Ahorātravratacaityasevānuśaṃsāvadāna

oṃ namo ratnatrayāya /

śrīmad ratnatrayaṃ natvā tridhātubhuvanādhipam /

ahorātravratakathāṃ vakṣye gurūpadeśataḥ // Avc_1 //

kukkuṭārāmam āsīnam upaguptaṃ yatīśvaram /

kṛtāñjalipuṭo 'śokaḥ prārthayad evam ādarāt // Avc_2 //

{A different verse in BCDE as follows: athāśoko mahīpāla upaguptaṃ yatiṃ ca tam / kṛtāñjalipuṭo natvā prārthayad evam ādarāt // Avc_2* //}

bhadanta śrotum icchāmi caityavratavidhiṃ punaḥ /

ahorātravratasyāpi vidhiṃ puṇyāni sadguro // Avc_3 //

tad bhavān sadguruḥ śāstā lokapuṇyapravṛddhaye /

ahorātravratasyātra vidhim ādeṣṭum arhati // Avc_4 //

iti tena narendreṇa prārthitaṃ sa sudhīr yatiḥ /

śrutvā taṃ nṛpam ālokya punar evam upādiśat // Avc_5 //

śṛṇu sādhu mahārāja yathā me guruṇoditam /

tathāhaṃ te pravakṣyāmi śrutvā caivaṃ samācara // Avc_6 //

purā sa bhagavāñ chāstā śākyasiṃho jagadguruḥ /

śrāvakair bhikṣubhiḥ sārdhaṃ cailakaiś cāpy upāsakaiḥ // Avc_7 //

bhikṣuṇībhiḥ suśīlābhir bodhisattvagaṇair api /

vihāre jetakāraṇye vyaharat saugatāśrame // Avc_8 //

tadā sa bhagavān buddho lokānāṃ puṇyavṛddhaye /

sabhāmadhye samāsīno dharmam ādeṣṭum ārabhat // Avc_9 //

tadā sarve 'marendrādilokapālā maharddhikāḥ /

tat saddharmāmṛtaṃ pātuṃ śraddhayā samupāgatāḥ // Avc_10 //

brahmādibrāhmaṇāś cāpi maharṣayas tapasvinaḥ /

catvāraś ca mahārājāḥ sasainyaparicārakāḥ // Avc_11 //

daityendrā nāgarājāś ca yakṣagandharvakinnarāḥ /

siddhā vidyādharāḥ sādhyā grahāś ca vasavas tathā // Avc_12 //

rākṣasāś ca mahāvirā garuḍāś ca mahoragāḥ /

yogino yatayaś cāpi rājānaḥ kṣātriyā api // Avc_13 //

amātyā mantriṇaś cāpi vaiśyā rājakumārakāḥ /

śreṣṭhino dhaninaḥ śūdrāḥ sārthavāhā māhājanāḥ // Avc_14 //

vaṇijaḥ śilpinaś cāpi paurā janapadās tathā /

grāmyāḥ kārvaṭikāś cāpi tathānyadeśavāsinaḥ // Avc_15 //

sarve te samupāgatya buddhaṃ taṃ śṛīghanaṃ mudā /

satkṛtya śraddhayābhyarcya kṛtvā pradakṣiṇāny api // Avc_16 //

kṛtāñjalipuṭā natvā niṛīkṣya saṃpramoditāḥ /

tat saddharmāmṛtaṃ pātum upatasthuḥ samāhitāḥ // Avc_17 //

tadāsanāt samutthāya subhūtiḥ sthaviro yatiḥ /

udvahann uttarāsaṅgaṃ jānubhyāṃ bhuvi saṃsthitaḥ // Avc_18 //

kṛtāñjalipuṭo natvā bhagavantaṃ jagadgurum /

śrīghanaṃ taṃ samālokya prārthayad evam ādarāt // Avc_19 //

bhagavan nātha sarvajña vijānīyād bhavān guruḥ /

sarvalokā ime śāstur dharmaṃ śrotuṃ samāsthitāḥ // Avc_20 //

tad atra bhuvane khyātam ahorātravrataṃ kadā /

pravartate tad ākhyāhi tadvidhiṃ ca kathaṃ prabho // Avc_21 //

iti tenārhatā pṛṣṭe bhagavān sa munīśvaraḥ /

tāṃ sabhāṃ taṃ subhūtiṃ ca samālokyaivam abravīt // Avc_22 //

sādhu śṛṇu subhūte tvaṃ sarvasattvahitārthabhṛt /

ahorātravrataṃ puṇyaṃ vidhiṃ ca kathyate mayā // Avc_23 //

purā pūrvavidehe 'bhūt khyātā gandhavatī purī /

tasyāṃ rājā mahāvijña indrapṣṭābhidhaḥ prabhuḥ // Avc_24 //

so 'ntaḥpure samānīya vasubandhuṃ jinātmajam /

sabhāyāṃ svāsane sthāpya satkṛtya śraddhayārcayat // Avc_25 //

tataḥ sa bhūpatī rājā utthāya samupāśritaḥ /

kṛtāñjaliḥ praṇatvainaṃ prārthayad evam ādarāt // Avc_26 //

bhadanta yad ime lokā asaddharmābhimāninaḥ /

tad eṣāṃ mānaghātāya saddharmaṃ samupādiśa // Avc_27 //

yac chrutvaiva tv ime sarve saddharmapratibodhitāḥ /

sarvapāpavinirmuktā bhaveyur bodhilābhinaḥ // Avc_28 //

iti rājñārthitaṃ śrutvā vasubandhuḥ sa ātmavit /

indrapṛṣṭaṃ mahīndraṃ taṃ samālokyaivam abravīt // Avc_29 //

śṛṇu sādhu mahārājā tava puṇyapravṛddhaye /

sarvasattvahitārthaṃ tad ahorātramahāvratam // Avc_30 //

yathā mayā śrutaṃ pūrvaṃ vipaśyinā prabhāṣitam /

mahatpuṇyānuśaṃsā ca tadvidhiś ca pracakṣyate // Avc_31 //

saṃsāre 'tra mahat puṇyaṃ prāptum icchanti ye narāḥ /

caritavyam ahorātravrataṃ taiḥ śraddhayā mudā // Avc_32 //

bhaktyā caranti ye martyā ahorātravrataṃ mudā /

te sarve vimalātmānaḥ pariśuddhatrimaṇḍalāḥ // Avc_33 //

bodhicittaṃ samāsādya caritvā bodhicārikām /

sarvasattvahitaṃ kṛtvā pūrya pāramitāḥ kramāt // Avc_34 //

sarvakleśagaṇāñ jitvā sarvamāragaṇān api /

samyagbodhiṃ samāsādya bhaveyuḥ sugatā dhruvam // Avc_35 //

atītaiś ca jinaiḥ sarvaiḥ kṛtvaitad vratam uttamam /

sarvamāragaṇāñ jitvā saṃbodhiḥ sādhitā khalu // Avc_36 //

vartamānaiś ca saṃbuddhaiḥ sarvair etad vrataṃ kṛtam /

etatpuṇyānubhāvair hi saṃbodhiḥ sādhitā drutam // Avc_37 //

tathā cānāgataiḥ sarvaiḥ kṛtvā caitad vrataṃ varam /

etatpuṇyavipākais tu prāpsyate bodhir uttamā // Avc_38 //

tathānye bodhisattvāś ca saṃbodhivratacārakāḥ /

etad vratavaraṃ dhṛtvā caranti bodhisaṃvaram // Avc_39 //

tathā sarve 'marendrāś ca kṛtvā caitad vrataṃ mudā /

devalokādhināthās te bhavanti bodhibhāginaḥ // Avc_40 //

evaṃ sarve mahāsattvā ṛṣayo munayo 'pi ca /

etad vratavaraṃ kṛtvā bhavanti brahmacāriṇaḥ // Avc_41 //

evaṃ ye ye narāś cāpi caranty etad vrataṃ mudā /

te te sarve 'pi tatpuṇyair bhavanti bodhibhāginaḥ // Avc_42 //

