14. ალექსანდრე დო დავითიშ არიკი
Metadaten aus teiHeader
- cc_xmf_xmf_19
Text-ID:
Typ-Index: (Link zum Schema)
⚠ Vorurteile im Märchen: (Link zum Schema)
Digitale Quelle:
ორდჷ ართი ჩილი დო ქომონჯი, ხანიშა მიშულირი. ჸუნდჷ სუმი ქომოლსქუა. ორდეს დარიბო. მირაგადუ̄ თე ბოშენქ, ფარაშ ოშიბუშა მიდართესკონ. დოჭვეს ჭკიდი, ორზოლი, ეყარეს დო მიდართეს. იდეს ამუდღა, ჭუმე, ვითოხუთის, ეჩი დღას. ქიმერთეს, სუმი შარა იკართუნ ფერ დიხაშა, სოდეთ თაქ ხოლოს კოჩი ვახორანსჷნი. ათე შარას დუს გილაშქუდჷ სუმი სტოლბა, სუმი შარას - სუმი სტოლბა გილაშქუდჷ.
- პირველ შარაშა იდასჷნ, თი კოჩქ ქონება ქეშიძინასია ძალამ. - მუკოჭარუდჷ თექ სტოლბას. - მაჟია შარაშა იდასჷნ, თიქ ხოლო დიდ ქონება ქეშიძინასია. ათე მასუმა შარაშა იდასჷნ, თი კოჩქ ვი მიდართას დო აშო ვა დირთასია.
უნჩაში ჯიმას ჯოხო, ჩქიმი პატონი ექჷნი, ალექსანდრე, ოშქარ ჯიმას ჯოხო, ჩქიმი პატონი ექჷნი, დავითი; უკულაში ჯიმას ჯოხო გიორგი. ათე დავითი დო ალექსანდრექ მიდართჷ ათე ჯგირი შარეფიშა, სოლე ჯგირი მიკოჭარუნ თეურე. ათე გიორგიქ მიდართჷ ათე გლახა შარაშე. გიორგიქ დუ̄ჩინჷ ალექსანდრე დო დავითის:
- მიდგაქ ადრე მიკორთას თე შარას დო დირთას ჸუდეშან, თიქ ქიმკაჭარას თე შარას, მუჭ ო მა მიდაფრთი ჸუდეშან, თენა.
ათაქ გამეშვიდებჷ ართიანს თენენქ დო გიორგიქ მიდართჷ ათე გლახა შარაშე. იდჷ, ბრელი მიდართჷ დო ქაუხვადჷ ართი ქოხის. სოდეთ ათაქ ცხოვრენს ართი მოხუცებული ოსური. ქიმერთჷ ათე მოხუცებული ოსურის ჸუდეშა დო ოჭკომალი თხუ̄. თე ოსურქ ოჭკომალ ქოჩჷ თეს. უკული შეკითხჷ: - ათე შარა სოიშა მეურსია?
- ათე შარასია, მიდურქია ართი ვერსი დო გვერდისჷნ, ეთექ რენია ვითოჟირი ჯიმა ნდემი. ვითოჟირი სართულიანი ჸუდე გეუდგუნია, ზაბორი გუჸუნსია დო კარი გილაბუნია თის, ვითოჟირი ჯიმა ართო ქუმურს და ვარა მუთუნ კოს ვაგა̄ჯე ინან ფერია. ჸუნანია ართი და.
გიორგიქ უწუ̄: თენა ჸოფე ჩქიმი საქმევა. გამეშვიდებჷ თე ოსურს დო დუ̄ჩინჷ სიტყვა თუთაშა დიფრთუქია დო ქჷდოფხვადია.
გიორგიქ ქემერთჷ ათე დემიშ ოჯახიშა. ათე ვითოჟირი ჯიმა ონჯანსჷნ, ათე კარი გიორგიქ ხვალე განჯჷ. მინი̄ლჷ ჸუდეშა. თაქ ათე ძღაბიქ უწუ̄: - უჯგუშიე, მიდართ, ვარა ჩქიმი ჯიმალეფი ქჷმურს დო დორჸვილუნსია, - უწუ̄.
გიორგიქ უწუ̄, ნამუდა: - ეგება მა დოპილევე ვიშო. დიორდე ბძირათია თენავა, - უწუ̄.
