Asaṅga: Triśatikāyāḥ prajñāpāramitāyāḥ kārikāsaptatiḥ
paramo 'nugraho jñeyaḥ śārīraḥ saparigrahaḥ /
prāptāprāptāvihānau ca paramā syāt parīndanā // TśPk_1
vipulaḥ paramo 'tyanto 'viparyastaś ca cetasi /
upakārāśayaḥ sthānaṃ yāne 'smin guṇapūritaḥ // TśPk_2
dānaṃ pāramitāṣatkam āmiṣābhayadharmataḥ /
ekadvayatrayeṇeha pratipat sā 'pratiṣṭhitā // TśPk_3
ātmabhāve pratikṛtau vipāke cāpy asaktatā /
apravṛttitadanyārthapravṛttiparivarjane // TśPk_4
pragraho maṇḍale tredhā nimittāc cittavāraṇam /
uttarottarasaṃdehajanmataś ca nivāraṇā // TśPk_5
saṃskṛtatvena saṃkalpya saṃpat prāptau nivāryate /
trailakṣaṇyānyathābhāvāt tadabhāvāt tathāgataḥ // TśPk_6
sahetuphalagāmbhīryadeśanāsmin yugādhame /
na niṣphalā yataḥ santi bodhisattvās trayānvitāḥ // TśPk_7
śikṣayopāsānāt pūrvaṃ kuśalasyāvaropaṇāt /
śīlavanto 'nyabuddheṣu guṇavantaś ca kīrtitāḥ // TśPk_8
sapudgaleṣu dharmeṣu saṃjñāyā viprahāṇataḥ /
prajñāvantaś ca saṃjñāyā aṣṭadhāṣṭārthabhedataḥ // TśPk_9
pṛthagbhāvena saṃtatyā vṛtter ājīvitasthiteḥ /
punaś ca gatilīnatvād ātmasaṃjñā caturvidhā // TśPk_10
sarvābhāvād abhāvasya sadbhāvān nābhilāpyataḥ /
abhilāpaprayogāc ca dharmasaṃjñā caturvidhā // TśPk_11
adhimuktivaśāt teṣāṃ bhūtasaṃjñā prasādataḥ /
yathārutāgrahāt saṃyagdeśitatvasya codgrahāt // TśPk_12
phalato na mitā buddhaiḥ praṇidhijñānalakṣitāḥ /
Iābhasatkārakāmānāṃ tadvādavinivṛttaye // TśPk_13
asthānād ānukūlyāc ca dharmeṣv adhigamasya hi /
kolasyeva parityāgo dharme saṃdhis tato mataḥ // TśPk_14
nairmāṇikena no buddho dharmo nāpi ca deśitaḥ /
deśitas tu dvayāgrāhyo 'vācyo 'vākpathalakṣaṇāt // TśPk_15
grahaṇadeśaṇā cāsya nāpārthā puṇyasaṃgrahāt / puṇyaṃ bodhyanupastaṃbhād upastaṃbhād dvayasya ca // TśPk_16
svābhāvikāptihetutvāt tadanyasya ca janmanaḥ /
kaivalyād buddhadharmāṇām agryatvaṃ puṇyasādhanam // TśPk_17
agrāhyānabhilapyatvaṃ svaphalānām anudgrahāt /
dvayāvaraṇanirmokṣāt subhūtāv araṇādvayaṃ // TśPk_18
buddhadīpaṃkarāgrāhād vakyenādhigamasya hi /
tataś cādhigame siddhā agrāhyānabhilāpyatā // TśPk_19
jñānaniṣyandavijñaptimātratvāt kṣetranodgrahaḥ / avigrahatvād agratvād avyūhaṃ vyūhatā matā // TśPk_20
sumeror iva rājatve saṃbhoge nāsti codgrahaḥ /
sāsravatvena cābhāvāt saṃskṛtatvena cāsya hi // TśPk_21
bahutvabhedakhyātyarthaṃ viśeṣasya ca siddhaye /
paurvāparyeṇa puṇyasya punar dṛṣṭāntadeśanā // TśPk_22
dvayasya pātrīkaraṇān niṣyandatvamahatvataḥ /
asaṃkleśasya hetutvād dhīnābhibhavanād api // TśPk_23
tatphalaśreṣṭhaduḥkhatvād durlabhārthottamārthataḥ /
jñeyāpāramitatvāc ca parāsādhāraṇatvataḥ // TśPk_24
gāḍhagaṃbhīrabhāvāc ca parasūtraviśiṣṭataḥ /
mahāśuddhānvayatvāc ca puṇyāt puṇyaṃ viśiṣyate // TśPk_25
sahiṣṇutā ca caryāyāṃ duṣkarāyāṃ śubhā yataḥ /