ye cāpy etad vrataṃ dṛṣṭvā śrutvāpi cānumoditāḥ /

prasīdanti tathā te 'pi tatpuṇyaṃ prāpnuvanti hi // Avc_43 //

etatpuṇyānubhāvena naiva gacchanti durgatim /

sarvadā saśubhaṃ saukhyaṃ bhuktvā yānti jinālayam // Avc_44 //

tasmāt sarvaprayatnena saddharmasukhavāñchibhiḥ /

ahorātravrataṃ bhaktyā caritavyaṃ naraiḥ sadā // Avc_45 /

ahorātravratotpannapuṇyasaṃkhyā na vidyate /

aprameyam asaṃkhyeyam iti buddhaiḥ prakathyate // Avc_46 //

sarvair api munīndrais tat saṃkhyāṃ kartuṃ na śakyate /

mayātra śakyam ekena tatpuṇyaṃ gaṇituṃ katham // Avc_47 //

yasya puṇyānubhāvena mahānti pātakāny api /

nirdahya pariśuddhātmā tatkṣaṇād yāti sadgatim // Avc_48 //

yathābhilaṣitaṃ kāryaṃ sādhayitvā hy avighnataḥ /

sarvadā satsukhaṃ bhuktvā saṃyānty ante jinālayam // Avc_49 //

iti matvā mahatpuṇyam ahorātravrataṃ varam /

dharmārthakāmamokṣāptyai caritavyaṃ sadā naraiḥ // Avc_50 //

tathā cet te mahatpuṇyam ihāmutra śubhaṃ sadā /

kramād bodhivrataṃ prāpya bodhisattvo bhaved dhruvam // Avc_51 //

kramāt kleśān vinirjitya saṃsārasukhanandinaḥ /

jitvā māragaṇān sarvān saṃbuddhapadam āpnuyāḥ // Avc_52 //

iti tena samākhyātaṃ dhīmatā vasubandhunā /

śrutvaivaṃ sumahat puṇyam indrapṛṣṭo mumoda saḥ // Avc_53 //

tataḥ sa indrapṛṣṭākhyo mahārājo 'numoditaḥ /

ahorātravrataṃ kartuṃ cārayituṃ samaicchata // Avc_54 //

tataḥ sa nṛpa utthāya sāñjaliḥ samupācaran /

vasubandhuṃ tam ānatvā prārthayad evam ādarāt // Avc_55 //

bhadanta bhavatādiṣṭam ahorātravratodbhavam /

mahat puṇyaṃ niśamyāhaṃ kartum icchāmi sāṃpratam // Avc_56 //

tasmāt tadvidhim ādeṣṭum arhasi me jagaddhite /

sarvathāhaṃ cariṣyāmi cariṣyanti prajā api // Avc_57 //

tad atra sarvasattvānāṃ hitāya puṇyasiddhaye /

ahorātravratasyaivaṃ vidhim ādeṣṭum arhasi // Avc_58 //

iti tena narendreṇa prārthitaṃ sa mahāmatiḥ /

vasubandhur niśamyaivaṃ indrapṛṣṭaṃ tam abravīt // Avc_59 //

śṛṇu rājan yathākhyātaṃ munīndreṇa vipaśyinā /

tathāhaṃ te pravakṣyāmi vratarājavidhiṃ kramāt // Avc_60 //

svayaṃbhūcaityabhūkṣetre vihāre sugatāśrame /

puṇyakṣetre nadītīre saṃgame saritāṃ tathā // Avc_61 //

tīrthe samudratīre ca hradatīre sarastaṭe /

udyāne parvate 'raṇye vivikte vana-āśrame // Avc_62 //

caityālaye śubhe sthāne prāsāde mandire gṛhe /

evam anyatra bhūdeśe śuddhasthāne manorame // Avc_63 //

eteṣu pariśuddheṣu yatrepsite viśodhite /

dharmaśālāṃ vidhāyādau mṛdgomayair vilepayet // Avc_64 //

caturdhvajān pratiṣṭhāpya vitanuyād vitānakam /

puṣpamālādibhiś citrair duṣyaiḥ paṭṭaiś ca maṇḍayet // Avc_65 //

{E adds a verse in the margin as follows: gokśīraiḥ paṃcaratnaiś ca śilācūrṇair vilepayet / digmālā digpratāpaiś (sic) ca lambayec ca jinālayaṃ // Avc_65* //}

tatra vajrī śubhācāraḥ pariśuddhatrimaṇḍalaḥ /

maṇḍalaṃ vartayed ramyaṃ dharmadhātor yathāvidhi // Avc_66 //

tatas tan maṇḍalaṃ vajrī pratiṣṭhāpya yathāvidhi /

vratināṃ saṃgrahaṃ kṛtvā vratārambhaṃ prakārayet // Avc_67 //

śuklapakṣe trayodaśyāṃ bhojanānte dinātyaye /

dantādidhāvanaṃ kṛtvā mukhādiṃ pariśodhayet // Avc_68 //

caturdaśyāṃ prabhāte ca tīrthe snātvā vratī sudhīḥ /

śucivastrāvṛto bhadraśīlaḥ śraddhāsamanvitaḥ // Avc_69 //

madhyāhne maṇḍalaṃ caityaṃ pañcabhir upahārakaiḥ /

yathāvidhi samabhyarcya praṇāmaṃ saṃprakārayet // Avc_70 //

tato yāme tṛīye 'hnaḥ kārayed vratapālaṇam /

nirāmiṣair viśuddhānnaiḥ snānaṃ ca kārayet tataḥ // Avc_71 ///

tato rātrimukhe caityaṃ maṇḍalaṃ ca samarcayet /

dīpamālāḥ samujjvālya dharmaṃ ca śrāvayed vratīn // Avc_72 //

pūrṇamāsyāṃ prabhāte tu snātvā śuddhāmbarāvṛtāḥ /

śodhitapañcagavyena kuryuś cāṅgaviśodhanam // Avc_73 //

tato dattvārgham ādau te sūryāya vratinas tathā /

gurave ca pradāyārghaṃ sthitvā svasvāsane kramāt // Avc_74 //

pūjāṅgāni ca sarvāṇi śodhayeyur yathāvidhi /

tatrādau vratisaṃghaḥ sa vajrasattvaṃ samarcayet // Avc_75 //

tato ratnatrayaṃ caiva saṃpūjayed yathāvidhi /

teṣāṃ ca śaraṇaṃ gatvā praṇamed racitāñjaliḥ // Avc_76 //

trisamādhiṃ tataḥ kṛtvā dhyātvātmani jineśvaram /

āvāhayet puraḥ śrīmaddharmadhātuṃ maheśvaram // Avc_77 //

tatpādārghaṃ tato dadyāt tataś cācamanārghakam /

prokṣaṇārghaṃ tato dattvā maṇḍale saṃniveśayet // Avc_78 //

tataḥ pūjopahārais taṃ maṇḍalaṃ sagaṇaṃ mudā /

yathāvidhi samabhyarcya taddhṛnmantraṃ sudhīr japet // Avc_79 //

{E adds here:
tataḥ stotraṃ paṭhet /
dharmadhātumayaṃ caityaṃ sarvākārasvarūpiṇam /
ālayaṃ sarvabuddhānāṃ vāgīśvaraṃ namāmy aham //

jinajasakaladhātuṃ puṇyakṣetre kṛtārtham /

praviṇajanasukhārthaṃ sevitārthaṃ pradattam //

praṇamataṃ munirājaṃ aṃjaliṣṭhaṃ pradhānam /

jitasakalabhayārthaṃ lokanāthaṃ maheśam //}

tataḥ stotraṃ paṭhitvā tu toṣayed racitāñjaliḥ /

pāpānāṃ deśanāṃ kuryāt thatā puṇyānumodanām // Avc_80 //

pradakṣiṇāny ataḥ kuryāt saṃgītaiś ca mahotsavam /
aṣṭāṅgapraṇatiṃ kṛtvā prārthayed bodhisaṃvaram /
tataḥ kṣamārthanāṃ kṛtvā tanmaṇḍalaṃ visarjayet // Avc_81 //

