
aputreṇa para-kṣetre niyoga-utpāditaḥ sutaḥ / ubhayor apy asau rikthī piṇḍa-dātā ca dharmataḥ //
auraso dharmapatnījas tatsamaḥ putrikāsutaḥ /
kṣetrajaḥ kṣetrajātas tu sagotreṇetareṇa vā //
YajñS_2.128
auraso dharma-patnījas tat-samaḥ putrikā-sutaḥ / kṣetrajaḥ kṣetra-jātas tu sa-gotreṇa itareṇa vā //
gṛhe pracchanna utpanno gūḍhajas tu sutaḥ smṛtaḥ /
kānīnaḥ kanyakājāto mātāmahasuto mataḥ //
YajñS_2.129
gṛhe pracchanna utpanno gūḍhajas tu sutaḥ smṛtaḥ / kānīnaḥ kanyakā-jāto mātāmaha-suto mataḥ //
akṣatāyāṃ kṣatāyāṃ vā jātaḥ paunarbhavaḥ sutaḥ /
dadyān mātā pitā vā yaṃ sa putro dattako bhavet //
YajñS_2.130
akṣatāyāṃ kṣatāyāṃ vā jātaḥ paunarbhavaḥ sutaḥ / dadyān mātā pitā vā yaṃ sa putro dattako bhavet //
krītaś ca tābhyāṃ vikrītaḥ kṛtrimaḥ syāt svayaṃkṛtaḥ /
dattvātmā tu svayaṃdatto garbhe vinnaḥ sahoḍhajaḥ //
YajñS_2.131
krītaś ca tābhyāṃ vikrītaḥ kṛtrimaḥ syāt svayaṃ-kṛtaḥ / dattvā ātmā tu svayaṃ-datto garbhe vinnaḥ saha-ūḍhajaḥ //
utsṛṣṭo gṛhyate yas tu so 'paviddho bhavet sutaḥ /
piṇḍado 'ṃśaharaś caiṣāṃ pūrvābhāve paraḥ paraḥ //
YajñS_2.132
utsṛṣṭo gṛhyate yas tu so 'paviddho bhavet sutaḥ / piṇḍado 'ṃśa-haraś ca eṣāṃ pūrva-abhāve paraḥ paraḥ //
sajātīyeṣv ayaṃ proktas tanayeṣu mayā vidhiḥ /
Acharya949, p. 238
jāto 'pi dāsyāṃ śūdreṇa kāmato 'ṃśaharo bhavet //
YajñS_2.133
sa-jātīyeṣv ayaṃ proktas tanayeṣu mayā vidhiḥ / jāto 'pi dāsyāṃ śūdreṇa kāmato 'ṃśa-haro bhavet //
mṛte pitari kuryus taṃ bhrātaras tv ardhabhāgikam /
abhrātṛko haret sarvaṃ duhitṝṇāṃ sutād ṛte //
YajñS_2.134
mṛte pitari kuryus taṃ bhrātaras tv ardha-bhāgikam / abhrātṛko haret sarvaṃ duhitṝṇāṃ sutād ṛte //
patnī duhitaraś caiva pitarau bhrātaras tathā /
tatsutā gotrajā bandhuśiṣyasabrahmacāriṇaḥ //
YajñS_2.135
patnī duhitaraś caiva pitarau bhrātaras tathā / tat-sutā gotrajā bandhuśiṣya-sa-brahmacāriṇaḥ //
eṣām abhāve pūrvasya dhanabhāg uttarottaraḥ /
svaryātasya hy aputrasya sarvavarṇeṣv ayaṃ vidhiḥ //
YajñS_2.136
eṣām abhāve pūrvasya dhana-bhāg uttara-uttaraḥ / svar-yātasya hy aputrasya sarva-varṇeṣv ayaṃ vidhiḥ //
vānaprasthayatibrahmacāriṇāṃ rikthabhāginaḥ /
krameṇācāryasacchiṣyadharmabhrātrekatīrthinaḥ //
YajñS_2.137
vānaprastha-yati-brahmacāriṇāṃ riktha-bhāginaḥ / krameṇā acārya-sac-chiṣyadharma-bhrātr-eka-tīrthinaḥ //
saṃsṛṣṭinas tu saṃsṛṣṭī sodarasya tu sodaraḥ /
dadyād apaharec cāṃśaṃ jātasya ca mṛtasya ca //
YajñS_2.138
saṃsṛṣṭinas tu saṃsṛṣṭī sodarasya tu sodaraḥ / dadyād apaharec ca aṃśaṃ jātasya ca mṛtasya ca //
anyodaryas tu saṃsṛṣṭī nānyodaryo dhanaṃ haret /
asaṃsṛṣṭy api vādadyāt saṃsṛṣṭo nānyamātṛjaḥ //
YajñS_2.139
anya-udaryas tu saṃsṛṣṭī na anya-udaryo dhanaṃ haret / asaṃsṛṣṭy api vā ādadyāt saṃsṛṣṭo na anya-mātṛjaḥ //
klībo 'tha patitas tajjaḥ paṅgur unmattako jaḍaḥ /
andho 'cikitsyarogādyā bhartavyāḥ syur niraṃśakāḥ //
YajñS_2.140
klībo 'tha patitas tajjaḥ paṅgur unmattako jaḍaḥ / andho 'cikitsya-roga-ādyā bhartavyāḥ syur niraṃśakāḥ //
aurasāḥ kṣetrajās tv eṣāṃ nirdoṣā bhāgahāriṇaḥ /
sutāś caiṣāṃ prabhartavyā yāvad vai bhartṛsātkṛtāḥ //
YajñS_2.141
aurasāḥ kṣetrajās tv eṣāṃ nirdoṣā bhāga-hāriṇaḥ / sutāś ca eṣāṃ prabhartavyā yāvad vai bhartṛ-sātkṛtāḥ //
aputrā yoṣitaś caiṣāṃ bhartavyāḥ sādhuvṛttayaḥ /
nirvāsyā vyabhicāriṇyaḥ pratikūlās tathaiva ca //
YajñS_2.142
aputrā yoṣitaś ca eṣāṃ bhartavyāḥ sādhu-vṛttayaḥ / nirvāsyā vyabhicāriṇyaḥ pratikūlās tathaiva ca //
pitṛmātṛpatibhrātṛdattam adhyagnyupāgatam /
ādhivedanikādyaṃ ca strīdhanaṃ parikīrtitam //
YajñS_2.143
pitṛ-mātṛ-pati-bhrātṛdattam adhyagny-upāgatam / ādhivedanika-ādyaṃ ca strī-dhanaṃ parikīrtitam //
bandhudattaṃ tathā śulkam anvādheyakam eva ca /
atītāyām aprajasi bāndhavās tad avāpnuyuḥ //
YajñS_2.144
bandhu-dattaṃ tathā śulkam anvādheyakam eva ca / atītāyām aprajasi bāndhavās tad avāpnuyuḥ //
aprajastrīdhanaṃ bhartur brāhmādiṣu caturṣv api /
duhitṝṇāṃ prasūtā cec cheṣeṣu pitṛgāmi tat //
YajñS_2.145
apraja-strī-dhanaṃ bhartur brāhma-ādiṣu caturṣv api / duhitṝṇāṃ prasūtā cec cheṣeṣu pitṛ-gāmi tat //
dattvā kanyāṃ haran daṇḍyo vyayaṃ dadyāc ca sodayam /
mṛtāyāṃ dattam ādadyāt pariśodhyobhayavyayam //
YajñS_2.146
dattvā kanyāṃ haran daṇḍyo vyayaṃ dadyāc ca sa-udayam / mṛtāyāṃ dattam ādadyāt pariśodhya ubhaya-vyayam //
durbhikṣe dharmakārye ca vyādhau saṃpratirodhake /
gṛhītaṃ strīdhanaṃ bhartā na striyai dātum arhati //
YajñS_2.147
durbhikṣe dharma-kārye ca vyādhau saṃpratirodhake / gṛhītaṃ strī-dhanaṃ bhartā na striyai dātum arhati //
adhivinnastriyai dadyād ādhivedanikaṃ samam /
na dattaṃ strīdhanaṃ yasyai datte tv ardhaṃ prakalpayet //
YajñS_2.148
adhivinna-striyai dadyād ādhivedanikaṃ samam / na dattaṃ strī-dhanaṃ yasyai datte tv ardhaṃ prakalpayet //
vibhāganihnave jñātibandhusākṣyabhilekhitaiḥ /
vibhāgabhāvanā jñeyā gṛhakṣetraiś ca yautakaiḥ //
YajñS_2.149
vibhāga-nihnave jñātibandhu-sākṣy-abhilekhitaiḥ / vibhāga-bhāvanā jñeyā gṛha-kṣetraiś ca yautakaiḥ //
sīṃno vivāde kṣetrasya sāmantāḥ sthavirādayaḥ /
gopāḥ sīmākṛṣāṇā ye sarve ca vanagocarāḥ //
YajñS_2.150
sīṃno vivāde kṣetrasya sāmantāḥ sthavira-ādayaḥ / gopāḥ sīmā-kṛṣāṇā ye sarve ca vana-gocarāḥ //
nayeyur ete sīmānaṃ sthalāṅgāratuṣadrumaiḥ /
setuvalmīkaniṃnāsthicaityādyair upalakṣitām //
YajñS_2.151
nayeyur ete sīmānaṃ sthala-aṅgāra-tuṣa-drumaiḥ / setu-valmīka-niṃna-asthicaitya-ādyair upalakṣitām //
sāmantā vā samagrāmāś catvāro 'ṣṭau daśāpi vā /
raktasragvasanāḥ sīmāṃ nayeyuḥ kṣitidhāriṇaḥ //
YajñS_2.152
sāmantā vā sama-grāmāś catvāro 'ṣṭau daśa api vā / rakta-srag-vasanāḥ sīmāṃ nayeyuḥ kṣiti-dhāriṇaḥ //
anṛte tu pṛthag daṇḍyā rājñā madhyamasāhasam /
abhāve jñātṛcihnānāṃ rājā sīṃnaḥ pravartitā //
YajñS_2.153
anṛte tu pṛthag daṇḍyā rājñā madhyama-sāhasam / abhāve jñātṛ-cihnānāṃ rājā sīṃnaḥ pravartitā //
ārāmāyatanagrāmanipānodyānaveśmasu /
eṣa eva vidhir jñeyo varṣāmbupravahādiṣu //
YajñS_2.154
ārāma-āyatana-grāmanipāna-udyāna-veśmasu / eṣa eva vidhir jñeyo varṣa-ambu-pravaha-ādiṣu //
maryādāyāḥ prabhede ca sīmātikramaṇe tathā /
kṣetrasya haraṇe daṇḍā adhamottamamadhyamāḥ //
YajñS_2.155
maryādāyāḥ prabhede ca sīmā-atikramaṇe tathā / kṣetrasya haraṇe daṇḍā adhama-uttama-madhyamāḥ //
na niṣedhyo 'lpabādhas tu setuḥ kalyāṇakārakaḥ /
parabhūmiṃ haran kūpaḥ svalpakṣetrobahūdakaḥ //
YajñS_2.156
na niṣedhyo 'lpa-bādhas tu setuḥ kalyāṇa-kārakaḥ / para-bhūmiṃ haran kūpaḥ svalpa-kṣetro-bahu-udakaḥ //
svāmine yo 'nivedyaiva kṣetre setuṃ pravartayet /
utpanne svāmino bhogas tadabhāve mahīpateḥ //
YajñS_2.157
svāmine yo 'nivedya eva kṣetre setuṃ pravartayet / utpanne svāmino bhogas tad-abhāve mahī-pateḥ //
phālāhatam api kṣetraṃ na kuryād yo na kārayet /
sa pradāpyaḥ kṛṣṭaphalaṃ kṣetram anyena kārayet //
YajñS_2.158
phāla-āhatam api kṣetraṃ na kuryād yo na kārayet / sa pradāpyaḥ kṛṣṭa-phalaṃ kṣetram anyena kārayet //
māṣān aṣṭau tu mahiṣī sasyaghātasya kāriṇī /
daṇḍanīyā tadardhaṃ tu gaus tadardham ajāvikam //
YajñS_2.159
māṣān aṣṭau tu mahiṣī sasya-ghātasya kāriṇī / daṇḍanīyā tad-ardhaṃ tu gaus tad-ardham aja-avikam //
bhakṣayitvopaviṣṭānāṃ yathoktād dviguṇo damaḥ /
samam eṣāṃ vivīte 'pi kharoṣṭraṃ mahiṣīsamam //
YajñS_2.160
bhakṣayitva ūpaviṣṭānāṃ yathā-uktād dvi-guṇo damaḥ / samam eṣāṃ vivīte 'pi khara-uṣṭraṃ mahiṣī-samam //
yāvat sasyaṃ vinaśyet tu tāvat syāt kṣetriṇaḥ phalam /
gopas tāḍyaś ca gomī tu pūrvoktaṃ daṇḍam arhati //
YajñS_2.161
yāvat sasyaṃ vinaśyet tu tāvat syāt kṣetriṇaḥ phalam / gopas tāḍyaś ca gomī tu pūrva-uktaṃ daṇḍam arhati //
pathi grāmavivītānte kṣetre doṣo na vidyate /
akāmataḥ kāmacāre cauravad daṇḍam arhati //
YajñS_2.162
pathi grāma-vivīta-ante kṣetre doṣo na vidyate / akāmataḥ kāma-cāre cauravad daṇḍam arhati //
mahokṣotsṛṣṭapaśavaḥ sūtikāgantukādayaḥ /
pālo yeṣāṃ na te mocyā daivarājapariplutāḥ //
YajñS_2.163
mahā-ukṣa-utsṛṣṭa-paśavaḥ sūtikā-gantuka-ādayaḥ / pālo yeṣāṃ na te mocyā daiva-rāja-pariplutāḥ //
yathārpitān paśūn gopaḥ sāyaṃ pratyarpayet tathā /
pramādamṛtanaṣṭāṃś ca pradāpyaḥ kṛtavetanaḥ //
YajñS_2.164
yatha ārpitān paśūn gopaḥ sāyaṃ pratyarpayet tathā / pramāda-mṛta-naṣṭāṃś ca pradāpyaḥ kṛta-vetanaḥ //
pāladoṣavināśe tu pāle daṇḍo vidhīyate /
ardhatrayodaśapaṇaḥ svāmino dravyam eva ca //
YajñS_2.165
pāla-doṣa-vināśe tu pāle daṇḍo vidhīyate / ardha-trayodaśa-paṇaḥ svāmino dravyam eva ca //
grāmyecchayā gopracāro bhūmirājavaśena vā /
dvijas tṛṇaidhaḥpuṣpāṇi sarvataḥ sarvadā haret //
YajñS_2.166
grāmya-icchayā go-pracāro bhūmi-rāja-vaśena vā / dvijas tṛṇa-edhaḥ-puṣpāṇi sarvataḥ sarvadā haret //
dhanuḥśataṃ parīṇāho grāme kṣetrāntaraṃ bhavet /
dve śate kharvaṭasya syān nagarasya catuḥśatam //
YajñS_2.167
dhanuḥ-śataṃ parīṇāho grāme kṣetra-antaraṃ bhavet / dve śate kharvaṭasya syān nagarasya catuḥ-śatam //
svaṃ labhetānyavikrītaṃ kretur doṣo 'prakāśite /
hīnād raho hīnamūlye velāhīne ca taskaraḥ //
YajñS_2.168
svaṃ labheta anya-vikrītaṃ kretur doṣo 'prakāśite / hīnād raho hīna-mūlye velā-hīne ca taskaraḥ //
naṣṭāpahṛtam āsādya hartāraṃ grāhayen naram /
deśakālātipattau ca gṛhītvā svayam arpayet //
YajñS_2.169
naṣṭa-apahṛtam āsādya hartāraṃ grāhayen naram / deśa-kāla-atipattau ca gṛhītvā svayam arpayet //
vikretur darśanāc chuddhiḥ svāmī dravyaṃ nṛpo damam /
kretā mūlyam avāpnoti tasmād yas tasya vikrayī //
YajñS_2.170
vikretur darśanāc chuddhiḥ svāmī dravyaṃ nṛpo damam / kretā mūlyam avāpnoti tasmād yas tasya vikrayī //
āgamenopabhogena naṣṭaṃ bhāvyam ato 'nyathā /
pañcabandho damas tasya rājñe tenāvibhāvite //
YajñS_2.171
āgamena upabhogena naṣṭaṃ bhāvyam ato 'nyathā / pañca-bandho damas tasya rājñe tena avibhāvite //
hṛtaṃ pranaṣṭaṃ yo dravyaṃ parahastād avāpnuyāt /
anivedya nṛpe daṇḍyaḥ sa tu ṣaṇṇavatiṃ paṇān //
YajñS_2.172
hṛtaṃ pranaṣṭaṃ yo dravyaṃ para-hastād avāpnuyāt / anivedya nṛpe daṇḍyaḥ sa tu ṣaṇ-ṇavatiṃ paṇān //
śaulkikaiḥ sthānapālair vā naṣṭāpahṛtam āhṛtam /
arvāk saṃvatsarāt svāmī hareta parato nṛpaḥ //
YajñS_2.173
śaulkikaiḥ sthāna-pālair vā naṣṭa-apahṛtam āhṛtam / arvāk saṃvatsarāt svāmī hareta parato nṛpaḥ //
paṇān ekaśaphe dadyāc caturaḥ pañca mānuṣe /
mahiṣoṣṭragavāṃ dvau dvau pādaṃ pādam ajāvike //
YajñS_2.174
paṇān ekaśaphe dadyāc caturaḥ pañca mānuṣe / mahiṣa-uṣṭra-gavāṃ dvau dvau pādaṃ pādam aja-avike //
svaṃ kuṭumbāvirodhena deyaṃ dārasutād ṛte /
nānvaye sati sarvasvaṃ yac cānyasmai pratiśrutam //
YajñS_2.175
svaṃ kuṭumba-avirodhena deyaṃ dāra-sutād ṛte / na anvaye sati sarvasvaṃ yac ca anyasmai pratiśrutam //
pratigrahaḥ prakāśaḥ syāt sthāvarasya viśeṣataḥ /
deyaṃ pratiśrutaṃ caiva dattvā nāpaharet punaḥ //
YajñS_2.176
pratigrahaḥ prakāśaḥ syāt sthāvarasya viśeṣataḥ / deyaṃ pratiśrutaṃ caiva dattvā na apaharet punaḥ //
daśaikapañcasaptāhamāsatryahārdhamāsikam /
bījāyovāhyaratnastrīdohyapuṃsāṃ parīkṣaṇam //
YajñS_2.177
daśa-eka-pañca-sapta-ahamāsa-try-aha-ardha-māsikam / bīja-ayo-vāhya-ratna-strīdohya-puṃsāṃ parīkṣaṇam //
agnau suvarṇam akṣīṇaṃ rajate dvipalaṃ śate /
aṣṭau trapuṇi sīse ca tāmre pañca daśāyasi //
YajñS_2.178
agnau suvarṇam akṣīṇaṃ rajate dvi-palaṃ śate / aṣṭau trapuṇi sīse ca tāmre pañca daśa ayasi //
śate daśapalā vṛddhir aurṇe kārpāsasautrike /
madhye pañcapalā vṛddhiḥ sūkṣme tu tripalā matā //
YajñS_2.179
śate daśa-palā vṛddhir aurṇe kārpāsa-sautrike / madhye pañca-palā vṛddhiḥ sūkṣme tu tri-palā matā //
kārmike romabaddhe ca triṃśadbhāgaḥ kṣayo mataḥ /
na kṣayo na ca vṛddhiś ca kauśeye vālkaleṣu ca //
YajñS_2.180
kārmike roma-baddhe ca triṃśad-bhāgaḥ kṣayo mataḥ / na kṣayo na ca vṛddhiś ca kauśeye vālkaleṣu ca //
deśaṃ kālaṃ ca bhogaṃ ca jñātvā naṣṭe balābalam /
dravyāṇāṃ kuśalā brūyur yat tad dāpyam asaṃśayam //
YajñS_2.181
deśaṃ kālaṃ ca bhogaṃ ca jñātvā naṣṭe bala-abalam / dravyāṇāṃ kuśalā brūyur yat tad dāpyam asaṃśayam //
balāddāsīkṛtaś caurair vikrītaś cāpi mucyate /
svāmiprāṇaprado bhaktatyāgāt tan niṣkrayād api //
YajñS_2.182
balād-dāsī-kṛtaś caurair vikrītaś ca api mucyate / svāmi-prāṇa-prado bhaktatyāgāt tan niṣkrayād api //
pravrajyāvasito rājño dāsa āmaraṇāntikam /
varṇānām ānulomyena dāsyaṃ na pratilomataḥ //
YajñS_2.183
pravrajyā-avasito rājño dāsa ā-maraṇa-antikam / varṇānām ānulomyena dāsyaṃ na pratilomataḥ //
kṛtaśilpo 'pi nivaset kṛtakālaṃ guror gṛhe /
antevāsī guruprāptabhojanas tatphalapradaḥ //
YajñS_2.184
kṛta-śilpo 'pi nivaset kṛta-kālaṃ guror gṛhe / antevāsī guru-prāptabhojanas tat-phala-pradaḥ //
rājā kṛtvā pure sthānaṃ brāhmaṇān nyasya tatra tu /
traividyaṃ vṛttimad brūyāt svadharmaḥ pālyatām iti //
YajñS_2.185
rājā kṛtvā pure sthānaṃ brāhmaṇān nyasya tatra tu / traividyaṃ vṛttimad brūyāt sva-dharmaḥ pālyatām iti //
nijadharmāvirodhena yas tu samayiko bhavet /
so 'pi yatnena saṃrakṣyo dharmo rājakṛtaś ca yaḥ //
YajñS_2.186
nija-dharma-avirodhena yas tu samayiko bhavet / so 'pi yatnena saṃrakṣyo dharmo rāja-kṛtaś ca yaḥ //
gaṇadravyaṃ hared yas tu saṃvidaṃ laṅghayec ca yaḥ /
sarvasvaharaṇaṃ kṛtvā taṃ rāṣṭrād vipravāsayet //
YajñS_2.187
gaṇa-dravyaṃ hared yas tu saṃvidaṃ laṅghayec ca yaḥ / sarvasva-haraṇaṃ kṛtvā taṃ rāṣṭrād vipravāsayet //
kartavyaṃ vacanaṃ sarvaiḥ samūhahitavādinām /
yas tatra viparītaḥ syāt sa dāpyaḥ prathamaṃ damam //
YajñS_2.188
kartavyaṃ vacanaṃ sarvaiḥ samūha-hita-vādinām / yas tatra viparītaḥ syāt sa dāpyaḥ prathamaṃ damam //
samūhakārya? āyātān kṛtakāryān visarjayet /
sa dānamānasatkāraiḥ pūjayitvā mahīpatiḥ //
YajñS_2.189
samūha-kārya? āyātān kṛta-kāryān visarjayet / sa dāna-māna-satkāraiḥ pūjayitvā mahī-patiḥ //
samūhakāryaprahito yal labheta tad arpayet /
ekādaśaguṇaṃ dāpyo yady asau nārpayet svayam //
YajñS_2.190
samūha-kārya-prahito yal labheta tad arpayet / ekādaśa-guṇaṃ dāpyo yady asau na arpayet svayam //
dharmajñāḥ śucayo 'lubdhā bhaveyuḥ kāryacintakāḥ /
kartavyaṃ vacanaṃ teṣāṃ samūhahitavādinām //
YajñS_2.191
dharmajñāḥ śucayo 'lubdhā bhaveyuḥ kārya-cintakāḥ / kartavyaṃ vacanaṃ teṣāṃ samūha-hita-vādinām //