გიშელჷ ჭიჭე ხანქ დო ქჷმორთჷ ართი ნდემქ, ართი ჯიმა ნდემქ. წ,კიდჷ გიორგიქ დო გიორგიქ თე ვითოჟირი ჯიმა ნდემი დოჸვილჷ არძა. ქოდოსქიდჷ გიორგი დო თე ძღაბიქ ხვალე თე ჸუდეს. ათე ძღაბიქ, მუ რაგადი ოკო, ოსერსე ქოჩჷ გიორგის, ქოდა̄რჩჷ დო ართ კრაოტის ქჷდინჯირჷ ჟირხოლოქ. გიორგიქ ელენწყჷ ლეკური დო შქას ქაშადჷ ძღაბ დო მუშწკუმა. ათაშქორდეს თენეფი ართ მარას თაქი. ათე შარა, ნამ შარას გიორგი გეჸუნდუნი, ათენა ხოლო მეურს ვიშო, თაქ გინმურს თე ოზეს დო, გიორგიქ შვკირხჷ თე ცირას:
- სოიშა მეურსია ათე შარა?
ათე ცირაქ უწუ̄ გიორგის:
- ართი ვითი ვერსის მიდურქიენ, თექ ცხოვრენსია ნდემიში სქუა, ცირა, ნამუთ უღუნია თის მარგატელი, ათაშ დუწკანტუანსჷნ, კოს დუს მეჭკირუნსია ხათე. თი ძღაბის ოზეს გუჸუნსია სუმოშ სუმონეჩი მასარი, არძას კოჩიში დუდი მოგჷნია მასარს, ართიშ მვტის; სი ქემურქუნ, დორჸვილუნს სი ხოლო თეშ დო ეთექ ქჷმგოგანსია მასარს. ვედა, უჯგუშიე სქანოვა. გიორგიქ უწუ: - ათენა ჸოფე ჩქიმი საქმევა, - თე ძღაბის ვადუჯერჷ დო მიდართჷ.
თე ძღაბიშ ჸუდეს რე დიდი ოქროულობა დო დუჩინჷ: - თუთაშა დიფრთუქ დო ბარგი კირილო ქჷდმოხვამილევა. გიორგიქ მიდართჷ დო ქიმერთჷ თე ძღაბიშ ჸუდეშა. ჭიშკარიშა ქიმერთჷნ, დასურო ქჷმოგჷ დუდეფი, მუჭო თე ზღაბიქ უწუ̄ნ, თეშ. მარა ჭიშკარი გა̄ნჯუ დო მინი̄ლჷ ვიშო, წჷმა̄ჯინუნ, ათე აბარწას, ბალკონს, ძღაბი გიტარას მითქა̄განს. ძღაბიქ მიკა̄ჯინუნჷ:
- ენა ორე მიდგარენ შორიშ კოჩი, დიო დევერაგადებუქია, უკული მეპკვათჷ დუსია. - იფიქრჷ. გიორგიქ ეშელჷ ბალკონიშა. ზალაში სტოლს, ნამუ მარგატელი უღუდჷ თე ცირასჷნ, სტოლს ქიგეძჷ თენან ქოძირჷ გიორგიქ. მინი̄ლუ დო გეჭოფჷ მარგატელი, ჯიბეშა ქალდჷ ვიშო. ათე ძღაბიქ უწუ̄ გიორგის: - ათე მარგატელს მა მიდგა მიდამღანდუნ, თიქ ოკო იჸუკო ჩქიმი ქომონჩქ. მუ რაგა̄დი ოკო, გიორგი დო თე ძღაბიქ ქჷდოსქიდეს ამსერი თაქ. ოსერშე ოჭკომეს დო ქიდინჯირეს. მუჭოთ პირველი ძღაბიწკალა ლეკური აშედჷ შქასჷნ, თეშ ქა̄შედჷ ლეკური თაქ ხოლო, ტანქ ვამკაწაწუკო ართიანსჷნ, თიშენი. ათაშ ქორენა თენეფი თაქ ართ მარას.
ართ მარაშ უკული გიორგიქ ათე ცირას: - თე შარა სოიშა მეურსია, - კითხჷ. - თენა ვარენია სქანო საჭირო; თაურე კოჩქ მიდართჷ დო აშო დირთუე. დღას ვაჸოფენია, - უწუ̄. გიორგიქ უწუ̄: - მა, ათე შარაქ ვადელიას ეშ, ირიათო ოკო იბდევე, ჩქიმი დუდიშა პირობა მაფჷ მეჩამილია. ათე ძღაბიქ, უწუ̄ რადგანს ვეჯერქიენი, თექიან შინაარსის, თექ მუს მოხვადუქ, ქოიწინქია მა სი: - "მიდურქია ართი ვითი, ვითოხუთი ვერსიშ მანძილსჷნ, თექ ცხოვრენსია კაჟან-დემი დო ეჩდოხუთი მუში სქუა, ნამუთ ეჩდოხუთი სართულიან ჸუდეს რენან დო, კარი გილუბუნა, ეჩდოხუთი ჯიმა ართო გა̄ჯანს და ვარა - მეტო ვაგინჯენ ფერი დო ვარა კაჟან-დემი გა̄ნჯანს ხვალენ ფერია. ათე ჩქიმი მარგატელია თინენს არძას მეკვათუნსია დუს, ხოლოთ, კაჟან-დემიწკუმა ვაგმოდირთუნ დო გოტირხუნია, ტყურათ ვეხვარავა ვარა.