yathā pūjā kṛtā tatra maṇḍale vidhivat tathā /

caityabimbaṃ samabhyarcya prārthayed evam ādarāt // Avc_82 //

tathā sarvatra caityeṣu kuryāt pūjādikaṃ mudā /

saṃgītisahitaiḥ stotraiḥ kuryād evaṃ mahotsavam // Avc_83 //

kṛtvā pradakṣiṇāny eva nidrālāsyaṃ vihāya ca /

mudā jāgaraṇaṃ kurvann ahorātraṃ vrataṃ caret // Avc_84 //

catuḥsaṃdhyaṃ tathā snātvā caityasevāṃ samācaret /

duṣṭajātir na ca spṛśyā sparśite snānam ācaret // Avc_85 //

viśrāmaṃ naiva kuryāc ca khedaṃ cittena vā vratī /

caityadhyānasamādhāno japan stotraṃ paṭhaṃś caret // Avc_86 //

nṛtyagītamahotsāhair nānāvādyaiḥ sanṛtyakaiḥ /

hāhākāraiḥ samullāsaiḥ pracārayen mahotsavam // Avc_87 //

evaṃ pūrṇam ahorātram aviśrāntaṃ vrataṃ caret /

tataḥ prātas tathā snātvā maṇḍalaṃ caityam arcayet // Avc_88 //

tataś chatraṃ patākāś ca sindūrapātrayā saha /

salājākṣatapuṣpāṃś ca prārohayet mahotsavaiḥ // Avc_89 //

yajñaṃ kuryāt tathā vajrī baliṃ dadyād yathāvidhi /

abhiṣekaṃ tato dattvā pañcasūtraghaṭaṃ kramāt // Avc_90 //

sāśīrvādaṃ vratibhyo 'pi dadyād vajrī samāhitaḥ /

tataḥ kṣamārthanāṃ kṛtvā maṇḍalaṃ tad visarjayet // Avc_91 //

tatas te vratinaḥ sarve vajrācāryaṃ guruṃ yatīn /

abhyarcya dakṣiṇāṃ dattvā toṣayeyuḥ praṇamya ca // Avc_92 //

tatas tadraja ādāya tīrthe nāgān samarcya ca /

pravāhayet tato gehaṃ prāyāyān maṅgalotsavaiḥ // Avc_93 //

tatra tanmaṇḍalasthānaṃ tīrthāmbunābhiṣiñcayet /

tatas te vratinaḥ sarve kuryus tadvratapālaṇam // Avc_94 //

tatas tanmaṇḍalasthāne vajrācāryo yathāvidhi /

kumārīṃ pūjayitvā tāṃ devīṃ bhojyaiḥ pratoṣayet // Avc_95 //

gaṇacakraṃ tato 'bhyarcya bhojanaiḥ saṃpratoṣayet /

vratinaḥ sādhakāṃś cāpi janān sarvāṃś ca toṣayet // Avc_96 //

evaṃ caranti ye martyā ahorātravrataṃ mudā /

te bhavanti mahāsattvā bodhisattvāḥ śubhāśayāḥ // Avc_97 //

durgatiṃ te na gacchanti sadā gacchanti sadgatim /

bhuktvā dharmasukhotsāhaṃ saṃprayānti jinālayam // Avc_98 //

evaṃ vipaśyinā śāstrā samākhyātaṃ śrutaṃ mayā /

bhūyaḥ śṛṇu mahārāja tatphalāni viśeṣataḥ // Avc_99 //

pañcāmṛtaiḥ pañcasugandhitoyair ye snāpayantīha jinendracaityam /

mandākinīdivyasugandhitoye snātvāmarais te satataṃ ramante // Avc_100 //

{B has the following additional verse here, pañcāmṛtaiḥ pañcasugandhiratnair durvākṣataiḥ kūsumalājatoyaiḥ / ye cārghadānaṃ vitaranti caitye te prāpnuvantīha mahānidhānam // Avc_100* //}

kurvanti caitye jalamaṇḍalaṃ ye supiṣṭavāsena tathā manuṣyāḥ /

te hemavarṇā nṛpavaṃśajātāḥ samṛddhimantaḥ subhagā bhavanti // Avc_101 //

sugandhadhūpaṃ jinacaityabimbe ye dhūpayanti pratimodayantaḥ /

sugandhadehāḥ surasaṃghavandyās te śuddhacittā manujā bhavanti // Avc_102 //

ye pañcagandhair anulepayanti saṃbuddhacaityaṃ manujāḥ prasannāḥ /

saugandhitāṅgā baladīptimantas te saṃbhavante paramārthalokāḥ // Avc_103 //

yajñopavītaṃ vararaṅgitaṃ ca sucīvarāṇi pradadanti caitye /

te divyavastrāvṛtasaumyadehāḥ sarvārthasaṃpadbharitā bhavanti // Avc_104 //

ye sarvapuṣpair varagandhavadbhir abhyarcayanti pratinamya caityam /

nairogiṇas te sucirāyuṣaḥ syuḥ saubhāgyavantaḥ suviśālavaṃśāḥ // Avc_105 //

ye cāpi caityaṃ parimaṇḍayanti sragbhiḥ supuṣpai racitābhir evam /

te bhāgyavantaḥ paribhūṣitāṅgā devā bhavanti prathitā nṛpāś ca // Avc_106 //

ye dīpamālā racayanti caitye te ratnasaṃpatparipūrṇakoṣāḥ /

netrābhirāmāḥ sudṛśo bhavanti te jñānadīpāhatamohajālāḥ // Avc_107 //

{A has two additional verses here

maitryā yaḥ saha kiṃkaraiḥ smararipuṃ nirjitya vajrāsane
kleśārīn api yo durantaviṣayān antaścarān durjanān /
skandhārātim api prasahya sugato mṛtyuṃ ca niḥsvo 'vaśaḥ
prāptaḥ sarvarasāgrabhogavaśitāṃ kṣīrodanāḍhaukanāt // Avc_107* //

sauvarṇaraupyavidhadhātujamṛnmayaṃ vā śālyodanaiḥ suparipūrṇasupiṇḍapātram / bhaktyā dadāti sugatālayacaityabimbe syāt tasya puṇyam asamaṃ phalam aprameyam // Avc_107** //}

ye caityabimbe surasaṃ praṇītaṃ naivedyam agraṃ pradadanti bhogyam /

te lokaśreṣṭhā balakīrtiyuktā nṛpā bhavanti prathitānubhāvāḥ // Avc_108 //

ye cāpi caitye phalapattramūlaskandhādikaṃ vā pradadanti bhaktyā /

nīrogiṇas te susamṛddhimanto yatheṣṭabhogyāḥ sukhino bhavanti // Avc_109 //

bhaiṣajyam evaṃ pradadanti ye ca saṃbuddhacaitye manujāḥ prasannāḥ /

snigdhānanās te nṛpatīśvarāś ca sauvaṃavarṇā nirujo bhavanti // Avc_110 //

{B, which had vs. ii noted above here, adds another verse, māhiṣyagorasavaraṃ ghṛtayā sametam ....................................................... ye / tasmai dadanti satataṃ jinapuṃgavāya te prāpnuvanty ............. sarājalakṣmīm // Avc_110* //}

tāmbūlapūgādirasāyanāni ye caityabimbe pariḍhaukayanti /

te bhūmipālāḥ subhagā bhavanti divyāṅganānetramanoharāsyāḥ // Avc_111 //

{A and B have the following additional verse here. kāntāpāṇisarojapattravidhṛtāṃ sadvarṇagandhojjvalāṃ svādusparśasukhāṃ surāsurapure yad devavṛndārakaiḥ / bhāsvatkāñcanabhājaneṣu nihitām aśnanti divyāṃ sudhāṃ tad buddhapramukhāryasaṃghaviṣaye nyastānnadānāt phalam // Avc_111* //}

ye caityabimbe pariśuddharaṅgān dhvajān vicitrān adhiropayanti /

mahīśvarās te jitaduṣṭasaṃghā dhanyā bhavanti prathitapratāpāḥ // Avc_112 //

uccair vitanvanti vitānam ārād ye caityabimbe manujāḥ prasannāḥ /

devādhipās te manujādhipāś ca dhanyā bhavanti prathitarddhimantaḥ // Avc_113 //

ye cāpi caitye manujā vicitrāḥ śuddhāḥ patākā avalambayanti /

te śrīsametā divi bhūtale ca nāthā bhavanti tridaśābhimānyāḥ // Avc_114 //

chattraṃ suvarṇaṃ maṇibhir vicitraṃ paṭṭaiś ca siktaiḥ kusumaiḥ kṛtaṃ ca /

ye caityabimbe manujāḥ prasannā māṅgalyavādyair adhirohayanti // Avc_115 //

te dharmapālāḥ śubhakīrtiyuktā lakṣmyālayāḥ śrīguṇasaukhyavantaḥ /

devādhirājā manujādhipāś ca saṃbodhicaryābhiratā bhavanti // Avc_116 //

saṃgītavādyaiḥ sumanojñaśabdaiḥ śaṅkhādimāṅgalyamahānurāvaiḥ /

vīṇādibhir vaṃśamanojñaghoṣair mahotsavaṃ ye vitaranti caitye // Avc_117 //

te divyakarṇāḥ sumanojñavākyāḥ saundaryarūpāḥ pariśuddhacittāḥ /

maharddhimantaḥ sugatābhibhaktā martyāmarendrāḥ satataṃ bhavanti // Avc_118 //

nṛtyaiḥ sulāsyaiḥ sumanojñabhāvair ye caityabimbaṃ sarasā bhajanti /

te pāpaduṣṭagraharogamuktāḥ puṇyā guṇārthānugatā bhavanti // Avc_119 //

ye cāpi duṣṭān abhikheṭayanto rakṣanti caityaṃ satataṃ manuṣyāḥ /

te bhāgyavanto nirujāḥ suvaṃśāḥ saukhyaṃ prabhuktvā prasaranti svargam // Avc_120 //