śreṇinaigamapākhaṇḍagaṇānām apy ayaṃ vidhiḥ /
bhedaṃ caiṣāṃ nṛpo rakṣet pūrvavṛttiṃ ca pālayet //
YajñS_2.192
śreṇi-naigama-pākhaṇḍagaṇānām apy ayaṃ vidhiḥ / bhedaṃ ca eṣāṃ nṛpo rakṣet pūrva-vṛttiṃ ca pālayet //
gṛhītavetanaḥ karma tyajan dviguṇam āvahet /
agṛhīte samaṃ dāpyo bhṛtyai rakṣya upaskaraḥ //
YajñS_2.193
gṛhīta-vetanaḥ karma tyajan dvi-guṇam āvahet / agṛhīte samaṃ dāpyo bhṛtyai rakṣya upaskaraḥ //
dāpyas tu daśamaṃ bhāgaṃ vāṇijyapaśusasyataḥ /
aniścitya bhṛtiṃ yas tu kārayet sa mahīkṣitā //
YajñS_2.194
dāpyas tu daśamaṃ bhāgaṃ vāṇijya-paśu-sasyataḥ / aniścitya bhṛtiṃ yas tu kārayet sa mahī-kṣitā //
deśaṃ kālaṃ ca yo 'tīyāl lābhaṃ kuryāc ca yo 'nyathā /
tatra syāt svāminaś chando 'dhikaṃ deyaṃ kṛte 'dhike //
YajñS_2.195
deśaṃ kālaṃ ca yo 'tīyāl lābhaṃ kuryāc ca yo 'nyathā / tatra syāt svāminaś chando 'dhikaṃ deyaṃ kṛte 'dhike //
yo yāvat kurute karma tāvat tasya tu vetanam /
ubhayor apy asādhyaṃ cet sādhye kuryād yathāśrutam //
YajñS_2.196
yo yāvat kurute karma tāvat tasya tu vetanam / ubhayor apy asādhyaṃ cet sādhye kuryād yathā-śrutam //
arājadaivikaṃ naṣṭaṃ bhāṇḍaṃ dāpyas tu vāhakaḥ /
prasthānavighnakṛc caiva pradāpyo dviguṇāṃ bhṛtim //
YajñS_2.197
arāja-daivikaṃ naṣṭaṃ bhāṇḍaṃ dāpyas tu vāhakaḥ / prasthāna-vighna-kṛc caiva pradāpyo dvi-guṇāṃ bhṛtim //
prakrānte saptamaṃ bhāgaṃ caturthaṃ pathi saṃtyajan /
bhṛtim ardhapathe sarvāṃ pradāpyas tyājako 'pi ca //
YajñS_2.198
prakrānte saptamaṃ bhāgaṃ caturthaṃ pathi saṃtyajan / bhṛtim ardha-pathe sarvāṃ pradāpyas tyājako 'pi ca //
glahe śatikavṛddhes tu sabhikaḥ pañcakaṃ śatam /
gṛhṇīyād dhūrtakitavād itarād daśakaṃ śatam //
YajñS_2.199
glahe śatika-vṛddhes tu sabhikaḥ pañcakaṃ śatam / gṛhṇīyād dhūrta-kitavād itarād daśakaṃ śatam //
sa samyakpālito dadyād rājñe bhāgaṃ yathākṛtam /
jitam udgrāhayej jetre dadyāt satyaṃ vacaḥ kṣamī //
YajñS_2.200
sa samyak-pālito dadyād rājñe bhāgaṃ yathā-kṛtam / jitam udgrāhayej jetre dadyāt satyaṃ vacaḥ kṣamī //
prāpte nṛpatinā bhāge prasiddhe dhūrtamaṇḍale /
jitaṃ sasabhike sthāne dāpayed anyathā na tu //
YajñS_2.201
prāpte nṛpatinā bhāge prasiddhe dhūrta-maṇḍale / jitaṃ sa-sabhike sthāne dāpayed anyathā na tu //
draṣṭāro vyavahārāṇāṃ sākṣiṇaś ca ta eva hi /
rājñā sacihnaṃ nirvāsyāḥ kūṭākṣopadhidevinaḥ //
YajñS_2.202
draṣṭāro vyavahārāṇāṃ sākṣiṇaś ca ta eva hi / rājñā sa-cihnaṃ nirvāsyāḥ kūṭa-akṣa-upadhi-devinaḥ //
dyūtam ekamukhaṃ kāryaṃ taskarajñānakāraṇāt /
eṣa eva vidhir jñeyaḥ prāṇidyūte samāhvaye //
YajñS_2.203
dyūtam eka-mukhaṃ kāryaṃ taskara-jñāna-kāraṇāt / eṣa eva vidhir jñeyaḥ prāṇi-dyūte samāhvaye //
satyāsatyānyathāstotrair nyūnāṅgendriyarogiṇām /
kṣepaṃ karoti ced daṇḍyaḥ paṇān ardhatrayodaśān //
YajñS_2.204
satya-asatya-anyathā-stotrair nyūna-aṅga-indriya-rogiṇām / kṣepaṃ karoti ced daṇḍyaḥ paṇān ardha-trayodaśān //
abhigantāsmi bhaginīṃ mātaraṃ vā taveti ha /
śapantaṃ dāpayed rājā pañcaviṃśatikaṃ damam //
YajñS_2.205
abhiganta āsmi bhaginīṃ mātaraṃ vā tava iti ha / śapantaṃ dāpayed rājā pañca-viṃśatikaṃ damam //
ardho 'dharmeṣu dviguṇaḥ parastrīṣūttameṣu ca /
daṇḍapraṇayanaṃ kāryaṃ varṇajātyuttarādharaiḥ //
YajñS_2.206
ardho 'dharmeṣu dvi-guṇaḥ para-strīṣu uttameṣu ca / daṇḍa-praṇayanaṃ kāryaṃ varṇa-jāty-uttara-adharaiḥ //
prātilomyāpavādeṣu dviguṇatriguṇā damāḥ /
varṇānām ānulomyena tasmād ardhārdhahānitaḥ //
YajñS_2.207
prātilomya-apavādeṣu dvi-guṇa-tri-guṇā damāḥ / varṇānām ānulomyena tasmād ardha-ardha-hānitaḥ //
bāhugrīvānetrasakthivināśe vācike damaḥ /
satyas tadardhikaḥ pādanāsākarṇakarādiṣu //
YajñS_2.208
bāhu-grīvā-netra-sakthivināśe vācike damaḥ / satyas tad-ardhikaḥ pādanāsā-karṇa-kara-ādiṣu //
aśaktas tu vadann evaṃ daṇḍanīyaḥ paṇān daśa /
tathā śaktaḥ pratibhuvaṃ dāpyaḥ kṣemāya tasya tu //
YajñS_2.209
aśaktas tu vadann evaṃ daṇḍanīyaḥ paṇān daśa / tathā śaktaḥ pratibhuvaṃ dāpyaḥ kṣemāya tasya tu //
patanīyakṛte kṣepe daṇḍo madhyamasāhasaḥ /
upapātakayukte tu dāpyaḥ prathamasāhasam //
YajñS_2.210
patanīya-kṛte kṣepe daṇḍo madhyama-sāhasaḥ / upapātaka-yukte tu dāpyaḥ prathama-sāhasam //
traividyanṛpadevānāṃ kṣepa uttamasāhasaḥ /
madhyamo jātipūgānāṃ prathamo grāmadeśayoḥ //
YajñS_2.211
traividya-nṛpa-devānāṃ kṣepa uttama-sāhasaḥ / madhyamo jāti-pūgānāṃ prathamo grāma-deśayoḥ //
asākṣikahate cihnair yuktibhiś cāgamena ca /
draṣṭavyo vyavahāras tu kūṭacihnakṛto bhayāt //
YajñS_2.212
asākṣika-hate cihnair yuktibhiś cā agamena ca / draṣṭavyo vyavahāras tu kūṭa-cihna-kṛto bhayāt //
bhasmapaṅkarajaḥsparśe daṇḍo daśapaṇaḥ smṛtaḥ /
amedhyapārṣṇiniṣṭhyūtasparśane dviguṇas tataḥ //
YajñS_2.213
bhasma-paṅka-rajaḥ-sparśe daṇḍo daśa-paṇaḥ smṛtaḥ / amedhya-pārṣṇi-niṣṭhyūtasparśane dvi-guṇas tataḥ //
sameṣv evaṃ parastrīṣu dviguṇas tūttameṣu ca /
hīneṣv ardhadamo mohamadādibhiradaṇḍanam //
YajñS_2.214
sameṣv evaṃ para-strīṣu dvi-guṇas tu uttameṣu ca / hīneṣv ardha-damo mohamada-ādibhir-adaṇḍanam //
viprapīḍākaraṃ chedyam aṅgam abrāhmaṇasya tu /
udgūrṇe prathamo daṇḍaḥ saṃsparśe tu tadardhikaḥ //
YajñS_2.215
vipra-pīḍā-karaṃ chedyam aṅgam abrāhmaṇasya tu / udgūrṇe prathamo daṇḍaḥ saṃsparśe tu tad-ardhikaḥ //
udgūrṇe hastapāde tu daśaviṃśatikau damau /
parasparaṃ tu sarveṣāṃ śastre madhyamasāhasaḥ //
YajñS_2.216
udgūrṇe hasta-pāde tu daśa-viṃśatikau damau / parasparaṃ tu sarveṣāṃ śastre madhyama-sāhasaḥ //
pādakeśāṃśukakarolluñcaneṣu paṇān daśa /
pīḍākarṣāṃśukāveṣṭapādādhyāse śataṃ damaḥ //
YajñS_2.217
pāda-keśa-aṃśuka-kara-ulluñcaneṣu paṇān daśa / pīḍā-karṣa-aṃśuka-āveṣṭapāda-adhyāse śataṃ damaḥ //
śoṇitena vinā duḥkhaṃ kurvan kāṣṭhādibhir naraḥ /
dvātriṃśataṃ paṇān daṇḍyo dviguṇaṃ darśane 'sṛjaḥ //
YajñS_2.218
śoṇitena vinā duḥkhaṃ kurvan kāṣṭha-ādibhir naraḥ / dvātriṃśataṃ paṇān daṇḍyo dvi-guṇaṃ darśane 'sṛjaḥ //
karapādadato bhaṅge chedane karṇanāsayoḥ /
madhyo daṇḍo vraṇodbhede mṛtakalpahate tathā //
YajñS_2.219
kara-pāda-dato bhaṅge chedane karṇa-nāsayoḥ / madhyo daṇḍo vraṇa-udbhede mṛta-kalpa-hate tathā //
ceṣṭābhojanavāgrodhe netrādipratibhedane /
kandharābāhusakthnāṃ ca bhaṅge madhyamasāhasaḥ //
YajñS_2.220
ceṣṭā-bhojana-vāg-rodhe netra-ādi-pratibhedane / kandharā-bāhu-sakthnāṃ ca bhaṅge madhyama-sāhasaḥ //
ekaṃ ghnatāṃ bahūnāṃ ca yathoktād dviguṇo damaḥ /
kalahāpahṛtaṃ deyaṃ daṇḍaś ca dviguṇas tataḥ //
YajñS_2.221
ekaṃ ghnatāṃ bahūnāṃ ca yathā-uktād dvi-guṇo damaḥ / kalaha-apahṛtaṃ deyaṃ daṇḍaś ca dvi-guṇas tataḥ //
duḥkham utpādayed yas tu sa samutthānajaṃ vyayam /
dāpyo daṇḍaṃ ca yo yasmin kalahe samudāhṛtaḥ //
YajñS_2.222
duḥkham utpādayed yas tu sa samutthānajaṃ vyayam / dāpyo daṇḍaṃ ca yo yasmin kalahe samudāhṛtaḥ //
abhighāte tathā chede bhede kuḍyāvapātane /
paṇān dāpyaḥ pañca daśa viṃśatiṃ tad vyayaṃ tathā //
YajñS_2.223
abhighāte tathā chede bhede kuḍya-avapātane / paṇān dāpyaḥ pañca daśa viṃśatiṃ tad vyayaṃ tathā //
duḥkhotpādi gṛhe dravyaṃ kṣipan prāṇaharaṃ tathā /
ṣoḍaśādyaḥ paṇān dāpyo dvitīyo madhyamaṃ damam //
YajñS_2.224
duḥkha-utpādi gṛhe dravyaṃ kṣipan prāṇa-haraṃ tathā / ṣoḍaśa-ādyaḥ paṇān dāpyo dvitīyo madhyamaṃ damam //
duḥkhe ca śoṇitotpāde śākhāṅgacchedane tathā /
daṇḍaḥ kṣudrapaśūnāṃ tu dvipaṇaprabhṛtiḥ kramāt //
YajñS_2.225
duḥkhe ca śoṇita-utpāde śākhā-aṅga-cchedane tathā / daṇḍaḥ kṣudra-paśūnāṃ tu dvi-paṇa-prabhṛtiḥ kramāt //
liṅgasya chedane mṛtyau madhyamo mūlyam eva ca /
mahāpaśūnām eteṣu sthāneṣu dviguṇo damaḥ //
YajñS_2.226
liṅgasya chedane mṛtyau madhyamo mūlyam eva ca / mahā-paśūnām eteṣu sthāneṣu dvi-guṇo damaḥ //
prarohiśākhināṃ śākhāskandhasarvavidāraṇe /
upajīvyadrumāṇāṃ ca viṃśater dviguṇo damaḥ //
YajñS_2.227
prarohi-śākhināṃ śākhāskandha-sarva-vidāraṇe / upajīvya-drumāṇāṃ ca viṃśater dvi-guṇo damaḥ //
caityaśmaśānasīmāsu puṇyasthāne surālaye /
jātadrumāṇāṃ dviguṇo damo vṛkṣe ca viśrute //
YajñS_2.228
caitya-śmaśāna-sīmāsu puṇya-sthāne sura-ālaye / jāta-drumāṇāṃ dvi-guṇo damo vṛkṣe ca viśrute //
gulmagucchakṣupalatāpratānauṣadhivīrudhām /
pūrvasmṛtād ardhadaṇḍaḥ sthāneṣūkteṣu kartane //
YajñS_2.229
gulma-guccha-kṣupa-latāpratāna-oṣadhi-vīrudhām / pūrva-smṛtād ardha-daṇḍaḥ sthāneṣu ukteṣu kartane //
sāmānyadravyaprasabhaharaṇāt sāhasaṃ smṛtam /
Acharya949, p. 292
tanmūlyād dviguṇo daṇḍo nihnave tu caturguṇaḥ //
YajñS_2.230
sāmānya-dravya-prasabhaharaṇāt sāhasaṃ smṛtam / tan-mūlyād dvi-guṇo daṇḍo nihnave tu catur-guṇaḥ //
yaḥ sāhasaṃ kārayati sa dāpyo dviguṇaṃ damam /
yaś caivam uktvāhaṃ dātā kārayet sa caturguṇam //
YajñS_2.231
yaḥ sāhasaṃ kārayati sa dāpyo dvi-guṇaṃ damam / yaś ca-evam uktva āhaṃ dātā kārayet sa catur-guṇam //
arghyākṣepātikramakṛd bhrātṛbhāryāprahārakaḥ /
saṃdiṣṭasyāpradātā ca samudragṛhabhedakṛt //
YajñS_2.232
arghya-ākṣepa-atikrama-kṛd bhrātṛ-bhāryā-prahārakaḥ / saṃdiṣṭasya apradātā ca samudra-gṛha-bheda-kṛt //
sāmantakulikādīnām apakārasya kārakaḥ /
pañcāśatpaṇiko daṇḍa eṣām iti viniścayaḥ //
YajñS_2.233
sāmanta-kulika-ādīnām apakārasya kārakaḥ / pañcāśat-paṇiko daṇḍa eṣām iti viniścayaḥ //
svacchandavidhavāgāmī vikruṣṭe 'nabhidhāvakaḥ /
akāraṇe ca vikroṣṭā caṇḍālaś cottamān spṛśet //
YajñS_2.234
svacchanda-vidhava-āgāmī vikruṣṭe 'nabhidhāvakaḥ / akāraṇe ca vikroṣṭā caṇḍālaś ca uttamān spṛśet //
śūdrapravrajitānāṃ ca daive pitrye ca bhojakaḥ /
ayuktaṃ śapathaṃ kurvann ayogyo yogyakarmakṛt //
YajñS_2.235
śūdra-pravrajitānāṃ ca daive pitrye ca bhojakaḥ / ayuktaṃ śapathaṃ kurvann ayogyo yogya-karma-kṛt //
vṛṣakṣudrapaśūnāṃ ca puṃstvasya pratighātakṛt /
sādhāraṇasyāpalāpī dāsīgarbhavināśakṛt //
YajñS_2.236
vṛṣa-kṣudra-paśūnāṃ ca puṃstvasya pratighāta-kṛt / sādhāraṇasya apalāpī dāsī-garbha-vināśa-kṛt //
pitṛputrasvasṛbhātṛdaṃpatyācāryaśiṣyakāḥ /
eṣām apatitānyonyatyāgī ca śatadaṇḍabhāk //
YajñS_2.237
pitṛ-putra-svasṛ-bhātṛdaṃpaty-ācārya-śiṣyakāḥ / eṣām apatita-anyonyatyāgī ca śata-daṇḍa-bhāk //
vasānastrīn paṇān daṇḍyo nejakas tu parāṃśukam /
vikrayāvakrayādhānay āciteṣu paṇān daśa //
YajñS_2.238
vasānas-trīn paṇān daṇḍyo nejakas tu para-aṃśukam / vikraya-avakraya-ādhāna-y āciteṣu paṇān daśa //
pitāputravirodhe tu sākṣiṇāṃ tripaṇo damaḥ /
antare ca tayor yaḥ syāt tasyāpy aṣṭaguṇo damaḥ //
YajñS_2.239
pitā-putra-virodhe tu sākṣiṇāṃ tri-paṇo damaḥ / antare ca tayor yaḥ syāt tasya apy aṣṭa-guṇo damaḥ //
tulāśāsanamānānāṃ kūṭakṛnnāṇakasya ca /
ebhiś ca vyavahartā yaḥ sa dāpyo damam uttamam //
YajñS_2.240
tulā-śāsana-mānānāṃ kūṭa-kṛn-nāṇakasya ca / ebhiś ca vyavahartā yaḥ sa dāpyo damam uttamam //
akūṭaṃ kūṭakaṃ brūte kūṭaṃ yaś cāpy akūṭakam /
sa nāṇakaparīkṣī tu dāpya uttamasāhasam //
YajñS_2.241
akūṭaṃ kūṭakaṃ brūte kūṭaṃ yaś ca apy akūṭakam / sa nāṇaka-parīkṣī tu dāpya uttama-sāhasam //
bhiṣaṅ mithyācaran daṇḍyas tiryakṣu prathamaṃ damam /
mānuṣe madhyamaṃ rājapuruṣeṣūttamaṃ damam //
YajñS_2.242
bhiṣaṅ mithyā ācaran daṇḍyas tiryakṣu prathamaṃ damam / mānuṣe madhyamaṃ rājapuruṣeṣu uttamaṃ damam //
abandhyaṃ yaś ca badhnāti baddhaṃ yaś ca pramuñcati /
aprāptavyavahāraṃ ca sa dāpyo damam uttamam //
YajñS_2.243
abandhyaṃ yaś ca badhnāti baddhaṃ yaś ca pramuñcati / aprāpta-vyavahāraṃ ca sa dāpyo damam uttamam //
mānena tulayā vāpi yo 'ṃśam aṣṭamakaṃ haret /
daṇḍaṃ sa dāpyo dviśataṃ vṛddhau hānau ca kalpitam //
YajñS_2.244
mānena tulayā va āpi yo 'ṃśam aṣṭamakaṃ haret / daṇḍaṃ sa dāpyo dvi-śataṃ vṛddhau hānau ca kalpitam //
bheṣajasnehalavaṇagandhadhānyaguḍādiṣu /
paṇyeṣu prakṣipan hīnaṃ paṇān dāpyas tu ṣoḍaśa //
YajñS_2.245
bheṣaja-sneha-lavaṇagandha-dhānya-guḍa-ādiṣu / paṇyeṣu prakṣipan hīnaṃ paṇān dāpyas tu ṣoḍaśa //
mṛccarmamaṇisūtrāyaḥkāṣṭhavalkalavāsasām /
ajātau jātikaraṇe vikreyāṣṭaguṇo damaḥ //
YajñS_2.246
mṛc-carma-maṇi-sūtra-ayaḥkāṣṭha-valkala-vāsasām / ajātau jāti-karaṇe vikreya-aṣṭa-guṇo damaḥ //
samudgaparivartaṃ ca sārabhāṇḍaṃ ca kṛtrimam /
ādhānaṃ vikrayaṃ vāpi nayato daṇḍakalpanā //
YajñS_2.247
samudga-parivartaṃ ca sāra-bhāṇḍaṃ ca kṛtrimam / ādhānaṃ vikrayaṃ va āpi nayato daṇḍa-kalpanā //
bhinne paṇe ca pañcāśatpaṇe tu śatam ucyate /
dvipaṇe dviśato daṇḍo mūlyavṛddhau ca vṛddhimān //
YajñS_2.248
bhinne paṇe ca pañcāśatpaṇe tu śatam ucyate / dvi-paṇe dviśato daṇḍo mūlya-vṛddhau ca vṛddhimān //
saṃbhūya kurvatām arghaṃ saṃbādhaṃ kāruśilpinām /
arghasya hrāsaṃ vṛddhiṃ vā jānato dama uttamaḥ //
YajñS_2.249
saṃbhūya kurvatām arghaṃ saṃbādhaṃ kāru-śilpinām / arghasya hrāsaṃ vṛddhiṃ vā jānato dama uttamaḥ //
saṃbhūya vaṇijāṃ paṇyam anargheṇoparundhatām /
vikrīṇatāṃ vā vihito daṇḍa uttamasāhasaḥ //
YajñS_2.250
saṃbhūya vaṇijāṃ paṇyam anargheṇa uparundhatām / vikrīṇatāṃ vā vihito daṇḍa uttama-sāhasaḥ //
rājani sthāpyate yo 'rghaḥ pratyahaṃ tena vikrayaḥ /
krayo vā niḥsravas tasmād vaṇijāṃ lābhakṛt smṛtaḥ //
YajñS_2.251
rājani sthāpyate yo 'rghaḥ pratyahaṃ tena vikrayaḥ / krayo vā niḥsravas tasmād vaṇijāṃ lābha-kṛt smṛtaḥ //
svadeśapaṇye tu śataṃ vaṇig gṛhṇīta pañcakam /
daśakaṃ pāradeśye tu yaḥ sadyaḥ krayavikrayī //
YajñS_2.252
sva-deśa-paṇye tu śataṃ vaṇig gṛhṇīta pañcakam / daśakaṃ pāradeśye tu yaḥ sadyaḥ kraya-vikrayī //
paṇyasyopari saṃsthāpya vyayaṃ paṇyasamudbhavam /
argho 'nugrahakṛt kāryaḥ kretur vikretur eva ca //
YajñS_2.253
paṇyasya upari saṃsthāpya vyayaṃ paṇya-samudbhavam / argho 'nugraha-kṛt kāryaḥ kretur vikretur eva ca //
gṛhītamūlyaṃ yaḥ paṇyaṃ kretur naiva prayacchati /
sodayaṃ tasya dāpyo 'sau diglābhaṃ vā digāgate //
YajñS_2.254
gṛhīta-mūlyaṃ yaḥ paṇyaṃ kretur na eva prayacchati / sa-udayaṃ tasya dāpyo 'sau dig-lābhaṃ vā dig-āgate //
vikrītam api vikreyaṃ pūrvakretary agṛhṇati /
hāniś cet kretṛdoṣeṇa kretur eva hi sā bhavet //
YajñS_2.255
vikrītam api vikreyaṃ pūrva-kretary agṛhṇati / hāniś cet kretṛ-doṣeṇa kretur eva hi sā bhavet //
rājadaivopaghātena paṇye doṣam upāgate /
hānir vikretur evāsau yācitasyāprayacchataḥ //
YajñS_2.256
rāja-daiva-upaghātena paṇye doṣam upāgate / hānir vikretur eva asau yācitasya aprayacchataḥ //