მარა იშენ მიდართჷ გიორგიქ. ქიმერთჷ დო ხვალე გა̄ნჯჷ თე კარი, ეჩდოხუთი კოჩი ონჯანს თე კარი, ხვალე მუქ გა̄ნჯუ. მინი̄ლჷ დინახალე, ეშელჷ ჸუდეშა, ათე ეჩდოხუთი ოთახ არძა კილერი ჸოფე კილათ დო ათენა არძა გოფახჷ გიორგიქ, არძაშ ჟი ოთახის ქიმლახვილუ̄ ართი ზისუნახავი ცირა. მუჭო ჯგირი ბოში გიორგინი, ათე ცირას ეწყინჷ თეშ თაქიან ძირაფაქ. - უჯგუშიენია მიდართენი, მუშენ მიოჸოთია დუდი სქანიჯგუა ჯგირი ბოშიქ". მარა გიორგიქ, უწუ: "- მა არძას დოპილუნქია სქანი ჯიმალენს დო მუმას, მა დო სი იპითია ჩილი დო ქომონჯი." რაგადი გა̄თეს დო გიორგიქ მოლართჷ თუდონი სართულიშა. ათე დროს ქჷმორთჷ ართი ჯიმა ნდემქ. ჭიშკარი გონჯამილი ქოძირჷ.
- მიქ გა̄ნჯუა თე კარი, გიორგიქ მორთჷ-და ვარავა! გიორგიქ - გიორგიქ მოფრთია, - უწუ̄. ათაქ ათე მარგატელით დუდი მეკვათჷ თე ნდემს, თითო, ჟი-ჟირო დო თე ეჩდოხუთ ჯიმას არძას მეკვათჷ მარგატელით დუდი. ბოლოს ქჷმორთჷ კაჟან-დემქ. მუჟანს ქოძირჷ მუშ სქუალეფ ღუთელინ, დემქ გელენწყჷ ლეკური, მარა გიორგიშ ლეკური ჭიჭე რდუ დო ნდემიშ ლეკური დიდი რდჷნი, გიორგიქ დუ̄ძახჷ კაჟან-დემს: - ლეკურით ჩქი იპჩხუპათ, ყაზაყალა ვარენია, დო გელენწყჷ ლეკური დო გიორგიქ ვიშო ქა̄ჸოთჷ. დემსჷთ დეონჯღორჷ დო ვიშო ქა̄აჸოთ თე მუშ ლეკური ხოლო. დო ხე ქემეთხეს ართიანს ღონეთ. ირკინეს ამუდღა, ამუსერი, ჭუმე, სუმ დღა დო სუმ სერს ქორკინენდეს. უკული, მუ გავაგძელა ეზუმა, გიორგიქ დოჸვილჷ თე კაჟან-დემი. შულადირი გიორგიქ ეშლჷ, თე ძღაბი ცხოვრენსჷნ, თე ოთახუშა. მუ რაგადი ოკო, თე ძღაბის სამხიარულო აფუ თენა, თე ბოშიქ ცოცხალქ ქჷდოსქიდუნ. ტანი გა̄ბონაფუ̄, გაგმითირუ̄ დო ოსერშე ოჭკომესჷნ, ქიდინჯირეს ვიშო. ათაქ თენენქ ბეჭედი გოთირეს ვისო, ნამუთ მიკოჭარჷ თე ცირაშ სახელი დო გვარი რე ბეჭედისჷნ. თაქ ქოცხოვრენა ართ მარას. ართ მარაშ უკული დოკირჷ თენენქ თაქ მუთ ქოძჷდჷნ ვეში, ფარა, ოქრო, ბრილიანტი, ჩქიმი ჰატონიექჷნ, დო ვითოჟირო ცხენიში ხარგა ფარა მოლეღეს ქჷმორთჷს, მარგატელი უღუდუნ, თი ცირაშ ჸუდეშა. იმ სერს თექ ორდეს. მაჟირა დღას გინი̄ლეს დო მოლართეს. თე ძღაბისჷთ ქჷნოღვედჷ ართ ხუთ ცხენიშ ხარგა ფარა. ქჷმორთეს პირველო, ვით ოჟირი ჯიმა ნდემ ჸვილუნ, თი ძღაბიშ ჸუდეშა. იმ სერს თაქ ქორენა. თე ძღაბის ხოლო ქონოღვე ვით თე ცხენიშ ხარგა ფარა. თენა ხოლო მოლეღეს, გინი̄ლეს დო მოლართეს. ქჷმორთეს, მოხუცებული ოსურქ ოჭკუმალი ჩუნ, ათეშ ჸუდვშა. ექ ცოცხალქ ქუდოხვადუ დო მოლეჸონჷ თენა ხოლო გიორგიქ, გინი̄ლჷ დო მოლართჷ ჸუდეშ მაულარო. ქჷმორთეს ეთი სუმი შარა ოკართუშა. გიორგიქ მიკა̄ჯინჷ თე სტოლბენს მარა, ვემკოჭარჷ ნამთინ ჯიმალეფიშ დორთა აშო - ჸუდეშა მოლართჷნი. ათე ცირენს უწუ̄ გიორგიქ - ათე შარეფიშა ულირიე ჩქიმი ჯიმალეფი. თქეა თაქ ქორდათ ჩქიმი მულაშავა. იკითხჷ თაქ მუშ ჯიმა ალექსანდრე, მარა მითინქ ვა̄წურუ̄ სოთინ თენა. ბოლოს გიშელჷ ართი დიდი მინდორიშა, სოდეთ ჩანს თაქ ბრელი წიფურინი. ტყას თუდო ქეითორე ღეჯეფი დო ართი კოჩი წიფურიში კაკალს ქორაჸუნს; ქეგმახე ჟი ჯას დო იფიქრჷ: თეს ხოლო ქოპკითხენქია.