sadūrvakundākṣatalājakādi prākṣipya caityaṃ praṇamanti ye ca /

vidyādhipās te susamṛddhimanto gacchanti cānte sugatālaye 'pi // Avc_121 //

ye vajramuktādiviśuddharatnaṃ hemādisaddravyavarāṣṭadhātūn /

ye caityabimbe sarasā manuṣyāḥ śraddhānuraktā upaḍhaukayanti // Avc_122 //

pūrṇendriyāḥ pūrṇamanorathās te nirnaṣṭaśokāḥ subhagāḥ suvaṃśaḥ /

dharmārthakāmāḥ suguṇābhirāmāḥ saṃbuddhamārgābhigatā bhavanti // Avc_123 //

ye śuddhacittāḥ stutibhiḥ sugītair bhajanti caityaṃ manujāḥ prasannāḥ /

dharmārthakāmābhimatarddhimanto bhavanti nāthā divi bhūtale te // Avc_124 //

ye 'ṣṭābhir aṅgaiḥ praṇamanti caityaṃ śraddhāprasannāḥ śaraṇaṃ prayātāḥ /

bhūpādhipās te varasaptaratnair yuktāḥ sudhīrāḥ kṛtino bhavanti // Avc_125 //

pradakṣiṇīkṛtya mudā prasannā ye caityabimbaṃ praṇatā bhramanti /

suvarṇavarṇāḥ suviśālavaṃśāḥ pūjyā nṛpāṇām api te bhavanti // Avc_126 //

śuddhāśmasaṃkṣārasugandhitoyaiś caityaṃ mudā ye 'bhyanulepayanti /

nīrogaśokāḥ susamṛddhimanto dīrghāyuṣas te subhagā bhavanti // Avc_127 //

caityāṅganaṃ ye pariśodhayanti nirmālyam uddhṛtya ca mārjayanti /

te hemavarṇāḥ pariśuddhacittā dharmābhiraktāḥ sudṛśo bhavanti // Avc_128 //

ālasyenāpi ca stūpe karoti yaḥ pradakṣiṇām /

pade pade suvarṇaikakarṣadānaphalaṃ labhet // Avc_129 //

gandhapuṣpādibhir viprair arcanīyaṃ jinālayam /

chattrāvarohaṇaṃ caitye kartavyaṃ kṣatriyair api // Avc_130 //

dhvajāvaropaṇaṃ vaiśyaiḥ kṛtyaṃ patākayā saha /

naivedyam eva śūdrais tu dātavyaṃ caityapuṃgave // Avc_131 //

anyair vihīnajātībhir nārcanīyo jinālayaḥ /

dhūpadīpādibhir naiva pūjanīyo na cānyathā // Avc_132 //

mūlaskandhapattraphalastambaśasyādibhis tathā /

dhānyādivrīhibhiś caivam auṣadhībhī rasāyanaiḥ // Avc_133 //

tathā vādyaiḥ sugītaiś ca nṛtyaiś cāpi mahotsavaiḥ /

hāhākāraiḥ samullāsair arcanīyo jinālayaḥ // Avc_134 //

carmakāraplavamlecchaniyogilubdhakādibhiḥ /

dūrāt pradakṣiṇīkṛtya vandya eva jinālayaḥ // Avc_135 //

evaṃ sarvais tathā lokair dvijādisarvajātibhiḥ /

svasvajātyarhapūjābhiḥ pūjanīyo jinālayaḥ // Avc_136 //

evaṃ caranti ye lokā ahorātravrataṃ mudā /

te sarvapāpanirmuktāḥ saṃprayāyur jinālayam // Avc_137 //

evaṃ matvā mahārāja māse māse sadāpi ca /

pūrṇamāsyām ahorātravrataṃ caritum arhasi // Avc_138 //

viśeṣād aśvinīmāse saṃpūrṇe candramaṇḍale /

aśvinībhe tathā puṣyayogayukte raver dine // Avc_139 //

etadyogasamāyukte mahāparvadine śubhe /

ahorātravrataṃ kuryād yathāvidhi samāhitaḥ // Avc_140 //

yaḥ karoti dine tasminn ahorātravrataṃ tathā /

tatsahasraguṇaṃ puṇyam āpnuyāt sa pumān dhruvam // Avc_141 //

evaṃ rājann ahorātravratapuṇyaṃ mahattaram /

aprameyam asaṃkhyeyam iti buddhair nigadyate // Avc_142 //

na hi sa vidyate rājan sarvatra bhuvaneṣv api /

ahorātravratotpannaṃ puṇyaṃ yaḥ kurute 'nyathā // Avc_143 //

yasya śravaṇamātreṇa vimuktaḥ sarvapātakāt /

darśanāt puṇyam āpnoti tathānumodanād api // Avc_144 //

ye caranti mahārāja vratarājam idaṃ tathā /

teṣāṃ puṇyapramāṇāni saṃkhyātuṃ ko hi śaknuyāt // Avc_145 //

tatpuṇyasaptabhāgaikaṃ bhāgaṃ rājā samāpnuyāt /

tathaikaṃ sarvasattvāś ca tathaikaṃ sādhakā janāḥ // Avc_146 //

vratinas taccaturbhāgān sarvān te prāpnuvanti hi /

etatpuṇyānubhāvais tu sarvatra maṅgalaṃ sadā // Avc_147 //

sarve sattvāḥ sukhāḍhyāś ca bhavanti bodhicāriṇaḥ /
evaṃ vijñāya rājendra lokānāṃ hitasādhanam /
ahorātravrataṃ yūyaṃ kartum arhatha sarvathā // Avc_148 //

iti tena samākhyātaṃ dhīmatā vasubandhunā /

śrutvā sa indrapṛṣṭas tad vrataṃ kartuṃ samaicchata // Avc_149 //

atha sa bhūpatiḥ śrīmān indrapṛṣṭo narādhipaḥ /

sāñjalis taṃ punar natvā vasubandhuṃ tathārthayat // Avc_150 //

bhadanta sarvavic chāstar bhavadājñāṃ śirovahan /

ahorātravrataṃ kartum icchāmi sāṃprataṃ khalu // Avc_151 //

bhavāñ chāstā mahāvijñaḥ sarvasattvahitāśayaḥ /

sarvahitārthasiddhyai tad anujñāṃ pradadātu me // Avc_152 //

iti tena nṛpendreṇa prārthitaṃ sa mahāmatiḥ /

vasubandhuḥ samākarṇya taṃ bhūpam evam abravīt // Avc_153 //

sādhu sādhu mahārāja yady evaṃ tvaṃ samicchasi /

tat kuruṣva mahatpuṇyam ahorātravrataṃ mudā // Avc_154 //

tatkṛte te mahat puṇyaṃ sarvatrāpi bhavec chubham /

etatpuṇyavipākena saṃbodhiṃ prāpnuyā api // Avc_155 //

iti śāstrā samādiṣṭam indrapṛṣṭaḥ sa bhūpatiḥ /

śrutvā taṃ sāñjalir natvā punar evaṃ samabravīt // Avc_156 //

bhadanta kartum icchāmi puṇyakṣetre jinālayam /

kutra puṇyatamaṃ kṣetraṃ tat samādeṣṭum arhati /1151 //

iti tena narendreṇa pṛṣṭe sa sarvavit sudhīḥ /

vasubandhur narendraṃ taṃ punar evam upādiśat // Avc_158 //

śṛṇu sādho mahārāja yathā khyātaṃ munīśvaraiḥ /

tathāhaṃ te pravakṣyāmi śrutvaivaṃ kartum arhasi // Avc_159 //

vārāṇasīti vikhyātā sarvabhūmī mahattarī /

puṇyakṣetraṃ mahāpīṭhaṃ sarvabuddhaiḥ praśaṃsitam // Avc_160 //

tatra yat praṇidhānena prakṛtaṃ karma kāritam /

tat tatheha paratrāpi sidhyate nānyathā khalu // Avc_161 //

iti vijñāya rājendra tatra gatvā yathāvidhi /

pratiṣṭhāpya tathā caityam ahorātravrataṃ careḥ // Avc_162 //

tathā cet te sadā bhadram ihāmutra bhaved dhruvam /

kramād bodhicarīḥ pūrya saṃbuddhapadam āpsyasi // Avc_163 //

iti tena samādiṣṭaṃ guruṇā vasubandhunā /

śrutvā sa bhūpatiḥ śrīmāṃs tatheti cānvamodata // Avc_164 //

tataḥ sa indrapṛṣṭas taṃ vasubandhuṃ guruṃ puraḥ /

kṛtvā tataḥ samāgatya vārāṇasīm upācarat // Avc_165 //

tatra prāpya sa bhūmīndro nirīkṣya śubhabhūtale /

ādau bhūśodhanaṃ kṛtvā vāstunāgaṃ parīkṣya ca // Avc_166 //

vihāraṃ vidhivat kṛtvā tathā caityaṃ jinālayam /

triratnaṃ ca pratiṣṭhāpya yathāvidhi sadābhajat // Avc_167 //

tatra tena yathādiṣṭaṃ guruṇā vasubandhunā /

tathā sa nararājendras tad vrataṃ kartum ārabhat // Avc_168 //

tataś ca vidhivad dhṛtvā sabhāryaḥ sa nṛpādhipaḥ /

ahorātravrataṃ kṛtvā tac caityaṃ vidhinārcayat // Avc_169 //

tat samāpya punas tatra dīpaṃkaraṃ sasāṃghikam /

saṃnimantrya yathārhena bhojanena samārcayat // Avc_170 //

tataḥ sa pṛthivīpālaś ciraṃ tac caityam ādarāt /

sevitvā satsukhaṃ bhuktvā yayau cānte jinālayam // Avc_171 //

ity evaṃ tan mahat puṇyam ahorātravratodbhavam /

aprameyam asaṃkhyeyaṃ sarvabuddhaiḥ pracakṣyate // Avc_172 //

tathā yuṣmābhir apy atra tad ahorātrasaṃvaram /

dhṛtvā caityaṃ samabhyarcya sevitavyaṃ sadādarāt // Avc_173 //

tathā vo maṅgalaṃ nityam ihāmutra bhaved dhruvam /

kramād bodhiṃ samāsādya nirvṛtīpadam āpsyatha // Avc_174 //

ity ādiṣṭaṃ munīndreṇa śrutvā te bhikṣavo mudā /

tathety abhyanumoditvā tad vrataṃ kartum īṣire // Avc_175 //

tatas te bhikṣavo bhūyaḥ śāstāraṃ taṃ munīśvaram /

kṛtāñjalipuṭā natvā papracchur evam ādarāt // Avc_176 //

bhagavan bhavatādiṣṭam indrapṛṣṭena yat kṛtam /

tat sarvaṃ śrutam asmābhiḥ punaḥ śrotuṃ samiṣyate // Avc_177 //

kena kena tathā pūrvaṃ kṛtam etad vratottamam /

ahorātraṃ mahatpuṇyaṃ tat samādeṣṭum arhati // Avc_178 //

iti tair bhikṣubhiḥ pṛṣṭe bhagavān sa munīśvaraḥ /

tān bhikṣūn sāṃghikān sarvān samālokyaivam abravīt // Avc_179 //

śṛṇudhvaṃ bhikṣavaḥ sarve tathānyaiś ca kṛtaṃ purā /

tat sarvaṃ kathayiṣyāmi yuṣmākaṃ paribodhane // Avc_180 //

purā svarge tathendreṇa pratiṣṭhāpya jinālayam /

ahorātravrataṃ kṛtvā vidhivac caityam ārcayat // Avc_181 //

etatpuṇyānubhāvaiḥ sa sarvapāramitāḥ kramāt /

pūrayitvā mahāsattvo bodhisattvo 'bhavat sudhīḥ // Avc_182 //

{E adds: tato 'nyaḥ devarājo 'bhut kālena samayena sa / devarājasukhaṃ bhuktvā caraty asmin yathecchayā // Avc_182* //}