anyahaste ca vikrīya duṣṭaṃ vāduṣṭavad yadi /
vikrīṇīte damas tatra mūlyāt tu dviguṇo bhavet //
YajñS_2.257
anya-haste ca vikrīya duṣṭaṃ va āduṣṭavad yadi / vikrīṇīte damas tatra mūlyāt tu dvi-guṇo bhavet //
kṣayaṃ vṛddhiṃ ca vaṇijā paṇyānām avijānatā /
krītvā nānuśayaḥ kāryaḥ kurvan ṣaḍbhāgadaṇḍabhāk //
YajñS_2.258
kṣayaṃ vṛddhiṃ ca vaṇijā paṇyānām avijānatā / krītvā na anuśayaḥ kāryaḥ kurvan ṣaḍ-bhāga-daṇḍa-bhāk //
samavāyena vaṇijāṃ lābhārthaṃ karma kurvatām /
lābhālābhau yathādravyaṃ yathā vā saṃvidā kṛtau //
YajñS_2.259
samavāyena vaṇijāṃ lābha-arthaṃ karma kurvatām / lābha-alābhau yathā-dravyaṃ yathā vā saṃvidā kṛtau //
pratiṣiddham anādiṣṭaṃ pramādād yac ca nāśitam /
sa tad dadyād viplavāc ca rakṣitād daśamāṃśabhāk //
YajñS_2.260
pratiṣiddham anādiṣṭaṃ pramādād yac ca nāśitam / sa tad dadyād viplavāc ca rakṣitād daśama-aṃśa-bhāk //
arghaprakṣepaṇād viṃśaṃ bhāgaṃ śulkaṃ nṛpo haret /
vyāsiddhaṃ rājayogyaṃ ca vikrītaṃ rājagāmi tat //
YajñS_2.261
argha-prakṣepaṇād viṃśaṃ bhāgaṃ śulkaṃ nṛpo haret / vyāsiddhaṃ rāja-yogyaṃ ca vikrītaṃ rāja-gāmi tat //
mithyā vadan parīmāṇaṃ śulkasthānād apāsaran /
dāpyas tv aṣṭaguṇaṃ yaś ca savyājakrayavikrayī //
YajñS_2.262
mithyā vadan parīmāṇaṃ śulka-sthānād apāsaran / dāpyas tv aṣṭa-guṇaṃ yaś ca sa-vyāja-kraya-vikrayī //
tarikaḥ sthalajaṃ śulkaṃ gṛhṇan dāpyaḥ paṇān daśa /
brāhmaṇaprātiveśyānām etad evānimantraṇe //
YajñS_2.263
tarikaḥ sthalajaṃ śulkaṃ gṛhṇan dāpyaḥ paṇān daśa / brāhmaṇa-prātiveśyānām etad eva animantraṇe //
deśāntaragate prete dravyaṃ dāyādabāndhavāḥ /
jñātayo vā hareyus tadāgatās tair vinā nṛpaḥ //
YajñS_2.264
deśa-antara-gate prete dravyaṃ dāyāda-bāndhavāḥ / jñātayo vā hareyus tadāgatās tair vinā nṛpaḥ //
jihmaṃ tyajeyur nirlābham aśakto 'nyena kārayet /
anena vidhir ākhyāta ṛtvikkarṣakakarmiṇām //
YajñS_2.265
jihmaṃ tyajeyur nirlābham aśakto 'nyena kārayet / anena vidhir ākhyāta ṛtvik-karṣaka-karmiṇām //
grāhakair gṛhyate cauro loptreṇātha padena vā /
pūrvakarmāparādhī ca tathā cāśuddhavāsakaḥ //
YajñS_2.266
grāhakair gṛhyate cauro loptreṇa atha padena vā / pūrva-karma-aparādhī ca tathā ca aśuddha-vāsakaḥ //
anye 'pi śaṅkayā grāhyā jātināmādinihnavaiḥ /
dyūtastrīpānasaktāś ca śuṣkabhinnamukhasvarāḥ //
YajñS_2.267
anye 'pi śaṅkayā grāhyā jāti-nāma-ādi-nihnavaiḥ / dyūta-strī-pāna-saktāś ca śuṣka-bhinna-mukha-svarāḥ //
paradravyagṛhāṇāṃ ca pṛcchakā gūḍhacāriṇaḥ /
nirāyā vyayavantaś ca vinaṣṭadravyavikrayāḥ //
YajñS_2.268
para-dravya-gṛhāṇāṃ ca pṛcchakā gūḍha-cāriṇaḥ / nirāyā vyayavantaś ca vinaṣṭa-dravya-vikrayāḥ //
gṛhītaḥ śaṅkayā caurye nātmānaṃ ced viśodhayet /
dāpayitvā hṛtaṃ dravyaṃ cauradaṇḍena daṇḍayet //
YajñS_2.269
gṛhītaḥ śaṅkayā caurye nā atmānaṃ ced viśodhayet / dāpayitvā hṛtaṃ dravyaṃ caura-daṇḍena daṇḍayet //
cauraṃ pradāpyāpahṛtaṃ ghātayed vividhair vadhaiḥ /
sacihnaṃ brāhmaṇaṃ kṛtvā svarāṣṭrād vipravāsayet //
YajñS_2.270
cauraṃ pradāpya apahṛtaṃ ghātayed vividhair vadhaiḥ / sa-cihnaṃ brāhmaṇaṃ kṛtvā sva-rāṣṭrād vipravāsayet //
ghātite 'pahṛte doṣo grāmabhartur anirgate /
vivītabhartus tu pathi cauroddhartur avītake //
YajñS_2.271
ghātite 'pahṛte doṣo grāma-bhartur anirgate / vivīta-bhartus tu pathi caura-uddhartur avītake //
svasīṃni dadyād grāmas tu padaṃ vā yatra gacchati /
pañcagrāmī bahiḥ krośād daśagrāmy atha vā punaḥ //
YajñS_2.272
sva-sīṃni dadyād grāmas tu padaṃ vā yatra gacchati / pañca-grāmī bahiḥ krośād daśa-grāmy atha vā punaḥ //
bandigrāhāṃs tathā vājikuñjarāṇāṃ ca hāriṇaḥ /
prasahyaghātinaś caiva śūlān āropayen narān //
YajñS_2.273
bandi-grāhāṃs tathā vājikuñjarāṇāṃ ca hāriṇaḥ / prasahya-ghātinaś caiva śūlān āropayen narān //
utkṣepakagranthibhedau karasaṃdaṃśahīnakau /
kāryau dvitīyāparādhe karapādaikahīnakau //
YajñS_2.274
utkṣepaka-granthi-bhedau kara-saṃdaṃśa-hīnakau / kāryau dvitīya-aparādhe kara-pāda-eka-hīnakau //
kṣudramadhyamahādravyaharaṇe sārato damaḥ /
deśakālavayaḥśakti saṃcintyaṃ daṇḍakarmaṇi //
YajñS_2.275
kṣudra-madhya-mahā-dravyaharaṇe sārato damaḥ / deśa-kāla-vayaḥ-śakti saṃcintyaṃ daṇḍa-karmaṇi //
bhaktāvakāśāgnyudakamantropakaraṇavyayān /
dattvā caurasya vā hantur jānato dama uttamaḥ //
YajñS_2.276
bhakta-avakāśa-agny-udakamantra-upakaraṇa-vyayān / dattvā caurasya vā hantur jānato dama uttamaḥ //
śastrāvapāte garbhasya pātane cottamo damaḥ /
uttamo vādhamo vāpi puruṣastrīpramāpaṇe //
YajñS_2.277
śastra-avapāte garbhasya pātane ca uttamo damaḥ / uttamo va ādhamo va āpi puruṣa-strī-pramāpaṇe //
vipraduṣṭāṃ striyaṃ caiva puruṣaghnīm agarbhiṇīm /
setubhedakarīṃ cāpsu śilāṃ baddhvā praveśayet //
YajñS_2.278
vipraduṣṭāṃ striyaṃ caiva puruṣa-ghnīm agarbhiṇīm / setu-bheda-karīṃ ca apsu śilāṃ baddhvā praveśayet //
viṣāgnidāṃ patigurunijāpatyapramāpaṇīm /
vikarṇakaranāsauṣṭhīṃ kṛtvā gobhiḥ pramāpayet //
YajñS_2.279
viṣa-agnidāṃ pati-gurunija-apatya-pramāpaṇīm / vikarṇa-kara-nāsa-oṣṭhīṃ kṛtvā gobhiḥ pramāpayet //
avijñātahatasyāśu kalahaṃ sutabāndhavāḥ /
praṣṭavyā yoṣitaś cāsya parapuṃsi ratāḥ pṛthak //
YajñS_2.280
avijñāta-hatasyā aśu kalahaṃ suta-bāndhavāḥ / praṣṭavyā yoṣitaś ca asya para-puṃsi ratāḥ pṛthak //
strīdravyavṛttikāmo vā kena vāyaṃ gataḥ saha /
mṛtyudeśasamāsannaṃ pṛcched vāpi janaṃ śanaiḥ //
YajñS_2.281
strī-dravya-vṛtti-kāmo vā kena va āyaṃ gataḥ saha / mṛtyu-deśa-samāsannaṃ pṛcched va āpi janaṃ śanaiḥ //
kṣetraveśmavanagrāmavivītakhaladāhakāḥ /
rājapatnyabhigāmī ca dagdhavyās tu kaṭāgninā //
YajñS_2.282
kṣetra-veśma-vana-grāmavivīta-khala-dāhakāḥ / rāja-patny-abhigāmī ca dagdhavyās tu kaṭa-agninā //
pumān saṃgrahaṇe grāhyaḥ keśākeśi parastriyā /
sadyo vā kāmajaiś cihnaiḥ pratipattau dvayos tathā //
YajñS_2.283
pumān saṃgrahaṇe grāhyaḥ keśā-keśi para-striyā / sadyo vā kāmajaiś cihnaiḥ pratipattau dvayos tathā //
nīvīstanaprāvaraṇasakthikeśāvamarśanam /
adeśakālasaṃbhāṣaṃ sahaikāsanam eva ca //
YajñS_2.284
nīvī-stana-prāvaraṇasakthi-keśa-avamarśanam / adeśa-kāla-saṃbhāṣaṃ saha-eka-āsanam eva ca //
strī niṣedhe śataṃ dadyād dviśataṃ tu damaṃ pumān /
pratiṣedhe tayor daṇḍo yathā saṃgrahaṇe tathā //
YajñS_2.285
strī niṣedhe śataṃ dadyād dvi-śataṃ tu damaṃ pumān / pratiṣedhe tayor daṇḍo yathā saṃgrahaṇe tathā //
sajātāv uttamo daṇḍa ānulomye tu madhyamaḥ /
prātilomye vadhaḥ puṃso nāryāḥ karṇādikartanam //
YajñS_2.286
sajātāv uttamo daṇḍa ānulomye tu madhyamaḥ / prātilomye vadhaḥ puṃso nāryāḥ karṇa-ādi-kartanam //
alaṃkṛtāṃ haran kanyām uttamaṃ hy anyathādhamam /
daṇḍaṃ dadyāt savarṇāsu prātilomye vadhaḥ smṛtaḥ //
YajñS_2.287
alaṃkṛtāṃ haran kanyām uttamaṃ hy anyatha ādhamam / daṇḍaṃ dadyāt savarṇāsu prātilomye vadhaḥ smṛtaḥ //
sakāmāsv anulomāsu na doṣas tv anyathā damaḥ /
dūṣaṇe tu karaccheda uttamāyāṃ vadhas tathā //
YajñS_2.288
sa-kāmāsv anulomāsu na doṣas tv anyathā damaḥ / dūṣaṇe tu kara-ccheda uttamāyāṃ vadhas tathā //
śataṃ strīdūṣaṇe dadyād dve tu mithyābhiśaṃsane /
paśūn gacchan śataṃ dāpyo hīnāṃ strīṃ gāṃ ca madhyamam //
YajñS_2.289
śataṃ strī-dūṣaṇe dadyād dve tu mithyā-abhiśaṃsane / paśūn gacchan śataṃ dāpyo hīnāṃ strīṃ gāṃ ca madhyamam //
avaruddhāsu dāsīsu bhujiṣyāsu tathaiva ca /
gamyāsv api pumān dāpyaḥ pañcāśat paṇikaṃ damam //
YajñS_2.290
avaruddhāsu dāsīsu bhujiṣyāsu tathaiva ca / gamyāsv api pumān dāpyaḥ pañcāśat paṇikaṃ damam //
prasahya dāsyabhigame daṇḍo daśapaṇaḥ smṛtaḥ /
bahūnāṃ yady akāmāsau caturviṃśatikaḥ pṛthak //
YajñS_2.291
prasahya dāsy-abhigame daṇḍo daśa-paṇaḥ smṛtaḥ / bahūnāṃ yady akāma āsau caturviṃśatikaḥ pṛthak //
gṛhītavetanā veśyā necchantī dviguṇaṃ vahet /
agṛhīte samaṃ dāpyaḥ pumān apy evam eva hi //
YajñS_2.292
gṛhīta-vetanā veśyā na icchantī dvi-guṇaṃ vahet / agṛhīte samaṃ dāpyaḥ pumān apy evam eva hi //
ayonau gacchato yoṣāṃ puruṣaṃ vābhimehataḥ /
caturviṃśatiko daṇḍas tathā pravrajitāgame //
YajñS_2.293
ayonau gacchato yoṣāṃ puruṣaṃ va ābhimehataḥ / caturviṃśatiko daṇḍas tathā pravrajitā-game //
antyābhigamane tv aṅkyaḥaṅkya? kubandhena pravāsayet /
śūdras tathāntya eva syād antyasyāryāgame vadhaḥ //
YajñS_2.294
antyā-abhigamane tv aṅkyaḥaṅkya? kubandhena pravāsayet / śūdras tatha āntya eva syād antyasyā aryā-game vadhaḥ //
ūnaṃ vābhyadhikaṃ vāpi likhed yo rājaśāsanam /
pāradārikacauraṃ vā muñcato daṇḍa uttamaḥ //
YajñS_2.295
ūnaṃ va ābhyadhikaṃ va āpi likhed yo rāja-śāsanam / pāradārika-cauraṃ vā muñcato daṇḍa uttamaḥ //
abhakṣyeṇa dvijaṃ dūṣyodūṣya? daṇḍya uttamasāhasam /
madhyamaṃ kṣatriyaṃ vaiśyaṃ prathamaṃ śūdram ardhikam //
YajñS_2.296
abhakṣyeṇa dvijaṃ dūṣyodūṣya? daṇḍya uttama-sāhasam / madhyamaṃ kṣatriyaṃ vaiśyaṃ prathamaṃ śūdram ardhikam //
kūṭasvarṇavyavahārī vimāṃsasya ca vikrayī /
tryaṅgahīnas tu kartavyo dāpyaś cottamasāhasam //
YajñS_2.297
kūṭa-svarṇa-vyavahārī vimāṃsasya ca vikrayī / try-aṅga-hīnas tu kartavyo dāpyaś ca uttama-sāhasam //
catuṣpādakṛto doṣo nāpehīti prajalpataḥ /
kāṣṭhaloṣṭeṣupāṣāṇabāhuyugyakṛtas tathā //
YajñS_2.298
catuṣpāda-kṛto doṣo na apehi iti prajalpataḥ / kāṣṭha-loṣṭa-iṣu-pāṣāṇabāhu-yugya-kṛtas tathā //
chinnanasyena yānena tathā bhagnayugādinā /
paścāc caivāpasaratā hiṃsane svāmy adoṣabhāk //
YajñS_2.299
chinna-nasyena yānena tathā bhagna-yuga-ādinā / paścāc caiva apasaratā hiṃsane svāmy adoṣa-bhāk //
śakto 'py amokṣayan svāmī daṃṣṭriṇāṃ śṛṅgiṇāṃ tathā /
prathamaṃ sāhasaṃ dadyād vikruṣṭe dviguṇaṃ tathā //
YajñS_2.300
śakto 'py amokṣayan svāmī daṃṣṭriṇāṃ śṛṅgiṇāṃ tathā / prathamaṃ sāhasaṃ dadyād vikruṣṭe dvi-guṇaṃ tathā //
jāraṃ caurety abhivadan dāpyaḥ pañcaśataṃ damam /
upajīvya dhanaṃ muñcaṃs tad evāṣṭaguṇīkṛtam //
YajñS_2.301
jāraṃ caura ity abhivadan dāpyaḥ pañca-śataṃ damam / upajīvya dhanaṃ muñcaṃs tad eva aṣṭa-guṇī-kṛtam //
rājño 'niṣṭapravaktāraṃ tasyaivākrośakāriṇam /
tanmantrasya ca bhettāraṃ chittvā jihvāṃ pravāsayet //
YajñS_2.302
rājño 'niṣṭa-pravaktāraṃ tasya evā akrośa-kāriṇam / tan-mantrasya ca bhettāraṃ chittvā jihvāṃ pravāsayet //
mṛtāṅgalagnavikretur guros tāḍayitus tathā /
rājayānāsanāroḍhur daṇḍa uttamasāhasaḥ //
YajñS_2.303
mṛta-aṅga-lagna-vikretur guros tāḍayitus tathā / rāja-yāna-āsana-āroḍhur daṇḍa uttama-sāhasaḥ //
dvinetrabhedino rājadviṣṭādeśakṛtas tathā /
vipratvena ca śūdrasya jīvato 'ṣṭaśato damaḥ //
YajñS_2.304
dvi-netra-bhedino rājadviṣṭa-ādeśa-kṛtas tathā / vipratvena ca śūdrasya jīvato 'ṣṭa-śato damaḥ //
durdṛṣṭāṃs tu punar dṛṣṭvā vyavahārān nṛpeṇa tu /
sabhyāḥ sajayino daṇḍyā vivādād dviguṇaṃ damam //
YajñS_2.305
durdṛṣṭāṃs tu punar dṛṣṭvā vyavahārān nṛpeṇa tu / sabhyāḥ sajayino daṇḍyā vivādād dvi-guṇaṃ damam //
yo manyetājito 'smīti nyāyenāpi parājitaḥ /
tam āyāntaṃ punar jitvā dāpayed dviguṇaṃ damam //
YajñS_2.306
yo manyeta ajito 'smi iti nyāyena api parājitaḥ / tam āyāntaṃ punar jitvā dāpayed dvi-guṇaṃ damam //
rājñānyāyena yo daṇḍo gṛhīto varuṇāya tam /
nivedya dadyād viprebhyaḥ svayaṃ triṃśadguṇīkṛtam //
YajñS_2.307
rājña ānyāyena yo daṇḍo gṛhīto varuṇāya tam / nivedya dadyād viprebhyaḥ svayaṃ triṃśad-guṇī-kṛtam //
III. prāyaścittā1dhyāyah
ūnadvivarṣaṃ nikhanen na kuryād udakaṃ tataḥ /
āśmaśānād anuvrajya itaro jñātibhir vṛtaḥ //
YajñS_3.1
ūna-dvi-varṣaṃ nikhanen na kuryād udakaṃ tataḥ / ā-śmaśānād anuvrajya itaro jñātibhir vṛtaḥ //
yamasūktaṃ tathā gāthā japadbhir laukikāgninā /
sa dagdhavya upetaś ced āhitāgnyāvṛtārthavat //
YajñS_3.2
yama-sūktaṃ tathā gāthā japadbhir laukika-agninā / sa dagdhavya upetaś ced āhita-agny-āvṛta-arthavat //
saptamād daśamād vāpi jñātayo 'bhyupayanty apaḥ /
apa naḥ śośucad agham anena pitṛdiṅmukhāḥ //
YajñS_3.3
saptamād daśamād va āpi jñātayo 'bhyupayanty apaḥ / apa naḥ śośucad agham anena pitṛ-diṅ-mukhāḥ //
evaṃ mātāmahācāryapretānām udakakriyā /
kāmodakaṃ sakhiprattāsvasrīyaśvaśurartvijām //
YajñS_3.4
evaṃ mātāmaha-ācāryapretānām udaka-kriyā / kāma-udakaṃ sakhi-prattāsvasrīya-śvaśurartvijām //
sakṛt prasiñcanty udakaṃ nāmagotreṇa vāgyatāḥ /
na brahmacāriṇaḥ kuryur udakaṃ patitās tathā //
YajñS_3.5
sakṛt prasiñcanty udakaṃ nāma-gotreṇa vāg-yatāḥ / na brahma-cāriṇaḥ kuryur udakaṃ patitās tathā //
pākhaṇḍyanāśritāḥ stenā bhartṛghnyaḥ kāmagādikāḥ /
surāpya ātmatyāginyo nāśaucodakabhājanāḥ //
YajñS_3.6
pākhaṇḍy-anāśritāḥ stenā bhartṛghnyaḥ kāmaga-ādikāḥ / surāpya ātma-tyāginyo na aśauca-udaka-bhājanāḥ //
kṛtodakān samuttīrṇān mṛduśādvalasaṃsthitān /
snātān apavadeyus tān itihāsaiḥ purātanaiḥ //
YajñS_3.7
kṛta-udakān samuttīrṇān mṛdu-śādvala-saṃsthitān / snātān apavadeyus tān itihāsaiḥ purātanaiḥ //
mānuṣye kadalīstambhaniḥsāre sāramārgaṇam /
karoti yaḥ sa sammūḍho jalabudbudasaṃnibhe //
YajñS_3.8
mānuṣye kadalī-stambhaniḥsāre sāra-mārgaṇam / karoti yaḥ sa sammūḍho jala-budbuda-saṃnibhe //
pañcadhā saṃbhṛtaḥ kāyo yadi pañcatvam āgataḥ /
karmabhiḥ svaśarīrotthais tatra kā paridevanā //
YajñS_3.9
pañcadhā saṃbhṛtaḥ kāyo yadi pañcatvam āgataḥ / karmabhiḥ sva-śarīra-utthais tatra kā paridevanā //
gantrī vasumatī nāśam udadhir daivatāni ca /
phenaprakhyaḥ kathaṃ nāśaṃ martyaloko na yāsyati //
YajñS_3.10
gantrī vasumatī nāśam udadhir daivatāni ca / phena-prakhyaḥ kathaṃ nāśaṃ martya-loko na yāsyati //
śleṣmāśru bāndhavair muktaṃ preto bhuṅkte yato 'vaśaḥ /
ato na roditavyaṃ hi kriyāḥ kāryāḥ svaśaktitaḥ //
YajñS_3.11
śleṣma-aśru bāndhavair muktaṃ preto bhuṅkte yato 'vaśaḥ / ato na roditavyaṃ hi kriyāḥ kāryāḥ sva-śaktitaḥ //
iti saṃśrutya gaccheyur gṛhaṃ bālapuraḥsarāḥ /
vidaśya nimbapatrāṇi niyatā dvāri veśmanaḥ //
YajñS_3.12
iti saṃśrutya gaccheyur gṛhaṃ bāla-puraḥsarāḥ / vidaśya nimba-patrāṇi niyatā dvāri veśmanaḥ //
ācamyāgnyādi salilaṃ gomayaṃ gaurasarṣapān /
praviśeyuḥ samālabhya kṛtvāśmani padaṃ śanaiḥ //
YajñS_3.13
ācamya agny-ādi salilaṃ gomayaṃ gaura-sarṣapān / praviśeyuḥ samālabhya kṛtva āśmani padaṃ śanaiḥ //
praveśanādikaṃ karma pretasaṃsparśinām api /
icchatāṃ tatkṣaṇāc chuddhiḥ pareṣāṃ snānasaṃyamān //
YajñS_3.14
praveśana-ādikaṃ karma preta-saṃsparśinām api / icchatāṃ tat-kṣaṇāc chuddhiḥ pareṣāṃ snāna-saṃyamān //