მერთუნ, მიკა̄ჯინჷ - მუშ ჯიმა, ალექსანდრე.
- ბოში, ბუ გოკოლჷ აქია, - უწუ̄.
- მა მოჯაიაგირეთ პუნქია ი კოს, ჩქიმი პატონი, ღეჯიშ მათხილეთ დო ოში მანათის მარზენსია წანმოწანასია.
გიორგიქ უწუ̄: - ქემიოტე ღეჯი დო მოლართი ჩქიმიწკუმავა, - უწუ̄.
ვადუჯერჷ ალექსანდრექ, მარა გიორგიქ მოლეჸონჷ მუშ ჯიმა ალექსანდრე. ქომიჸონჷ ქალაქიშა, გეგმანწყუ̄ ჯგირი ბარგით, ცხენი ქუჸიდჷ, ონანგერი ქუჸიდჷ დო - მეუა, - უწუ, - ეთი შარათ, თექი ენია ჩქიმი ვეში დო ოსურეფია. სი თექ ქორდა დო მა დავით იშ ოგორუშა მიდურქია, მაჟი ჯიმაშია, - უწუ̄.
ალექსანდრექ მოლართჷ, თე ცირეფ რენან, თაქი. გიორგიქ მიდართჷ თე მაჟია ჯიმა რე დავითინ, თე ქევანაშა. მიშელჷ თაქ დო კითხულენს მუშ ჯიმა დავითის ირ კოს. ირ იკითიჷ მარა, მითინქ ვაწურუ̄. ბოლოს ართი დიდი ხვიმონაშა მიშელჷ. ათაქ ართი კოჩი ხვიმას ქურაჸუნს ღორღონჯენს. ქიმერთუნი, მუში ჯიმა, დავითი.
უწუ̄: - მოლართია აშოვა.
ექ უწუ̄: - მავა სუმი წანა რენია ვალინა თე კოსია, ფარა მერზუ̄ სუმოში მანათია.
მარა ვადეჯერჷ დო მოლეჸონჷ დო ქჷმიჸონჷ ქალაქიშა. თაქ გეგმანწყუ ბარგით, ცხენით, ონანგერით, ალეჸუნუ̄ დო მიდეჸონჷ ცხენით გიორგიქ. ქჷმორთეს, სოდე თე ოსურეფი დიტუ გიორგიქჷნ, თიშა. პირველო, ვითოჟირი ჯიმა უჸვილუნ, თეს უწუ̄:
- უნჩაში ჯიმა ალექსანდრეში ოსური რექია დო თეს ქალურინუ̄. მაჟირა, ნამუ ძღაბის მარგატელი უღუდუნ, მუშ ოშქარ ჯიმა დავითის ქალურინუ̄ დო: - თენა სქანი ოსურია: - უწუ̄ გიორგიქ.
- ჯიმალეფია, - უწუ̄, - ათაშ ეჩიდოხუთი ცხენიშ ხარგა ოქრო დო ბრილიანტი რე თენავა დო ჩიქიმი ჸუდშა ქიმურთიე, დიდა დო მუმა ცოცხალი ქორენან-და, გაჭირებას გითიბლითჷნ თენა რენია. - უწუ̄.