pātāle ca mahāvīro daityendro 'bhūn maharddhimān /

nirghoṣadamano nāma devalokabhayaṃkaraḥ // Avc_183 //

tena jitvā balenāpi trailokyaṃ svavaśīkṛtam /

sarve 'pi lokapālāś ca parājitya vaśīkṛtāḥ // Avc_184 //

tadā sa pṛthivīṃ gatvā vārāṇasīm upācarat /

indrapṛṣṭavihārasthaṃ caityaṃ dṛṣṭvānvamodata // Avc_185 //

tataḥ pradakṣiṇīkṛtya taṃ caityaṃ vidhinārcayat /

kṛtāñjalipuṭo bhutvā prārthayad evam ānataḥ // Avc_186 //

yāvajjīvaṃ sukhaṃ bhuktvā saṃsthāpya svavaśe jagat /

saṃbuddhaśaraṇaṃ gatvā prānte yāyāṃ jinālayam // Avc_187 //

ity evaṃ praṇidhiṃ dhṛtvā natvā taṃ ca jinālayam /

tata eva yayau svargaṃ daityendraḥ sa maharddhikaḥ // Avc_188 //

tatrāpi caityam ālokya śakreṇa sthāpitaṃ purā /

natvā pradakṣiṇīkṛtya vidhinā ca samārcayat // Avc_189 //

tathaiva praṇidhiṃ kṛtvā natvā ca sāñjalir mudā /

tataś ca sa samāgatya pātāle svaṃ gṛhaṃ yayau // Avc_190 //

{E has the following addition after 190 b on folio 13.
etatpuṇyānubhāvena daityendro 'sau maharddhikaḥ /
śakrāsanaṃ tadā tatra labdhavān vigrahair balaiḥ // Avc_190* //

tadāsa devarājendraḥ saṃjñātvāho tam āgatam /
idānīṃ kiṃprakāreṇa vijayiṣyāmi dānavaṃ /
mamāśrameṣu nirghoṣadamano nāmāsau sthitaḥ // Avc_190** //

iti dhyātvā sa śakraḥ bhuvane trāyastriṃśake /

prāktanair devarājendraiḥ pūjārthaṃ caityaṃ sthāpitaḥ // Avc_190*** //

tasmin caitye ahorātravrataṃ kuryāṃ yathāvidhiḥ /

tadupāyena dharmeṇa vijayiṣye suradviṣaṃ // Avc_190**** //

śrutaṃ mayāsti saddharmaṃ tad eṣo 'pi ca tadvrataiḥ /

svarge surasahāyena gato 'sau maghavaṃuiīṃ // Avc_190***** //

tadanantare ca devendraḥ mahārheṇa vratārcanaṃ /

atīva susamudāyena kṛtavāñ ca jinālaye // Avc_190****** //

tadanantare 'pi nirghoṣadamano 'suranirjitaḥ / vinā yuddhena nirjityāsuraṃ bhūmyavatāritaḥ // Avc_190******* //}