ācāryapitṛupādhyāyān nirhṛtyāpi vratī vratī /
saṃkaṭānnaṃ ca nāśnīyān na ca taiḥ saha saṃvaset //
YajñS_3.15
ācārya-pitṛ-upādhyāyān nirhṛtya api vratī vratī / saṃkaṭa-annaṃ ca na aśnīyān na ca taiḥ saha saṃvaset //
krītalabdhāśanā bhūmau svapeyus te pṛthak kṣitau /
piṇḍayajñāvṛtā deyaṃ pretāyānnaṃ dinatrayam //
YajñS_3.16
krīta-labdha-aśanā bhūmau svapeyus te pṛthak kṣitau / piṇḍa-yajña-āvṛtā deyaṃ pretāya annaṃ dina-trayam //
jalam ekāham ākāśe sthāpyaṃ kṣīraṃ ca mṛnmaye /
Acharya949, p. 333
vaitānāupāsanāḥ kāryāḥ kriyāś ca śruticodanāt //
YajñS_3.17
jalam eka-aham ākāśe sthāpyaṃ kṣīraṃ ca mṛn-maye / vaitāna-aupāsanāḥ kāryāḥ kriyāś ca śruti-codanāt //
trirātraṃ daśarātraṃ vā śāvam āśaucam iṣyate /
ūnadvivarṣa ubhayoḥ sūtakaṃ mātur eva hi //
YajñS_3.18
tri-rātraṃ daśa-rātraṃ vā śāvam āśaucam iṣyate / ūna-dvi-varṣa ubhayoḥ sūtakaṃ mātur eva hi //
pitros tu sūtakaṃ mātus tad asṛgdarśanād dhruvam /
tad ahar na praduṣyeta pūrveṣāṃ janmakāraṇāt //
YajñS_3.19
pitros tu sūtakaṃ mātus tad asṛg-darśanād dhruvam / tad ahar na praduṣyeta pūrveṣāṃ janma-kāraṇāt //
antarā janmamaraṇe śeṣāhobhir viśudhyati /
Acharya949, p. 338
garbhasrāve māsatulyā niśāḥ śuddhes tu kāraṇam //
YajñS_3.20
antarā janma-maraṇe śeṣa-ahobhir viśudhyati / garbha-srāve māsa-tulyā niśāḥ śuddhes tu kāraṇam //
hatānāṃ nṛpagoviprair anvakṣaṃ cātmaghātinām /
proṣite kālaśeṣaḥ syāt pūrṇe dattvodakaṃ śuciḥ //
YajñS_3.21
hatānāṃ nṛpa-go-viprair anvakṣaṃ cā atma-ghātinām / proṣite kāla-śeṣaḥ syāt pūrṇe dattva ūdakaṃ śuciḥ //
kṣatrasya dvādaśāhāni viśaḥ pañcadaśaiva tu /
triṃśaddināni śūdrasya tadardhaṃ nyāyavartinaḥ //
YajñS_3.22
kṣatrasya dvādaśa-ahāni viśaḥ pañca-daśa eva tu / triṃśad-dināni śūdrasya tad-ardhaṃ nyāya-vartinaḥ //
ādantajanmanaḥ sadyā acūḍān naiśikī smṛtā /
trirātram āvratādeśād daśarātram ataḥ param //
YajñS_3.23
ā-danta-janmanaḥ sadyā a-cūḍān naiśikī smṛtā / tri-rātram ā-vrata-ādeśād daśa-rātram ataḥ param //
ahas tv adattakanyāsu bāleṣu ca viśodhanam /
Acharya949, p. 346
gurvantevāsyanūcānam ātulaśrotriyeṣu ca //
YajñS_3.24
ahas tv adatta-kanyāsu bāleṣu ca viśodhanam / gurv-antevāsy-anūcānam ātula-śrotriyeṣu ca //
anauraseṣu putreṣu bhāryāsv anyagatāsu ca /
nivāsarājani prete tad ahaḥ śuddhikāraṇam //
YajñS_3.25
anauraseṣu putreṣu bhāryāsv anya-gatāsu ca / nivāsa-rājani prete tad ahaḥ śuddhi-kāraṇam //
brāhmaṇenānugantavyo na śūdro na dvijaḥ kvacit /
anugamyāmbhasi snātvā spṛṣṭvāgniṃ ghṛtabhuk śuciḥ //
YajñS_3.26
brāhmaṇena anugantavyo na śūdro na dvijaḥ kvacit / anugamya ambhasi snātvā spṛṣṭva āgniṃ ghṛta-bhuk śuciḥ //
mahīpatīnāṃ nāśaucaṃ hatānāṃ vidyutā tathā /
gobrāhmaṇārthaṃ saṃgrāme yasya cecchati bhūmipaḥ //
YajñS_3.27
mahī-patīnāṃ nā aśaucaṃ hatānāṃ vidyutā tathā / go-brāhmaṇa-arthaṃ saṃgrāme yasya ca icchati bhūmipaḥ //
ṛtvijāṃ dīkṣitānāṃ ca yajñiyaṃ karma kurvatām /
satrivratibrahmacāridātṛbrahmavidāṃ tathā //
YajñS_3.28
ṛtvijāṃ dīkṣitānāṃ ca yajñiyaṃ karma kurvatām / satri-vrati-brahmacāridātṛ-brahmavidāṃ tathā //
dāne vivāhe yajñe ca saṃgrāme deśaviplave /
āpadyapi hi kaṣṭāyāṃ sadyaḥ śaucaṃ vidhīyate //
YajñS_3.29
dāne vivāhe yajñe ca saṃgrāme deśa-viplave / āpady-api hi kaṣṭāyāṃ sadyaḥ śaucaṃ vidhīyate //
udakyāśucibhiḥ snāyāt saṃspṛṣṭas tair upaspṛśet /
abliṅgāni japec caiva gāyatrīṃ manasā sakṛt //
YajñS_3.30
udakya āśucibhiḥ snāyāt saṃspṛṣṭas tair upaspṛśet / ab-liṅgāni japec caiva gāyatrīṃ manasā sakṛt //
kālo 'gniḥ karma mṛd vāyur mano jñānaṃ tapo jalam /
paścāt tāpo nirāhāraḥ sarve 'mī śuddhihetavaḥ //
YajñS_3.31
kālo 'gniḥ karma mṛd vāyur mano jñānaṃ tapo jalam / paścāt tāpo nirāhāraḥ sarve 'mī śuddhi-hetavaḥ //
akāryakāriṇāṃ dānaṃ vego nadyāś ca śuddhikṛt /
śodhyasya mṛc ca toyaṃ ca saṃnyāso vai dvijanmanām //
YajñS_3.32
akārya-kāriṇāṃ dānaṃ vego nadyāś ca śuddhi-kṛt / śodhyasya mṛc ca toyaṃ ca saṃnyāso vai dvijanmanām //
tapo vedavidāṃ kṣāntir viduṣāṃ varṣmaṇo jalam /
japaḥ pracchannapānānāṃ manasaḥ satyam ucyate //
YajñS_3.33
tapo vedavidāṃ kṣāntir viduṣāṃ varṣmaṇo jalam / japaḥ pracchanna-pānānāṃ manasaḥ satyam ucyate //
bhūtātmanas tapovidye buddher jñānaṃ viśodhanam /
kṣetrajñasyeśvarajñānād viśuddhiḥ paramā matā //
YajñS_3.34
bhūta-ātmanas tapo-vidye buddher jñānaṃ viśodhanam / kṣetrajñasyā iśvara-jñānād viśuddhiḥ paramā matā //
kṣātreṇa karmaṇā jīved viśāṃ vāpy āpadi dvijaḥ /
nistīrya tām athātmānaṃ pāvayitvā nyaset pathi //
YajñS_3.35
kṣātreṇa karmaṇā jīved viśāṃ va āpy āpadi dvijaḥ / nistīrya tām athā atmānaṃ pāvayitvā nyaset pathi //
phalopalakṣaumasomamanuṣyāpūpavīrudhaḥ /
tilaudanarasakṣārān dadhi kṣīraṃ ghṛtaṃ jalam //
YajñS_3.36
phala-upala-kṣauma-somamanuṣya-apūpa-vīrudhaḥ / tila-odana-rasa-kṣārān dadhi kṣīraṃ ghṛtaṃ jalam //
śastrāsavamadhūcchiṣṭaṃ madhu lākṣā ca barhiṣaḥ /
mṛccarmapuṣpakutapakeśatakraviṣakṣitiḥ //
YajñS_3.37
śastra-āsava-madhu-ucchiṣṭaṃ madhu lākṣā ca barhiṣaḥ / mṛc-carma-puṣpa-kutapakeśa-takra-viṣa-kṣitiḥ //
kauśeyanīlalavaṇamāṃsaikaśaphasīsakān /
śakārdrauṣadhipiṇyākapaśugandhāṃs tathaiva ca //
YajñS_3.38
kauśeya-nīla-lavaṇamāṃsa-ekaśapha-sīsakān / śaka-ārdra-oṣadhi-piṇyākapaśu-gandhāṃs tathaiva ca //
vaiśyavṛttyāpi jīvan no vikrīṇīta kadācana /
dharmārthaṃ vikrayaṃ neyās tilā dhānyena tatsamāḥ //
YajñS_3.39
vaiśya-vṛttya āpi jīvan no vikrīṇīta kadācana / dharma-arthaṃ vikrayaṃ neyās tilā dhānyena tat-samāḥ //
lākṣālavaṇamāṃsāni patanīyāni vikraye /
pāyo dadhi ca madyaṃ ca hīnavarṇakarāṇi tu //
YajñS_3.40
lākṣā-lavaṇa-māṃsāni patanīyāni vikraye / pāyo dadhi ca madyaṃ ca hīna-varṇa-karāṇi tu //
āpadgataḥ saṃpragṛhṇan bhuñjāno vā yatas tataḥ /
na lipyetainasā vipro jvalanārkasamo hi saḥ //
YajñS_3.41
āpad-gataḥ saṃpragṛhṇan bhuñjāno vā yatas tataḥ / na lipyeta enasā vipro jvalana-arka-samo hi saḥ //
kṛṣiḥ śilpaṃ bhṛtir vidyā kusīdaṃ śakaṭaṃ giriḥ /
sevānūpaṃ nṛpo bhaikṣam āpattau jīvanāni tu //
YajñS_3.42
kṛṣiḥ śilpaṃ bhṛtir vidyā kusīdaṃ śakaṭaṃ giriḥ / seva ānūpaṃ nṛpo bhaikṣam āpattau jīvanāni tu //
bubhukṣitas tryahaṃ sthitvā dhānyam abrāhmaṇād haret /
pratigṛhya tad ākhyeyam abhiyuktena dharmataḥ //
YajñS_3.43
bubhukṣitas tryahaṃ sthitvā dhānyam abrāhmaṇād haret / pratigṛhya tad ākhyeyam abhiyuktena dharmataḥ //
tasya vṛttaṃ kulaṃ śīlaṃ śrutam adhyayanaṃ tapaḥ /
jñātvā rājā kuṭumbaṃ ca dharmyāṃ vṛttiṃ prakalpayet //
YajñS_3.44
tasya vṛttaṃ kulaṃ śīlaṃ śrutam adhyayanaṃ tapaḥ / jñātvā rājā kuṭumbaṃ ca dharmyāṃ vṛttiṃ prakalpayet //
sutavinyastapatnīkas tayā vānugato vanam /
vānaprastho brahmacārī sāgniḥ sopāsano vrajet //
YajñS_3.45
suta-vinyasta-patnīkas tayā va ānugato vanam / vānaprastho brahma-cārī sa-agniḥ sa-upāsano vrajet //
aphālakṛṣtenāgnīṃś ca pitṝn devātithīn api /
bhṛtyāṃś ca tarpayet śmaśrujaṭālomabhṛd ātmavān //
YajñS_3.46
aphāla-kṛṣtena agnīṃś ca pitṝn deva-atithīn api / bhṛtyāṃś ca tarpayet śmaśrujaṭā-loma-bhṛd ātmavān //
ahno māsasya ṣaṇṇāṃ vā tathā saṃvatsarasya vā /
arthasya saṃcayaṃ kuryāt kṛtam āśvayuje tyajet //
YajñS_3.47
ahno māsasya ṣaṇṇāṃ vā tathā saṃvatsarasya vā / arthasya saṃcayaṃ kuryāt kṛtam āśvayuje tyajet //
dāntas triṣavaṇasnāyī nivṛttaś ca pratigrahāt /
svādhyāyavān dānaśīlaḥ sarvasattvahite rataḥ //
YajñS_3.48
dāntas triṣavaṇa-snāyī nivṛttaś ca pratigrahāt / svādhyāyavān dāna-śīlaḥ sarva-sattva-hite rataḥ //
dantolūkhalikaḥ kālapakvāśī vāśmakuṭṭakaḥ /
śrautraṃ smārtaṃ phalasnehaiḥ karma kuryāt tathā kriyāḥ //
YajñS_3.49
danta-ulūkhalikaḥ kālapakva-āśī va āśma-kuṭṭakaḥ / śrautraṃ smārtaṃ phala-snehaiḥ karma kuryāt tathā kriyāḥ //
cāndrāyaṇair nayet kālaṃ kṛcchrair vā vartayet sadā /
pakṣe gate vāpy aśnīyān māse vāhani vā gate //
YajñS_3.50
cāndrāyaṇair nayet kālaṃ kṛcchrair vā vartayet sadā / pakṣe gate va āpy aśnīyān māse va āhani vā gate //
svapyād bhūmau śucī rātrau divā saṃprapadair nayet /
sthānāsanavihārair vā yogābhyāsena vā tathā //
YajñS_3.51
svapyād bhūmau śucī rātrau divā saṃprapadair nayet / sthāna-āsana-vihārair vā yoga-abhyāsena vā tathā //
grīṣme pañcāgnimadhyastho varṣāsu sthaṇḍileśayaḥ /
ārdravāsās tu hemante śaktyā vāpi tapaś caret //
YajñS_3.52
grīṣme pañca-agni-madhyastho varṣāsu sthaṇḍile-śayaḥ / ārdra-vāsās tu hemante śaktyā va āpi tapaś caret //
yaḥ kaṇṭakair vitudati candanair yaś ca liṃpati /
akruddho 'parituṣṭaś ca samastasya ca tasya ca //
YajñS_3.53
yaḥ kaṇṭakair vitudati candanair yaś ca liṃpati / akruddho 'parituṣṭaś ca samastasya ca tasya ca //
agnīn vāpy ātmasātkṛtvā vṛkṣāvāso mitāśanaḥ /
vānaprasthagṛheṣv eva yātrārthaṃ bhaikṣam ācaret //
YajñS_3.54
agnīn va āpy ātmasāt-kṛtvā vṛkṣa-āvāso mita-aśanaḥ / vānaprastha-gṛheṣv eva yātrā-arthaṃ bhaikṣam ācaret //
grāmād āhṛtya vā grāsān aṣṭau bhuñjīta vāgyataḥ /
vāyubhakṣaḥ prāgudīcīṃ gacched vāvarṣmasaṃkṣayāt //
YajñS_3.55
grāmād āhṛtya vā grāsān aṣṭau bhuñjīta vāg-yataḥ / vāyu-bhakṣaḥ prāg-udīcīṃ gacched vā āvarṣma-saṃkṣayāt //
vanād gṛhād vā kṛtveṣṭiṃ sārvavedasadakṣiṇām /
prājāpatyāṃ tadante tān agnīn āropya cātmani //
YajñS_3.56
vanād gṛhād vā kṛtva īṣṭiṃ sārvavedasa-dakṣiṇām / prājāpatyāṃ tad-ante tān agnīn āropya cā atmani //
adhītavedo japakṛt putravān annado 'gnimān /
śaktyā ca yajñakṛn mokṣe manaḥ kuryāt tu nānyathā //
YajñS_3.57
adhīta-vedo japa-kṛt putravān annado 'gnimān / śaktyā ca yajña-kṛn mokṣe manaḥ kuryāt tu na anyathā //
sarvabhūtahitaḥ śāntas tridaṇḍī sakamaṇḍaluḥ /
ekārāmaḥ parivrajya bhikṣārthī grāmam āśrayet //
YajñS_3.58
sarva-bhūta-hitaḥ śāntas tri-daṇḍī sa-kamaṇḍaluḥ / eka-ārāmaḥ parivrajya bhikṣā-arthī grāmam āśrayet //
apramattaś cared bhaikṣaṃ sāyāhne 'nabhilakṣitaḥ /
rahite bhikṣukair grāme yātrāmātram alolupaḥ //
YajñS_3.59
apramattaś cared bhaikṣaṃ sāya-ahne 'nabhilakṣitaḥ / rahite bhikṣukair grāme yātrā-mātram alolupaḥ //
yatipātrāṇi mṛdveṇudārvalābumayāni ca /
salilaṃ śuddhir eteṣāṃ govālaiś cāvagharṣaṇam //
YajñS_3.60
yati-pātrāṇi mṛd-veṇudārv-alābu-mayāni ca / salilaṃ śuddhir eteṣāṃ go-vālaiś ca avagharṣaṇam //
saṃnirudhyendriyagrāmaṃ rāgadveṣau prahāya ca /
bhayaṃ hitvā ca bhūtānām amṛtībhavati dvijaḥ //
YajñS_3.61
saṃnirudhya indriya-grāmaṃ rāga-dveṣau prahāya ca / bhayaṃ hitvā ca bhūtānām amṛtī-bhavati dvijaḥ //
kartavyāśayaśuddhis tu bhikṣukeṇa viśeṣataḥ /
jñānotpattinimittatvāt svātantryakaraṇāya ca //
YajñS_3.62
kartavyā āśaya-śuddhis tu bhikṣukeṇa viśeṣataḥ / jñāna-utpatti-nimittatvāt svātantrya-karaṇāya ca //
avekṣyā garbhavāsāś ca karmajā gatayas tathā /
ādhayo vyādhayaḥ kleśā jarā rūpaviparyayaḥ //
YajñS_3.63
avekṣyā garbha-vāsāś ca karmajā gatayas tathā / ādhayo vyādhayaḥ kleśā jarā rūpa-viparyayaḥ //
bhavo jātisahasreṣu priyāpriyaviparyayaḥ /
Acharya949, p. 369
dhyānayogena saṃpaśyet sūkṣma ātmātmani sthitaḥ //
YajñS_3.64
bhavo jāti-sahasreṣu priya-apriya-viparyayaḥ / dhyāna-yogena saṃpaśyet sūkṣma ātmā ātmani sthitaḥ //
nāśramaḥ kāraṇaṃ dharme kriyamāṇo bhaved hi saḥ /
ato yad ātmano 'pathyaṃ pareṣāṃ na tad ācaret //
YajñS_3.65
nā aśramaḥ kāraṇaṃ dharme kriyamāṇo bhaved hi saḥ / ato yad ātmano 'pathyaṃ pareṣāṃ na tad ācaret //
satyam asteyam akrodho hrīḥ śaucaṃ dhīr dhṛtir damaḥ /
saṃyatendriyatā vidyā dharmaḥ sarva udāhṛtaḥ //
YajñS_3.66
satyam asteyam akrodho hrīḥ śaucaṃ dhīr dhṛtir damaḥ / saṃyata-indriyatā vidyā dharmaḥ sarva udāhṛtaḥ //
niḥsaranti yathā lohapiṇḍāt taptāt sphuliṅgakāḥ /
sakāśād ātmanas tadvad ātmānaḥ prabhavanti hi //
YajñS_3.67
niḥsaranti yathā lohapiṇḍāt taptāt sphuliṅgakāḥ / sakāśād ātmanas tadvad ātmānaḥ prabhavanti hi //
tatrātmā hi svayaṃ kiṃcit karma kiṃcit svabhāvataḥ /
karoti kiṃcid abhyāsād dharmādharmobhayātmakam //
YajñS_3.68
tatrā atmā hi svayaṃ kiṃcit karma kiṃcit svabhāvataḥ / karoti kiṃcid abhyāsād dharma-adharma-ubhaya-ātmakam //
nimittam akṣaraḥ kartā boddhā guṇī vaśī /
ajaḥ śarīragrahaṇāt sa jāta iti kīrtyate //
YajñS_3.69
nimittam akṣaraḥ kartā boddhā guṇī vaśī / ajaḥ śarīra-grahaṇāt sa jāta iti kīrtyate //
sargādau sa yathākāśaṃ vāyuṃ jyotir jalaṃ mahīm /
sṛjaty ekottaraguṇāṃs tathādatte bhavann api //
YajñS_3.70
sarga-ādau sa yathā-ākāśaṃ vāyuṃ jyotir jalaṃ mahīm / sṛjaty eka-uttara-guṇāṃs tathā ādatte bhavann api //
āhutyāpyāyate sūryaḥ sūryād vṛṣṭir athauṣadhiḥ /
tad annaṃ rasarūpeṇa śukratvam adhigacchati //
YajñS_3.71
āhutyā āpyāyate sūryaḥ sūryād vṛṣṭir atha oṣadhiḥ / tad annaṃ rasa-rūpeṇa śukratvam adhigacchati //
strīpuṃsayos tu saṃyoge viśuddhe śukraśoṇite /
pañcadhātūn svayaṃ ṣaṣṭha ādatte yugapat prabhuḥ //
YajñS_3.72
strī-puṃsayos tu saṃyoge viśuddhe śukra-śoṇite / pañca-dhātūn svayaṃ ṣaṣṭha ādatte yugapat prabhuḥ //
indriyāṇi manaḥ prāṇo jñānam āyuḥ sukhaṃ dhṛtiḥ /
dhāraṇā preraṇaṃ duḥkham icchāhaṃkāra eva ca //
YajñS_3.73
indriyāṇi manaḥ prāṇo jñānam āyuḥ sukhaṃ dhṛtiḥ / dhāraṇā preraṇaṃ duḥkham iccha āhaṃkāra eva ca //
prayatna ākṛtir varṇaḥ svaradveṣau bhavābhavau /
tasyaitad ātmajaṃ sarvam anāder ādim icchataḥ //
YajñS_3.74
prayatna ākṛtir varṇaḥ svara-dveṣau bhava-abhavau / tasya etad ātmajaṃ sarvam anāder ādim icchataḥ //
prathame māsi saṃkledabhūto dhātuvimūrcchitaḥ /
māsy arbudaṃ dvitīye tu tṛtīye 'ṅgendriyair yutaḥ //
YajñS_3.75
prathame māsi saṃkledabhūto dhātu-vimūrcchitaḥ / māsy arbudaṃ dvitīye tu tṛtīye 'ṅga-indriyair yutaḥ //
ākāśāl lāghavaṃ saukṣmyaṃ śabdaṃ śrotraṃ balādikam /
vāyoś ca sparśanaṃ ceṣṭāṃ vyūhanaṃ raukṣyam eva ca //
YajñS_3.76
ākāśāl lāghavaṃ saukṣmyaṃ śabdaṃ śrotraṃ bala-ādikam / vāyoś ca sparśanaṃ ceṣṭāṃ vyūhanaṃ raukṣyam eva ca //
pittāt tu darśanaṃ paktim auṣṇyaṃ rūpaṃ prakāśitām /
rasāt tu rasanaṃ śaityaṃ snehaṃ kledaṃ samārdavam //
YajñS_3.77
pittāt tu darśanaṃ paktim auṣṇyaṃ rūpaṃ prakāśitām / rasāt tu rasanaṃ śaityaṃ snehaṃ kledaṃ samārdavam //
bhūmer gandhaṃ tathā ghrāṇaṃ gauravaṃ mūrtim eva ca /
ātmā gṛhṇāty ajaḥ sarvaṃ tṛtīye spandate tataḥ //
YajñS_3.78