ეიჸარეს დო მოლართეს ჸუდეშ მალუო. იდეს ამუდღა. ჭუმე, მოულა თიჯგუა ქევანას, კოჩი ვა̄ხორანს სახოს სოთინი. ათაქ ქჷმაჸუქ ქჷმაჸუმყნეს თიჯგუაქ, ათე ჸუმენიშ გინოღალა ვეშულებუნან, თიჯგუაქ. ათაქ ართ ჯაშ ოროს ქეითიბარგეს. სოთინ დოგორანი ოკო ოშუმალი წყარი. ათაქ ქოძირეს ართი ვითი მეტროშ მაფართა თხორილი დო თუდო წყარი მეურს სოდგარენ შორსჷნ ეფერი. ოკო დოღობანი გიძღუ, ენი̄ლას ართი ჯიმაქ დო ოკო გეშეღან წყარი. დოღობეს გიძღუ დო ქუმუსქვეს თოკი. გიორგიშ მეტიქ ვენა̄თინჷ თაქ მითინქ. გიორგიქ გედოხოდჷ გიძღუს, ქჷდეკინჷ ფოხალი დო მიდართჷ გიმე. იდჷ, იდჷ, დო თოკიშა მეუთხჷ ჯიმალენს ხე, თოკიე გირძე. გიორგიქ დუჩინჷ: - მუჟანს თოკის დუქანცუანქიე, ეშე გეშამჸონითია. თე ჯიმალენქ მი̄რაგადეს თაქ, - თე ჯიმაშ მოინალეფი იპით ჩქი იროვა. ოსური თეს უში̄ბჷ ჩქინო, ქონება თეს უშიბჷ ჩქინო, მორთი, მებკვათათ თოკი დო გუტუათ გიმევა, - უწი̄ს ართიანს. მეკვათეს ათე თოკი, ნამუ გიძღუს მუსქუდუნ დო ქიდიჭყეს გარა: - მეხორცქუა თოკიქ, ოსურეფიშ ოღორებელო. ე ოსურეფქ ხოლო ინგარეს, მუ რაგადი ოკო, მუჭოთ ჸოროფა უღუნა თე გიორგიშ ე ქომონჯეფიშ მეტი. გარა გა̄თეს დო ეყარეს დო მოლართეს თე ჟირი ჯიმაქ, თე ოსურენქ მუნეფიშ ჸუდეშა. შარას უწი̄ს თე ოსურენს ჸუდეშა ქიმურთ ჩქიე, გიორგი შურო ვამიჩქუნა, მი რენიე", უწი̄ა, რკითხანიე, ვარა დუს მეკვართუნთია.
ქჷმორთეს ჸუდეშა. დიდა დო მუმაქ ხათე გიორგი იკითხუ. ჯიმალენქ უწუ̄: - გიორგია ჩქი ვამიძირუნანია შურო, მუჭო შარას დევეთხი̄თიე. აშონანს გებგითია, დიფრთითიე, მუჭო დოღურუე. ოსურით მოლეპონიითია თიშო, მარა გებგითია, მუჭო დოღურუე.
ათე ჯიმალენქ, ჩქიმი პატონი ექჷნ, ქიდიხორეს თეშ ნამუდა, ხენწფეს დოხორეს ვაძჷ, აქ ძჷნ ენა, დო გიორგიშ ნაშიბ მუნეფიშო გინი̄თინესჷნ, გენდიდრჷ ენენქ ძალამი (ასე ქორდას ენა თაქ).
ათე გიორგიქ გიძღუამო ქეჲთანთხჷ თუდონ ქივანას. თაქ გიორგიქ წყარი გეიობჷ, ე თოკიქ ჟი ქიმკოსქიდჷ. მუჟანს დუქანცუ̄ დო კოს ვემეუღჷ ეშენ, გეგმაზინდჷ გიმე დო ქოძირჷ, მუჭო თოკი მეუკვათუნანი.
გიორგიქ ქი̄ჩინჷ, მუჭო დინაფილიენ. აქ გიჯინუნ, ხალხი ოხორანს, ეიყარჷ დო მიდართჷ ართ კოჩიშ ჸუდეშა. მინი̄ლჷ ჸუდეშა დო კათას გამარჯობა უწუ̄.
ბოლოს ოჭკომალი ქიმითხუ̄. ოჭკომალი ირფერი მიღუნანია მარა, წყარი ვამიღუნანია, - უწუ̄ თე ჸუდეშ მინჯექ. - წყარი ვარენიავო, ბოში, დინარე წყარი მეურსია ამარია? თქვა ვამგაღინენანია-და, მა ქომუჩით ჭკუჯი დო მა ქიმიბღანქია, - უწუ̄ თე კათას გიორგიქ. "ათე წყარია რენია გვერშაპიშ, მუდა ფოხალი წყარს მიბღანთიე, იდა კოჩიშ შური ოკო მეფჩათიე. ამდღა ხენწჷფეშ სქუა ეკოკირჷნია გვერშაპიშო დო ომორგუალო ვორეთია თიში.