tatra sa daityarājendro yathāvidhi jinālayam /

mahac caityaṃ pratiṣṭhāpya satkṛtya vidhinārcayat // Avc_191 //

tataś cāpi sa daityendro yathāvidhi samārabhan /

ahorātravrataṃ dhṛtvā tac caityaṃ samapūjayat // Avc_192 //

tatraivaṃ praṇidhiṃ kṛtvā so 'surendro mahāmatiḥ /

sarvadā vidhinābhyarcya bheje nityaṃ mahotsavaiḥ // Avc_193 //

tathā sa suciraṃ bhuktvā yāvajjīvaṃ mahāsukham /

tac caityaṃ śaraṇaṃ kṛtvā yayau tathā jinālayam // Avc_194 //

tathānye nāgarājāś ca tac caityaṃ samupāśritāḥ /

ahorātravrataṃ dhṛtvā satkṛtya vidhinārcayan // Avc_195 //

tathā sarve 'pi te nāgā yāvajjīvaṃ mahat sukham /

bhuktvā puṇyānubhāvaiś ca prānte yayur jinālayam // Avc_196 //

tathābhūn magadhe deśe caityagarbhaṃ mahat saraḥ /

śuddhāmbupūritaṃ padmakumudādipraśobhitam // Avc_197 //

tatrarṣayaḥ saromadhye pratiṣṭhite jinālaye /

ahorātravrataṃ dhṛtvā satkṛtya vidhinārcayan // Avc_198 /

tathā tair ṛṣibhiś caityaṃ pūjitaṃ tatsaraḥsthitāḥ /

nāgakanyāḥ samīkṣyāṣṭau tadantikam upāśrayan // Avc_199 //

tatra ta ṛsayas tāsāṃ saviṣaśvāsavāyubhiḥ /

prahatā viṣasaṃdigdhāḥ kṣaṇamātraṃ mumūrchire // Avc_200 //

tatas ta ṛṣayaḥ sarve kṣaṇāt prāptasucetanāḥ /

dṛṣṭvā tāḥ samupāsīnā nāgakanyā ruṣāśapan // Avc_201 //

are duṣṭāḥ supāpinyo yad yuṣmākaṃ viṣānalaiḥ /

tāpitāḥ smas tadapuṇyair yūyaṃ bhavata śambukāḥ // Avc_202 //

iti tair ṛṣibhiḥ sarvaiḥ śāpitās ta bhayānvitāḥ /

sarvān ṛṣivarān natvā prārthayann evam ādarāt // Avc_203 //

namo vo 'stu mahāvijñāḥ kṣamadhvaṃ no 'parādhatām /

tacchāpamocanopāyaṃ samupadeṣṭum arhatha // Avc_204 //

iti saṃprārthitaṃ tābhir niśamya te maharṣayaḥ /

karuṇākrāntacittās tāḥ samālokyaivam abruvan // Avc_205 //

śṛṇudhvaṃ śambukā yūyam upāyaṃ śāpamuktaye /

asmābhir deśitaṃ śrutvā tathā carata sādaram // Avc_206 //

caityabimbaṃ samālambya tad anusmṛtya cetasā /

sadā pradakṣiṇāṃ kṛtvā bhramitvā bhajatādṛtāḥ // Avc_207 //

tadā tatpuṇyabhāvena sarvapāpavimocitāḥ /

pariśuddhāśayā bhadrā bhaviṣyatha nṛpātmajāḥ // Avc_208 //

tadāpi hi tathā yūyaṃ caityasevāsamāhitāḥ /

saddharmasādhanaṃ kṛtvā prayāsyatha jinālayam // Avc_209 //

iti tair ṛṣibhiḥ satyaṃ samādiṣṭaṃ niśamya tāḥ /

śambukās tān ṛṣīn natvā tato 'gacchan nijālayam // Avc_210 //

tatas tāḥ śambukāḥ sarvāḥ śālikṣetram upāsṛtāḥ /

caityabimbam anusmṛtya praviceruḥ samantataḥ // Avc_211 //

tatra vicchinnaśeṣāṃśaṃ śālistambaṃ vilokya tāḥ /

caityākāraṃ samālambya saṃsmṛtvā sugatālayam // Avc_212 //

sadā pradakṣiṇīkṛtya praṇatvā ca muhur muhuḥ /

caityānusmṛtim ādhāya bhramitvā saṃprabhejire // Avc_213 //

tatra tāḥ śambukāḥ sarvās tatpuṇyapariśodhitāḥ /

tacchāpaparimuktyarthaṃ caityaṃ smṛtvā pracerire // Avc_214 //

kadā cit tatra matsyārthī dhīvaraḥ krūramānasaḥ /

tatsarasi sthitān mīnān samāhartum upācarat // Avc_215 //

tatra sa dhīvaro dṛṣṭvā mīnāharaṇalālasaḥ /

tīrastho jālam utkṣipya mīnān āhartum udyayau // Avc_216 //

tatra jāle pratikṣipte śambukā daivayogataḥ /

sarvā api praviṣṭās tā na tu matsyo hi kaś cana // Avc_217 //

tataḥ sa jālam ākṛṣya pravisārya vilokayan /

dadarśa śambukā eva tatra matsyaṃ na kaṃ cana // Avc_218 //

atha so 'prāptamatsyas tāḥ śambukā eva lubdhakaḥ /

ādāya parikhinnātmā svagṛhaṃ śanakair yayau // Avc_219 //

tatra sa svagṛhaprāpto viṣannāsyo nirāśitaḥ /

patnyāḥ sundarikāyās tāḥ śambukāḥ purato 'rpayat // Avc_220 //

tataḥ sa dhīvaro 'nyatra mīnān āhartum udyataḥ /

bhuktvāhāraṃ yathāprāptaṃ jālam ādāya niryayau // Avc_221 //

tataḥ sā dhīvarī dṛṣṭvā śambukās tāḥ puro 'rpitāḥ /

bubhukṣitānupaśyantī niḥśvasanty evam ālapat // Avc_222 //

hā kaṣṭaṃ kiṃ karomy adya bhojyaṃ kiṃ cin na me gṛhe /

kaḥ krīṇīyād imāḥ śuktīr jīveyaṃ katham atra hi // Avc_223 //

tad imāḥ śambukāḥ sarvāḥ paktvā bhuñjyām ihādhunā /

etadāhāramātreṇa yāpayeyaṃ na cānyathā // Avc_224 //

iti niścitya sā nārī sarvās tāḥ śambukā api /

rasair yutāḥ svayaṃ paktvā bubhuje jīvitārthinī // Avc_225 //

tatas tāḥ śambukāḥ sarvā daivayogānucāriṇaḥ /

tasyā evodare yātā babhūvur ekapiṇḍitāḥ // Avc_226 //

tataḥ sāpannasattvābhūt pravṛddhagarbhabhāriṇī /

dine dine 'bhiruṣṭāṅgī svalpāhāraratā kṛśā // Avc_227 //

tataḥ sā samaye 'sūta kanyakā hy aṣṭa sundarīḥ /

ekanāḍīsamudbhūtāḥ samākārāḥ śubhāṃśikāḥ // Avc_228 //

tatra sā jananī dṛṣṭvā hy aṣṭa tāḥ sundarīḥ śiśūḥ /

samākārāḥ subhadrāṅgīḥ paśyantī vismayaṃ yayau // Avc_229 //

tataḥ sa janakaḥ śrutvā jātā hy aṣṭa sutā iti /

vismitaḥ sahasopetya paśyaṃs tasthau suniścalaḥ // Avc_230 //

tatas tā dārikāḥ sarvās tayā mātrābhipālitāḥ /

pravardhitāḥ prapuṣṭāṅgā rurucuḥ paṅkajā iva // Avc_231 //

tatas tāḥ kanyakāḥ sarvāḥ pūrvapuṇyānubhāvikāḥ /

prītiviśrambhasaṃbuddhā dharmārthābhiratāśayāḥ // Avc_232 //

svakulavṛttisaṃtrastā dayārdrāḥ karuṇānvitāḥ /

triratnadarśanotsāhasamanvitāḥ pracerire // Avc_233 //

atha mātā samāhūya tāḥ sarvāḥ kanyakā api /

matsyānāṃ vikrayārthena prairayat paṇyavīthikām // Avc_234 //

tatas tāḥ kanyakāḥ sarvā ādāya matsyabhājanam /

vikretuṃ saṃcarantyas tatpuramārgam upācaran // Avc_235 //

tatra tāḥ kramato gatvā mārgādūrasarittaṭe /

kṣaṇaṃ viśramya sarvās tad ālokyaiva samāśrayan // Avc_236 //

tatra tāsāṃ pradhāna yā jyeṣṭhā sā bhaginī sudhīḥ /

tāḥ sarvā bhaginīr dṛṣṭvā samāmantryaitad abravīt // Avc_237 //

bhaginyo yat purāsmābhiḥ pātakaṃ dāruṇaṃ kṛtam /

tenātra sāmprataṃ jātāś caṇḍālasya kule vayam // Avc_238 //

iti satyaṃ parijñāya viramya pāpakarmataḥ /

dharmārthasādhane rantum arhāmahe vayaṃ sadā // Avc_239 //

ihāpi cet tathāsmābhiḥ kriyate pāpasādhanam /

bhūyo 'pi narake lagnā duḥkhaṃ bhuktvā caremahi // Avc_240 //

kadā vayaṃ tato muktāḥ sukhaṃ lapsyāmahe katham /

sadaivaṃ durgatau jātāḥ pāpeṣv eva caremahi // Avc_241 //

puṇyair vinā na mānuṣye janma saṃprapsyate kva cit /

mānuṣye 'labhyamāne tu kutra dharme matiś caret // Avc_242 //

vinā dharmamatiṃ bhadre caritum utsahet katham /

vinā bhadracariṃ loke sadgatiṃ katham āpnuyāt // Avc_243 //

sugatau ca sadā saukhyaṃ vinā dharmair na lapsyate /

tasmād dharme matiṃ dhṛtvā caritavyaṃ śubhe sadā // Avc_244 //

śubhena sadgatiṃ yātāḥ pāpena durgatiṃ gatāḥ /
sukhaduḥkhāni saṃbhuktva bhramanti jantavo bhave /
tad itaḥ sadgatiṃ prāptuṃ caremahi śubhe sadā // Avc_245 //