bhūmer gandhaṃ tathā ghrāṇaṃ gauravaṃ mūrtim eva ca / ātmā gṛhṇāty ajaḥ sarvaṃ tṛtīye spandate tataḥ //
dauhṛdasyāpradānena garbho doṣam avāpnuyāt /
vairūpyaṃ maraṇaṃ vāpi tasmāt kāryaṃ priyaṃ striyāḥ //
YajñS_3.79
dauhṛdasya apradānena garbho doṣam avāpnuyāt / vairūpyaṃ maraṇaṃ va āpi tasmāt kāryaṃ priyaṃ striyāḥ //
sthairyaṃ caturthe tv aṅgānāṃ pañcame śoṇitodbhavaḥ /
ṣaṣṭhe balasya varṇasya nakharomṇāṃ ca saṃbhavaḥ //
YajñS_3.80
sthairyaṃ caturthe tv aṅgānāṃ pañcame śoṇita-udbhavaḥ / ṣaṣṭhe balasya varṇasya nakha-romṇāṃ ca saṃbhavaḥ //
manaścaitanyayukto 'sau nāḍīsnāyuśirāyutaḥ /
saptame cāṣṭame caiva tvaṅmāṃsasmṛtimān api //
YajñS_3.81
manaś-caitanya-yukto 'sau nāḍī-snāyu-śirā-yutaḥ / saptame ca aṣṭame caiva tvaṅ-māṃsa-smṛtimān api //
punar dhātrīṃ punar gharmam ojas tasya pradhāvati /
aṣṭame māsy ato garbho jātaḥ prāṇair viyujyate //
YajñS_3.82
punar dhātrīṃ punar gharmam ojas tasya pradhāvati / aṣṭame māsy ato garbho jātaḥ prāṇair viyujyate //
navame daśame vāpi prabalaiḥ sūtimārutaiḥ /
niḥsāryate bāṇa iva yantracchidreṇa sajvaraḥ //
YajñS_3.83
navame daśame va āpi prabalaiḥ sūti-mārutaiḥ / niḥsāryate bāṇa iva yantra-cchidreṇa sa-jvaraḥ //
tasya ṣoḍhā śarīrāṇi śaṭ tvaco dhārayanti ca /
saḍaṅgāni tathāsthnāṃ ca saha ṣaṣṭyā śatatrayam //
YajñS_3.84
tasya ṣoḍhā śarīrāṇi śaṭ tvaco dhārayanti ca / saḍ-aṅgāni tatha āsthnāṃ ca saha ṣaṣṭyā śata-trayam //
sthālaiḥ saha catuḥṣaṣṭir dantā vai viṃśatir nakhāḥ /
pāṇipādaśalākāś ca teṣāṃ sthānacatuṣṭayam //
YajñS_3.85
sthālaiḥ saha catuḥ-ṣaṣṭir dantā vai viṃśatir nakhāḥ / pāṇi-pāda-śalākāś ca teṣāṃ sthāna-catuṣṭayam //
ṣaṣṭyaṅgulīnāṃ dve pārṣṇyor gulpheṣu ca catuṣṭayam /
catvāryaratnikāsthīni jaṅghayos tāvad eva tu //
YajñS_3.86
ṣaṣṭy-aṅgulīnāṃ dve pārṣṇyor gulpheṣu ca catuṣṭayam / catvāry-aratnika-asthīni jaṅghayos tāvad eva tu //
dve dve jānukapoloruphalakāṃsasamudbhave /
akṣatālūṣake śroṇīphalake ca vinirdiśet //
YajñS_3.87
dve dve jānu-kapola-ūruphalaka-aṃsa-samudbhave / akṣa-tālūṣake śroṇīphalake ca vinirdiśet //
bhagāsthy ekaṃ tathā pṛṣṭhe catvāriṃśac ca pañca ca /
grīvā pañcadaśāsthiḥ syāj jatrv ekaikaṃ tathā hanuḥ //
YajñS_3.88
bhaga-asthy ekaṃ tathā pṛṣṭhe catvāriṃśac ca pañca ca / grīvā pañcadaśa-asthiḥ syāj jatrv eka-ekaṃ tathā hanuḥ //
tanmūle dve lalāṭākṣigaṇḍe nāsā ghanāsthikā /
pārśvakāḥ sthālakaiḥ sārdham arbudaiś ca dvisaptatiḥ //
YajñS_3.89
tan-mūle dve lalāṭa-akṣigaṇḍe nāsā ghana-asthikā / pārśvakāḥ sthālakaiḥ sārdham arbudaiś ca dvi-saptatiḥ //
dvau śaṅkhakau kapālāni catvāri śirasas tathā /
uraḥ saptadaśāsthīni puruṣasyāsthisaṃgrahaḥ //
YajñS_3.90
dvau śaṅkhakau kapālāni catvāri śirasas tathā / uraḥ sapta-daśa-asthīni puruṣasya asthi-saṃgrahaḥ //
gandharūparasasparśaśabdāś ca viṣayāḥ smṛtāḥ /
nāsikā locane jihvā tvak śrotraṃ ca indriyāṇi ca //
YajñS_3.91
gandha-rūpa-rasa-sparśaśabdāś ca viṣayāḥ smṛtāḥ / nāsikā locane jihvā tvak śrotraṃ ca indriyāṇi ca //
hastau pāyur upasthaṃ ca jihvā pādau ca pañca vai /
karmendriyāṇi jānīyān manaś caivobhayātmakam //
YajñS_3.92
hastau pāyur upasthaṃ ca jihvā pādau ca pañca vai / karma-indriyāṇi jānīyān manaś caiva ubhaya-ātmakam //
nābhir ojo gudaṃ śukraṃ śoṇitaṃ śaṅkhakau tathā /
mūrdhāṃsakaṇṭhahṛdayaṃ prāṇasyāyatanāni tu //
YajñS_3.93
nābhir ojo gudaṃ śukraṃ śoṇitaṃ śaṅkhakau tathā / mūrdha-aṃsa-kaṇṭha-hṛdayaṃ prāṇasyā ayatanāni tu //
vapā vasāvahananaṃ nābhiḥ kloma yakṛt plihā /
kṣudrāntraṃ vṛkkakau bastiḥ purīṣādhānam eva ca //
YajñS_3.94
vapā vasa āvahananaṃ nābhiḥ kloma yakṛt plihā / kṣudra-antraṃ vṛkkakau bastiḥ purīṣa-ādhānam eva ca //
āmāśayo 'tha hṛdayaṃ sthūlāntraṃ guda eva ca /
udaraṃ ca gudau koṣṭhyau vistāro 'yam udāhṛtaḥ //
YajñS_3.95
āma-āśayo 'tha hṛdayaṃ sthūla-antraṃ guda eva ca / udaraṃ ca gudau koṣṭhyau vistāro 'yam udāhṛtaḥ //
kanīnike cākṣikūṭe śaṣkulī karṇapatrakau /
karṇau śaṅkhau bhruvau dantaveṣṭāv oṣṭhau kakundare //
YajñS_3.96
kanīnike ca akṣi-kūṭe śaṣkulī karṇa-patrakau / karṇau śaṅkhau bhruvau dantaveṣṭāv oṣṭhau kakundare //
vaṅkṣaṇau vṛṣaṇau vṛkkau śleṣmasaṃghātajau stanau /
upajihvāsphijau bāhū jaṅghoruṣu ca piṇḍikā //
YajñS_3.97
vaṅkṣaṇau vṛṣaṇau vṛkkau śleṣma-saṃghātajau stanau / upajihvā-sphijau bāhū jaṅgha-ūruṣu ca piṇḍikā //
tālūdaraṃ bastiśīrṣaṃ cibuke galaśuṇḍike /
avaṭaś caivam etāni sthānāny atra śarīrake //
YajñS_3.98
tālu-udaraṃ basti-śīrṣaṃ cibuke gala-śuṇḍike / avaṭaś caivam etāni sthānāny atra śarīrake //
akṣikarṇacatuṣkaṃ ca paddhastahṛdayāni ca /
nava chidrāṇi tāny eva prāṇasyāyatanāni tu //
YajñS_3.99
akṣi-karṇa-catuṣkaṃ ca pad-dhasta-hṛdayāni ca / nava chidrāṇi tāny eva prāṇasyā ayatanāni tu //
śirāḥ śatāni saptaiva nava snāyuśatāni ca /
dhamanīnāṃ śate dve tu pañca peśīśatāni ca //
YajñS_3.100
śirāḥ śatāni sapta eva nava snāyu-śatāni ca / dhamanīnāṃ śate dve tu pañca peśī-śatāni ca //
ekonatriṃśallakṣāṇi tathā nava śatāni ca /
ṣaṭpañcāśac ca jānīta śirā dhamanisaṃjñitāḥ //
YajñS_3.101
ekona-triṃśal-lakṣāṇi tathā nava śatāni ca / ṣaṭ-pañcāśac ca jānīta śirā dhamani-saṃjñitāḥ //
trayo lakṣās tu vijñeyāḥ śmaśrukeśāḥ śarīriṇām /
saptottaraṃ marmaśataṃ dve ca saṃdhiśate tathā //
YajñS_3.102
trayo lakṣās tu vijñeyāḥ śmaśru-keśāḥ śarīriṇām / sapta-uttaraṃ marma-śataṃ dve ca saṃdhi-śate tathā //
romṇāṃ koṭyas tu pañcāśac catasraḥ koṭya eva ca /
saptaṣaṣṭis tathā lakṣāḥ sārdhāḥ svedāyanaiḥ saha //
YajñS_3.103
romṇāṃ koṭyas tu pañcāśac catasraḥ koṭya eva ca / sapta-ṣaṣṭis tathā lakṣāḥ sa-ardhāḥ sveda-ayanaiḥ saha //
vāyavīyair vigaṇyante vibhaktāḥ paramāṇavaḥ /
yady apy eko 'nuvetty eṣāṃ bhāvanāṃ caiva saṃsthitim //
YajñS_3.104
vāyavīyair vigaṇyante vibhaktāḥ parama-aṇavaḥ / yady apy eko 'nuvetty eṣāṃ bhāvanāṃ caiva saṃsthitim //
rasasya nava vijñeyā jalasyāñjalayo daśa /
saptaiva tu purīṣasya raktasyāṣṭau prakīrtitāḥ //
YajñS_3.105
rasasya nava vijñeyā jalasya añjalayo daśa / sapta eva tu purīṣasya raktasya aṣṭau prakīrtitāḥ //
ṣaṭ śleṣmā pañca pittaṃ tu catvāro mūtram eva ca /
vasā trayo dvau tu medo majjaikordhvamardham? tu mastake //
YajñS_3.106
ṣaṭ śleṣmā pañca pittaṃ tu catvāro mūtram eva ca / vasā trayo dvau tu medo majja aikā ūrdhvamardham? tu mastake //
śleṣmaujasas tāvad eva retasas tāvad eva tu /
ity etad asthiraṃ varṣma yasya mokṣāya kṛty asau //
YajñS_3.107
śleṣma-ojasas tāvad eva retasas tāvad eva tu / ity etad asthiraṃ varṣma yasya mokṣāya kṛty asau //
dvāsaptatisahasrāṇi hṛdayād abhiniḥsṛtāḥ /
hitāhitā nāma nāḍyas tāsāṃ madhye śaśiprabham //
YajñS_3.108
dvāsaptati-sahasrāṇi hṛdayād abhiniḥsṛtāḥ / hita-ahitā nāma nāḍyas tāsāṃ madhye śaśi-prabham //
maṇḍalaṃ tasya madhyastha ātmā dīpa ivācalaḥ /
sa jñeyas taṃ viditveha punar ājāyate na tu //
YajñS_3.109
maṇḍalaṃ tasya madhyastha ātmā dīpa iva acalaḥ / sa jñeyas taṃ viditva īha punar ājāyate na tu //
jñeyaṃ cāraṇyakam ahaṃ yad ādityād avāptavān /
yogaśāstraṃ ca matproktaṃ jñeyaṃ yogam abhīpsatā //
YajñS_3.110
jñeyaṃ cā araṇyakam ahaṃ yad ādityād avāptavān / yoga-śāstraṃ ca mat-proktaṃ jñeyaṃ yogam abhīpsatā //
ananyaviṣayaṃ kṛtvā manobuddhismṛtīndriyam /
dhyeya ātmā sthito yo 'sau hṛdaye dīpavat prabhuḥ //
YajñS_3.111
ananya-viṣayaṃ kṛtvā mano-buddhi-smṛti-indriyam / dhyeya ātmā sthito yo 'sau hṛdaye dīpavat prabhuḥ //
yathāvidhānena paṭhan sāmagāyam avicyutam /
sāvadhānas tad abhyāsāt paraṃ brahmādhigacchati //
YajñS_3.112
yathā-vidhānena paṭhan sāma-gāyam avicyutam / sa-avadhānas tad abhyāsāt paraṃ brahma adhigacchati //
aparāntakam ullopyaṃ madrakaṃ prakarīṃ tathā /
auveṇakaṃ sarobindum uttaraṃ gītakāni ca //
YajñS_3.113
apara-antakam ullopyaṃ madrakaṃ prakarīṃ tathā / auveṇakaṃ saro-bindum uttaraṃ gītakāni ca //
ṛggāthā pāṇikā dakṣavihitā brahmagītikā /
geyam etat tadabhyāsakaraṇān mokṣasaṃjñitam //
YajñS_3.114
ṛg-gāthā pāṇikā dakṣavihitā brahma-gītikā / geyam etat tad-abhyāsakaraṇān mokṣa-saṃjñitam //
vīṇāvādanatattvajñaḥ śrutijātiviśāradaḥ /
tālajñaś cāprayāsena mokṣamārgaṃ niyacchati //
YajñS_3.115
vīṇā-vādana-tattvajñaḥ śruti-jāti-viśāradaḥ / tālajñaś ca aprayāsena mokṣa-mārgaṃ niyacchati //
gītajño yadi yogena nāpnoti paramaṃ padam /
rudrasyānucaro bhūtvā tenaiva saha modate //
YajñS_3.116
gītajño yadi yogena nā apnoti paramaṃ padam / rudrasya anucaro bhūtvā tena eva saha modate //
anādir ātmā kathitas tasyādis tu śarīrakam /
ātmanas tu jagat sarvaṃ jagataś cātmasaṃbhavaḥ //
YajñS_3.117
anādir ātmā kathitas tasyā adis tu śarīrakam / ātmanas tu jagat sarvaṃ jagataś cā atma-saṃbhavaḥ //
katham etad vimuhyāmaḥ sadevāsuramānavam /
jagadudbhūtam ātmā ca kathaṃ tasmin vadasva naḥ //
YajñS_3.118
katham etad vimuhyāmaḥ sa-deva-asura-mānavam / jagad-udbhūtam ātmā ca kathaṃ tasmin vadasva naḥ //
mohajālam apāsyeha puruṣo dṛśyate hi yaḥ /
sahasrakarapannetraḥ sūryavarcāḥ sahasrakaḥ //
YajñS_3.119
moha-jālam apāsya iha puruṣo dṛśyate hi yaḥ / sahasra-kara-pan-netraḥ sūrya-varcāḥ sahasrakaḥ //
sa ātmā caiva yajñaś ca viśvarūpaḥ prajāpatiḥ /
virājaḥ so 'nnarūpeṇa yajñatvam upagacchati //
YajñS_3.120
sa ātmā caiva yajñaś ca viśva-rūpaḥ prajāpatiḥ / virājaḥ so 'nna-rūpeṇa yajñatvam upagacchati //
yo dravyadevatātyāgasaṃbhūto rasa uttamaḥ /
devān saṃtarpya sa raso yajamānaṃ phalena ca //
YajñS_3.121
yo dravya-devatā-tyāgasaṃbhūto rasa uttamaḥ / devān saṃtarpya sa raso yajamānaṃ phalena ca //
saṃyojya vāyunā somaṃ nīyate raśmibhis tataḥ /
ṛgyajuḥ sāmavihitaṃ sauraṃ dhāmopanīyate //
YajñS_3.122
saṃyojya vāyunā somaṃ nīyate raśmibhis tataḥ / ṛg-yajuḥ sāma-vihitaṃ sauraṃ dhāma upanīyate //
khamaṇḍalād asau sūryaḥ sṛjaty amṛtam uttamam /
yaj janma sarvabhūtānām aśanānaśanātmanām //
YajñS_3.123
kha-maṇḍalād asau sūryaḥ sṛjaty amṛtam uttamam / yaj janma sarva-bhūtānām aśana-anaśana-ātmanām //
tasmād annāt punar yajñaḥ punar annaṃ punaḥ kratuḥ /
evam etad anādyantaṃ cakraṃ saṃparivartate //
YajñS_3.124
tasmād annāt punar yajñaḥ punar annaṃ punaḥ kratuḥ / evam etad anādy-antaṃ cakraṃ saṃparivartate //
anādir ātmā saṃbhūtir vidyate nāntarātmanaḥ /
samavāyī tu puruṣo mohecchādveṣakarmajaḥ //
YajñS_3.125
anādir ātmā saṃbhūtir vidyate na antar-ātmanaḥ / samavāyī tu puruṣo moha-icchā-dveṣa-karmajaḥ //
sahasrātmā mayā yo vavā? ādideva udāhṛtaḥ /
mukhabāhūrupajjāḥ syus tasya varṇā yathākramam //
YajñS_3.126
sahasra-ātmā mayā yo vavā? ādi-deva udāhṛtaḥ / mukha-bāhu-ūru-pajjāḥ syus tasya varṇā yathā-kramam //
pṛthivī pādatas tasya śiraso dyaur ajāyata /
nastaḥ prāṇā diśaḥ śrotrāt sparśād vāyur mukhāc chikhī //
YajñS_3.127
pṛthivī pādatas tasya śiraso dyaur ajāyata / nastaḥ prāṇā diśaḥ śrotrāt sparśād vāyur mukhāc chikhī //
manasaś candramā jātaś cakṣuṣaś ca divākaraḥ /
jaghanād antarikṣaṃ ca jagac ca sacarācaram //
YajñS_3.128
manasaś candramā jātaś cakṣuṣaś ca divākaraḥ / jaghanād antarikṣaṃ ca jagac ca sa-cara-acaram //
yady evaṃ sa kathaṃ brahman pāpayoniṣu jāyate /
īśvaraḥ sa kathaṃ bhāvair aniṣṭaiḥ saṃprayujyate //
YajñS_3.129
yady evaṃ sa kathaṃ brahman pāpa-yoniṣu jāyate / īśvaraḥ sa kathaṃ bhāvair aniṣṭaiḥ saṃprayujyate //
karaṇair anvitasyāpi pūrvaṃ jñānaṃ kathaṃ ca na /
vetti sarvagatāṃ kasmāt sarvago 'pi na vedanām //
YajñS_3.130
karaṇair anvitasya api pūrvaṃ jñānaṃ kathaṃ ca na / vetti sarva-gatāṃ kasmāt sarvago 'pi na vedanām //
antyapakṣisthāvaratāṃ manovākkāyakarmajaiḥ /
doṣaiḥ prayāti jīvo 'yaṃ bhavaṃ yoniśateṣu ca //
YajñS_3.131
antya-pakṣi-sthāvaratāṃ mano-vāk-kāya-karmajaiḥ / doṣaiḥ prayāti jīvo 'yaṃ bhavaṃ yoni-śateṣu ca //
anantāś ca yathā bhāvāḥ śarīreṣu śarīriṇām /
rūpāṇyapi tathaiveha sarvayoniṣu dehinām //
YajñS_3.132
anantāś ca yathā bhāvāḥ śarīreṣu śarīriṇām / rūpāṇy-api tathaiva iha sarva-yoniṣu dehinām //
vipākaḥ karmaṇāṃ pretya keṣāṃcid iha jāyate /
iha vāmutra vaikeṣāṃ bhāvas tatra prayojanam //
YajñS_3.133
vipākaḥ karmaṇāṃ pretya keṣāṃcid iha jāyate / iha va āmutra va aikeṣāṃ bhāvas tatra prayojanam //
paradravyāṇy abhidhyāyaṃs tathāniṣṭāni cintayan /
vitathābhiniveśī ca jāyate 'nyāsu yoniṣu //
YajñS_3.134
para-dravyāṇy abhidhyāyaṃs tatha āniṣṭāni cintayan / vitathā-abhiniveśī ca jāyate 'nyāsu yoniṣu //
puruṣo 'nṛtavādī ca piśunaḥ paruṣas tathā /
anibaddhapralāpī ca mṛgapakṣiṣu jāyate //
YajñS_3.135
puruṣo 'nṛta-vādī ca piśunaḥ paruṣas tathā / anibaddha-pralāpī ca mṛga-pakṣiṣu jāyate //
adattādānanirataḥ paradāropasevakaḥ /
hiṃsakaś cāvidhānena sthāvareṣv abhijāyate //
YajñS_3.136
adatta-ādāna-nirataḥ para-dāra-upasevakaḥ / hiṃsakaś ca avidhānena sthāvareṣv abhijāyate //
ātmajñaḥ śaucavān dāntas tapasvī vijitendriyaḥ /
dharmakṛd vedavidyāvit sāttviko devayonitām //
YajñS_3.137
ātmajñaḥ śaucavān dāntas tapasvī vijita-indriyaḥ / dharmakṛd veda-vidyāvit sāttviko deva-yonitām //
asatkāryarato 'dhīra ārambhī viṣayī ca yaḥ /
sa rājaso manuṣyeṣu mṛto janmādhigacchati //
YajñS_3.138
asat-kārya-rato 'dhīra ārambhī viṣayī ca yaḥ / sa rājaso manuṣyeṣu mṛto janma adhigacchati //
nidrāluḥ krūrakṛl lubdho nāstiko yācakas tathā /
pramādavān bhinnavṛtto bhavet tiryakṣu tāmasaḥ //
YajñS_3.139
nidrāluḥ krūra-kṛl lubdho nāstiko yācakas tathā / pramādavān bhinna-vṛtto bhavet tiryakṣu tāmasaḥ //
rajasā tamasā caivaṃ samāviṣṭo bhramann iha /
bhāvair aniṣṭaiḥ saṃyuktaḥ saṃsāraṃ pratipadyate //
YajñS_3.140
rajasā tamasā caivaṃ samāviṣṭo bhramann iha / bhāvair aniṣṭaiḥ saṃyuktaḥ saṃsāraṃ pratipadyate //
malino hi yathā ādarśo rūpālokasya na kṣamaḥ /
tathāvipakvakaraṇa ātmajñānasya na kṣamaḥ //
YajñS_3.141
malino hi yathā ādarśo rūpa-ālokasya na kṣamaḥ / tatha āvipakva-karaṇa ātma-jñānasya na kṣamaḥ //
kaṭver vārau yathāpakve madhuraḥ san raso 'pi na /
prāpyate hy ātmani tathā nāpakvakaraṇe jñatā //
YajñS_3.142
kaṭver vārau yatha āpakve madhuraḥ san raso 'pi na / prāpyate hy ātmani tathā na apakva-karaṇe jñatā //
sarvāśrayāṃ nije dehe dehī vindati vedanām /
yogī muktaś ca sarvāsāṃ yo na cāpnoti vedanām //
YajñS_3.143
sarva-āśrayāṃ nije dehe dehī vindati vedanām / yogī muktaś ca sarvāsāṃ yo na cā apnoti vedanām //