tadguṇāparimāṇatvād agrārthena nirucyate // TśPk_26
ātmavyāpādasaṃjñāyā abhāvād duḥkhatā na ca /
sasukhā karuṇābhāvāc caryāduḥkhaphalā tataḥ // TśPk_27
cittātyāgābhinirhāre yatnaḥ kāryo dṛḍho yataḥ /
kṣāntipāramitāprāptau tatprāyogika eva ca // TśPk_28
pratipattiś ca sattvārthā vijñeyā hetubhāvataḥ /
sattvavastunimittāt tu vijñeyā parivarjitā // TśPk_29
nāmaskandhāś ca tadvastu tatsaṃjñāpagamāj jine /
tadabhāvo hi buddhānāṃ tattvadarśanayogataḥ // TśPk_30
phalāpratiṣṭhito mārgas tatphalasyāpi kāraṇam /
buddhānāṃ bhūtavāditvāt tac ca jñeyaṃ caturvidham // TśPk_31
pratijñā hīnayānasya mahāyānasya deśanā /
sarvavyākaraṇānāṃ ca na visaṃvādinī yataḥ // TśPk_32
aprāpter ānukulyāc ca na satyā na mṛṣā matā /
yathārutaniveśasya pratipakṣeṇa deśanā // TśPk_33
x x x x x x x x x x x x x .alābhatā /
ajñānāt sapratiṣṭhena jñānād anyena lābhatā // TśPk_34
tamaḥprakāśam ajñānaṃ jñānam ālokavan matam /
pratipakṣavipakṣasya lābhahānyāmukhatvataḥ // TśPk_35
yādṛśyā pratipattyā x x x x x x x x x /
yat karmikā ca sā dharme pratipattis tad ucyate // TśPk_36
vyañjane trividhā dharmadharatve śrutavistare /
arthasya parato 'dhyātmam āptau śravaṇacintanāt // TśPk_37
x x x x x x x x x x x x paripācane /
vastukālamahatvena puṇyāt puṇyaṃ viśiṣyate // TśPk_38
agocaratvaṃ kaivalyaṃ mahātmāśritatā tathā / durlabhaśravatā caiva dhātupuṣṭir anuttarā // TśPk_39 x x x x x x x x x x x pātratāśraye /
śodhanāvaraṇānāṃ ca kṣiprābhijñātvam eva ca // TśPk_40
vicitraIokasaṃpattivipākaḥ sumahānn api / karmāṇi etāni dharme pratipatter matāni x // TśPk_41 x x x x x x x x x bodhisattvakalpanā /
cittāvaraṇam ākhyātaṃ yac cittam apratiṣṭhitaṃ // TśPk_42
paścādvyākaraṇān no ca caryā dīpaṃkare parā /
bodhis tac caryayā tulyā na sa x x x x x x // TśPk_43
x x x x x x x x na mṛṣā paridīpitā /
dharmās tato buddhadharmāḥ sarve 'bhāvasvalakṣaṇāḥ // TśPk_44
dharmakāyena buddhas tu mataḥ saḥ puruṣopamaḥ /
nirāvaraṇato x x x x x x x x x x x // TśPk_45
guṇamahātmyataś cāpi mahākāyaḥ sa eva hi /
abhāvakāyabhāvāc ca akāyo 'sau nirucyate // TśPk_46
dharmadhātāv akuśalaḥ sattvanirvāpaṇe matiḥ /
kṣetrāṇāṃ śodhane caiva x x x x x x x x // TśPk_47
sattvānāṃ bodhisattvānāṃ dharmān yaś ca nairātmakān /
buddhyādhimucyate 'nārya āryo dhīmān sa kaṭhyate // TśPk_48
nopalambhe 'pi dharmāṇāṃ cakṣur na hi na vidyate / buddhānāṃ pañcadhā tac ca vitathārthasya darśanāt // TśPk_49 nānāvithatavijñapteḥ sṃṛtyupasthānavarjanāt /
nirādhāraprabandho 'syā vitathāto nirucyate // TśPk_50
jñānasyādhārato jñeyā puṇye vitathatā na ca / tataḥ puṇyanimittaṃ hi punar dṛṣṭāntakīrtanam // TśPk_51 na dharmakāyaniṣpattir anuvyañjanam ucyate /
na ca lakṣaṇasaṃpattis tad akāyatvato matā // TśPk_52
