22. უსქე ხენწფეში არიკი

Metadaten aus
teiHeader

ორე ართი ხენწჷფე უსქე. ვართ თეს ჸუნს სქუა დო ვართ თეშ ვეზირს. უწუ̄ ვეზირ მუშის: - მორთი, მიფშათ მა დო სია, ფერი წამალი ქიფშუათ, სქუას ემიოჩქინანანიე. ჯგირია.

გინილეს დო მიდართეს. გეჭოფეს სახარჯო, სუმ-ოთხი თუთას ობაღჷნან, თისხი̄. გიაჸუნეს, იდეს, იდეს: ამჷდღა, ჭუმან, გეღან... ქიმეულა ჟირ თუთას. მასჷმა თუთას ართ მინდორიშა გიშელეს. ათაქ მიშელეს შხურეფიშა. სუმი დღა დო სუმი სერს ვემიართეს შხურიში დუდიშა. მაონთხა ონჯუას ქიმერთეს. უჯინესო - ართ კოც დიდი შხურიშ ქუდი ქიგიოთჷ, შხუოიშ ქუნჩი ქჷმკაქუნს დო ლაბაშა ქალაბიჯჷნ, ქოძირეს. ათე კოჩქ დეკვირჷ დო მუჭო ხენწჷფე ქორე თე მურსჷნ თენან, ქუ̄ჩუ გური. - აკა თუთუმი ქოფჩია, - უწუ̄ ხენწჷფექ.

- წიე, წიევა, - დიძახ მეშხურექ. - ა, პატჷნია, - უწუ̄ ბოშიქ. - აკა ტაბაშნიცა ქჷმიღია. ქემუ̄ღეს ხენწჷფეს ტაბაშნიცა. გა̄ჯინჷ მარა, თელი ქეჸანაშა ღირჷ ენა. გუკვირდჷ ხენწჷფეს, მუ რაგადი ოკო. იმ სერს იშო ქჷდაპეჯჷ თი კოჩქ. - მოლართით ჸუდშავა, - უწუ̄.

ქიმერთეს კარიშან, ათაქ კათეფი ქორენა ბრელი, ხენწჷფეშ ტანისამოსი ქუკებუნა ხეს. მუჭო ქოძირჷ თენა ხენწჷფექჷნ, - თქვა ხენწჷფე ჸოფეთ დო მა დობღურექიავო?

- ვარია, იმწკჷმა მა მეშხურე ვორდი დო ასე ხენწჷფე იპი̄ქია, - უწუ̄ გამათ.

პატი̄ ცეს ძალამი დო ნაოსერშებენს გედირთჷ დო მინი̄ლჷ ოთახშა დო ჟირი უშქური გაგმიღჷ.

- ათენა ართია, ქიმერთევე, შქას გოკვათი დო გვერდი სი ოჭკომი დო გვერდი სქანი ოსურს ქოჩია! - თაშ უწუ̄ ვეზირს ხოლო დო თითო უშქური ქჷდა̄კინუ̄ ჟირხოლოს. - თიმსერს ჟირხოლოქ ქჷდინჯირით ოსურწკჷმავა.

მოლართეს დო ქჷმორთეს ჸუდეშა გოკვათეს უშქური დო ოჭკომეს, მუჭო ხენწჷფექ უწუ̄, თეშ. შარას უწი̄ს ართიას: - ჩქინ სქუალეფი, ძღაბი დო ბოშიქ ქიჸუანი-და, ჩილი დო ქომონჯო ქიმვორჩქინათია.