ākāśam ekaṃ hi yathā ghaṭādiṣu pṛthag bhavet /
tathātmā eko hy anekaś ca jalādhāreṣv ivāṃśumān //
YajñS_3.144
ākāśam ekaṃ hi yathā ghaṭa-ādiṣu pṛthag bhavet / tathā ātmā eko hy anekaś ca jala-ādhāreṣv iva aṃśumān //
brahmakhānilatejāṃsi jalaṃ bhūś ceti dhātavaḥ /
ime lokā eṣa cātmā tasmāc ca sacarācaram //
YajñS_3.145
brahma-kha-anila-tejāṃsi jalaṃ bhūś ca iti dhātavaḥ / ime lokā eṣa cā atmā tasmāc ca sa-cara-acaram //
mṛddaṇḍacakrasaṃyogāt kumbhakāro yathā ghaṭam /
karoti tṛṇamṛtkāṣṭhair gṛhaṃ vā gṛhakārakaḥ //
YajñS_3.146
mṛd-daṇḍa-cakra-saṃyogāt kumbha-kāro yathā ghaṭam / karoti tṛṇa-mṛt-kāṣṭhair gṛhaṃ vā gṛha-kārakaḥ //
hemamātram upādāya rūpaṃ vā hemakārakaḥ /
nijalālāsamāyogāt kośaṃ vā kośakārakaḥ //
YajñS_3.147
hema-mātram upādāya rūpaṃ vā hema-kārakaḥ / nija-lālā-samāyogāt kośaṃ vā kośa-kārakaḥ //
kāraṇāny evam ādāya tāsu tāsv iha yoniṣu /
sṛjaty ātmānam ātmā ca saṃbhūya karaṇāni ca //
YajñS_3.148
kāraṇāny evam ādāya tāsu tāsv iha yoniṣu / sṛjaty ātmānam ātmā ca saṃbhūya karaṇāni ca //
mahābhūtāni satyāni yathātmāpi tathaiva hi /
ko 'nyathaikena netreṇa dṛṣṭam anyena paśyati //
YajñS_3.149
mahā-bhūtāni satyāni yathā ātma āpi tathaiva hi / ko 'nyatha aikena netreṇa dṛṣṭam anyena paśyati //
vācaṃ vā ko vijānāti punaḥ saṃśrutya saṃśrutām /
atītārthasmṛtiḥ kasya ko vā svapnasya kārakaḥ //
YajñS_3.150
vācaṃ vā ko vijānāti punaḥ saṃśrutya saṃśrutām / atīta-artha-smṛtiḥ kasya ko vā svapnasya kārakaḥ //
jātirūpavayovṛttavidyādibhir ahaṃkṛtaḥ /
śabdādiviṣayodyogaṃ karmaṇā manasā girā //
YajñS_3.151
jāti-rūpa-vayo-vṛttavidyā-ādibhir ahaṃkṛtaḥ / śabda-ādi-viṣaya-udyogaṃ karmaṇā manasā girā //
sa saṃdigdhamatiḥ karmaphalam asti na veti vā /
viplutaḥ siddham ātmānam asiddho 'pi hi manyate //
YajñS_3.152
sa saṃdigdha-matiḥ karmaphalam asti na va īti vā / viplutaḥ siddham ātmānam asiddho 'pi hi manyate //
mama dārāḥ sutāmātyā aham eṣām iti sthitiḥ /
hitāhiteṣu bhāveṣu viparītamatiḥ sadā //
YajñS_3.153
mama dārāḥ suta-amātyā aham eṣām iti sthitiḥ / hita-ahiteṣu bhāveṣu viparīta-matiḥ sadā //
jñeyajñe prakṛtau caiva vikāre cāviśeṣavān /
anāśakānalāghātajalaprapatanodyamī //
YajñS_3.154
jñeyajñe prakṛtau caiva vikāre ca aviśeṣavān / anāśaka-anala-āghātajala-prapatana-udyamī //
evaṃvṛtto 'vinītātmā vitathābhiniveśavān /
karmaṇā dveṣamohābhyām icchayā caiva badhyate //
YajñS_3.155
evaṃ-vṛtto 'vinīta-ātmā vitathā-abhiniveśavān / karmaṇā dveṣa-mohābhyām icchayā caiva badhyate //
ācāryopāsanaṃ vedaśāstrārtheṣu vivekitā /
tatkarmaṇām anuṣṭhānaṃ saṅgaḥ sadbhir giraḥ śubhāḥ //
YajñS_3.156
ācārya-upāsanaṃ vedaśāstra-artheṣu vivekitā / tat-karmaṇām anuṣṭhānaṃ saṅgaḥ sadbhir giraḥ śubhāḥ //
stryālokālambhavigamaḥ sarvabhūtātmadarśanam /
tyāgaḥ parigrahāṇāṃ ca jīrṇakāṣāyadhāraṇam //
YajñS_3.157
stry-āloka-ālambha-vigamaḥ sarva-bhūta-ātma-darśanam / tyāgaḥ parigrahāṇāṃ ca jīrṇa-kāṣāya-dhāraṇam //
viṣayendriyasaṃrodhas tandrālasyavivarjanam /
śarīraparisaṃkhyānaṃ pravṛttiṣv aghadarśanam //
YajñS_3.158
viṣaya-indriya-saṃrodhas tandra-ālasya-vivarjanam / śarīra-parisaṃkhyānaṃ pravṛttiṣv agha-darśanam //
nīrajastamasā? sattvaśuddhir niḥspṛhatā śamaḥ /
etair upāyaiḥ saṃśuddhaḥ sattvayogy amṛtī bhavet //
YajñS_3.159
nīrajas-tamasā? sattvaśuddhir niḥspṛhatā śamaḥ / etair upāyaiḥ saṃśuddhaḥ sattva-yogy amṛtī bhavet //
tattvasmṛter upasthānāt sattvayogāt parikṣayāt /
karmaṇāṃ saṃnikarṣāc ca satāṃ yogaḥ pravartate //
YajñS_3.160
tattva-smṛter upasthānāt sattva-yogāt parikṣayāt / karmaṇāṃ saṃnikarṣāc ca satāṃ yogaḥ pravartate //
śarīrasaṃkṣaye yasya manaḥ sattvastham īśvaram /
aviplutamatiḥ samyak sa jātisaṃsmaratām iyāt //
YajñS_3.161
śarīra-saṃkṣaye yasya manaḥ sattvastham īśvaram / avipluta-matiḥ samyak sa jāti-saṃsmaratām iyāt //
yathā hi bharato varṇair varṇayaty ātmanas tanum /
nānārūpāṇi kurvāṇas tathātmā karmajās tanūḥ //
YajñS_3.162
yathā hi bharato varṇair varṇayaty ātmanas tanum / nānā-rūpāṇi kurvāṇas tathā ātmā karmajās tanūḥ //
kālakarmātmabījānāṃ doṣair mātus tathaiva ca /
garbhasya vaikṛtaṃ dṛṣṭam aṅgahīnādi janmanaḥ //
YajñS_3.163
kāla-karma-ātma-bījānāṃ doṣair mātus tathaiva ca / garbhasya vaikṛtaṃ dṛṣṭam aṅga-hīna-ādi janmanaḥ //
ahaṃkāreṇa manasā gatyā karmaphalena ca /
śarīreṇa ca nātmāyaṃ muktapūrvaḥ kathaṃcana //
YajñS_3.164
ahaṃkāreṇa manasā gatyā karma-phalena ca / śarīreṇa ca nā atma āyaṃ mukta-pūrvaḥ kathaṃcana //
vartyādhārasnehayogād yathā dīpasya saṃsthitiḥ /
vikriyāpi ca dṛṣṭaivam akāle prāṇasaṃkṣayaḥ //
YajñS_3.165
varty-ādhāra-sneha-yogād yathā dīpasya saṃsthitiḥ / vikriya āpi ca dṛṣṭa aivam akāle prāṇa-saṃkṣayaḥ //
anantā raśmayas tasya dīpavad yaḥ sthito hṛdi /
sitāsitāḥ karburūpāḥ kapilā nīlalohitāḥ //
YajñS_3.166
anantā raśmayas tasya dīpavad yaḥ sthito hṛdi / sita-asitāḥ karbu-rūpāḥ kapilā nīla-lohitāḥ //
ūrdhvam ekaḥ sthitas teṣāṃ yo bhittvā sūryamaṇḍalam /
brahmalokam atikramya tena yāti parāṃ gatim //
YajñS_3.167
ūrdhvam ekaḥ sthitas teṣāṃ yo bhittvā sūrya-maṇḍalam / brahma-lokam atikramya tena yāti parāṃ gatim //
yad asyānyad raśmiśatam ūrdhvam eva vyavasthitam /
tena devaśarīrāṇi sadhāmāni prapadyate //
YajñS_3.168
yad asya anyad raśmi-śatam ūrdhvam eva vyavasthitam / tena deva-śarīrāṇi sa-dhāmāni prapadyate //
ye 'nekarūpāś cādhastād raśmayo 'sya mṛduprabhāḥ /
iha karmopabhogāya taiḥ saṃsarati so 'vaśaḥ //
YajñS_3.169
ye 'neka-rūpāś ca adhastād raśmayo 'sya mṛdu-prabhāḥ / iha karma-upabhogāya taiḥ saṃsarati so 'vaśaḥ //
vedaiḥ śāstraiḥ savijñānair janmanā maraṇena ca /
ārtyā gatyā tathāgatyā satyena hy anṛtena ca //
YajñS_3.170
vedaiḥ śāstraiḥ sa-vijñānair janmanā maraṇena ca / ārtyā gatyā tatha āgatyā satyena hy anṛtena ca //
śreyasā sukhaduḥkhābhyāṃ karmabhiś ca śubhāśubhaiḥ /
nimittaśākunajñānagrahasaṃyogajaiḥ phalaiḥ //
YajñS_3.171
śreyasā sukha-duḥkhābhyāṃ karmabhiś ca śubha-aśubhaiḥ / nimitta-śākuna-jñānagraha-saṃyogajaiḥ phalaiḥ //
tārānakṣatrasaṃcārair jāgaraiḥ svapnajair api /
ākāśapavanajyotirjalabhūtimirais tathā //
YajñS_3.172
tārā-nakṣatra-saṃcārair jāgaraiḥ svapnajair api / ākāśa-pavana-jyotirjala-bhū-timirais tathā //
manvantarair yugaprāptyā mantrauṣadhiphalair api /
vittātmānaṃ vedyamānaṃ kāraṇaṃ jagatas tathā //
YajñS_3.173
manvantarair yuga-prāptyā mantra-oṣadhi-phalair api / vittā atmānaṃ vedyamānaṃ kāraṇaṃ jagatas tathā //
ahaṃkāraḥ smṛtir medhā dveṣo buddhiḥ sukhaṃ dhṛtiḥ /
indriyāntarasaṃcāra icchā dhāraṇajīvite //
YajñS_3.174
ahaṃkāraḥ smṛtir medhā dveṣo buddhiḥ sukhaṃ dhṛtiḥ / indriya-antara-saṃcāra icchā dhāraṇa-jīvite //
svargaḥ svapnaś ca bhāvānāṃ preraṇaṃ manaso gatiḥ /
nimeṣaś cetanā yatna ādānaṃ pāñcabhautikam //
YajñS_3.175
svargaḥ svapnaś ca bhāvānāṃ preraṇaṃ manaso gatiḥ / nimeṣaś cetanā yatna ādānaṃ pāñcabhautikam //
yata etāni dṛśyante liṅgāni paramātmanaḥ /
tasmād asti paro dehād ātmā sarvaga īśvaraḥ //
YajñS_3.176
yata etāni dṛśyante liṅgāni parama-ātmanaḥ / tasmād asti paro dehād ātmā sarvaga īśvaraḥ //
buddhīndriyāṇi sārthāni manaḥ karmendriyāṇi ca /
ahaṃkāraś ca buddhiś ca pṛthivyādīni caiva hi //
YajñS_3.177
buddhi-indriyāṇi sa-arthāni manaḥ karma-indriyāṇi ca / ahaṃkāraś ca buddhiś ca pṛthivy-ādīni caiva hi //
avyaktam ātmā kṣetrajñaḥ kṣetrasyāsya nigadyate /
īśravaḥ sarvabhūtasthaḥ sann asan sad asac ca yaḥ //
YajñS_3.178
avyaktam ātmā kṣetrajñaḥ kṣetrasya asya nigadyate / īśravaḥ sarvabhūta-sthaḥ sann asan sad asac ca yaḥ //
buddher utpattir avyaktāt tato 'haṃkārasaṃbhavaḥ /
tanmātrādīny ahaṃkārād ekottaraguṇāni ca //
YajñS_3.179
buddher utpattir avyaktāt tato 'haṃkāra-saṃbhavaḥ / tanmātra-ādīny ahaṃkārād eka-uttara-guṇāni ca //
śabdaḥ sparśaś ca rūpaṃ ca raso gandhaś ca tadguṇāḥ /
yo yasmān niḥsṛtaś caiṣāṃ sa tasminn eva līyate //
YajñS_3.180
śabdaḥ sparśaś ca rūpaṃ ca raso gandhaś ca tad-guṇāḥ / yo yasmān niḥsṛtaś ca eṣāṃ sa tasminn eva līyate //
yathātmānaṃ sṛjaty ātmā tathā vaḥ kathito mayā /
vipākāt triprakārāṇāṃ karmaṇām īśvaro 'pi san //
YajñS_3.181
yathā ātmānaṃ sṛjaty ātmā tathā vaḥ kathito mayā / vipākāt tri-prakārāṇāṃ karmaṇām īśvaro 'pi san //
sattvaṃ rajas tamaś caiva guṇās tasyaiva kīrtitāḥ /
rajastamobhyām āviṣṭaś cakravad bhrāmyate hy asau //
YajñS_3.182
sattvaṃ rajas tamaś caiva guṇās tasya eva kīrtitāḥ / rajas-tamobhyām āviṣṭaś cakravad bhrāmyate hy asau //
anādir ādimāṃś caiva sa eva puruṣaḥ paraḥ /
liṅgendriyagrāhyarūpaḥ savikāra udāhṛtaḥ //
YajñS_3.183
anādir ādimāṃś caiva sa eva puruṣaḥ paraḥ / liṅga-indriya-grāhya-rūpaḥ sa-vikāra udāhṛtaḥ //
pitṛyāno 'javīthyāś ca yad agastyasya cāntaram /
tenāgnihotriṇo yānti svargakāmā divaṃ prati //
YajñS_3.184
pitṛ-yāno 'ja-vīthyāś ca yad agastyasya ca antaram / tena agnihotriṇo yānti svarga-kāmā divaṃ prati //
ye ca dānaparāḥ samyag aṣṭābhiś ca guṇair yutāḥ /
te 'pi tenaiva mārgeṇa satyavrataparāyaṇāḥ //
YajñS_3.185
ye ca dāna-parāḥ samyag aṣṭābhiś ca guṇair yutāḥ / te 'pi tenaiva mārgeṇa satya-vrata-parāyaṇāḥ //
tatrāṣṭāśītisāhasramunayo gṛhamedhinaḥ /
punarāvartino bījabhūtā dharmapravartakāḥ //
YajñS_3.186
tatra aṣṭāśīti-sāhasramunayo gṛhamedhinaḥ / punar-āvartino bījabhūtā dharma-pravartakāḥ //
saptarṣināgavīthyantar devalokaṃ samāśritāḥ /
tāvanta eva munayaḥ sarvārambhavivarjitāḥ //
YajñS_3.187
saptarṣi-nāga-vīthy-antar deva-lokaṃ samāśritāḥ / tāvanta eva munayaḥ sarva-ārambha-vivarjitāḥ //
tapasā brahmacaryeṇa saṅgatyāgena medhayā /
tatra gatvāvatiṣṭhante yāvad ābhūtasaṃplavam //
YajñS_3.188
tapasā brahma-caryeṇa saṅga-tyāgena medhayā / tatra gatva āvatiṣṭhante yāvad ā-bhūta-saṃplavam //
yato vedāḥ purāṇāni vidyopaniṣadas tathā /
ślokā sūtrāṇi bhāṣyāṇi yac ca kiṃcana vāṅmayam //
YajñS_3.189
yato vedāḥ purāṇāni vidyā-upaniṣadas tathā / ślokā sūtrāṇi bhāṣyāṇi yac ca kiṃcana vāṅ-mayam //
vedānuvacanaṃ yajño brahmacaryaṃ tapo damaḥ /
śraddhopavāsaḥ svātantryam ātmano jñānahetavaḥ //
YajñS_3.190
veda-anuvacanaṃ yajño brahma-caryaṃ tapo damaḥ / śraddha ūpavāsaḥ svātantryam ātmano jñāna-hetavaḥ //
sa hy āśramair vijijñāsyaḥ samastair evam eva tu /
draṣṭavyas tv atha mantavyaḥ śrotavyaś ca dvijātibhiḥ //
YajñS_3.191
sa hy āśramair vijijñāsyaḥ samastair evam eva tu / draṣṭavyas tv atha mantavyaḥ śrotavyaś ca dvijātibhiḥ //
ya enam evaṃ vindanti ya vāraṇyakam āśritāḥ /
upāsate dvijāḥ satyaṃ śraddhayā parayā yutāḥ //
YajñS_3.192
ya enam evaṃ vindanti ya vā āraṇyakam āśritāḥ / upāsate dvijāḥ satyaṃ śraddhayā parayā yutāḥ //
kramāt te saṃbhavanty arcir ahaḥ śuklaṃ tathottaram /
ayanaṃ devalokaṃ ca savitāraṃ savaidyutam //
YajñS_3.193
kramāt te saṃbhavanty arcir ahaḥ śuklaṃ tatha ūttaram / ayanaṃ deva-lokaṃ ca savitāraṃ sa-vaidyutam //
tatas tān puruṣo 'bhyetya mānaso brahmalaukikān /
karoti punarāvṛttis teṣām iha na vidyate //
YajñS_3.194
tatas tān puruṣo 'bhyetya mānaso brahma-laukikān / karoti punar-āvṛttis teṣām iha na vidyate //
yajñena tapasā dānair ye hi svargajito narāḥ /
dhūmaṃ niśāṃ kṛṣṇapakṣaṃ dakṣiṇāyanam eva ca //
YajñS_3.195
yajñena tapasā dānair ye hi svarga-jito narāḥ / dhūmaṃ niśāṃ kṛṣṇa-pakṣaṃ dakṣiṇa-ayanam eva ca //
pitṛlokaṃ candramasaṃ vāyuṃ vṛṣṭiṃ jalaṃ mahīm /
kramāt te saṃbhavantīha punar eva vrajanti ca //
YajñS_3.196
pitṛ-lokaṃ candramasaṃ vāyuṃ vṛṣṭiṃ jalaṃ mahīm / kramāt te saṃbhavanti iha punar eva vrajanti ca //
etad yo na vijānāti mārgadvitayam ātmavān /
dandaśūkaḥ pataṅgo vā bhavet kīṭo 'tha vā kṛmiḥ //
YajñS_3.197
etad yo na vijānāti mārga-dvitayam ātmavān / dandaśūkaḥ pataṅgo vā bhavet kīṭo 'tha vā kṛmiḥ //
ūrusthottānacaraṇaḥ savye nyasyottaraṃ karam /
uttānaṃ kiṃcid unnāmya mukhaṃ viṣṭabhya corasā //
YajñS_3.198
ūrustha-uttāna-caraṇaḥ savye nyasya uttaraṃ karam / uttānaṃ kiṃcid unnāmya mukhaṃ viṣṭabhya ca urasā //
nimīlitākṣaḥ sattvastho dantair dantān asaṃspṛśan /
tālusthācalajihvaś ca saṃvṛtāsyaḥ suniścalaḥ //
YajñS_3.199
nimīlita-akṣaḥ sattvastho dantair dantān asaṃspṛśan / tālustha-acala-jihvaś ca saṃvṛta-āsyaḥ su-niścalaḥ //
saṃnirudhyendriyagrāmaṃ nātinīcocchritāsanaḥ /
dviguṇaṃ triguṇaṃ vāpi prāṇāyāmam upakramet //
YajñS_3.200
saṃnirudhya indriya-grāmaṃ na ati-nīca-ucchrita-āsanaḥ / dvi-guṇaṃ tri-guṇaṃ va āpi prāṇa-āyāmam upakramet //
tato dhyeyaḥ sthito yo 'sau hṛdaye dīpavat prabhuḥ /
dhārayet tatra cātmānaṃ dhāraṇāṃ dhārayan budhaḥ //
YajñS_3.201
tato dhyeyaḥ sthito yo 'sau hṛdaye dīpavat prabhuḥ / dhārayet tatra cā atmānaṃ dhāraṇāṃ dhārayan budhaḥ //
antardhānaṃ smṛtiḥ kāntir dṛṣṭiḥ śrotrajñatā tathā /
nijaṃ śarīram utsṛjya parakāyapraveśanam //
YajñS_3.202
antardhānaṃ smṛtiḥ kāntir dṛṣṭiḥ śrotrajñatā tathā / nijaṃ śarīram utsṛjya para-kāya-praveśanam //
arthānāṃ chandataḥ sṛṣṭir yogasiddher hi lakṣaṇam /
siddhe yoge tyajan deham amṛtatvāya kalpate //
YajñS_3.203
arthānāṃ chandataḥ sṛṣṭir yoga-siddher hi lakṣaṇam / siddhe yoge tyajan deham amṛtatvāya kalpate //
atha vāpy abhyasan vedaṃ nyastakarmā vane vasan /
ayācitāśī mitabhuk parāṃ siddhim avāpnuyāt //
YajñS_3.204
atha va āpy abhyasan vedaṃ nyasta-karmā vane vasan / ayācita-āśī mita-bhuk parāṃ siddhim avāpnuyāt //
nyāyāgatadhanas tattvajñānaniṣṭho 'tithipriyaḥ /
śrādhakṛt satyavādī ca gṛhastho 'pi hi mucyate //
YajñS_3.205
nyāya-āgata-dhanas tattvajñāna-niṣṭho 'tithi-priyaḥ / śrādha-kṛt satya-vādī ca gṛhastho 'pi hi mucyate //
mahāpātakajān ghorān narakān prāpya dāruṇān /
karmakṣayāt prajāyante mahāpātakinas tv iha //
YajñS_3.206
mahā-pātakajān ghorān narakān prāpya dāruṇān / karma-kṣayāt prajāyante mahā-pātakinas tv iha //
mṛgāśva?sūkaroṣṭrāṇāṃ brahmahā yonim ṛcchati /
kharapulkasavenānāṃ surāpo nātra saṃśayaḥ //
YajñS_3.207
mṛga-aśva?-sūkara-uṣṭrāṇāṃ brahmahā yonim ṛcchati / khara-pulkasa-venānāṃ surāpo na atra saṃśayaḥ //
kṛmikīṭapataṅgatvaṃ svarṇahārī samāpnuyāt /
tṛṇagulmalatātvaṃ ca kramaśo gurutalpagaḥ //
YajñS_3.208
kṛmi-kīṭa-pataṅgatvaṃ svarṇa-hārī samāpnuyāt / tṛṇa-gulma-latātvaṃ ca kramaśo guru-talpagaḥ //