გიორგიქ ვადეჯერჷ, ქიმი̄ღჷ წყარი, გა̄კეთებაფუ̄ ოჭკომალი დო ოჭკომჷ. - ასე ქომოძირითია, სჷდე ეკოკირუნია თი ძღაბი? - კჷთით ქა̄ძირეს - დიდი ცხაცხუშ ჯინს სტოლბა გეშქუნია რკინაშ დო ეთის მიკოკირუნია თი ძღაბი.
გიორგიქ მიდართჷ დო დასურო ქოძირჷ თი ძღაბი, მუჭო ქოკირჷ ჯაჭვითინ. მუჭოთ ქიმერთჷ გიორგიქჷნ, გეიაშქჷ ე ძღაბი დო დუდი ქიმკოდჷ თაქ. უწუ̄ ე ძღაბის - მუჭოთ ქუმურს გვერშაპიე, (ართი ქუა ქჷდაკინუ̄ ხეს დო) ათენა ქეგმაშქვია დუსია; სი ვაგაშქურინას, მა დოპილუნქია გვერშაპის.
მაინჯექ ქჷმა̄დირთჷ დო მოლართჷ გვერშაპიქ. ძღაბიქ ქოძირუნი, ვამა̄სქიდჷ ქუაში მიოგამალო გიორგიში დო გარა ქიდიჭყჷ. თოლიში ჩილამურქ გიორგის პიჯიშ სახეს ქუგაწუ̄ დო გიორგიქ გოკურცხჷ. გიორგიქ ბარგი გამკინწყუ, თე ძღაბის ქემეჩჷ. ლეკურით მიდართუ დო გვერშაპი დოჭკირჷ დო დოჸყილჷ. ბოლოს ძღაბის უწუ̄ - მიფშვათია ასე სქანი ჸუდეშა.
ძღაბი დო გიორგი მეულა ჸუდეშანი, ხენწჷფეში ჭიჭკარიშ გიმარენჯქ ქოძირუ. ხენწჷფეს გინოჩეს: სქანი ოსურსქუა მიდგარენ ართ კოს ქჷმოუნსია. ხენწჷფექ გინოჩჷ პრიკაზი: - მავა ჩქიმი სქუას ვაბღებულენქია, ვამიჸონას აშო, ვარა ჟირხოლოს გობრხუნქია. მარა გიორგიქ ვადეჯერჷ დო ძღაბი ქიმიჸონჷ ხენწფეშ კაბინეტიშა დო მინი̄ლჷ ვიშო. ძღაბი ქუმლეტუ̄ მუმაწკჷმა დო მუქ ბალკონს ქაწოდოხოდჷ. მუმაქ კირხჷ სქუა ძღაბის - მუშენ მორთია აშოვა? ძღაბიქ უწუ̄: - ე ბოშიქია გვერშაპი დოჸვილუა, დუდ მვკვათჷ დო ემერ გილაძუნია დო მა მუშე გილებცადუდჷ ექია, აშო მოლაფრთია.
ხენწფექ, დასარწმუნებელო დუდიშ, სუმი კოჩი გუ̄ტუ. ამბე ქუმუღჷ თე სუმ კოჩიქ, მუჭო გვერშაპი ჸვილირიდჷ დო თავისუფალიე ხალხი, წყარი სოლე ოკოდეს, თეურე გილეღესკონ. ხენწფექ დიდ მორდებით თე ბოშიშა ქიმერთჷ დო შეკითხჷ: - მუ გოკონია მერჩევე, თე სახენწიფოშ გვერდის მერჩა, გოკონ-და გვალო მერჩანქია, - უწუ̄.
გიორგიქ უწუ̄: - მა ვამოკონია სქანი სახენწიფო, ვართ ქონება, მა მოკონია აკა ცხენი დო ონანგერი, სახარჯო ფარა ტანისამოსიშ ოჸიდე დო მეტი მუთუნ ვამოკონია, - უწუ̄. ხენწჷფე, მუ რაგადი ოკო ეს ვემეჩანდუო, მუთოკონ სახარჯონ, ცხენი დო ონანგერინ ირფელით დააკმაყოფილჷ ე ბოში. მუ რაგადი ოკო, ოსერშო ოჭკომეს დო ათე ძღაბის, ნამუთ გიორგიქ მიჸონუნ, მუმაქ უწუ̄: - სია ამუსერი გიორგის ქალა̄ნჯირი წყინაროვა.
ქოდიჯირეს ძღაბი დო ბოშიქ, მარა გიორგიქ ძღაბი ვემიღჷ. მაჟრა ოჭუმარეს გიორგიქ ხენწჷფეშო გურმულირო გედირთჷ, ათე ძღაბი ალუნჯირუნ თიშ გურიშენი.