dharmakāyāvinirbhāgān na dvayaṃ na tathāgataḥ /
saṃpattir ucyate bhūyo dvayaṃ nāsty astitā tataḥ // TśPk_53
x x x x x x x x x x x x x kalpitā /
dharmakāyāvinirbhāgād deśanāpy asvalakṣaṇā // TśPk_54
deśyadaiśikagāṃbhīryaśraddhā na ca na santi hi /
na sattvā nāpi cāsattvās te 'nāryārya x x x x // TśPk_55
x x x x x x x x jñeyā bodhir anuttarā / na vṛddhyā dharmadhātau hi śuddhisāmyāt svalakṣaṇāt // TśPk_56
upāyānuttaratvāc ca sāsravatvād adharmataḥ /
śubhā na dharmā x x x x x x x x x x x // TśPk_57
naiva? cāvyākṛtatve 'pi deśanā 'prāptaye matā /
dharmaratnaṃ tataś caikaṃ ratnād anyād viśiṣyate // TśPk_58
saṃkhyāprabhavajātīnāṃ saṃbandhasya viśeṣaṇe / x x x x x x x x x x x x x labhyate // TśPk_59
samatvād dharmadhātoś ca na sattvā mocitā jinaiḥ /
sahanāmnā yataḥ skandhā dharmadhātvabahirgatāḥ // TśPk_60
ātmagrāhasamo dosas ta x x x x x x x /
x x x x x grāhe hi agrāhagrāhatā matā // TśPk_61
na caiva rūpakāyena so 'numeyas tathāgataḥ /
dharmakāyo yataś cakravartī mābhūt tathāgataḥ // TśPk_62
na ca lakṣaṇavaipākyapuṇy. x x x x x x / dharmakāyasya lābho hi upāyo yad vilakṣaṇaḥ // TśPk_63
rūpānuśravamātreṇa na buddhajñaḥ pṛthagjanaḥ /
tathatādharmakāyo hi yato 'vijñānagocaraḥ // TśPk_64
na ca puṇyas x x x x x x x x x x x x /
kṣāntilābhe 'pi nocchedo nirmalasyāsya lābhataḥ // TśPk_65
punaḥ puṇyanimittaṃ hi tasmād dṛṣṭāntadeśanā /
tat puṇyasyāvipākatvān nodgrahaḥ saparigrahaḥ // TśPk_66
tan nirmāṇaphalaṃ teṣāṃ puṇya x x x x x x /
anābhogena yat karma buddhāḥ kurvanti dikṣu ca // TśPk_67
gatyādayas tu nirmāṇair buddhās tv avicalāḥ sadā /
dharmadhātau ca tatsthānaṃ naikatvānyatvato matam // TśPk_68
rajomaṣīkriyā dhātor dṛṣṭāntas tasya dyotakaḥ / maṣīkaraṇatā kleśakṣayasyeha nidarśanam // TśPk_69
asaṃcayatvāpiṇḍatvam anekatvanidarśanam /
saṃhatasthānatā tasmin nānyatve ca nidarśanam // TśPk_70
vyavahāramātratāyā bālānām udgraho 'nyathā /
dvayābhāvān na bodhyāptiḥ prahāṇād ātmadharmayoḥ // TśPk_71
tasmād dṛṣṭir adṛṣṭiś ca nairarthyābhūtakalpataḥ / sūkṣmam āvaraṇaṃ hy etat tathā jñānāt prahīyate // TśPk_72
jñānadvayasamādhānapraheyaṃ tac ca deśitam /
nirmāṇaiḥ kaśaṇāt puṇyaṃ tad buddhānāṃ na nākṣayam // TśPk_73
nirmito 'smīti cātmānaṃ kāśayantas tathāgatāḥ / prakāśayanti nātmānaṃ tasmāt sā kāśanā satī // TśPk_74
saṃskāro na tathā nānyaṃ nirvāṇaṃ hi tathāgate /
navadhā saṃbhūtasyeha saṃyagjñānaparīkṣaṇāt // TśPk_75
dṛṣṭir nimittaṃ vijñānaṃ pratiṣṭhādehabhogatā /
atītaṃ vartamānaṃ ca parīkṣyaṃ cāpy anāgatam // TśPk_76
lakṣaṇasyopabhogasya pravṛtteś ca parīkṣaṇāt / nirmalāṃ teṣu vaśitāṃ saṃskāreṣu samāpnute // TśPk_77
triśatikāyāḥ prajñāpāramitāyāḥ kārikāsaptatiḥ samāptā // //
kṛtir iyam āryāsaṅgapādānām iti // //