kiṃ cāpy etā vayaṃ sarvāś caṇḍālakulasaṃbhavāḥ /

tat kathaṃ kulavṛttiṃ nu tyaktvā caremahi śubhe // Avc_246 //

yad vayaṃ preritā mātrā matsyān vikrayituṃ khalu /

tasmān mātur vaco 'śrutvā caremahy anyathā katham // Avc_247 //

yady atraitān avikrīya prakṣiptvā ca jalāśaye /

riktahastāḥ kathaṃ gehe mātuḥ puro vrajemahi // Avc_248 //

yad bhogyaṃ no gṛhe nāsty etad eva hi jīvanam /

tat kiṃ sā jananī bhuñjyād vināhāraṃ na jīvati // Avc_249 //

tad atra kiṃ kariṣyāmo dhig janma mānuṣe 'pi naḥ /

varaṃ prāṇaparityāgaṃ na tu pāpārthasādhanam // Avc_250 //

sarveṣām api jantūnām avaśyaṃ maraṇaṃ bhave /

iti matvātra samsāre vartayema śubhe sadā // Avc_251 //

tad atra jīvino matsyān prakṣipyaitāñ jalāśraye /

nirjīvān eva vikrīya mūlyaṃ mātur dadīmahi // Avc_252 //

yady evaṃ kriyate 'smābhiḥ papaṃ no vidyate na hi /

kiṃ cit puṇyaṃ tu vidyeta tasmāt kuryāmahe tathā // Avc_253 //

ity atra me vacaḥ śrutvā tat kartum anumodata /

mātra śarikāviṣādatvaṃ kartum arhāmahe khalu // Avc_254 //

etat tayā samākhyātaṃ śrutvā tāḥ paribodhitāḥ /

tathety abhyanumoditvā tad anukartum īṣire // Avc_255 //

tatas tāḥ kanyakaḥ sarvās teṣāṃ ye jīvino jhaṣāḥ /

tān sarvān sahasādāya prākṣipaṃs tatsarijjale // Avc_256 //

yāvanto nirgataprāṇās tān eva sakalān api /

ādāya tāḥ pure gatvā vyakrīṇanta yathocitam // Avc_257 //

tatas tat paṇam ādāya sarvās tāḥ kanyakā mudā /

gṛham āgatya tan mūlyaṃ sarvaṃ mātuḥ samarpayan // Avc_258 //

evaṃ tayā jananyā tāḥ kanyakāḥ preritās tathā /

sajīvāṃs tāñ jale kṣiptvā nirjīvaiḥ paṇam ādaduḥ // Avc_259 //

evaṃ tāḥ sarvadā nityaṃ kṛtvā bhuktvā vinoditāḥ /

tadvṛttisaṃparitrastāḥ pāpaśaṅkā viṣedire // Avc_260 //

kasmiṃś cid divase sarvā mātrā tāḥ preritās tathā /

mīnān vikretum ādāya nigame samupācaran // Avc_261 //

tatrāsan daivayogāt te mīnāḥ sarve sajīvitāḥ /

tān sarvāñ jīvitān dṛṣṭvā sarvās tā vismayaṃ yayuḥ // Avc_262 //

tatra tāḥ kanyakāḥ sarvāḥ samālokya parasparam /

katham adyātra kuryāma ity uktvaivāvatasthire // Avc_263 //

tatra tāsāṃ pradhānā sā kanyā śuddhāśayā sudhīḥ /

tāḥ sarvā bhaginīr dṛṣṭvā samāśvāsyaivam abravīt // Avc_264 //

bhaginyo yad ime mīnāḥ sarve 'pi jīvinaḥ khalu /

tat kathaṃ jīvino 'py atra vikrīṇīmahi sāṃpratam // Avc_265 //

tasmāt sarvān imān matsyān prakṣiptvātra sarijjale /

triratnasmaraṇaṃ kṛtvā tiṣṭhemātraikavāsaram // Avc_266 //

yadi gṛhe gamiṣyāmo riktahastā vinā paṇam /

mātā ruṣṭā parikruśya sarvā nas tāḍayet khalu // Avc_267 //

yac cāpy adya gṛhe kiṃ cid bhojyaṃ na vidyate kva cit /

tat kiṃ mātānnam aśnīyād bubhukṣitā caret krudhā // Avc_268 //

asmabhyaṃ cāpi kiṃ dadyād annaṃ pānaṃ ca kopitā /

paribhāṣya muhur bālā api niṣkāsayed gṛhāt // Avc_269 //

tad adya kiṃ gṛhe gatvā sarvā apīha saṃgatāḥ /

triratnasmaraṇaṃ kṛtva tiṣṭhemahi dināntataḥ // Avc_270 //

etat tayoditaṃ śrutvā sarvās tā dārikā api /

tatheti saṃmataṃ kṛtvā sarvān mīnāñ jale 'kṣipan // Avc_271 //

tatra tāḥ kanyakāḥ sarvaḥ sarittaṭasamāśritāḥ /

triratnasmaraṇaṃ kṛtvā dhyātvā tasthuḥ samāhitāḥ // Avc_272 //

kena cit kathitaṃ tāsām etadvṛttiṃ niśamya sā /

mātā krodhāgnisaṃtaptā vegāt tatra ruṣācarat // Avc_273 //

tatra tā dārikāḥ sarvās tathā sthitā nirīkṣya sā /

jananī sahasopetya paribhāṣyaivam abravīt // Avc_274 //

are re durbhagā bālāḥ kim evam iha saṃsthitāḥ /

pradoṣe 'pi gṛhe kena hetunā na samāgatāḥ // Avc_275 //

kim etān sakalān mīnān avikrīya vimuñcatha /

kiṃ cid annaṃ gṛhe nāsti tat kiṃ bhokṣyāmahe 'dhunā // Avc_276 //

kasyopadeśam ākarṇya kuladharmanirādarāḥ /

pitror api vaco 'śrutvā krīḍathaivaṃ tad ucyatām // Avc_277 //

evam ukte tayā mātrā sarvās tāḥ kanyakā api /

adhomukhasthitāḥ kiṃ cid api nocur viṣāditāḥ // Avc_278 //

tathā sthitāḥ svaputrīs tā dṛṣṭvā sā jananī ruṣā /

sahasā samupākramya laguḍenābhyatāḍayat // Avc_279 //

tataḥ sā jananī dṛṣṭvā sarvās tās trasitānanāḥ /

bodhayitvā prayatnena nināya svagṛhe niśi // Avc_280 //

tatra tāḥ kanyakāḥ sarvāḥ svagṛhe saṃsthitāḥ niśi /

abhuktvaikāntam āśritya tasthuḥ smṛtvā munīśvaram // Avc_281 //

tat paredyuś ca sā mātā hatvāpi jīvino jhaṣān /

dattvā tān dārikās tāś ca vikrayāyairayat pure // Avc_282 //

mātrā tathā kṛtaṃ matvā sarvās tāḥ kanyakā api /

tat kukarma iti dhyātvā tasthuḥ pāpaviṣāditāḥ // Avc_283 //

tathā sthitāś ca tāḥ sarvā dṛṣṭvā sā jananī ruṣā /

bahuśaḥ paribhāṣitvā pratāḍya prairayat pure // Avc_284 //

tatas tā dārikāḥ sarvās tattāḍanarujānvitāḥ /

viṣaṇṇās tāñ jhaṣān dhṛtvā vikretuṃ niryayuḥ śanaiḥ // Avc_285 //

tatas tā nirgatāḥ sarvās tanmārgasarasītaṭe /

mātṛtāḍanaduḥkhārtā viśramya kṣaṇam āśrayan // Avc_286 //

tatra tāḥ kanyakāḥ sarvās tatpāpapariśodhane /

triratnasmaraṇaṃ kṛtvā tasthur dhyānasamāhitāḥ // Avc_287 //

tatpuṇyapariśuddhās tā vālukābhiḥ pṛthak pṛthak /

caityaṃ nirmāya satkṛtya pratiṣṭhāpya pramoditāḥ // Avc_288 //

tatrotpannāni puṣpāṇi phalāni ca samantataḥ /

ādāya taiḥ phalaiḥ puṣpaiḥ svasvacaityaṃ samarcayan // Avc_289 //

tatas tāḥ prāñjaliṃ dhṛtvā kṛtvā pradakṣiṇāni ca /

aṣṭāṅgapraṇatiṃ kṛtvā tasthur dhyānasamāhitāḥ // Avc_290 //

taddinānte 'pi tāḥ sarvā gṛhe naivāgatā iti /

mātā vicintya bhartāraṃ sahasā caivam abravīt // Avc_291 //

svāmiṃs tā dārikāḥ sarvā adyāpi nāgatā gṛhe /

kutra gatā iti draṣṭuṃ gaccha tvaṃ sahasānaya // Avc_292 //

etat patnyoditaṃ śrutvā sa caṇḍālaḥ prakopitaḥ /

sahasā tatsarastīre gacchan sarvā dadarśa tāḥ // Avc_293 //

tatra tāś caityam abhyarcya sthitāḥ sarvā vilokya saḥ /

pitātikopasaṃtaptaḥ sahasā saṃmukho 'carat // Avc_294 //

tatra tāḥ kanyakāḥ sarvā dṛṣṭvā taṃ saṃmukhāgatam /

krodhasaṃtaptaraktākṣaṃ tasthur dhyānasamāhitāḥ // Avc_295 //

tathā sthitāḥ sa ālokya sarvās tāḥ svātmajā api /

nirdayo bahudhā bhartsya laguḍenāpy atāḍayat // Avc_296 //

tathātitāḍitāḥ sarvā api tā na vicerire /

tatpāpatrasitā eva tasthur dhyānasamāhitāḥ // Avc_297 //

tataḥ sa janakaḥ krūraḥ saṃtāḍya paribhāṣya ca /

sarvā ādāya tān mīnān sahasā tatpure 'carat // Avc_298 //

tatra vikrīya tān mīnān annam ādāya satvaraḥ /

gṛhe patnyāḥ puro gatvā tac caritraṃ nyavedayat // Avc_299 //

tatra tattāḍanodbhūtaduḥsahavedanāturāḥ /

bhuvy āvartya rudantyas tāḥ sarvās tasthur vimūrchitāḥ // Avc_300 //

tadantikagireḥ sānau niṣaṇṇaḥ karuṇānidhiḥ /

pratyekabuddha ātmajñaḥ śuśrāva tadvilāpitam // Avc_301 //

tatra sa kṛpayā dṛṣṭyā vilokayan samantataḥ /

tāḥ sarvā vedanākrāntāḥ samaikṣata vimūrchitāḥ // Avc_302 //

tataḥ pratyekabuddhaḥ sa kāruṇyacoditaḥ kṛtī /

taddeśaṃ sahasopetya tasthau sudhākarotsṛjan // Avc_303 //

sarvās tās tatsudhāraśmiparispṛṣṭāḥ sukhānvitāḥ /

saṃprāptacetanāḥ sarvāḥ prādrākṣus taṃ yatīśvaram // Avc_304 //

tatas tās taṃ muniṃ dṛṣṭvā vismayākrāntamānasāḥ /

ko 'yaṃ munir iti dhyātvā sarvās tasthuḥ pramoditāḥ // Avc_305 //

tatas tāsāṃ pradhānā yā bhaginī sā vicakṣaṇā /

tāḥ sarvā bhaginīr dṛṣṭvā samāmantryaivam abravīt // Avc_306 //

dhanyā vayaṃ tad adya smo yad ayaṃ saugato muniḥ /