- ინა ჩქიმი სქუა რდუა, ჩქიმი და რდუა დო მაჟიაშქას ათეჯგუა ვაბღოლავა, - უწუ̄. ხენწჷფექ მინავათობა უწუ̄.
ბოლოს გამეშვიდებჷ ხენწჷფეს დო გინი̄ლჷ დო მიდართჷ გიორგიქ. გიშელჷ თე სახენწჷფოს დო მიშელჷ მაჟია სახენწჷფოშა. მეურს დღაშით, მარა კოჩი ვეგლევალჷ, ირ კოჩიშ ჸუდეშ კარი კილერიე. ართი ჯგირი მახორო, ჯგირი დვორეცი ქოძირჷ, ჩქიმი პატონი, დო დაცჷ ცხენს მართახი დო მინი̄ლჷ - დვორეციშა მინი̄ლჷ. გიმელჷ ცხენს, ცხენი ქიმკა̄კირჷ დო დუხაბაკუ̄ კარს. უცებ კარი გამკა̄ნჯჷ კოჩქ დო "მალას მუნილია", უწუ̄. გიორგიქ მინი̄ლჷ მალას. თენა ჸოფე ხენწჷფეშ ჸუდე. ხენწჷფექ კითხჷ: - მუ კოჩი ექ ჯიმა სი, დღაშით გილურქ თე ქივანასიე, - უწუ̄.
- დღაშიშ გილულა ვარენია გასაკვირი, - მუ ორე ამუდღა თქვა თაქ ირ კოჩი ართო მილატყობუთ კარ კილეროვე, ათენა ქომიწი̄ა, - უწუ̄.
ხენწჷფექ უწუ̄: - მიკა̄ჯინია. - ხენწჷფეშ ჸუდეშ უკახალე არწივს გიმუდგჷ ოგვაჯე დო მართვე გეუხე ჯირი. ათაქ კოჩი გიმელენს ამდღან, ათე არწივი გიანთხუნ დო მუშ მართვენს არზენს ათე კათას. თენა თაშ ქუწუ̄ ხენწჷფექ გიორგის. გიორგიქ: "ქომუჩით არგუნია!" დო ქემეჩეს გიორგის არგუნი. მიდართჷ, ათე არწივიშ ოგვაჯე გიმადგუნჷ, თე ჯაშ ოკვათუშა. არწივიქ მუჭო ქოძირჷ გიორგინ, მოლართჷ გიორგიშ ოხვამილაფუშა. გიორგიქ არწივი ოჭოფჷ: - ვაპილა გიორგია, - უწუ̄ არწივიქ, - დო ღორონთი თანდებო მემიჩამჷ, კოჩიშ არსის ვეშვეხიევე დო სქანი ქივანა ხოლო ქჷგოძირევე, - უწუ̄.
გიორგიქ გუ̄ტუ̄ არწივი, მორთჷ ხენწჷფეშ ჸუდეშა. ხენწჷფეს უწუ: - გინოჩია თენერი ფონოგრამა სქანი სახენწჷფოს: "გილართით ირ კოჩქია, მუჭო არწივი ვახუ̄ მითინსჷნი." ხენწიფექ, მუ, რაგადი ოკო, გინოჩუ ტელეფონოგრამა დო გეთავისუფალჷ თე სახენწჷფოქ არწივიშ გურიშენი.
- მა მუჟანს საჭირო მაჸინ, თიწკმა ქოიწი̄ნქია, - უწუ̄ არწივის.
ორე ართ მარას, ვითოხუთის ხენწჷფეშ ჸუდეს. იფიქრჷ: "ეთი არწივიქსქანი ჸუდეს ქუგოძირანქ მიწუ̄ე, ქოპკითხე აკავა დო მიდართჷ არწივიშა. არწივიქ გიორგი ქოძირუ დო მოლართჷ დო გიორგიწკჷმა ქჷდა̄ფურინჷ. გიორგიქ შეკითხჷ არწივის: - სი მავა ჸუდე სქანს გოძირანქ მიწი̄ე, მუნერო გაძირებაფე სი ჩქიმდა ჸუდევა, თიშ ოკითხეშა მოფრთია, - უწუ̄.
არწივიქ უწუ̄ გიორგის: - სია ქომიშია გიძღუ დიდი, ჟირ ათას ხოჯი ჭკირილო გინტირედასიე ეფერია, იახავა, დო მა თინა ჯაჭვით ქეგმოკირითია დო: ჟი ქივანაშა მიდაიჸონანია.
გიორგიქ ქჷმორთჷ ხენწჷფეშა დო - ჟირ ათასი ხოჯი ქომუჩი, გიძღუ ოკო ქომიშუე დო ათაშ-ათაშიე ჩქიმი საქმე, ოკო მიდაფრთე ჩქინი ქივანაშა, პირობა მუჩუ არწივიქია.