გჷშელ დრო დო ხანქჷნ, ხენწჷფეშ ოსურს ქჷდებადჷ ბოშიქ დო ვეზირიშის - ძღაბიქ. ქალურინეს უჩიტელი ჟირხოლო ბაღანენს დო დუჭყეს გურაფა. იჸი̄ს მარა, მუქ იჸი̄ს! ქეჸანაშ გასაკვირქ. ათე ბოშის ჯოხო ალექსანდრე. ვითობრუო წანერო გინირთეს. ხენწჷფექ დოღურჷ. ათაქ წყარი ელაჸუნა მანგარო დო ათენა თურმე ზღვას აკათუ̄. ალელჷ თე ბოშიქ თეშა. სამაგალითო ჯგირი წყარი რე. კარტიჩქა უღჷ თე ბოშის თე ძღაბიში. გალუოლჷ ჯიბეშე დო წყარს ქენოლჷ: მეუკინჷ წყარქ დო ზღვას ქუხოლუ̄. ზღვას დინორენა მეჩხომე კათეფინ, თენეფქ ვაქოძირესო კარტიჩქა! გაჯინესჷნ, ზისნახე: "- ენა ჩქი მუშო მოკონა, ხენწჷფეში სქუას ქემუღათ დო მადლობას მიწოლენანია", - თქვი̄ს. ხენწჷფეში სქუაქ მოლაროთჷ დასურო დო ვაქჷმოთუო თე ცირაში მუმაშა. უწუ̄:

- ქომუჩი სქანი ცირასქუა ოსურო დო ვარდა ოკო გეჩხუპევე. მუ ქიმინას ვეზირქ? დრო ქომუჩია, - უწუ̄ ბოშის, - დო იფირქჷ: "მორთი, თე ჩქიმი ხენწჷფეში სქუას მივოჸოთა სოთინია". ქიჭანუ̄ თე ბოში დო უწუ̄: მოლართია, სქუა, დო ტყას გოლებაფუა ჩქიმსია. - ჯგირია. ქიმთოლეს ტყას დო მეულან, დოშურდეს, ონდღე ბორჯირენ დო მუჭო ქიმისვანდეს, ქიმკა̄რულჷ ბოშის. გოურქუ̄ დო მიდართჷ ვეზირქ ჸუდეშა, ქიმთიტუ̄ ბოში ტყას. გედირთჷ ბოშიქ მაჟირა დღას დო ქიმთაჸუნუ̄ ტჸას. იდჷ ბრელი ხანს, იდჷ, მარა ეართჷ ხუჩქ დო სოლეთინი ვეიშაჸოთინჷ.

ათაქ მუშა მითორე ნოშქერიშ მეზავოდეში ათექ ქაუხვადჷ. ოჭოფეს თე ბოში მუშეფქ დო ქომიჸონეს სომეხიშა. ზავოდიშ მინჯეშა. გაჯინესჷნ, ვეჩინეს. კითხეს - მინ ორექ სია? - ვამიჩქჷ, მა მივორექიე. ეუკინჷ თე სომეხიქ დო სქუათ ქჷდაკინჷ თე ბოში, ცირაშ მეტი ქომოლსქუა ვაჸუნც დო ქომონჯო ოკო თიში თენა. მუშენს უჩაშო ქიგურინუ̄ თე ბოში დო რენა. ართ დღას გედირთჷ მუშენქ დო მიდართეს არძაქ. ართიქ ვედირთჷ, ხორა მუშა ოხოლჷნ დო თექ. - გედია, - უწუ̄. - ვებდირთჷქია, - უწუ̄. მიოგჷ ქურსი დო. "გედია ეშევა". ე რიგი ამაყი ქორექია-და, ჭუმე სერი ოსური მეჸუნა სქანია დო სი თაქ რექია, - უწუ̄.

- ჯიმა ღურელია, მუ ორდუა თე კოჩქ მიწუ̄ე? - ქიმიჭანუ̄ დო კითხჷ.

- მუ ორდუა, სი თქვიე?

- მუა და, სქანი საოსურო ვეზირიშ სქუა ჭუმე სერი მეჸუნანია.

- ენა ქჷნორჩქვენია სიე, მუ ოხვარჷ თისჷნ, თით ქჷგაოჩქვენუნია, - უწუ̄ ბოშიქ.

- მუ ოხვარჷნ, ქომიჩქჷნია, სი ქჷგაქიმინუა-და. სი მუ ქიმინე ქოიჩქჷნიავო? დო,

- ჰოვა - უწუ̄.

- მეუა სქანი მორდუშა დო თის ჸუნს ცხენინ, თინა ქოთხია, ქიმერჩჷდა, თინა გოხვარუნია.