brahmahā kṣayarogī syāt surāpaḥ śyāvadantakaḥ /
hemahārī tu kunakhī duścarmā gurutalpagaḥ //
YajñS_3.209
brahmahā kṣaya-rogī syāt surāpaḥ śyāva-dantakaḥ / hema-hārī tu kunakhī duścarmā guru-talpagaḥ //
yo yena saṃvasaty eṣāṃ sa talliṅgo 'bhijāyate /
annahartāmayāvī syān mūko vāgapahārakaḥ //
YajñS_3.210
yo yena saṃvasaty eṣāṃ sa tal-liṅgo 'bhijāyate / anna-hartā āma-yāvī syān mūko vāg-apahārakaḥ //
dhānyamiśro 'tiriktāñgaḥ piśunaḥ pūtināsikaḥ /
tailahṛt tailapāyī syāt pūtivaktras tu sūcakaḥ //
YajñS_3.211
dhānya-miśro 'tirikta-añgaḥ piśunaḥ pūti-nāsikaḥ / taila-hṛt taila-pāyī syāt pūti-vaktras tu sūcakaḥ //
parasya yoṣitaṃ hṛtvā brahmasvam apahṛtya ca /
araṇye nirjale deśe bhavati brahmarākṣasaḥ //
YajñS_3.212
parasya yoṣitaṃ hṛtvā brahma-svam apahṛtya ca / araṇye nirjale deśe bhavati brahma-rākṣasaḥ //
hīnajātau prajāyeta pararatnāpahārakaḥ /
patraśākaṃ śikhī hatvā gandhān chucchundarī śubhān //
YajñS_3.213
hīna-jātau prajāyeta para-ratna-apahārakaḥ / patra-śākaṃ śikhī hatvā gandhān chucchundarī śubhān //
mūṣako dhānyahārī syād yānam uṣṭraḥ kapiḥ phalam /
jalaṃ plavaḥ payaḥ kāko gṛhakārī hy upaskaram //
YajñS_3.214
mūṣako dhānya-hārī syād yānam uṣṭraḥ kapiḥ phalam / jalaṃ plavaḥ payaḥ kāko gṛha-kārī hy upaskaram //
madhu daṃśaḥ palaṃ gṛdhro gāṃ godhāgniṃ bakas tathā /
śvitrī vastraṃ śvā rasaṃ tu cīrī lavaṇahārakaḥ //
YajñS_3.215
madhu daṃśaḥ palaṃ gṛdhro gāṃ godha āgniṃ bakas tathā / śvitrī vastraṃ śvā rasaṃ tu cīrī lavaṇa-hārakaḥ //
pradarśanārtham etat tu mayoktaṃ steyakarmaṇi /
dravyaprakārā hi yathā tathaiva prāṇijātayaḥ //
YajñS_3.216
pradarśana-artham etat tu maya ūktaṃ steya-karmaṇi / dravya-prakārā hi yathā tathaiva prāṇi-jātayaḥ //
yathākarma phalaṃ prāpya tiryaktvaṃ kālaparyayāt /
jāyante lakṣaṇabhraṣṭā daridrāḥ puruṣādhamāḥ //
YajñS_3.217
yathā-karma phalaṃ prāpya tiryaktvaṃ kāla-paryayāt / jāyante lakṣaṇa-bhraṣṭā daridrāḥ puruṣa-adhamāḥ //
tato niṣkalmaṣībhūtāḥ kule mahati bhoginaḥ /
jāyante vidyayopetā dhanadhānyasamanvitāḥ //
YajñS_3.218
tato niṣkalmaṣī-bhūtāḥ kule mahati bhoginaḥ / jāyante vidyaya ūpetā dhana-dhānya-samanvitāḥ //
vihitasyānanuṣṭhānān ninditasya ca sevanāt /
anigrahāc cendriyāṇāṃ naraḥ patanam ṛcchati //
YajñS_3.219
vihitasya ananuṣṭhānān ninditasya ca sevanāt / anigrahāc ca indriyāṇāṃ naraḥ patanam ṛcchati //
tasmāt teneha kartavyaṃ prāyaścittaṃ viśuddhaye /
evam asyāntarātmā ca lokaś caiva prasīdati //
YajñS_3.220
tasmāt tena iha kartavyaṃ prāyaścittaṃ viśuddhaye / evam asya antar-ātmā ca lokaś caiva prasīdati //
prāyaścittam akurvāṇāḥ pāpeṣu niratā narāḥ /
apaścāttāpinaḥ kaṣṭān narakān yānti dāruṇān //
YajñS_3.221
prāyaścittam akurvāṇāḥ pāpeṣu niratā narāḥ / apaścāt-tāpinaḥ kaṣṭān narakān yānti dāruṇān //
tāmisraṃ lohaśaṅkuṃ ca mahānirayaśālmalī /
rauravaṃ kuḍmalaṃ pūtimṛttikaṃ kālasūtrakam //
YajñS_3.222
tāmisraṃ loha-śaṅkuṃ ca mahā-niraya-śālmalī / rauravaṃ kuḍmalaṃ pūtimṛttikaṃ kāla-sūtrakam //
saṃghātaṃ lohitodaṃ ca saviṣaṃ saṃprapātanam /
mahānarakakākolaṃ saṃjīvanamahāpatham //
YajñS_3.223
saṃghātaṃ lohita-udaṃ ca sa-viṣaṃ saṃprapātanam / mahā-naraka-kākolaṃ saṃjīvana-mahā-patham //
avīcim andhatāmisraṃ kumbhīpākaṃ tathaiva ca /
asipatravanaṃ caiva tāpanaṃ caikaviṃśakam //
YajñS_3.224
avīcim andha-tāmisraṃ kumbhī-pākaṃ tathaiva ca / asi-patra-vanaṃ caiva tāpanaṃ ca ekaviṃśakam //
mahāpātakajair ghorair upapātakajais tathā /
anvitā yānty acaritaprāyaścittā narādhamāḥ //
YajñS_3.225
mahā-pātakajair ghorair upapātakajais tathā / anvitā yānty acaritaprāyaścittā nara-adhamāḥ //
prāyaścittair apaity eno yad ajñānakṛtaṃ bhavet /
kāmato vyavahāryas tu vacanād iha jāyate //
YajñS_3.226
prāyaścittair apaity eno yad ajñāna-kṛtaṃ bhavet / kāmato vyavahāryas tu vacanād iha jāyate //
brahmahā madyapaḥ stenas tathaiva gurutalpagaḥ /
ete mahāpātakino yaś ca taiḥ saha saṃvaset //
YajñS_3.227
brahmahā madyapaḥ stenas tathaiva guru-talpagaḥ / ete mahā-pātakino yaś ca taiḥ saha saṃvaset //
gurūṇām adhyadhikṣepo vedanindā suhṛdvadhaḥ /
brahmahatyāsamaṃ jñeyam adhītasya ca nāśanam //
YajñS_3.228
gurūṇām adhyadhikṣepo veda-nindā suhṛd-vadhaḥ / brahma-hatyā-samaṃ jñeyam adhītasya ca nāśanam //
niṣiddhabhakṣaṇaṃ jaihmyam utkarṣe ca vaco 'nṛtam /
rajasvalāmukhāsvādaḥ surāpānasamāni tu //
YajñS_3.229
niṣiddha-bhakṣaṇaṃ jaihmyam utkarṣe ca vaco 'nṛtam / rajasvalā-mukha-āsvādaḥ surā-pāna-samāni tu //
aśvaratnamanuṣyastrībhūdhenuharaṇaṃ tathā /
nikṣepasya ca sarvaṃ hi suvarṇasteyasammitam //
YajñS_3.230
aśva-ratna-manuṣya-strībhū-dhenu-haraṇaṃ tathā / nikṣepasya ca sarvaṃ hi suvarṇa-steya-sammitam //
sakhibhāryākumārīṣu svayoniṣv antyajāsu ca /
sagotrāsu sutantrīṣu gurutalpasamaṃ smṛtam //
YajñS_3.231
sakhi-bhāryā-kumārīṣu sva-yoniṣv antyajāsu ca / sa-gotrāsu su-tantrīṣu guru-talpa-samaṃ smṛtam //
pituḥ svasāraṃ mātuś ca matulānīṃ snuṣām api /
mātuḥ sapatnīṃ bhaginīm ācāryatanayāṃ tathā //
YajñS_3.232
pituḥ svasāraṃ mātuś ca matulānīṃ snuṣām api / mātuḥ sapatnīṃ bhaginīm ācārya-tanayāṃ tathā //
ācāryapatnīṃ svasutāṃ gacchaṃs tu gurutalpagaḥ /
liṅgaṃ chittvā vadhas tasya sakāmāyāḥ striyā api //
YajñS_3.233
ācārya-patnīṃ sva-sutāṃ gacchaṃs tu guru-talpagaḥ / liṅgaṃ chittvā vadhas tasya sa-kāmāyāḥ striyā api //
govadho vrātyatā steyam ṛṇānāṃ cānapākriyā /
anāhitāgnitāpaṇyavikrayaḥ paridevanam //
YajñS_3.234
go-vadho vrātyatā steyam ṛṇānāṃ ca anapākriyā / anāhita-agnita āpaṇyavikrayaḥ paridevanam //
bhṛtād adhyayanādānaṃ bhṛtakādhyāpanaṃ tathā /
pāradāryaṃ pārivittyaṃ vārdhuṣyaṃ lavaṇakriyā //
YajñS_3.235
bhṛtād adhyayana-ādānaṃ bhṛtaka-adhyāpanaṃ tathā / pāradāryaṃ pārivittyaṃ vārdhuṣyaṃ lavaṇa-kriyā //
strīśūdraviṭkṣatravadho ninditārthopajīvanam /
nāstikyaṃ vratalopaś ca sutānāṃ caiva vikrayaḥ //
YajñS_3.236
strī-śūdra-viṭ-kṣatra-vadho nindita-artha-upajīvanam / nāstikyaṃ vrata-lopaś ca sutānāṃ caiva vikrayaḥ //
dhānyakupyapaśusteyam ayājyānāṃ ca yājanam /
pitṛmātṛsutatyāgas taḍāgārāmavikrayaḥ //
YajñS_3.237
dhānya-kupya-paśu-steyam ayājyānāṃ ca yājanam / pitṛ-mātṛ-suta-tyāgas taḍāga-ārāma-vikrayaḥ //
kanyāsaṃdūṣaṇaṃ caiva parivindakayājanam /
kanyāpradānaṃ tasyaiva kauṭilyaṃ vratalopanam //
YajñS_3.238
kanyā-saṃdūṣaṇaṃ caiva parivindaka-yājanam / kanyā-pradānaṃ tasyaiva kauṭilyaṃ vrata-lopanam //
ātmano 'rthe kriyārambho madyapastrīniṣevaṇam /
svādhyāyāgnisutatyāgo bāndhavatyāga eva ca //
YajñS_3.239
ātmano 'rthe kriyā-ārambho madyapa-strī-niṣevaṇam / svādhyāya-agni-suta-tyāgo bāndhava-tyāga eva ca //
indhanārthaṃ drumachedaḥ strīhiṃsāuṣadhajīvanam /
hiṃsrayantravidhānaṃ ca vyasanāny ātmavikrayaḥ //
YajñS_3.240
indhana-arthaṃ druma-chedaḥ strī-hiṃsa āuṣadha-jīvanam / hiṃsra-yantra-vidhānaṃ ca vyasanāny ātma-vikrayaḥ //
śūdrapreṣyaṃ hīnasakhyaṃ hīnayoniniṣevaṇam /
tathaivānāśrame vāsaḥ parānnaparipuṣṭatā //
YajñS_3.241
śūdra-preṣyaṃ hīna-sakhyaṃ hīna-yoni-niṣevaṇam / tathaiva anāśrame vāsaḥ para-anna-paripuṣṭatā //
asacchāstrādhigamanam ākareṣv adhikāritā /
bhāryāyā vikrayaś caiṣām ekaikam upapātakam //
YajñS_3.242
asac-chāstra-adhigamanam ākareṣv adhikāritā / bhāryāyā vikrayaś caiṣām ekaikam upapātakam //
śiraḥkapālī dhvajavān bhikṣāśī karma vedayan /
brahmahā dvādaśābdāni mitabhuk śuddhim āpnuyāt //
YajñS_3.243
śiraḥ-kapālī dhvajavān bhikṣā-āśī karma vedayan / brahmahā dvādaśa-abdāni mita-bhuk śuddhim āpnuyāt //
brāhmaṇasya paritrāṇād gavāṃ dvādaśakasya ca /
tathāśvamedhāvabhṛthasnānād vā śuddhim āpnuyāt //
YajñS_3.244
brāhmaṇasya paritrāṇād gavāṃ dvādaśakasya ca / tatha āśvamedha-avabhṛthasnānād vā śuddhim āpnuyāt //
dīrghatīvrāmayagrastaṃ brāhmaṇaṃ gām athāpi vā /
dṛṣṭvā pathi nirātaṅkaṃ kṛtvā tu brahmahā śuciḥ //
YajñS_3.245
dīrgha-tīvra-āmaya-grastaṃ brāhmaṇaṃ gām atha api vā / dṛṣṭvā pathi nirātaṅkaṃ kṛtvā tu brahmahā śuciḥ //
ānīya viprasarvasvaṃ hṛtaṃ ghātita eva vā /
tannimittaṃ kṣataḥ śastrair jīvann api viśudhyati //
YajñS_3.246
ānīya vipra-sarvasvaṃ hṛtaṃ ghātita eva vā / tan-nimittaṃ kṣataḥ śastrair jīvann api viśudhyati //
lomabhyaḥ svāhety evaṃ hi lomaprabhṛti vai tanum /
majjāntāṃ juhuyād vāpi mantrair ebhir yathākramam //
YajñS_3.247
lomabhyaḥ svāha īty evaṃ hi loma-prabhṛti vai tanum / majjā-antāṃ juhuyād va āpi mantrair ebhir yathā-kramam //
saṃgrāme vā hato lakṣyabhūtaḥ śuddhim avāpnuyāt /
mṛtakalpaḥ prahārārto jīvann api viśudhyati //
YajñS_3.248
saṃgrāme vā hato lakṣyabhūtaḥ śuddhim avāpnuyāt / mṛta-kalpaḥ prahāra-ārto jīvann api viśudhyati //
araṇye niyato japtvā trir vai vedasya saṃhitām /
śudhyeta vā mitāśitvāt pratisrotaḥ sarasvatīm //
YajñS_3.249
araṇye niyato japtvā trir vai vedasya saṃhitām / śudhyeta vā mita-āśitvāt pratisrotaḥ sarasvatīm //
pātre dhanaṃ vā paryāptaṃ dattvā śuddhim avāpnuyāt /
ādātuś ca viśuddhyartham iṣṭair vaiśvānarī smṛtā //
YajñS_3.250
pātre dhanaṃ vā paryāptaṃ dattvā śuddhim avāpnuyāt / ādātuś ca viśuddhy-artham iṣṭair vaiśvānarī smṛtā //
yāgasthakṣatraviḍghātī cared brahmahaṇi vratam /
garbhahā ca yathāvarṇaṃ tathātreyīniṣūdakaḥ //
YajñS_3.251
yāgastha-kṣatra-viḍ-ghātī cared brahmahaṇi vratam / garbhahā ca yathā-varṇaṃ tathā ātreyī-niṣūdakaḥ //
cared vratam ahatvāpi ghātārthaṃ cet samāgataḥ /
dviguṇaṃ savanasthe tu brāhmaṇe vratam ādiśet //
YajñS_3.252
cared vratam ahatva āpi ghāta-arthaṃ cet samāgataḥ / dvi-guṇaṃ savanasthe tu brāhmaṇe vratam ādiśet //
surāmbughṛtagomūtrapayasām agnisaṃnibham /
surāpo 'nyatamaṃ pītvā maraṇāc chuddhim ṛcchati //
YajñS_3.253
surā-ambu-ghṛta-go-mūtrapayasām agni-saṃnibham / surāpo 'nyatamaṃ pītvā maraṇāc chuddhim ṛcchati //
vālavāsā jaṭī vāpi brahmahatyāvrataṃ caret /
piṇyākaṃ vā kaṇān vāpi bhakṣayet trisamā niśi //
YajñS_3.254
vāla-vāsā jaṭī va āpi brahma-hatyā-vrataṃ caret / piṇyākaṃ vā kaṇān va āpi bhakṣayet tri-samā niśi //
ajñānāt tu surāṃ pītvā reto viṇmūtram eva ca /
punaḥ saṃskāram arhanti trayo varṇā dvijātayaḥ //
YajñS_3.255
ajñānāt tu surāṃ pītvā reto viṇ-mūtram eva ca / punaḥ saṃskāram arhanti trayo varṇā dvijātayaḥ //
patilokaṃ na sā yāti brāhmaṇī yā surāṃ pibet /
ihaiva sā śunī gṛdhrī sūkarī copajāyate //
YajñS_3.256
pati-lokaṃ na sā yāti brāhmaṇī yā surāṃ pibet / iha eva sā śunī gṛdhrī sūkarī ca upajāyate //
brāhmaṇasvarṇahārī tu rājñe musalam arpayet /
svakarma vyākhyāyaṃs tena hato mukto 'pi vāśuciḥ //
YajñS_3.257
brāhmaṇa-svarṇa-hārī tu rājñe musalam arpayet / sva-karma vyākhyāyaṃs tena hato mukto 'pi vā-śuciḥ //
anivedya nṛpe śudhyet surāpavratam ācaran /
ātmatulyaṃ suvarṇaṃ vā dadyād vā vipratuṣṭikṛt //
YajñS_3.258
anivedya nṛpe śudhyet surāpa-vratam ācaran / ātma-tulyaṃ suvarṇaṃ vā dadyād vā vipra-tuṣṭi-kṛt //
tapte 'yaḥśayane sārdham āyasyā yoṣitā svapet /
gṛhītvotkṛttya vṛṣaṇau nairṛtyāṃ cotsṛjet tanum //
YajñS_3.259
tapte 'yaḥ-śayane sārdham āyasyā yoṣitā svapet / gṛhītva ūtkṛttya vṛṣaṇau nairṛtyāṃ ca utsṛjet tanum //
prājāpatyaṃ caret kṛcchraṃ samā vā gurutalpagaḥ /
cāndrāyaṇaṃ vā trīn māsān abhyased vedasaṃhitām //
YajñS_3.260
prājāpatyaṃ caret kṛcchraṃ samā vā guru-talpagaḥ / cāndrāyaṇaṃ vā trīn māsān abhyased veda-saṃhitām //
ebhis tu saṃvased yo vai vatsaraṃ so 'pi tatsamaḥ /
Acharya949, p. 450
kanyāṃ samudvahed eṣāṃ sopavāsām akiṃcanām //
YajñS_3.261
ebhis tu saṃvased yo vai vatsaraṃ so 'pi tat-samaḥ / kanyāṃ samudvahed eṣāṃ sa-upavāsām akiṃcanām //
cāndrāyaṇaṃ caret sarvān avakṛṣṭān nihatya tu /
śūdro 'dhikārahīnopi kālenānena śudhyati //
YajñS_3.262
cāndrāyaṇaṃ caret sarvān avakṛṣṭān nihatya tu / śūdro 'dhikāra-hīno-pi kālena anena śudhyati //
pañcagavyaṃ pibed goghno māsam āsīta saṃyataḥ /
goṣṭheśayo go'nugāmī gopradānena śudhyati //
YajñS_3.263
pañca-gavyaṃ pibed goghno māsam āsīta saṃyataḥ / goṣṭhe-śayo go-'nugāmī go-pradānena śudhyati //
kṛcchraṃ caivātikṛcchraṃ ca cared vāpi samāhitaḥ /
dadyāt trirātraṃ copoṣya vṛṣabhaikādaśās tu gāḥ //
YajñS_3.264
kṛcchraṃ caiva atikṛcchraṃ ca cared va āpi samāhitaḥ / dadyāt tri-rātraṃ ca upoṣya vṛṣabha-ekādaśās tu gāḥ //
upapātakaśuddhiḥ syād evaṃ cāndrāyaṇena vā /
payasā vāpi māsena parākeṇātha vā punaḥ //
YajñS_3.265
upapātaka-śuddhiḥ syād evaṃ cāndrāyaṇena vā / payasā va āpi māsena parākeṇa atha vā punaḥ //
ṛṣabhaikasahasrā gā dadyāt kṣatravadhe pumān /
brahmahatyāvrataṃ vāpi vatsaratritayaṃ caret //
YajñS_3.266
ṛṣabha-ekasahasrā gā dadyāt kṣatra-vadhe pumān / brahma-hatyā-vrataṃ va āpi vatsara-tritayaṃ caret //
vaiśyahābdaṃ cared etad dadyād vaikaśataṃ gavām /
ṣaṇmāsāc chūdrahāpy etad dhenur dadyād daśātha vā //
YajñS_3.267
vaiśya-ha ābdaṃ cared etad dadyād va aikaśataṃ gavām / ṣaṇ-māsāc chūdraha āpy etad dhenur dadyād daśa atha vā //
durvṛttabrahmaviṭkṣatraśūdrayoṣāḥ pramāpya tu /
dṛtiṃ dhanur bastam aviṃ kramād dadyād viśuddhaye //
YajñS_3.268
durvṛtta-brahma-viṭ-kṣatraśūdra-yoṣāḥ pramāpya tu / dṛtiṃ dhanur bastam aviṃ kramād dadyād viśuddhaye //
apraduṣṭāṃ striyaṃ hatvā śūdrahatyāvrataṃ caret /
asthimatāṃ sahasraṃ tu tathānasthimatām anaḥ //
YajñS_3.269
apraduṣṭāṃ striyaṃ hatvā śūdra-hatyā-vrataṃ caret / asthimatāṃ sahasraṃ tu tatha ānasthimatām anaḥ //
mārjāragodhānakulamaṇḍūkāṃś ca patatriṇaḥ /
hatvā tryahaṃ pibet kṣīraṃ kṛcchraṃ vā pādikaṃ caret //
YajñS_3.270
mārjāra-godhā-nakulamaṇḍūkāṃś ca patatriṇaḥ / hatvā tryahaṃ pibet kṣīraṃ kṛcchraṃ vā pādikaṃ caret //
gaje nīlavṛṣāḥ pañca śuke vatso dvihāyanaḥ /
kharājameṣeṣu vṛṣo deyaḥ krauñce trihāyanaḥ //
YajñS_3.271
gaje nīla-vṛṣāḥ pañca śuke vatso dvi-hāyanaḥ / khara-aja-meṣeṣu vṛṣo deyaḥ krauñce tri-hāyanaḥ //
haṃsaśyenakapikravyāj jalasthalaśikhaṇḍinaḥ /
bhāsaṃ ca hatvā dadyād gām akravyādas tu vatsikām //
YajñS_3.272
haṃsa-śyena-kapi-kravya-aj jala-sthala-śikhaṇḍinaḥ / bhāsaṃ ca hatvā dadyād gām akravya-adas tu vatsikām //
urageṣv āyaso daṇḍaḥ paṇḍake trapu sīsakam /
kole ghṛtaghaṭo deya uṣṭre guñjā haye 'ṃśukam //
YajñS_3.273
urageṣv āyaso daṇḍaḥ paṇḍake trapu sīsakam / kole ghṛta-ghaṭo deya uṣṭre guñjā haye 'ṃśukam //