გიორგის თენა გაგმუნწყი̄ს ირფელი დანიშნულ დღაშო. დანიშნულ დღას არწივიქ ქჷმორთჷ, ქიგიოფურინჷ თე გიძღუს, ქალუდოხოდჷ გიორგიქ, მიბუმუ̄ ირფელი ართო დო მიდართჷ ეშე-მუდა სუას დუვალუანს, იდა ქილა ხორცის მილუჭკუმუანს გიორგი.
ფურინჷ არწივიქ დო ქჷდა̄ხუნუ̄ თენა მუშ ქივანას. არწივიქ ვიშო მიდართჷ მუშ ქივანაშა, ბოშიქ ქჷდოსქიდჷ ჟი, გამეშვიდებეს ართიანსჷნ. გიორგიქ მოლართჷ მუშ ჸუდეშა. ონჯუა რე. ქჷმორთჷ ჭიჭკარიშა. დუძახჷ: - მენძელია! ეურე დუძახეს - მუ გონებუნია?
- მა ვორექია გესერელი კოჩი დო ვეშილებენიავო, სერი გომოთანაფუათ ამუსერიე?
- მოზოჯი, პატონია, - უწის.
მინი̄ლჷ გიორგიქ. გამარჯობა უწუ̄ მუშ დიდა დო მუმას, ნოსალენს დო ჯიმალეფი ვარენა იშენ ჸუდეს. ქოდოხოდჷ დო რაგადეს. მუმას ენა ვოუჩქჷ, მუშ სქუა რენ, მარა მუმას კითხჷ მუშის: - მუ ორე, სი უჩა მოკგოქუნსიე?
- მა პუნდუა სქუა, სუმი სქუავა, სუმხოლოქ ოში̄ბუშა მიდართესია. არძაშ უჯგუშ სქუასია გიორგი ჯოხოდჷ დო თინა დოღურენია - მედინუა თიქია, დოღურუა. - მუმა ურაგადჷ სქუას - , დანარჩენი ჯიმალენსია გიორგიშ ღურა ვანოჩქენანია დო თვითანია თიშო ხოლო ოსური ქუთხუნანია დო ათენავა თიშ საოსურო რენია, მეუზიმუ̄ ართ ოსურს ხე-დო. ესე იგი, გიორგი ჩინებული ვააფუ მუშ დიდა დო მუმას დიო. გიორგიქ ათე სუმხოლო ნოსალენს, მუჟანს ქჷმორთეს დო ოკო დოხოდას თაქჷნ, შეკირხჷ ენენს: - თქვავა მიშ სქუა რეთია? კითხჷ პირველ დემიშ დას. - მავა დემიშ სქუა ვორექია, - ძღაბიქ უწუ̄. თე ჯიმალენქ ხოლო ქჷმორთეს ასე, თაქ რენა, გიორგიშ ჯიმალენქ. ურჩქილენა თე შეკითხვას.
- მავა პუნდუა ვითოჟირი ჯიმა ნდემია, ქჷმორთუა გიორგიქ, დომიჸვილუა ინეფი, "ნოსათ მოკოქ" მიწუა დო აშო მოლამჸონუა.
მაჟია ჯიმაშ ჩილს კითხჷ: - თქვა მინ ორეთია?
- მავა დემიშ სქუა ვორექია. გიორგიქ ქჷმორთუა დო მარგატელი მიდამღუა. ჯიმალეფი დომიჸვილჷ დო აშო მოლამიჸონუა.
დიდა დო მუმაქ უწის: - თქვა "გიორგი ვამიძირუნან" იჩიებუდითჷნ, მუ ორდუა?
- ბოშენქ მიწი̄სია. "ვაგაცხადათ, ვარა დორჸყილუნთია", მიწი̄სია.
გიორგიქ გააცხადჷ, " მუჭო მუ რე გიორგინი. უწუ̄ ჯიმალენს:
- თქვანი დუდი მიპატიებჷ ათე ნოსალეფიშავა! - იჸუ კამპანიაქ, ხარებაქ, ზარბაზანი ვა̄რკუდუნ იშ მოლახ, მუთუნი ვა̄რკუდჷ.
გოღა თექ ვორდი დო ამდღა თაქ ვორეექ.
- Holder of rights
- Dadunashvili, Elguja
- Citation Suggestion for this Object
- TextGrid Repository (2025). Mingrelische Folklore. 14. ალექსანდრე დო დავითიშ არიკი. 14. ალექსანდრე დო დავითიშ არიკი. Kaukasische Folklore. Dadunashvili, Elguja. https://hdl.handle.net/21.11113/4bg50.0