- " მუჭო ვამუჩანსია" - დო მიდართჷ ბოშიქ ცხენიშა. ქიმერთჷ მოწყინაფილო ჸუდეშა, "მუ ამბე რენია? - კითხჷ მორდუქ.

- მუშეფ მუშენანია, მუთუნ ვარია.

- მუ ორე, სი მოწყინაფილი რექიე?

- მავა ათაშ მიღჷ საქმე, ათაშია, მა ცხენი ვამუჩია-და, დუც დიპილჷ იშენია.

- სქუა, მა ცხენს ქიმერჩანქია, მარა მედინევე, მუჭო უჯგუნია.

გაიწუჸონჷ ცხენი მაჟია ოჭჷმარეს დო მოურს.

- ქიმერჩუაო, - უწუ̄ ხვარაქ. - ქოვა. - ანწი სქანი საქმე წოხოლე რენია. მუ ქიმინე ქოიჩქჷნიავო? - ჰო!

- ართი ჭანდარი გედგჷ ათე შარას მინდორსია, ეთი ჯას ქჷჲთინჯირია, - უწუ̄. ეთექ მუკურსია ვითოჟირი კარეტა. წოხოლე დინოხენია ხენწჷფე დო თი ცირა ალუხენია თის. "- ეჰე, ალექსანდრე სოდე დობხვალამუნანია, მუშ გოლუაფიროვე, თქუანსია ირა." "- მინი რე ალექსანდრევა" - კითხენსია ხენწჷფე. "- ჯიმადსქუა რე ჩქიმი დო ჩქიმიჸონაფა გუგონებუნ, თაქ ქჷდობხვალამუნანია. იპონა ვიშოვე" - თქუანსია. ხენწჷფე "ქოვე" უწინსია, ხოლოთ "- ცხენი ჩქიმი კარეტაშა ქეკომკირითიე", - უწია.

მიდართჷ ე ბოშიქ დო დასურო ირფელქ თაშ ქიჸუ̄. მიდეჸონეს ე ბოში მიდართეს არძაქ, - სია - უწია შარასია ხენწჷფეს (და̄გურუ̄ ხვარაქ), - სქანი რაში სიდე კირუნ, თექ ქჷდა̄კირაფე, ჩქიმი ცხენიე". ქჷდაკიოანანია. ქუწუ̄ ხენწჷფეს დო დასურო ქიმერთეს ხენწჷფეში დოხორეშან, თიში რაშიწკჷმა ქჷდა̄კირაფეს თე ბოშიში ცხენი. - ქიმერთია სი ჭახანიშ უკული დო უწი̄ა ცხენეფიშ ყარულს - კილა მა ქომუჩია დო ცხენხ იბძირუანქიე, - უწი̄ა. ანანგერი თექ მუკობუნია. უკული ძღაბი გაგმიჸუნი, გიორაგვე, ცხენს დო მოლართია.

ქიმერთჷ, ქიმიოდირთჷ ოკოხოშე, გეგმიჸუნჷ ცირა, გიოხუნუ̄ ცხენს, გედოხოდჷ მაჟირას მუქ დო ქჷდიძახჷ: "ჩქიმი ოსურიდჷ დო მა მეპუნსია!" ქჷმორთეს ჸუდშა. ახიოლჷ სომეხის. მუქ და̄ჭყჷ ულა დო ქიმერთჷ ვეზირიშა. "სიავა მითომტევე ტყას... ძალა ვაიღუდჷ დო მუ ქიმინიკოვა". დიარა

გაგმა̄ ნწყუ̄, კამპანია - ნადინეფ კოჩქჷ მორთჷნ. მერთჷ, მორთჷ ი კათაქ დო ორდჷ დიდი შინელო თინეფიშ ცხოვრება.


Holder of rights
Dadunashvili, Elguja

Citation Suggestion for this Object
TextGrid Repository (2025). Mingrelische Folklore. 22. უსქე ხენწფეში არიკი. 22. უსქე ხენწფეში არიკი. Kaukasische Folklore. Dadunashvili, Elguja. https://hdl.handle.net/21.11113/4bfzj.0