kṛpayāsmān samuddhartuṃ svayam eva samāgataḥ // Avc_307 //

yady ayaṃ nāgato buddhaḥ sudhāraśmir dayānidhiḥ /

nistrāṇā vayam atraiva sarvā mṛtyuṃ vrajemahi // Avc_308 //

dhanyo 'yaṃ sugato nāthaḥ sarvasattvānukampakaḥ /

ko hy asti trijagalloke buddhād anyo hitaṃkaraḥ // Avc_309 //

buddha eva jagacchāstā sarvabhadrārthasādhakaḥ /

durgatitrāyako nāthaḥ sadgater mārgadarśakaḥ // Avc_310 //

tad etasya vayaṃ sarvāḥ sarvadā śaraṇaṃ gatāḥ /

satkṛtya śraddhayā bhaktya yathāśakti bhajemahi // Avc_311 //

tato nūnaṃ vayaṃ sarvāḥ sarvapāpavimocitāḥ /

pariśuddhatrikāyā hi sadgatiṃ ca vrajemahi // Avc_312 //

etat tayā samākhyātaṃ śrutvā tāḥ paribodhitāḥ /

sarvā api munes tasya tathā bhaktuṃ samīṣire // Avc_313 //

tatas tāḥ kanyakāḥ sarvāḥ śraddhābhaktisamanvitāḥ /

yathāśakti munes tasya satkāraiḥ prābhajan mudā // Avc_314 //

tatas tāḥ śaraṇaṃ gatvā kṛtāñjalipuṭā mudā /

tridhā pradakṣiṇīkṛtya natvaivaṃ prārthayaṃs tathā // Avc_315 //

bhagavan nātha sarvajña bhavatāṃ sarvadā vayam /

śaraṇasthā yathādeśam icchāmaś carituṃ tathā // Avc_316 //

tad bhavān kṛpayā dṛṣṭyā paśyann asmān suduḥkhitāḥ /

sarvadāpi tathā sarvāḥ paritrātuṃ samarhati // Avc_317 //

nānyo no vidyate trātā nātho mitraṃ suhṛd guruḥ /

bhavān eva guruḥ śāstā saddharmadeśakaḥ prabhuḥ // Avc_318 //

tad asmān duḥkhinīḥ sarvāḥ saṃpaśyan karuṇādṛśā /

bodhimārge pratiṣṭhāpya sadaivaṃ trātum arhati // Avc_319 //

etat saṃprārthitaṃ tābhiḥ śrutvā so 'rhan mahāmatiḥ /

pratyekasugato jñātvā tāsāṃ karmavipākatām // Avc_320 //

tata ākāśa utplutya sthitvā vahnir ivojjvalan /

taccittasaṃvinodārthaṃ prātihāryam adarśayat // Avc_321 //

tasyaitat prātihāryaṃ tāḥ sarvā dṛṣṭvā savismayāḥ /

suprasannamukhāmbhojāḥ sulabdhabodhimānasāḥ // Avc_322 //

tatra pradakṣiṇīkṛtya kṛtāñjalipuṭā mudā /

aṣṭāṅgapraṇatiṃ kṛtvā bodhipraṇidhim ādadhuḥ // Avc_323 //

yad asmābhir muner asya satkṛtiḥ prakṛtā mudā /

etatpuṇyavipākena labdhvā ca janma sadgatau // Avc_324 //

svaparātmahitaṃ kṛtvā sarvatrāpi śubhāni ca /

īdṛkpratyekasaṃbodhiṃ labdhvā vrajema nirvṛtim // Avc_325 //

evaṃ tāḥ kanyakāḥ sarvāḥ praṇidhāya prasāditāḥ /

tam eva sugataṃ natvā tasthur dhyānasamāhitāḥ // Avc_326 //

evaṃ hṛdbhāvitaṃ tāsāṃ matvā sa sugatas tataḥ /

ākāśāt sahasopetya tā evaṃ samupādiśat // Avc_327 //

bhaginyaḥ saṃprasīdadhvaṃ yad itaḥ saptame 'hani /

sarvā yūyaṃ subhāvinyaḥ samaṃ kālaṃ gamiṣyatha // Avc_328 //

tato rājakule janma vārāṇasyāṃ śubhāṃśikāḥ /

labdhvā yūyaṃ samācārāḥ sarvāḥ śubhe cariṣyatha // Avc_329 //

tatra yūyaṃ samālokya saṃsāraṃ kleśasaṃkulam /

sarvān parigrahāṃs tyaktvā tapovane ramiṣyatha // Avc_330 //

tatrāpi ca triratnāni smṛtvā sadā samāhitāḥ /

pratyekāṃ bodhim āsādya nirvṛtipadam āpsyatha // Avc_331 //

etan matvā bhaginyo 'tra sarvā yūyaṃ samāhitāḥ /

triratnabhajanaṃ kṛtvā carata sarvadā śubhe // Avc_332 //

etad evam upādiśya sa pratyekajinas tataḥ /

bhāsayan khaṃ samutplutya svāśramaṃ sahasā yayau // Avc_333 //

tam ākāśagataṃ dṛṣṭvā sarvās tāḥ kanyakā mudā /

praṇatvā suprasādinyaś cireṇa svālaye 'caran // Avc_334 //

tatra tāś caityam abhyarcya sthitāḥ saptadine mṛtāḥ /

vārāṇasyāṃ kṛke rajñaḥ sutā āsan samānikāḥ // Avc_335 //

tāsaṃ yā bhaginī jyeṣṭhā vratīti pratiśrutā /

dvitīyā dharmavatī khyātā tṛtīyā śubhamañjarī // Avc_336 //

caturthī dhīmatī nāmnā pañcamī netramañjarī /

ṣaṣṭhī ca śrimatī khyātā saptamī ca madaṃjahā // Avc_337 //

aṣṭamī ratnamālākhyā ity etā aṣṭakanyakāḥ /

sujātā nṛpateḥ putryaḥ samācārāḥ samāśayāḥ // Avc_338 //

{E adds the following after vs. 338 and continues from 339
tatra tāḥ dharmavatyādi saptakanyā śubhecarāḥ /
kleśavyākulasaṃsāram ity ālokya parigrahān /
svān svān sarvān parityaktvā sarvāḥ tapovanaṃ yayuḥ // Avc_338* //

tatrāpi ca triratnāni sadā smṛtvā samāhitāḥ /

pratyekāṃ bodhim āsādya nirvṛtiṃ tāḥ samāyayuḥ // Avc_338** //

tāsaṃ jyeṣṭhā svasā yā tat vrataṃ pratijanma pracārikā /

etatpuṇyānubhāvena sā kanyā ratisaṃnibhā // Avc_338*** //

dharmaśīlā vratī nāmnī dharmapattane pure vare /}

tāsāṃ jyeṣṭhā pradhānā yā sā kanyā ratisaṃnibhā /

dharmadakṣasya bhūpasya bhāryābhūd dharmacāriṇī // Avc_339 //

tadāpi sā vratī kanyā caityasevānurāgiṇī /

saṃbodhicaraṇārāgā saṃbuddhaguṇabhāvinī // Avc_340 //

tatra sā kanyakā sādhvī kartuṃ caityārcanaṃ mudā /

dharmadakṣaṃ patiṃ natvā prārthayad evam ādarāt // Avc_341 //

svāminn icchāmy ahaṃ kartuṃ caityabimbārcanaṃ sadā /

ahorātravrataṃ cāpi tad anujñāṃ pradehi me // Avc_342 //

iti tayā subhāvinyā bhāryayā prārthitaṃ mudā /

śrutvā sa nṛpatir dṛṣṭvā tāṃ bhāryām evam abravīt // Avc_343 //

bhadre sādhuḥ samicchā te yat tvayāhaṃ prabodhitaḥ /

ahaṃ cāpi cariṣyāmi tathāhorātrasadvratam // Avc_344 //

ity uktvā sa mahīpālo dharmadakṣaḥ pramoditaḥ /

bhāryayā sahasaicchat tad ahorātravrataṃ varam // Avc_345 //

tataḥ sa nṛpatiś caityaṃ pratiṣṭhāpya yathāvidhi /

ahorātravrataṃ kṛtvā sabhāryas taṃ samārcayat // Avc_346 //

evaṃ tayā subhāvinyā bhāryayā saha sarvadā /

dharmadakṣo narendro 'sau caityasevārato 'bhavat // Avc_347 //

tatas tau dampatī cāpi yāvajjīvaṃ jinārcanam /

kṛtvā saukhyaṃ prabhuktvānte saṃjagmāte jinālayam // Avc_348 //

evaṃ matvātra yūyaṃ ca śraddhayā sadvrataṃ mudā /

ahorātravrataṃ dhṛtvā bhajata caityam ādarāt // Avc_349 //

evaṃ kṛte hi vo bhadram ihāmutra sadā bhavet /

kramād bodhipadaṃ prāpya gamiṣyatha jinālayam // Avc_350 //

iti śāstrā munīndreṇa samādiṣṭaṃ niśamya te /

bhikṣavo 'pi tathā caityaṃ vrataṃ dhṛtvā prabhejire // Avc_351 //

evaṃ me guruṇākhyātaṃ śrutaṃ mayā narādhipa /

sarvalokahitārthāya tavāpi ca pracakṣyate // Avc_352 //

tathā tvaṃ ca mahārāja saṃbodhipadalabdhaye /

ahorātravrataṃ dhṛtvā caityasevārato bhava // Avc_353 //

etatpuṇyānubhāvais te sarvatra mangalaṃ bhavet /

sarvadā satsukhaṃ bhuktvā yāyāś cānte jinālayam // Avc_354 //

{E adds the following between vss. 354 and 355.

punas ca maharaja
dharmaṃ vinā na mokṣaṃ ca dānaṃ vinā na bhuktavān /
śrotuṃ vinā na satjñānaṃ tasmād dharmādikaṃ cara //

saptajanmakṛtaṃ pāpaṃ tenaiva naśyate khalu / kukṣetre ca kugotre ca jananaṃ na bhaviṣyati // Avc_354* //}

iti tenopaguptena śāstrākhyātaṃ niśamya saḥ /

aśokaḥ saprajālokas tatheti prābhyanandata // Avc_355 //

ye cedaṃ śuddhacittā jinavarakathitaṃ caityasevānubhāvam /
śṛṇvanti śrāvayanti pramuditahṛdayāḥ śraddhayābhiprasannāḥ /
te sarvakleśamuktā jinaguṇaniratāḥ prāptasaṃbodhicittāḥ /
śuddhātmānaḥ sudhīrāḥ sakalaśubhakarā buddhaloke prayānti // Avc_356 //

ity ahorātravratacaityasevānuśaṃsāvadānam //

{Śvadānaṃ aśokapṛcchitaṃ samāptaṃ. śubhan astu jagatāṃ. Saṃvat 32 āśvine māse ?kṛṣṇapakṣe likha etat pam. mudā E}

License: Distributed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
Link to license

Citation Suggestion for this Edition: TextGrid Repository (2025). Reinhold Grünendahl. Ahorātravratacaityasevānuśaṃsāvadāna. GRETIL. https://hdl.handle.net/21.11113/0000-0016-D047-D