tittirau tu tiladroṇaṃ gajādīnām aśaknuvan /
dānaṃ dātuṃ caret kṛcchram ekaikasya viśuddhaye //
YajñS_3.274
tittirau tu tila-droṇaṃ gaja-ādīnām aśaknuvan / dānaṃ dātuṃ caret kṛcchram ekaikasya viśuddhaye //
phalapuṣpānnarasajasattvaghāte ghṛtāśanam /
Acharya949, p. 471
kiṃcit sāsthivadhe deyaṃ prāṇāyāmas tv anasthike //
YajñS_3.275
phala-puṣpa-anna-rasajasattva-ghāte ghṛta-aśanam / kiṃcit sa-asthi-vadhe deyaṃ prāṇa-āyāmas tv anasthike //
vṛkṣagulmalatāvīrucchedane japyam ṛkśatam /
syād oṣadhivṛthāchede kṣīrāśī go'nugo dinam //
YajñS_3.276
vṛkṣa-gulma-latā-vīrucchedane japyam ṛk-śatam / syād oṣadhi-vṛthā-chede kṣīra-āśī go-'nugo dinam //
puṃścalīvānarakharair daṣṭadaṣṭaḥ?śvoṣṭrādivāyasaiḥ /
prāṇāyāmaṃ jale kṛtvā ghṛtaṃ prāśya viśudhyati //
YajñS_3.277
puṃścalī-vānara-kharair daṣṭadaṣṭaḥ?-śva-uṣṭra-ādi-vāyasaiḥ / prāṇa-āyāmaṃ jale kṛtvā ghṛtaṃ prāśya viśudhyati //
yan me 'dya reta ityābhyāṃ skannaṃ reto 'bhimantrayet /
stanāntaraṃ bhruvor madhyaṃ tenānāmikayā spṛśet //
YajñS_3.278
yan me 'dya reta ity-ābhyāṃ skannaṃ reto 'bhimantrayet / stana-antaraṃ bhruvor madhyaṃ tena anāmikayā spṛśet //
mayi teja iti chāyāṃ svāṃ dṛṣṭvāmbugatāṃ japet /
sāvitrīm aśucau dṛṣṭe cāpalye cānṛte 'pi ca //
YajñS_3.279
mayi teja iti chāyāṃ svāṃ dṛṣṭva āmbu-gatāṃ japet / sāvitrīm aśucau dṛṣṭe cāpalye ca anṛte 'pi ca //
avakīrṇī bhaved gatvā brahmacārī tu yoṣitam /
gardabhaṃ paśum ālabhya nairṛtaṃ sa viśudhyati //
YajñS_3.280
avakīrṇī bhaved gatvā brahma-cārī tu yoṣitam / gardabhaṃ paśum ālabhya nairṛtaṃ sa viśudhyati //
bhaikṣāgnikārye tyaktvā tu saptarātram anāturaḥ /
kāmāvakīrṇa ity ābhyāṃ juhuyād āhutidvayam //
YajñS_3.281
bhaikṣa-agni-kārye tyaktvā tu sapta-rātram anāturaḥ / kāma-avakīrṇa ity ābhyāṃ juhuyād āhuti-dvayam //
upasthānaṃ tataḥ kuryāt saṃ mā siṃcantv anena tu /
madhumāṃsāśane kāryaḥ kṛcchraḥ śeṣavratāni ca //
YajñS_3.282
upasthānaṃ tataḥ kuryāt saṃ mā siṃcantv anena tu / madhu-māṃsa-aśane kāryaḥ kṛcchraḥ śeṣa-vratāni ca //
pratikūlaṃ guroḥ kṛtvā prasādyaiva viśudhyati /
Acharya949, p. 478
kṛcchratrayaṃ guruḥ kuryān mriyate prahito yadi //
YajñS_3.283
pratikūlaṃ guroḥ kṛtvā prasādya eva viśudhyati / kṛcchra-trayaṃ guruḥ kuryān mriyate prahito yadi //
kriyamāṇopakāre tu mṛte vipre na pātakam /
vipāke govṛṣāṇāṃ tu bheṣajāgnikriyāsu ca //
YajñS_3.2831
kriyamāṇa-upakāre tu mṛte vipre na pātakam / vipāke go-vṛṣāṇāṃ tu bheṣaja-agni-kriyāsu ca //
mithyābhiśaṃsino doṣo dviḥ samo bhūtavādinaḥ /
mithyābhiśastadoṣaṃ ca samādatte mṛṣā vadan //
YajñS_3.284
mithyā-abhiśaṃsino doṣo dviḥ samo bhūta-vādinaḥ / mithyā-abhiśasta-doṣaṃ ca samādatte mṛṣā vadan //
mahāpāpopapāpābhyāṃ yo 'bhiśaṃsen mṛṣā param /
abbhakṣo māsam āsīta sa jāpī niyatendriyaḥ //
YajñS_3.285
mahā-pāpa-upapāpābhyāṃ yo 'bhiśaṃsen mṛṣā param / ab-bhakṣo māsam āsīta sa jāpī niyata-indriyaḥ //
abhiśasto mṛṣā kṛcchraṃ cared āgneyam eva vā /
nirvapet tu puroḍāśaṃ vāyavyaṃ paśum eva vā //
YajñS_3.286
abhiśasto mṛṣā kṛcchraṃ cared āgneyam eva vā / nirvapet tu puroḍāśaṃ vāyavyaṃ paśum eva vā //
aniyukto bhrātṛjāyāṃ gacchaṃś cāndrāyaṇaṃ caret /
trirātrānte ghṛtaṃ prāśya gatvodakyāṃ viśudhyati //
YajñS_3.287
aniyukto bhrātṛ-jāyāṃ gacchaṃś cāndrāyaṇaṃ caret / tri-rātra-ante ghṛtaṃ prāśya gatva ūdakyāṃ viśudhyati //
trīn kṛcchrān ācared vrātyayājako 'bhicarann api /
vedaplāvī yavāśy abdaṃ tyaktvā ca śaraṇāgatam //
YajñS_3.288
trīn kṛcchrān ācared vrātyayājako 'bhicarann api / veda-plāvī yava-āśy abdaṃ tyaktvā ca śaraṇa-āgatam //
goṣṭhe vasan brahmacārī māsam ekaṃ payovratam /
gāyatrījapyanirataḥ śudhyate 'satpratigrahāt //
YajñS_3.289
goṣṭhe vasan brahma-cārī māsam ekaṃ payo-vratam / gāyatrī-japya-nirataḥ śudhyate 'sat-pratigrahāt //
prāṇāyāmī jale snātvā kharayānoṣṭrayānagaḥ /
nagnaḥ snātvā ca bhuktvā ca gatvā caiva divā striyam //
YajñS_3.290
prāṇa-āyāmī jale snātvā khara-yāna-uṣṭra-yāna-gaḥ / nagnaḥ snātvā ca bhuktvā ca gatvā caiva divā striyam //
guruṃ huṃkṛtya tvaṃkṛtya vipraṃ nirjitya vādataḥ /
baddhvā vā vāsasā kṣipraṃ prasādyopavased dinam //
YajñS_3.291
guruṃ huṃ-kṛtya tvaṃ-kṛtya vipraṃ nirjitya vādataḥ / baddhvā vā vāsasā kṣipraṃ prasādya upavased dinam //
vipradaṇḍodyame kṛcchras tv atikṛcchro nipātane /
kṛcchrātikṛcchro 'sṛkpāte kṛcchro 'bhyantaraśoṇite //
YajñS_3.292
vipra-daṇḍa-udyame kṛcchras tv ati-kṛcchro nipātane / kṛcchra-ati-kṛcchro 'sṛk-pāte kṛcchro 'bhyantara-śoṇite //
deśaṃ kālaṃ vayaḥ śaktiṃ pāpaṃ cāvekṣya yatnataḥ /
prāyaścittaṃ prakalpyaṃ syād yatra coktā na niṣkṛtiḥ //
YajñS_3.293
deśaṃ kālaṃ vayaḥ śaktiṃ pāpaṃ ca avekṣya yatnataḥ / prāyaścittaṃ prakalpyaṃ syād yatra ca uktā na niṣkṛtiḥ //
dāṣīkumbhaṃ bahirgrāmān ninayeran svabāndhavāḥ /
patitasya bahiḥ kuryuḥ sarvakāryeṣu caiva tam //
YajñS_3.294
dāṣī-kumbhaṃ bahir-grāmān ninayeran sva-bāndhavāḥ / patitasya bahiḥ kuryuḥ sarva-kāryeṣu caiva tam //
caritavrata āyāte ninayeran navaṃ ghaṭam /
jugupseran na cāpy enaṃ saṃvaseyuś ca sarvaśaḥ //
YajñS_3.295
carita-vrata āyāte ninayeran navaṃ ghaṭam / jugupseran na ca apy enaṃ saṃvaseyuś ca sarvaśaḥ //
patitānām eṣa eva vidhiḥ strīṇāṃ prakīrtitaḥ /
vāso gṛhāntake deyam annaṃ vāsaḥ sarakṣaṇam //
YajñS_3.296
patitānām eṣa eva vidhiḥ strīṇāṃ prakīrtitaḥ / vāso gṛha-antake deyam annaṃ vāsaḥ sa-rakṣaṇam //
nīcābhigamanaṃ garbhapātanaṃ bhartṛhiṃsanam /
viśeṣapatanīyāni strīmām etāny api dhruvam //
YajñS_3.297
nīca-abhigamanaṃ garbhapātanaṃ bhartṛ-hiṃsanam / viśeṣa-patanīyāni strīmām etāny api dhruvam //
śaraṇāgatabālastrīhiṃsakān saṃvasen na tu /
cīrṇavratān api sataḥ kṛtaghnasahitān imān //
YajñS_3.298
śaraṇa-āgata-bāla-strīhiṃsakān saṃvasen na tu / cīrṇa-vratān api sataḥ kṛta-ghna-sahitān imān //
ghaṭe 'pavarjite jñātimadhyastho yavasaṃ gavām /
sa dadyāt prathamaṃ gobhiḥ satkṛtasya hi satkriyā //
YajñS_3.299
ghaṭe 'pavarjite jñātimadhyastho yavasaṃ gavām / sa dadyāt prathamaṃ gobhiḥ satkṛtasya hi satkriyā //
vikhyātadoṣaḥ kurvīta parṣado 'numataṃ vratam /
Acharya949, p. 505
rahasyaprāyaścittam
anabhikhyātadoṣas tu rahasyaṃ vratam ācaret //
YajñS_3.300
vikhyāta-doṣaḥ kurvīta parṣado 'numataṃ vratam / rahasya-prāyaścittam anabhikhyāta-doṣas tu rahasyaṃ vratam ācaret //
trirātropoṣito japtvā brahmahā tv aghamarṣaṇam /
antarjale viśudhyeta dattvā gāṃ ca payasvinām //
YajñS_3.301
tri-rātra-upoṣito japtvā brahmahā tv agha-marṣaṇam / antar-jale viśudhyeta dattvā gāṃ ca payasvinām //
lomabhyaḥ svāhety atha vā divasaṃ mārutāśanaḥ /
jale sthitvābhijuhuyāc catvāriṃśadghṛtāhutīḥ //
YajñS_3.302
lomabhyaḥ svāha īty atha vā divasaṃ māruta-aśanaḥ / jale sthitva ābhijuhuyāc catvāriṃśad-ghṛta-āhutīḥ //
trirātropoṣito hutvā kūṣmāṇḍībhir ghṛtaṃ śuciḥ /
Acharya949, p. 508
brāhmaṇasvarṇahārī tu rudrajāpī jale sthitaḥ //
YajñS_3.303
tri-rātra-upoṣito hutvā kūṣmāṇḍībhir ghṛtaṃ śuciḥ / brāhmaṇa-svarṇa-hārī tu rudra-jāpī jale sthitaḥ //
sahasraśīrṣājāpī tu mucyate gurutalpagaḥ /
gaur deyā karmaṇo 'syānte pṛthag ebhiḥ payasvinī //
YajñS_3.304
sahasra-śīrṣā-jāpī tu mucyate guru-talpagaḥ / gaur deyā karmaṇo 'sya ante pṛthag ebhiḥ payasvinī //
prāṇāyāmaśataṃ kāryaṃ sarvapāpāpanuttaye /
upapātakajātānām anādiṣṭasya caiva hi //
YajñS_3.305
prāṇa-āyāma-śataṃ kāryaṃ sarva-pāpa-apanuttaye / upapātaka-jātānām anādiṣṭasya caiva hi //
oṃkārābhiṣṭutaṃ somasalilaṃ pāvanaṃ pibet /
kṛtvā hi retoviṇmūtraprāśanaṃ tu dvijottamaḥ //
YajñS_3.306
oṃ-kāra-abhiṣṭutaṃ somasalilaṃ pāvanaṃ pibet / kṛtvā hi reto-viṇ-mūtraprāśanaṃ tu dvija-uttamaḥ //
niśāyāṃ vā divā vāpi yad ajñānakṛtaṃ bhavet /
traikālyasaṃdhyākaraṇāt tat sarvaṃ vipraṇaśyati //
YajñS_3.307
niśāyāṃ vā divā va āpi yad ajñāna-kṛtaṃ bhavet / traikālya-saṃdhyā-karaṇāt tat sarvaṃ vipraṇaśyati //
śukriyāraṇyakajapo gāyatryāś ca viśeṣataḥ /
sarvapāpaharā hy ete rudraikādaśinī tathā //
YajñS_3.308
śukriya-āraṇyaka-japo gāyatryāś ca viśeṣataḥ / sarva-pāpa-harā hy ete rudra-ekādaśinī tathā //
yatra yatra ca saṃkīrṇam ātmānaṃ manyate dvijaḥ /
tatra tatra tilair homo gāyatryā vācanaṃ tathā //
YajñS_3.309
yatra yatra ca saṃkīrṇam ātmānaṃ manyate dvijaḥ / tatra tatra tilair homo gāyatryā vācanaṃ tathā //
vedābhyāsarataṃ kṣāntaṃ pañcayajñakriyāparam /
na spṛśantīha pāpāni mahāpātakajāny api //
YajñS_3.310
veda-abhyāsa-rataṃ kṣāntaṃ pañca-yajña-kriyā-param / na spṛśanti iha pāpāni mahā-pātakajāny api //
vāyubhakṣo divā tiṣṭhan rātriṃ nītvāpsu sūryadṛk /
japtvā sahasraṃ gāyatryāḥ śudhyed brahmavadhād ṛte //
YajñS_3.311
vāyu-bhakṣo divā tiṣṭhan rātriṃ nītva āpsu sūrya-dṛk / japtvā sahasraṃ gāyatryāḥ śudhyed brahma-vadhād ṛte //
brahmacaryaṃ dayā kṣāntir dānaṃ satyam akalkatā /
ahiṃsā steyamādhurye damaś ceti yamāḥ smṛtāḥ //
YajñS_3.312
brahmacaryaṃ dayā kṣāntir dānaṃ satyam akalkatā / ahiṃsā steya-mādhurye damaś ca iti yamāḥ smṛtāḥ //
snānaṃ maunopavāsejyāsvādhyāyopasthanigrahāḥ /
niyamā guruśuśrūṣā śaucākrodhāpramādatā //
YajñS_3.313
snānaṃ mauna-upavāsa-ijyāsvādhyāya-upastha-nigrahāḥ / niyamā guru-śuśrūṣā śauca-akrodha-apramādatā //
gomūtraṃ gomayaṃ kṣīraṃ dadhi sarpiḥ kuśodakam /
jagdhvā pare 'hny upavaset kṛcchraṃ sāntapanaṃ caret //
YajñS_3.314
go-mūtraṃ go-mayaṃ kṣīraṃ dadhi sarpiḥ kuśa-udakam / jagdhvā pare 'hny upavaset kṛcchraṃ sāntapanaṃ caret //
pṛthaksāntapanadravyaiḥ ṣaḍahaḥ sopavāsakaḥ /
saptāhena tu kṛcchro 'yaṃ mahāsāntapanaḥ smṛtaḥ //
YajñS_3.315
pṛthak-sāntapana-dravyaiḥ ṣaḍ-ahaḥ sa-upavāsakaḥ / sapta-ahena tu kṛcchro 'yaṃ mahā-sāntapanaḥ smṛtaḥ //
parṇodumbararājīvabilvapatrakuśodakaiḥ /
pratyekaṃ pratyahaṃ pītaiḥ parṇakṛcchra udāhṛtaḥ //
YajñS_3.316
parṇa-udumbara-rājīvabilva-patra-kuśa-udakaiḥ / pratyekaṃ pratyahaṃ pītaiḥ parṇa-kṛcchra udāhṛtaḥ //
taptakṣīraghṛtāmbūnām ekaikaṃ pratyahaṃ pibet /
ekarātropavāsaś ca taptakṛcchra udāhṛtaḥ //
YajñS_3.317
tapta-kṣīra-ghṛta-ambūnām ekaikaṃ pratyahaṃ pibet / eka-rātra-upavāsaś ca tapta-kṛcchra udāhṛtaḥ //
ekabhaktena naktena tathaivāyācitena ca /
upavāsena caivāyaṃ pādakṛcchraḥ prakīrtitaḥ //
YajñS_3.318
eka-bhaktena naktena tathaiva ayācitena ca / upavāsena caiva ayaṃ pāda-kṛcchraḥ prakīrtitaḥ //
yathākathaṃcit triguṇaḥ prājāpatyo 'yam ucyate /
Acharya949, p. 518
ayam evātikṛcchraḥ syāt pāṇipūrānnabhojanaḥ //
YajñS_3.319
yathā-kathaṃcit tri-guṇaḥ prājāpatyo 'yam ucyate / ayam eva ati-kṛcchraḥ syāt pāṇi-pūra-anna-bhojanaḥ //
kṛcchrātikṛcchraḥ payasā divasānekaviṃśatim /
Acharya949, p. 519
dvādaśāhopavāsena parākaḥ parikīrtitaḥ //
YajñS_3.320
kṛcchra-ati-kṛcchraḥ payasā divasa ānekaviṃśatim / dvādaśa-aha-upavāsena parākaḥ parikīrtitaḥ //
piṇyākācāmatakrāmbusaktūnāṃ prativāsaram /
ekarātropavāsaś ca kṛcchraḥ saumyo 'yam ucyate //
YajñS_3.321
piṇyāka-ācāma-takra-ambusaktūnāṃ prativāsaram / eka-rātra-upavāsaś ca kṛcchraḥ saumyo 'yam ucyate //
eṣāṃ trirātram abhyāsād ekaikasya yathākramam /
tulāpuruṣa ity eṣa jñeyaḥ pañcadaśāhikaḥ //
YajñS_3.322
eṣāṃ tri-rātram abhyāsād ekaikasya yathā-kramam / tulā-puruṣa ity eṣa jñeyaḥ pañcadaśa-ahikaḥ //
tithivṛddhyā caret piṇḍān śukle śikhyaṇḍasammitān /
ekaikaṃ hrāsayet kṛṣne piṇḍaṃ cāndrāyaṇaṃ caran //
YajñS_3.323
tithi-vṛddhyā caret piṇḍān śukle śikhy-aṇḍa-sammitān / ekaikaṃ hrāsayet kṛṣne piṇḍaṃ cāndrāyaṇaṃ caran //
yathākathaṃcit piṇḍānāṃ catvāriṃśac chatadvayam /
māsenaivopabhuñjīta cāndrāyaṇam athāparam //
YajñS_3.324
yathā-kathaṃcit piṇḍānāṃ catvāriṃśac chata-dvayam / māsena eva upabhuñjīta cāndrāyaṇam atha aparam //
kuryāt triṣavaṇasnāyī kṛcchraṃ cāndrāyaṇaṃ tathā /
pavitrāṇi japet piṇḍān gāyatryā cābhimantrayet //
YajñS_3.325
kuryāt triṣavaṇa-snāyī kṛcchraṃ cāndrāyaṇaṃ tathā / pavitrāṇi japet piṇḍān gāyatryā ca abhimantrayet //
anādiṣṭeṣu pāpeṣu śuddhiś cāndrāyaṇena ca /
dharmārthaṃ yaś cared etac candrasyaiti salokatām //
YajñS_3.326
anādiṣṭeṣu pāpeṣu śuddhiś cāndrāyaṇena ca / dharma-arthaṃ yaś cared etac candrasya eti sa-lokatām //
kṛcchrakṛd dharmakāmas tu mahatīṃ śriyam āpnuyāt /
yathā gurukratuphalaṃ prāpnoti susamāhitaḥ //
YajñS_3.327
kṛcchra-kṛd dharma-kāmas tu mahatīṃ śriyam āpnuyāt / yathā guru-kratu-phalaṃ prāpnoti su-samāhitaḥ //
śrutvaitān ṛṣayo dharmān yājñavalkyena bhāṣitān /
idam ūcur mahātmānaṃ yogīndram amitaujasam //
YajñS_3.328
śrutva aitān ṛṣayo dharmān yājñavalkyena bhāṣitān / idam ūcur mahā-ātmānaṃ yogi-indram amita-ojasam //
ya idaṃ dhārayiṣyanti dharmaśāstram atandritāḥ /
iha loke yaśaḥ prāpya te yāsyanti triviṣṭapam //
YajñS_3.329
ya idaṃ dhārayiṣyanti dharma-śāstram atandritāḥ / iha loke yaśaḥ prāpya te yāsyanti tri-viṣṭapam //
vidyārthī prāpnuyād vidyāṃ dhanakāmo dhanaṃ tathā /
āyuṣkāmas tathaivāyuḥ śrīkāmo mahatīṃ śriyam //
YajñS_3.330
vidyā-arthī prāpnuyād vidyāṃ dhana-kāmo dhanaṃ tathā / āyuṣ-kāmas tathaivā ayuḥ śrī-kāmo mahatīṃ śriyam //
ślokatrayam api hy asmād yaḥ śrāddhe śrāvayiṣyati /
pitṝṇāṃ tasya tṛptiḥ syād akṣayyā nātra saṃśayaḥ //
YajñS_3.331
śloka-trayam api hy asmād yaḥ śrāddhe śrāvayiṣyati / pitṝṇāṃ tasya tṛptiḥ syād akṣayyā na atra saṃśayaḥ //
brāhmaṇaḥ pātratāṃ yāti kṣatriyo vijayī bhavet /
vaiśyaś ca dhānyadhanavān asya śāstrasya dhāraṇāt //
YajñS_3.332
brāhmaṇaḥ pātratāṃ yāti kṣatriyo vijayī bhavet / vaiśyaś ca dhānya-dhanavān asya śāstrasya dhāraṇāt //
ya idaṃ śrāvayed vidvān dvijān parvasu parvasu /
aśvamedhaphalaṃ tasya tad bhavān anumanyatām //
YajñS_3.333
ya idaṃ śrāvayed vidvān dvijān parvasu parvasu / aśva-medha-phalaṃ tasya tad bhavān anumanyatām //
śrutvaitad yājñavaklyo 'pi prītātmā munibhāṣitam /
evam astv iti hovāca namaskṛtya svayaṃbhuve //
YajñS_3.334
śrutva aitad yājñavaklyo 'pi prīta-ātmā muni-bhāṣitam / evam astv iti ha uvāca namas-kṛtya svayaṃbhuve //
- Holder of rights
- GRETIL project
- Citation Suggestion for this Object
- TextGrid Repository (2025). Dharmaśāstra Collection. Yājñavalkyasmṛti. Yājñavalkyasmṛti. GRETIL. GRETIL project. https://hdl.handle.net/21.11113/0000-0016-CA9F-2